ARTIKULO DIˈIB YAˈËXPËJKP 51
Jyobaa yaˈˈawäˈätspëtsëëmpy pënaty mëk mon mëk tuk yajpattëp
“Wingonë Jyobaa yajpääty mä pënatyë kyorasoon myëdäjttëp amäˈäts tukmäˈätsë; yaˈˈawäˈätspëtsëëmpy pënaty mëk mon mëk tuk yajpattëp” (SAL. 34:18).
ËY 30 Jyobaa yëˈëts nDiosˈäjtypy ets nDeetyˈajtypy
DIˈIB YAJNIMAYTYÄˈÄGÄÄMP *
1, 2. ¿Ti nimaytyäˈägäˈänëm mä tyäˈädë artikulo?
KO NWINMÄˈÄYËM jantsy waanë njukyˈäjtëm ets nyaxy mëdë “amay jotmay”, mbäät xyyajnayjyäˈäwëm mon tuk (Job 14:1). Ets kyaj wyiˈixëty ko duˈun nnayjyäˈäwëm, pes mayë Dios mëduumbë diˈib tëëyëp jukyˈäjttë nanduˈun nyayjyäˈäwëdë, ets nääk axtë jaˈoogandë (1 Rey. 19:2-4; Job 3:1-3, 11; 7:15, 16). Perë Jyobaa, ja Dios diˈib tyukˈijxpajttë, xëmë jyotkujkmooyëdë ets pyudëjkëdë. Etsë Jyobaa yajwëˈëm jääybyety wiˈix jyukyˈäjttë parë xyjyotkujkmoˈoyëm ets parë xytyukniˈˈijxëm tijaty (Rom. 15:4).
2 Mä tyäˈädë artikulo nimaytyäˈägäˈänëmë Dios mëduumbë diˈib yajkëjx yajnäjxtë amay jotmay ets yëˈë diˈib yajnayjyäˈäwëdë mon tuk. Nnijawëyäˈänëmë yˈijxpajtënë José, ja myäängë Jacob; Noemí diˈib wëˈëm kuˈooky ets ja xyakxy Rut; ja lebitë diˈib jyaayë Salmo 73 etsë apostëlë Pedro. ¿Wiˈixë Jyobaa myëjääwmooyëdë? ¿Ets ti xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtën? Extëm yaˈˈatsoowëmbity, yëˈë xytyukˈijxëm ko “wingonë Jyobaa yajpääty mä pënatyë kyorasoon myëdäjttëp amäˈäts tukmäˈätsë” ets “yaˈˈawäˈätspëtsëëmpy pënaty mëk mon mëk tuk yajpattëp” (Sal. 34:18).
JOSÉ AXËËK YAJTUUNY ETS KYAJ JYAPAT JYANITËJKË
3, 4. ¿Wiˈixë José jyajty kyëbejty ko yaˈkpëtsëëmy?
3 Ko José tmëdäjty naa 17 jyëmëjt, ta Dios tyukˈijxë tsuujoty kumäˈäyoty ko jäˈtäämbë netyë tiempë mä ja fyamilyë mëj yaˈitäˈänyëty (Gén. 37:5-10). Per waanë tiempë nyajxy mä nety duˈun të kyumäˈäy ko axëëk jyajty kyëbejty. En lugäär mëj yaˈitëdët ja myëgaˈaxëty, niˈigyë tyoˈkëdë extëmë tuumbë mosë ets jap yajkudoˈkë mä Potifarë tyëjk, tuˈugë jäˈäy diˈibë nety anaˈamp Egipto (Gén. 37:21-28). Jantsy pojënë José jyukyˈäjtën tyëgäjtsy. Ja mixy diˈibë nety mëk tsojkëbë tyeety, jyajty extëm tuˈugë mëduumbë diˈib nitii tkatsoowëty mä tuˈugë jäˈäy diˈib kyaj tˈawdatyë Jyobaa (Gén. 39:1).
