Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 51

“Yehova . . . Eji Kulwilanga Vaze Vanahombo”

“Yehova . . . Eji Kulwilanga Vaze Vanahombo”

“Yehova ali hakamwihi navaze vali nakulyonyinga mumuchima. Kaha eji kulwilanga vaze vanahombo.”—SAMU 34:18.

MWASO 30 Tata, Kalunga Kami, Sepa Lyami

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1-2. Vyuma muka natushimutwila muchihande chino?

LWOLA LUMWE, tunahase kushinganyeka ngwetu makumbi akuyoya chetu amandende, kaha nawa “[anazale] navihuli.” (Yopa 14:1) Vishinganyeka kana vinahase kutuhombesa. Navangamba jaYehova vavavulu vakushikulu vahombelenga. Vamwe vasakile ngwavo kachi vafwenga. (Vamya. 1, 19:2-4; Yopa 3:1-3, 11; 7:15, 16) Oloze Yehova Kalunga uze vafwelelelele avavendejekelenga nakuvajikijisa kuswakumwe. Kaha mijimbu yavatu kana vayisoneka muMbimbiliya mangana yituvendejeke nakulinangulako vyuma vimwe.—Loma 15:4.

2 Muchihande chino, natushimutwila havangamba jaYehova vaze vomikile muukalu uze wavahombesele. Vatu kana shina Yosefwe mwanaYakova, natuliwe Nowemi nanayewenu Lute, nakaLevi uze asonekele Samu 73 nakaposetolo Petulu. Uno Yehova avajikijishile ngachilihi? Kaha vishina muka tunahase kulinangula kuli vakiko? Kukumbulula vihula kana nachitukafwa tutachikize ngwetu, “Yehova ali hakamwihi navaze vali nakulyonyinga mumuchima. Kaha eji kulwilanga vaze vanahombo.”—Samu 34:18.

YOSEFWE VAMUYANJISHILE

3-4. Ukalu muka amwene Yosefwe omu apwile mukweze?

3 Omu Yosefwe apwile namyaka 17, Kalunga amumwenesele vilota vivali. Evi vilota vyasolwele nge Yosefwe mwakapwa mutu wamulemu chikuma mutanga. (Kupu. 37:5-10) Oloze nakushimbula chiku, kuyoya chenyi chalumukile. Muchishishisa chakumuvumbika, vandumbwenyi vamulanjishile muundungo. Kaha kutwala muze apwile ndungo muzuvo yaPotefwale chilolo wakaEjipitu. (Kupu. 37:21-28) Yosefwe jino asezele Ise uze amuzangile chikuma, nakupwa ndungo wamokomoko muEjipitu, kaha azachililenga mutu uze katachikijile Yehovako.—Kupu. 39:1.

4 Chiyoyelo chaYosefwe chaputukile kupihilako chikuma. Pwevo lyaPotefwale amuvangijikilile ngwenyi asakile kumupika. Muchishishisa chakufwila kuwana mashina namasongo, Potefwale ahakile Yosefwe mukamenga muze vamukashile malenge. (Kupu. 39:14-20; Samu 105:17, 18) Achishinganyekenu kupihya evwile hakumuvangijikila ngwavo asakanga kupika mutu. Pamo chalingishile nawa vatu vaputuke kuhanjika vyuma vyavipi hali Yehova, Kalunga kaYosefwe. Chikupu vene ukalu kana wamuhombesele.

5. Vyuma muka vyakafwile Yosefwe ahone kuhomba chikuma?

5 Hakuwana nge Yosefwe apwile ndungo oku ali mukamenga, ngocho kachapwile chachashi kukumisa ukalu wenyiko. Uno vyuma muka vyamukafwile ahone kuhomba chikuma? Muchishishisa chakuhaka mangana kuvyuma vize kahashilenga kulingako, ikiye ahakile mangana kumilimo vamuhanyinenga kuzata. Chachinenenyi, afwililile kwivwisa Yehova kuwaha mukuyoya chenyi. Ngocho Yehova amukiswile.—Kupu. 39:21-23.

6. Uno vilota alotele Yosefwe vyamuvendejekele ngachilihi?

6 Pamo chuma chikwavo chamuvendejekelenga, shina kwanuka vilota vize alotele. Vilota kana vyasolwele nge mwakapwa cheka hamwe natanga yenyi, kaha nawa chiyoyelo chenyi nachikawaha. Chuma kana chasolokele. Omu Yosefwe apwile namyaka yakusemuka 37, vilota alotele vyaputukile kutesamo ngocho vyuma vyaputukile kuwaha.—Kupu. 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Kweseka naWaPetulu 1, 5:10, chuma muka nachitukafwa tumikenga muvyeseko?

