A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 51

“Jehova Chuan Lunghnualte Chu A Chhandam Ṭhîn”

“Jehova Chuan Lunghnualte Chu A Chhandam Ṭhîn”

“LALPA chuan thinlunga lungchhiate chu a hnaih ṭhîn a, rilrua inchhîr apiangte [“lunghnualte,” NW] chu a chhandam ṭhîn.”—SAM 34:18.

HLA 30 Ka Pa, Ka Pathian leh Ka Ṭhian

THLIR LAWKNA *

1-2. He thuziakah hian eng nge kan sawiho vang?

NUN hi a tâwiin, “buainaa khat a ni,” tia ngaihtuah châng kan neih ngei a rinawm. (Job. 14:1) Chuvângin, lunghnual châng kan nei ṭhîn chu hriatthiamawm tak a ni. Tûn hmaa Jehova chhiahhlawh tam tak pawhin lunghnual châng an nei a. Ṭhenkhat chuan thih hial an duh a ni. (1 Lal. 19:2-4; Job. 3:1-3, 11; 7:15, 16) Mahse, an rinchhan Pathian Jehova chuan vawi tam tak thlamuanin a tichak a. An chanchinte kan zirna aṭanga thlamuanna kan hmuh theih nân chûngte chu Bible-a chhinchhiah a ni.—Rom 15:4.

2 He thuziakah hian lunghnualna thlentu fiahnate chhel taka tuartu Jehova chhiahhlawh ṭhenkhat zînga Jakoba fapa Josefa te, hmeithai Naomi leh a monu Ruthi te, Sâm 73 ziaktu Levia mi te, leh tirhkoh Petera te chungchâng kan sawiho vang. Engtin nge Jehova’n anni chu a tihchak? An entawn tûr siamte aṭangin mi mal takin eng nge kan zir theih? A chhânnate chuan, “LALPA chuan thinlunga lungchhiate chu a hnaih ṭhîn a, rilrua inchhîr apiangte chu a chhandam ṭhîn,” tih thu hi min rin nghehtîr lehzual ang.—Sâm 34:18.

JOSEFA’N RAWNG TAK LEH DIK LO TAKA RORELNA A TUAR

3-4. Tleirâwl a nih laiin Josefa chungah eng thil nge thleng?

3 Josefa chuan kum 17 mi a nihin Pathian hnên aṭangin mumang pahnih a dawng a. Chûng mumangte chuan an chhûngkuaah dinhmun sâng tak a la chelh dâwn tih a târ lang a ni. (Gen. 37:5-10) Mahse, chûng mumangte a neih hnu rei vak lovah, a nun chu nasa takin a inthlâk danglam a. A chunga zahna lantîr ahnêkin, a unaute chuan an hralh a; tichuan, ani chu Aigupta rama hotu pakhat Potiphara inah a awm ta a ni. (Gen. 37:21-28) Hun rei lote chhûngin, Josefa chu a pa fa duh tak a nihna aṭangin Aigupta rama milem bia hotu pakhat inah sal tlâwm tak niin a awm ta a ni.—Gen. 39:1.

4 A hnuah, Josefa dinhmun chu a chhe zual zêl a. Potiphara nupui chuan amah pâwngsual tumah a puh a ni. Puh a nihna chu finfiah hmasa lovin, Potiphara chuan Josefa chu tân inah khungin, thîr khaidiat a buntîr a. (Gen. 39:14-20; Sâm 105:17, 18) Pâwngsual tumtu nia dik lo taka puh a nih avânga tleirâwl Josefa rilru awm dân tûr chu han mitthla teh. Chu bâkah, chutianga puhnain Jehova hming a tihchhiat dân tûr pawh han ngaihtuah bawk teh. Josefa chuan lunghnualna tûr chhan a nei tih a chiang hle!