4 Per mas oˈktëy jyajty kyëbejty ko ja kyudëjkë Potifar niwäämbajtë, jyënany ko atsipë netyë José të jyamëtsëënëyaˈanyëty. Potifar kyaj dyajtëyˈäjtëndëjkë, ta ojts tniˈanaˈamë parë yajpëjtäˈägët pujxndëgoty kadenë mëët (Gén. 39:14-20; Sal. 105:17, 18). ¿Nbawinmäˈäyëm wiˈix nyayjyäˈäwë José ko duˈun yajniwäämbejty? ¿Ets wiˈixë nety mbäät ja jäˈäy wyinmaytyë mä Jyobaa diˈib Diosˈäjtypyë José? José jyantsy pyatënë amay jotmay diˈibë nety mbäät yajnayjyawëty mëk mon mëk tuk.
5. ¿Ti José tyuun parë kyaj myëmadakë moˈon tujkën?
5 Ko José yajtuumbëˈäjty yajmosëˈäjty Egipto ets ko yˈijty pujxndëgoty, kyaj tmëdäjtyë madakën parë dyaˈoyët wiˈixë nety yaˈixy yajpääty. Per ¿ti pudëjkë parë kyaj jamyë ja wyinmäˈäny tpëjtaky? Ko yajxon ttuundääy tijaty yajtuknipëjk ets ko kyaj yëˈëyë ojts tmëmay tmëdäjy tijatyë nety kyaj mbäät tnekytyuny. José xëmë tpëjtaky jëjpˈamë Jyobaa, ets pääty ojts kyunuˈkxyëty mä tukëˈëyë tijaty tyuun (Gén. 39:21-23).
6. ¿Wiˈixëdaa José jyotkujkmooyë ko tpawinmääy wiˈix nety të wyingumäˈäy?
6 Waˈanë José nanduˈun jyotkujkmooyë ko tpawinmääy wiˈix netyë Jyobaa të yajwingumäˈäyëty, diˈib tukjaygyujkë ko oyëyäämbë nety ja jyotmay ets ko yˈixaampy jatëgokë fyamilyë. Ets duˈunën tyuun jyäjtë, pes ko netyë jyëmëjt naa 37, xyyajmonyˈijx xyyajmonyjyäˈäwëm wiˈix yˈadëëy diˈibë nety të tkumäˈäy (Gén. 37:7, 9, 10; 42:6, 9).
7. Extëm jyënaˈanyë 1 Pedro 5:10, ¿ti xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëmë amay jotmay?
7 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Extëm jyajtyë José, yëˈë xytyukjamyajtsëm ko mbäät nanduˈunë jäˈäy axëëk xytyuˈunëm mä tyäˈädë jukyˈäjtën. Ets mbäät axtë duˈun xytyuˈunëm tuˈugë nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm. Per pën nˈaˈoˈkëmë Jyobaa, ta kyaj nëjkx xymyëmadakëmë mëk moˈon mëk tujkën o xytyukmastutëm ja Diosë tyuunk (Sal. 62:6, 7; käjpxë 1 Pedro 5:10, TNM). * José jeˈeyë nety yaˈkpëtsëmynyëm ko Jyobaa yajwingumääjë. Tyäˈädë yëˈë xytyukˈijxëm ko Jyobaa tyukjotkujkˈäjtypyë ënäˈktëjk. Tyam, nan ta mayë ënäˈktëjk diˈib myëbëjktëbë Jyobaa extëmë José. Nääk, tap yˈittë pujxndëgoty mët ko tmëmëdowdë Dios ets kyaj jyanitëkëdë duˈun yajtundët (Sal. 110:3).
NOEMÍ MËDË RUT YAJNÄJXTË MËKË JÄJ JËMUˈUMËN
8. ¿Wiˈix jyäjttë Noemí mëdë Rut?