7 Vishina natulinangulako. Mujimbu waYosefwe unatwanukisa nge tuli nakuyoyela mukaye kaukenya, kaha nawa vanahase kutulinga mwamupi. Navandumbwetu vene vanahase kutwivwisa kupihya kumuchima. Oloze nge natwanuka ngwetu Yehova apwa Lilolwa lyetu, kaha nawa Uchinyino wetu, kaha katweshi kuhombanga chikuma, chipwe kulitwamina kumuzachilako. (Samu 62:6, 7; tangenu WaPetulu 1, 5:10.) Anukenu nawa ngwenu, Yosefwe apwile namyaka 17 omu Yehova amumwenesele vilota. Echi chasolola nge Yehova amona vangamba jenyi vavakweze kupwa vavalemu. Namakumbi ano, tuli navandumbwetu vakufwana nge Yosefwe. Navakiko vafwelela Yehova. Vakweze vamwe veji kuvakasanga mutumenga mwomwo yakupwa vakushishika kuli Kalunga.—Samu 110:3.

MAPWEVO VAVALI VAZE VALISHONENE

8. Vyuma muka vyasolokele kuli Nowemi naLute?

8 Hakuwana nge muYuta mwapwile zala yakalombolombo, Nowemi natanga yenyi vayile nakutwama kuMowave. Ngocho vapwile jino vamwiza. Omu vapwile kuze, Elimeleke lunga lyaNowemi afwile, amusezele navana vavali vamalunga. Mukuhita chalwola, vana venyi vamalunga vambachile Lute naOlopa mapwevo vavaMowave. Omu mwahichile myaka 10, vana vaNowemi vamalunga navakiko vafwile chakuhona kusema vana. (Lute 1:1-5) Chuma kana chahombesele Nowemi navanayewenu. Lute naOlopa vapwile nalisesa lyakusomboka cheka. Jino nge vasombokele, kachi iya azakamine Nowemi? Ushona apwile nawo Nowemi wamulingishile ahanjike ngwenyi: “Kanda namungusanyika ngwenu Nowemiko. Ngusanyikenu ngwenu Mala, mwomwo ou Wangolo Josena nangumwenesa vihuli.” Shikaho ashinganyekele kukinduluka kuMbetelema, kaha Lute ayile nenyi.—Lute 1:7, 18-20.

Yehova akafwile Nowemi naLute vechenga kuhomba, kaha nahase kulinga ngocho nakuli vangamba jenyi veka. Kutala mwalinga mwomumwe nakuli yenu tahi? (Talenu palangalafu 8-13) *

9. Kweseka naLute 1:16, 17, 22, Lute akolezezele ngachilihi Nowemi?

9 Chuma muka chakafwile Nowemi? Vamusolwelelele zangi yakwilila. Chakutalilaho, Lute amusolwelelele zangi yakwilila hakuhona kumuseza ukawenyi. (Tangenu Lute 1:16, 17, 22.) Omu vahetele muMbetelema, Lute azachilenga nangolo hakuhuhwojola manona ambale mangana valyenga. Echi chalingishile vatu vosena vatachikize ngwavo apwile nyamalikita.—Lute 3:11; 4:15.

10. Mujila muka Yehova asolwelelemo zangi kuli vaka-kukalikiza vakufwana nge Nowemi naLute?

10 Yehova ahanyine vaIsalele lushimbi luze lwakafwilenga vatu vakukalikiza vakufwana nge Nowemi naLute. Avalwezele ngwenyi, kachi nge vali nakwaha vimbuto, vatelelelenga kusezamo vimwe mangana vaka-kuhutwa vahuhulule. (Levi 19:9, 10) Shikaho Nowemi naLute vawanyinenga vyakulya chakuzeneka kuya nakulombalomba.

11-12. Vyuma muka alingile Mbowaze vize vyalingishile Nowemi naLute vawahilile?

11 Lute ahuhwojwelenga manona ambale muwande waMbowaze uze apwile muka-luheto. Mbowaze evwile kuwaha hajila Lute akafwililengamo nayewenu Nowemi nakumusolwela zangi yakwilila. Echi chamulingishile amumbate kupwa puwenyi nakulanda wande uze wapwile watanga yaNowemi. (Lute 4:9-13) Ngocho Mbowaze naLute vasemene Ovete, uze ejile nakupwa kaka yaMwangana Ndavichi.—Lute 4:17.

12 Nowemi evwile kuwaha chikuma omu asemukile Ovete, shikaho alombele kuli Yehova nakumusakwilila. Oloze kuli vyuma vikwavo vize navikevwisa kuwaha Nowemi naLute. Omu navakasanguka navakatachikiza jino ngwavo Ovete ikiye apwile kakuluka yaYesu Kulishitu, Meshiya uze vashikile.