5. Engtin nge Josefa’n lunghnualna chu a hneh theih?

5 Sal a nih lai leh tân ina a awm laiin, Josefa chuan a dinhmun thlâk danglam tûrin engmah tih theih a nei lo. Engtin nge thlîr dân inbûk tâwk tak a neih reng theih? A tih theih lohte chu ngaihtuah lovin, ti tûra pêk a hna chu theih tâwp chhuahin a thawk zâwk a ni. Josefa chuan englai pawhin Jehova tihlâwm chu a ngai pawimawh ber a. Jehova pawhin Josefa thiltih engkimah mal a sâwm a ni.—Gen. 39:21-23.

6. Engtin nge Josefa chuan a mumangte avânga thlamuanna a hmuh mai theih?

6 Josefa chuan a hmaa Jehova pêk mumangte a ngaihtuahna aṭangin chakna a nei ngei ang. Chûng a mumangte chuan a chhûngte a hmu leh dâwn tih leh a dinhmunte chu a ṭha chho leh dâwn tih a târ lang a. Chutiang chiah chuan a thleng ta rêng a ni. Kum 37 mi vêl a nih chuan, chûng a mumangte chu kawng danglam takin a thleng famkim ṭan ta a!—Gen. 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Petera thawn khat 5:10-a sawi angin, fiahnate chhel taka tuar chhuak thei tûrin engin nge min ṭanpui ang?

7 Kan zir tûrte. He khawvêl hi a râwngin, mite chuan dik lo takin min cheibâwl ang tih kan hria a. Kan Kristian unaute ngei pawhin kan rilru an tina mai thei. Mahse, Jehova chu kan Lungpui leh Inhumhimna anga kan thlîr tlat chuan kan lunghnual lo vang a, a rawngbâwl pawh kan bânsan hek lo vang. (Sâm 62:6, 7; 1 Petera 5:10 chhiar rawh.) Chu bâkah, Josefa chu kum 17 mi vêl a nihin Jehova’n kawng danglam takin a cheibâwl tih hre reng ang che. Jehova’n a chhiahhlawh ṭhalaite chungah pawh rinna a nei tih a chiang hle. Tûn laiah, Josefa ang ṭhalai tam tak an awm a. Anni pawhin Jehova chungah rinna nghet tak an nei a. An zînga ṭhenkhat chu Pathian chunga an rinawm tlat avângin dik lo taka tân ina khung an ni hial a ni.—Sâm 110:3.   

NASA TAKA LUSUN HMEICHHE PAHNIH

8. Naomi leh Ruthi chungah eng thil nge thleng?

8 Ṭâm nasa tak avângin, Naomi leh a chhûngte chuan Judai rama an chênna in chu chhuahsanin, Moab ramah ram dang mi angin an awm a. Chutah chuan a pasal Elimeleka chuan Naomi leh a fapa pahnihte chu a boralsan a ni. A hnuah, chûng a fapa pahnihte chuan Moab mi Ruthi leh Orpi chu nupuiah an nei a. A hnu kum sâwm vêlah chuan, Naomi fapate pawh chu fate nei lovin an boral ve leh a ni. (Rut. 1:1-5) Chûng hmeichhe pathumte lungngaih dân tûr chu han mitthla teh! Ruthi leh Orpi chu pasal dang nei leh thei an ni a. Mahse, kum upa tak Naomi chu tuin nge enkawl ta ang? Naomi chuan rilru hahna nasa tak a neih avângin, ṭum khat chu: “Naomi min ti suh u, Maraii min ti zâwk rawh u. Engkimtitheia chuan lungchhiatthlâk takin min ti ta si a,” tiin a sawi hial a ni. Lungchhe tak Naomi chu Bethlehemah a kîr leh a, Ruthi’n a zui a ni.—Rut. 1:7, 18-20.