8 Noemí mëdë Elimélec jamë nety tsyëënëdë Judá ets tamë nety nimajtskë myäänk. Per ta jyamˈäjtyë mëk yuu, ta ojts nyëjkxnëdë Moab. Jamë Elimélec yˈoˈky, ta Noemí ojts wyëˈëmnë mët nimajtsk ja myäänk. Ko tiempë nyajxy, ta niduˈuk ja myäänk pyejky mëdë Rut ets jatuˈuk mëdë Orpá, diˈibë nety kugäjpnˈäjttëp Moab. Naa kyum mäjk jëmëjt, ta nanduˈun yˈoˈktë ja nimajtskpë myäänk (Rut 1:1-5). Okpawinmay wiˈixë tyäˈädë nidëgëëkpë toxytyëjkjäˈäy dyajnäjxtë jäj jëmuˈumën. Rut mëdë Orpá, mbäädë nety pyëjktëgatstë, perë Noemí të nety myëjjäˈäyënë, ¿pënë nety mbäät yˈokˈijxˈity yˈokkuentëˈatyëty? Axtë jäjtë tiempë mä nyayjyäˈäwë mëk mon mëk tuk ets jënan: “Këdiijëts xytyijtë Noemí. Tijtëgëts Mará, mët ko ja diˈib myëdäjtypy tukëˈëyë mëkˈäjtën të dyajtäˈämëtyaˈayëtsë njukyˈäjtën”. Noemí, ta ttuknibëjtakë jyëmbitäˈäny Belén oyë nety amäˈäts tukmäˈätsë tjawë kyorasoon, ets yëˈë jamyëdäjtë Rut (Rut 1:7, 18-20).
Dios tyukˈijxë Noemí mëdë Rut ko mbäät tpudëkë pënaty mëduunëp parë kyaj myëmadäˈägëdët ja moˈon tujkën. Ets mijts nan mbäät mbudëkëty. (Ixë parrafo 8 axtë 13). *
9. Extëm jyënaˈanyë Rut 1:16, 17, 22, ¿wiˈixë Rut tmëjääwmooyë Noemí?
9 ¿Ti diˈib pudëjkë Noemí? Ko yajtukˈijxy diˈibën jyantsy xyëwˈäjtypy tsojkën, etsë Rut tukˈijxë tyäˈädë tsojkën ko kyaj myastutë (käjpxë Rut 1:16, 17, 22). * Ko jyäjttë Belén, mëkë Rut jyantsy tyuuny mä tˈëxtääymyuky ja sebäädë diˈib yajtunandëp mëdë Noemí. Ets ko duˈun ttuuny, ta niˈamukë jäˈäy tpëjktë kuentë ko Rut jantsy oyjyaˈay ets jantsy tuumbëjäˈäy (Rut 3:11; 4:15).
10. ¿Wiˈixë Jyobaa ttukˈijxy ja ayoobëjäˈäyëty ko tsyojkypy?
10 Jyobaa të nety tmoˈoy ja israelitëty tuˈugë ley mä dyaˈijxë ko pyaˈˈayoobyë nety ja ayoobëjäˈäy extëmë Noemí mëdë Rut. Ojts ttukˈaneˈemy ja kyäjpn ets kyaj dyajpëdëˈktäˈäytyët ja kyosetsyë mä kyambäˈä kyamnux parë mbäädë ayoobëjäˈäy tˈayoˈoytyë (Lev. 19:9, 10). Duˈun ja Noemí mëdë Rut tpattë kyaˈay yˈukën ets kyaj pën tˈamdoowdë.
11, 12. ¿Ti tyuunë Boaz parë agujk jotkujk nyayjyäˈäwëdë Noemí mëdë Rut?