13. Vishina muka vyavilemu tunahase kulinangula kumujimbu waNowemi naLute?

13 Vishina natulinangulako. Nge tuli nakuhita muukalu, tunahase kulyonyinga nakuhomba. Pamo tunahase kushinganyeka ngwetu ukalu wetu kaweshi kukakumako. Kachi nge tuli muukalu kana, twatela kufwelela chikuma Setu wamwilu nakupandama chikuma kuli vandumbwetu muchikungulwilo. Yehova lwola lumwe keshi kufumisako ukalu wetuko. Chakutalilaho, kasangwile lunga lyaNowemi navana venyiko. Oloze nahase kutukafwa tumike, pamo kuhichila muvyuma vize vanahase kutukafwa vandumbwetu.—Vishi. 17:17.

KALEVI UMWE KACHI ECHELE KUZACHILA YEHOVA

Muka-kusoneka Samu 73 kachi echele kuzachila Yehova mwomwo yakwivwila lushiushiu vaze kavapwile nakuzachila Yehovako. Chuma kana chinahase kutusolokela nayetu (Talenu palangalafu 14-16)

14. Chuma muka chahombesele kaLevi umwe?

14 Muka-kusoneka Samu 73 apwile kaLevi. Ngocho apwile nakutokwa chakuzachila hachihela chakulemesela Yehova. Oloze naikiye lwola lumwe ahombele. Mwomwo ika? Mwomwo aputukile kwivwila vaka-kuhuka navaka-kulivwimba lushiushiu, hakumona ngwenyi vapwile nachiyoyelo chamwaza. (Samu 73:2-9, 11-14) Vasolokelenga nge vapwile naluheto nachiyoyelo chamwaza nakuhona kulizakamina, ngocho echi chahombesele ou muka-kwimba jisamu. Ambile ngwenyi: “Chikupu vene, ami ngunalishinyi tuhu kutomesa muchima wami nakusana kumavoko ami mangana ngusolole ngwami kangweshi namulongako.” Chikupu vene, chuma kana kachi chamulingishile echenga kuzachila Yehova.

15. Kweseka naSamu 73:16-19, 22-25, vyuma muka vyakafwile kaLevi uze asonekele eyi samu echenga kuhomba?

15 Tangenu Samu 73:16-19, 22-25. Ou kaLevi engilile “muchihela chajila chaKalunga.” Omu engilile muchihela kana, pamo awanyine vakwavo vaka-kulemesa Kalunga, ngocho ahashile jino kuhunanana haukalu apwile nawo nakulomba kuli Yehova. Atachikijile jino ngwenyi apwile navishinganyeka vyakuhenga, shikaho nge atwalileho kushinganyeka havyuma kana kachi vyamulingishile echenga kuzachila Yehova. Amwene nawa ngwenyi vaka-kuhuka vemanyine “hachihela chakusenena,” kaha nawa ngwenyi “makumishilo avo” apwile hakamwihi. Hakusaka echenga kwivwila vakwavo lushiushiu nakuhona kuhomba, uze kaLevi atelelele kumona vyuma ngana muze avimona Yehova. Omu amwene vyuma mujila kaneyi, aunjile jino muchima nakupwa wakuwahilila. Ambile ngwenyi: “Hano hamavu kahatwama weka ngwazangako shina [Yehova] kaha.”

16. Vishina muka natulinangula kuli uze kaLevi?

16 Vishina natulinangulako. Katwatela kwivwilanga lushiushiu vaka-kuhuka vaze veji kusolokanga nge vali nakufukilako. Kuwahilila chavo keshi chamwenemweneko, chapwa chakashimbu kakandende, kaha nawa kaveshi kuyoyanga haya myakako. (Kwambu. 8:12, 13) Kachi nge natuvevwila lushiushiu, kaha natuhomba nakujiha usoko wetu naYehova. Shikaho nge namuputuka kwivwila lushiushiu vaka-kuhuka vaze vali nakufukila, kaha lingenu vyuma alingile ou kaLevi. Ononokenunga Kalunga nakulikata navatu vaze vali nakulinga mwaya muchima waYehova. Nge namuzanga Yehova kuhambakana vyuma vyosena, kaha namupwanga vakuwahilila nakutwalaho kutambuka mujila yakuya “kukuyoya chamwenemwene.”—Chimo. 1, 6:19.