Pathian chuan amah betute chu lunghnualna leh lungchhiatnate hneh tûrin a ṭanpui thei tih Naomi leh Ruthi te chunga chiang taka a lantîr angin, i chungah pawh a lantîr ngei ang! (Paragraph 8-13-na en rawh) *

9. Ruthi 1:16, 17, 22-a sawi angin, engtin nge Ruthi chuan Naomi chu a tihchak?

9 Naomi chu engin nge ṭanpui? Hmangaihna rinawm a ni. Entîr nân, Ruthi chuan Naomi chu zui tlatin a chungah hmangaihna rinawm a lantîr a. (Ruthi 1:16, 17, 22 chhiar rawh.) Bethlehemah, Ruthi chuan Naomi nêna an ei tûr buhṭo zawngin a thawk rim hle a. Chuvângin, ani chu hmeichhia ṭha tak leh taima tak a ni tih mi zawng zawngin an hre ta thuai a ni.—Rut. 3:11; 4:15.

10. Eng kawngtein nge Jehova’n Naomi leh Ruthi te anga ṭanpui ngaite chungah hmangaihna a lantîr?

10 Jehova chuan Israelte chu Naomi leh Ruthi te anga ṭanpui ngaite chunga khawngaihna a neihzia târ langtu dân a pe a. Buh an seng hunah mi reitheite’n buhṭo zawn tûr an neih theih nân vau fêm thlenga seng lo tûrin a mite chu a hrilh a. (Lev. 19:9, 10) Chuvângin, Naomi leh Ruthi chuan kut dawh lovin ei tûr an nei thei a ni.

11-12. Engtin nge Boaza chuan Naomi leh Ruthi te chunga hlimna a thlen?

11 Ruthi buhṭo zawnna lo neitu chu mi hausa tak Boaza a ni a. Ani chuan Naomi chunga Ruthi rinawmna leh a pi a hmangaihna chu a ngaihhlut êm avângin, an chhûngkaw rochan chu leisakin, Ruthi chu nupuiah a nei ta a. (Rut. 4:9-13) Tichuan, fapa Obeda an nei a, ani chu Lal Davida pu a ni.—Rut. 4:17.

12 Naomi’n Obeda pawm chunga Jehova hnêna thinlung taka lâwm thu a sawi laia a hlim dân tûr chu han mitthla teh! Mahse, Naomi leh Ruthi tân thil lâwmawm tak thleng tûr a la awm a. An rawn thawhleh hunah, Obeda chu Thutiam Messia, Isua Krista thlahtu a ni tih an hria ang!

13. Naomi leh Ruthi te chanchin aṭangin eng thil hlu tak nge kan zir theih?

13 Kan zir tûrte. Fiahnate kan tawh hian kan lunghnualin, kan beidawng hial thei a. Kan harsatnate chu a chinfel dân kawng kan hre lo pawh a ni thei. Chutiang hunah chuan, kan Pa vâna mi chu kan rin pumhlûm a, Kristian unaute kan hnaih tlat a ngai a ni. Jehova chuan fiahna kan tawhte chu a la bo lo pawh a ni thei. Entîr nân, Naomi chu a pasal leh a fate a kaihthawhsak lo. Mahse, ani chuan Kristian unaute hmanga kan chunga hmangaihna rinawm lantîrin, kan harsatnate chingfel thei tûrin min ṭanpui ang.—Thuf. 17:17.

RAWNGBAWLNA BANSAN ṬEPTU LEVIA MI

Jehova ngaihven lotute hlawhtling tak anga an lanna chuan Sâm 73-na ziaktu chu a titlu ṭhelh ṭhelh a. Chutiang chu kan chungah pawh a thleng thei (Paragraph 14-16-na en rawh)

14. Engvângin nge Levia mi chu a lunghnual êm êm?

14 Sâm 73-na ziaktu hi Levia mi a ni a. Ani chuan Jehova biakna hmunah rawngbâwl theihna chanvo pawimawh tak a nei a ni. Mahse, ṭum khat chu a lunghnual hle a. Engvângin nge? Mi suaksualte chu an thil sual tih vâng ni lovin, nun nuam zâwk an neih avângin a awt ṭan a. (Sâm 73:2-9, 11-14) Chûng mite chuan hausakna leh nun nuam tak chênin, lungkhamnate an nei lo niin a lang. Hlawhtling tak anga an lanna chuan fakna hla phuahtu chu a tihlunghnual êm avângin: “A thlâwn maiin a ni, ka thinlung hi ka tihfai a, ka kutte hi sawisêlbonaa ka sil ni,” tiin a sawi hial a ni. Ani chu thlarau lam dinhmun hlauhawm takah a awm tih a chiang hle.