11 Rut jam ojts tˈayoˈoy ja sebäädë mä kyamë Boaz, tuˈugë yetyëjk diˈib mëkjäˈäy. Boaz, nëgooyë ojts yajmonyˈijx yajmonyjyäˈäwënë ko tˈijxy wiˈixë Rut ttsoky ja xyakxy. Ok, ta Boaz pyejky mëdë Rut ets duˈun tjuuybyëtsëëmy ja nax diˈibë nety jyaˈäjtypy ja fyamilyë Noemí, duˈuntsoo, mbäädë nety ja yˈuˈunk yˈënäˈkë Rut tmëwëˈëmë ja kumäˈäyën (Rut 4:9-13). Ok, ta Rut mëdë Boaz tpattë tuˈugë myäänk diˈib xyëëwmooytyë Obed, etsë Obed yëˈë yˈokˈäjtë rey David (Rut 4:17).
12 Nˈokpawinmäˈäyëm wiˈixë Noemí jantsy jotkujk nyayjyäˈäwë ko ttsaˈanˈijtyë Obed ets tmooyë dyoskujuyëmë Jyobaa winë ääw winë jot. Per diˈib mas jotkujk yajnayjyawëyanëdëbë Noemí mëdë Rut ko nety jyukypyëktë, yëˈë ko nëjkx tnijawëdë ko mä tyëëm yˈäätsë Obed jam myiinyë Jesukristë, ja Mesías diˈib yajwandak.
13. ¿Tijaty xytyukniˈˈijxëmë yˈijxpajtënë Noemí mëdë Rut?
13 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Ko nwinguwäˈkëm tuˈugë jotmay, waˈan xyajnayjyäˈäwëm mon tuk o njäˈäwëm amäˈäts tukmäˈätsë ja jot korasoon. Etsë net nwinmäˈäyëm ko kyaj mbäät ti nekytyuˈunëm parë nyaˈoˈoyëm. Ko duˈun nnayjyäˈäwëm, nˈoktukˈijxpajtëm amumduˈukjotë nDeetyˈäjtëmë tsäjpotmëdë ets kyaj nmëjagamgakëm ja nmëguˈukˈäjtëm. Nnijäˈäwëm ko Jyobaa kyaj xytyukniwäˈätsäˈänëm ja jotmay, duˈun extëm kyaj tmooy jatëgokë Noemí ja myëmëjjäˈäy ets ja yˈuˈunk yˈënäˈk. Per xëmë xypyudëkëyäˈänëm parë nmëmadakëm, mbäät yëˈë dyajtuny ja nmëguˈukˈäjtëm diˈib mëët nˈëxpëjkëm parë tijaty xytyukpudëjkëm (Prov. 17:17).
TUˈUGË LEBITË DIˈIB JANTSY JAWAANË TJAMASTUTYË DIOSË TYUUNK
Ja diˈib jyaayë Salmo 73, jawaanë tjamastutyë Diosë tyuunk ko tˈijxy wiˈix yˈagujkˈat jyotkujkˈattë pënaty kyaj jëjpˈam tpëjtäˈäktë Jyobaa. Ëtsäjtëm, nan mbäät duˈun njäjtëm. (Ixë parrafo 14 axtë 16).
14. ¿Tiko mëk mon mëk tuk nyayjyäˈäwë tuˈugë lebitë?
14 Diˈib jyaayë Salmo 73, yëˈë tuˈugë lebitë. Ets duˈun extëm ja myëguˈuktëjk, yëˈë jamë nety tyuny mä Jyobaa yaˈˈawdaty. Per jäjtë tiempë mä nyayjyäˈäwë mon tuk mët ko tnaywyinaxëjäˈäwë tijaty tyuundëbë axëkjäˈäytyëjk, per kyaj mët ko nety nanduˈun ttunäˈänyë axëkˈäjtën, yëˈë duˈun ko tˈijxy ko mas oyë jyukyˈäjtën dyajnaxtë (Sal. 73:2-9, 11-14). Tyäˈädë jäˈäyëty duˈunë nety kyëxëˈëktë ko nitii kyatëgoyˈäjtxëdë: myëdäjttëbë meeny sentääbë, ijt xoondëp ets nitii amay jotmay tkamëdattë. Ko duˈunë tyäˈädë lebitë tˈijxy, yëˈë diˈib jantsy axëëk yajnayjyäˈäwë ets pääty jyënany: “Tyäˈädë yëˈëts yajxon xytyukˈijxp ko kyaj tsyobääty kotsë njot ngorasoon wäˈäts njamëdaty ets kotsë nˈääw ngëˈë të njapujy të njajeˈetsy parëts kyaj ti nduundëgoy”. Kooxyëp duˈun wyinmääyˈadëtsy, ojtsxyëp tyukmastuˈutyëty ja Diosë tyuunk.