PETULU AHOMBELE HAVYUMA ALIMBENJELE

Vakwetu vanahase kutukafwa chipwe tunahase kukafwa vakwetu hakushinganyekanga havyuma vyakafwile Petulu ahonese ukalu wakuhomba nakutwalaho lika kuzachila Kalunga (Talenu palangalafu 17-19)

17. Vyuma muka vyahombesele Petulu?

17 Kaposetolo Petulu apwile mutu watwima, oloze lwola lumwe alingilenga chipwe kuhanjika vyuma vize aliveyelenga. Chakutalilaho, omu Yesu alwezele vaposetolo jenyi ngwenyi navamuyanjisa nakumujiha, Petulu akanyine nakwamba ngwenyi: “Vyuma kana kavyeshi kukakusolokelako.” (Mateu 16:21-23) Yesu amuhuhumwine. Kahomu liyongomena lyavatu lyejile nakukwata Yesu, Petulu ambachile poko nakuvatula litwitwi lyandungo yakapilishitu wakulitulaho. (Yowa. 18:10, 11) Kaha Yesu amuhuhumwine cheka. Petulu alitukwojwele nawa ngwenyi numba tuhu vaposetolo veka navaseza Yesu, ikiye keshi kuhasa kumusezako. (Mateu 26:33) Oloze kulifwelela chikuma chamulingishile evwenga woma vatu nakukana Mwata mapapa katatu. Ngocho ahombele chikuma ‘kaha alovokele kuweluka, nakulila chikuma.’ (Mateu 26:69-75) Pamo ashinganyekele ngwenyi Yesu keshi kumukonekelako.

18. Uno Yesu akafwile ngachilihi Petulu ahone kuhomba chikuma?

18 Petulu kechelelele kuhomba chimuhonese kuzachila Yehovako. Hanyima yakulimbenja atwalileho lika kuzachila Yehova, nakulikata navakwavo tumbaji. (Yowa. 21:1-3; Vili. 1:15, 16) Chuma muka chamukafwile atwaleho kuzachila Yehova? Anukile ngwenyi Yesu amulombeleleleko mangana lufwelelo lwenyi luzeneke kukuma. Kaha amulwezele nawa ngwenyi, akinduluke nakuzamisa vandumbwenyi. Yehova akumbulwile kulomba chaYesu. Kutwala muze, Yesu asolokele kuli Petulu nakumukolezeza. (Luka 22:32; 24:33, 34; Koli. 1, 15:5) Asolokele nawa omu valingile vanafulyangila ufuku wosena chakuhona kukwata ishi numba umwe. Halwola kana Yesu amuhulishile amulweze nge amuzangile nyi chiku. Yesu akonekelele sepa lyenyi nakumuhana mulimo ukwavo.—Yowa. 21:15-17.

19. Uno Samu 103:13, 14 yatunangula ika hali Yehova omwo eji kutumonanga nge tunalimbenje?

19 Vishina natulinangulako. Vyuma alingile Yesu kuli Petulu, vyasolwele nge atwama nakeke ngana muze apwa Ise. Shikaho, kachi nge tunalimbenje, katwatela kushinganyeka ngwetu Yehova keshi kukatukonekelako. Twatela kutachikiza ngwetu Satana ikiye asaka tushinganyeke ngwetu Yehova keshi kutukonekelako. Oloze twatela kwanuka ngwetu Yehova atuzanga nakutachikiza hakumina ngolo jetu kaha nawa eji kutukonekelanga. Ngocho twatela kumulondezezanga nge vakwetu vanatulingi mwamupi.—Tangenu Samu 103:13, 14.

20. Vyuma muka natushimutwila muchihande nachikavangizaho?

20 Chakutalilaho chaYosefwe, naNowemi, naLute, nakaLevi naPetulu vyatukafwa tutachikize ngwetu “Yehova ali hakamwihi navaze vali nakulyonyinga mumuchima.” (Samu 34:18) Lwola lumwe eji kwitavisanga tuhite muvyeseko nakuhomba. Oloze nge natumika muvyeseko mwomwo yakupendamina hali Yehova, kaha lufwelelo lwetu naluzama. (Petu. 1, 1:6, 7) Muchihande nachikavangizaho, natushimutwila hajijila jikwavo Yehova eji kukafwilangamo vangamba jenyi vakushishika nge vanahombo mwomwo yakulimbenja chipwe mwomwo yakumona ukalu weka.

MWASO 7 Yehova Ikiye Ngolo Jetu

^ par. 5 Yosefwe, naNowemi, naLute, nakaLevi nakaposetolo Petulu vamwene ukalu uze wavahombesele. Shikaho muchihande chino, natushimutwila omwo avavendejekele Yehova nakuvakolezeza. Natushimutwila nawa vyuma natulinangula kuvatu kana nakujila avakafwilililemo Kalunga.

^ par. 56 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Nowemi, naLute naOlopa vahombele mwomwo yakufwisa malunga javo. Mukuhita chalwola, Lute naNowemi vawahililile hamwe naMbowaze omu asemukile Ovete.