15. Sâm 73:16-19, 22-25-a sawi angin, fakna hla phuahtu Levia mi chuan a lunghnualna chu engtin nge a hneh theih?

15 Sâm 73:16-19, 22-25 chhiar rawh. Levia mi chu ‘Pathian hmun thianghlimah a lût a.’ Chutah chuan, a rinpuite ang bawkin a dinhmun chu fiah tak leh chiang takin ṭawngṭaina nên a endik thei ngei ang. A tâwpah, a ngaihtuahna âtthlâkzia leh Jehova laka inlâk hrantîr theitu kawng hlauhawm a zawh ṭan tih a inhmu chhuak a. Chûng mi suaksualte chu “hmun nâl takahte” awmin, “thil râpthlâk taktea tihboral” an ni ang tih a hre bawk. Awhna leh lunghnualna laka fihlîm tûr chuan, fakna hla phuahtu Levia mi chuan thilte chu Jehova thlîr dân anga a thlîr a ngai a. Chutianga a tih avângin, thinlungah thlamuanna a nei leh a, a hlim hle a ni. Ani chuan: “Leiah pawh hian nang [Jehova] lo chu ka duh tu mah an awm lo,” tiin a sawi.

16. Levia mi hnên aṭangin eng nge kan zir theih?

16 Kan zir tûrte. Nuna hlawhtling tak anga lang mi suaksualte chu i awt ngai suh ang u. An hlimna chu a pâwnlâng mai leh rei lo te chhûng chauh a ni a; hmabâk tluantling an nei lo. (Thur. 8:12, 13) Anmahni awhna chu lunghnualna leh thlarau lam chhiatna inthlenna mai a ni. Chuvângin, hlawhtling tak anga lang mi suaksualte chu i awt a nih chuan, Levia mi tih ang chu ti ang che. Pathian fuihna duhawm tak chu zâwmin, Jehova duh zâwng titute chu ṭhianah siam ang che. Thil dang zawng aia Jehova i hmangaih chuan hlimna dik tak i nei ang a. Tichuan, “nunna tak tak” kawngah i awm reng ang.—1 Tim. 6:19.

PETERA CHU A CHAK LOHNAIN A TILUNGHNUAL

Petera’n a lunghnualna aṭanga Pathian rawngbâwlna a ngaihven leh dân chungchâng kan ngaihtuahna chuan min ṭanpui theiin, mi dangte ṭanpui nân pawh kan hmang thei (Paragraph 17-19-na en rawh)

17. Petera’n lungchhiatna tûr chhan eng nge a neih?

17 Tirhkoh Petera chu mi thatho tak a ni a; mahse, ngaihtuah lâwk lova thiltih leh mahni ngaih dân sawi zung zung mi a ni bawk. Chuvângin, a hnua a inchhîrna tûr thute sawi a, thiltih chângte a nei a ni. Entîr nân, Isua’n a tirhkohte hnênah hrehawm tuara a thih tûr thu a hrilh khân, Petera chuan: “Chûng chu i chungah a thleng tawp lo vang,” tia sawiin a zilh a. (Mt. 16:21-23) Isua’n Petera rilru put hmang chu a siam ṭhatsak a ni. Isua man tuma mipui an lo kal chuan, Petera’n hma la vatin, puithiam lal chhiahhlawh beng chu a sah thlâksak a. (Joh. 18:10, 11) Isua’n ani chu a zilh leh a. Chu bâkah, Petera chuan tirhkoh dangte’n Isua chu an kalsan vek a nih pawhin, a kalsan ve loh tûr thu chapo takin a sawi a ni! (Mt. 26:33) Chutiang chuan a lutuka inrintâwkna nei mah se, mihring hlauhna a nei a, Isua chu vawi thum lai a phat a ni. A lunghnual êm avângin, “a chhuak a, a ṭap ta zawih zawih a.” (Mt. 26:69-75) Ani chuan Isua’n a ngaihdam dâwn leh dâwn loh a ngaihtuah ngei ang.