15. Extëm jyënaˈanyë Salmo 73:16-19, 22-25, ¿ti tyuun ja lebitë parë kyaj mon tuk nyekynyayjyäˈäwë?
15 (Käjpxë Salmo 73:16-19, 22-25). * Ko ja lebitë tyëjkë mä “ja Diosë tyëjk diˈib wäˈäts ets diˈib nëgooyë yˈoyˈäjnë”, tapë nety nanduˈun ja israelitëty Diosˈawdattë. Ko jap tyëjkë, ta ojts kyujkë ja yˈääw jyot, wyinmääy yajxon ets nyuˈkxtaky. Tyäˈädë yëˈë pudëjkë parë tpëjkyë kuentë ko tsuuwinmäˈänyë nety diˈib wyinmaapy ets ko pën wyinmääyˈadëtsypy, mbäädë nety tyukmëjagamgeˈegyëtyë Jyobaa. Nan jyaygyujkë ko axëkjäˈäytyëjk yajpäättë “mä ja lugäärë jantsy noktspë”, per ok, “axëëk jyatäˈän kyëbatäˈändë”. ¿Ti pudëjkë tyäˈädë lebitë parë kyaj ti tnekynyaywyinaxëjäˈäwë ets parë kyaj nyekynyayjyäˈäwë mon tuk? Ko tijaty tˈijxy extëmë Jyobaa. Duˈun jatëgok nyayjyäˈäwë agujk jotkujk ets kyaj ti ojts tnekymyëmay tnekymyëdäjy. Yëˈë jyënany: “Nitiits ngatsoky yä Naxwiiny, mijts jeˈeyë”.
16. ¿Ti xytyukniˈˈijxëm ja lebitë diˈib jyaayë Salmo 73?
16 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Ko kyaj mbäät naywyinaxëjäˈäwëm ko nˈijxëmë axëkjäˈäytyëjk dyajnëjkxtë oyë jyukyˈäjtën. Nëgoo duˈun kyëxëˈëktë agujk jotkujk, kyaj jyakäˈänyë taabë jyotkujkˈäjtën, pes kyaj jyukyˈatäˈändë winë xëëw winë tiempë (Ecl. 8:12, 13). Ko nˈaxëkˈijxëm, mbäät xytyuktëjkëmë moˈon tujkën ets mbäät xytyukmëjagamgakëmë Jyobaa. Pën ja duˈun näˈä nnayjyäˈäwëm extëmë tyäˈädë lebitë, nˈoktuˈunëm nanduˈun diˈib yëˈë tyuun: nˈokmëdoowˈijtëm ja yˈëwij kyäjpxwijënë Jyobaa ets nˈokˈyajnäjxëmë tiempë mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib Dios mëduundëp. Pën mas niˈigyë ntsojkëmë Jyobaa, ta nbäädäˈänëm diˈibën jyantsy xyëwˈäjtypy agujkˈäjt jotkujkˈäjtën ets nˈyoˈoyˈadëtsëm mä nëˈë tuˈu diˈib yajnëjkxp mä “ja jikyˈäjtën diˈibë tëyˈäjtënbë” (1 Tim. 6:19).