18. Engtin nge Isua’n Petera chu a lunghnualna hneh tûra a ṭanpui?

18 Mahse, Petera chuan lunghnualna chu Jehova rawngbâwl loh phah nân a hmang lo. A tlûk hnuah a tho leh a, tirhkoh dangte rualin Jehova rawng a bâwl zawm zêl a ni. (Joh. 21:1-3; Tirh. 1:15, 16) Chutianga tho leh tûrin engin nge ani chu ṭanpui? Ṭanpuitu pakhat chu, Isua’n Petera rinna a bo loh nân a hmain a ṭawngṭaisak a, a hawi kîr leh hunah a unaute tichak tûrin a fuih a ni. Jehova’n thinlung taka Isua ṭawngṭaina chu a chhâng a. A hnuah, Isua chu Petera hnênah a inlâr a, chumi ṭum chuan a fuih ngei a rinawm. (Lk. 22:32; 24:33, 34; 1 Kor. 15:5) Tirhkohte’n zan khuaa sangha man tuma an beiha an hlawhtlin loh hnuah, Isua chu an hnênah a inlâr a. Chumi ṭum chuan, Isua’n Petera chu amah a hmangaihzia lantîrna hun remchâng a pe a. Ani chuan a ṭhian duh tak chu ngaidamin, hna thawh tûr tam lehzual a pe a ni.—Joh. 21:15-17.

19. Sâm 103:13, 14-na chuan thil kan tihsual hunah Jehova min thlîr dân chungchâng eng nge min zirtîr?

19 Kan zir tûrte. Isua’n Petera a cheibâwl dân aṭangin zahngaihna a neihzia a târ lang a, a Pa mizia chu ṭha famkimin a lantîr a ni. Chuvângin, thil kan tihsual hunah, ngaihdam theih tawh loh angin kan inngai tûr a ni lo. Setana chuan chutianga inngai tûrin min duh tih kan hre reng tûr a ni. Chuvângin, khawngaihna leh hmangaihna nei tak kan Pa vâna mi thlîr anga mahni leh kan chunga thil tisualtute thlîr chu i tum tlat ang u.—Sâm 103:13, 14 chhiar rawh.

20. A dawta thuziakah eng nge kan sawiho vang?

20 Josefa te, Naomi leh Ruthi te, Levia mi te, leh Petera te entawn tûr siam chuan, “LALPA chuan thinlunga lungchhiate chu a hnaih ṭhîn,” tih min hriat chiantîr a ni. (Sâm 34:18) Ani chuan fiahnate kan tawh leh lunghnual châng kan neih chu a phal a. Mahse, Jehova ṭanpuinaa fiahnate chhel taka kan tawrh chhuah hian kan rinna chu a nghet lehzual a ni. (1 Pet. 1:6, 7) A dawta thuziakah chuan Jehova’n an ṭhat famkim loh vâng leh dinhmun khirh tak an hmachhawn avânga lunghnual a chhiahhlawh rinawmte a ṭanpui dân sawiho a ni ang.

HLA 7 Jehova, Kan Chakna

^ par. 5 Josefa te, Naomi leh Ruthi te, Levia mi te, leh tirhkoh Petera te chuan lunghnualna thlentu fiahnate an hmachhawn a ni. He thuziakah hian Jehova’n chûng mite chunga thlamuanna leh chakna a pêk dânte kan hmu ang a. An entawn tûr siamte leh Pathianin khawngaihna nei taka a cheibâwl dân aṭanga kan zir theihte pawh kan sawiho bawk ang.

^ par. 56 MILEM HRILHFIAHNA: Naomi te, Ruthi te, leh Orpi te chu an kawppuite’n an boralsan avângin an lungchhiain an lunghnual hle a. A hnua Obeda a lo pian chuan Ruthi te, Naomi te, leh Boaza te chu an hlim hle.