PEDRO MON TUK NYAYJYÄˈÄWË TËGOK TËGOK TYËGOOY
Oyë Pedro jantsy axëëk nyayjyäˈäwë, per kyaj nyaytyukmëmadakë, niˈigyë tpëjtakyë wyinmäˈäny mä Diosë tyuunk. Ko nbawinmäˈäyëm, mbäät xypyudëjkëm ets nan mbäädë net nbudëjkëm ja nmëguˈukˈäjtëm. (Ixë parrafo 17 axtë 19).
17. ¿Tijatyë Pedro mon tuk yajnayjyäˈäwë?
17 Apostëlë Pedro, yëˈë ijty tuˈugë yetyëjk diˈib jantsy peˈtypy tijaty tyuumpy ets nanduˈun jyantsy kyajpxy jyantsy myaytyaˈaky. Pääty ttuuny diˈib kyaj tniwinmäˈäyë ets nanduˈun ojts yˈëy kyajpxy. Ko duˈun jyaˈayˈajty, yëˈë diˈibë net ok axëëk yajnayjyäˈäwë. Extëm nˈokpëjtakëm, ko Jesus tˈanmääy ja yˈapostëlëtëjk ko yaˈˈayowanëbë jäˈäy ets yaˈooganëp, Pedro, ta ojts tˈooyë Jesus ets tˈanmääy: “¡Ninäˈä dëˈën mgajatët!”. Perë Jesus, ta jyëjwijtsëmbijtë (Mat. 16:21-23). Ets ko ja mayjyaˈay nyimiinëdë Jesus parë myatsäˈänëdë, ta netyë Pedro ttatsktsujktuty niduˈuk ja tyuumbë saserdotë wintsën (Fwank 18:10, 11). Jesus ta jatëgok tjëjwijtsëmbijty. Pedro, nan të nety tˈanëëmë Jesus ko pën nikaktääyëbë yˈapostëlëtëjk, yëˈë ninäˈä duˈun kyaˈˈadëˈëtsäˈäny (Mat. 26:33). Per kyaj nety jyotmëkëty extëm wyinmay. Pes mä taabë koots, ta tyuktëjkë mëk tsëˈëgë ets tëgëkˈok jyënany ko kyaj tˈixyˈaty ja Wyintsën. Ko duˈun yˈadëtsy, mëk mon mëk tuk nyayjyäˈäwë, ta pyëtsëëmy ets jyantsy jyëëy jyantsy yaxy (Mat. 26:69-75). Seguurë ko nyayajtëëwë: “¿Waˈantsëdaa Jesus xypyokymyaˈkxët?”.
18. ¿Wiˈixë Jesus tpudëjkë Pedro parë kyaj myëmadäˈägëdët ja moˈon tujkën?
18 Pedro kyaj nyaytyukmëmadakë moˈon tujkën, duˈunyëm tmëduunˈadëtsyë Jyobaa mët ja myëˈapostëlëtëjk oyë nety duˈun të tyëgoy (Fwank 21:1-3; Apos. 1:15, 16). ¿Ti pudëjkë? Yëˈë jyamyajts ko të netyë Jesus yˈanëˈëmxëty ko të nyinuˈkxtäägëty parë kyaj dyajtëgoyët ja myëbëjkën ets jyëmbitët jatëgok parë tpudëkët ja myëguˈuktëjk. Jyobaa yˈatsoowëmbijt wiˈixë netyë yˈUˈunk winë ääw winë jot të myënuˈkxtaˈagyëty. Ets ok, ko Jesus jyukypyejky, ta nyaytyukˈijxë Pedro, ets waˈan duˈun ttuuny parë tjotkujkmoˈoyany (Luk. 22:32; 24:33, 34; 1 Kor. 15:5). Jatëgok, ta Jesus nyaytyukˈijxë ja yˈapostëlëtëjk mä nety tuk tsuˈum të jyaˈäjkxmatsäˈändë ets nituˈuk tkamäjtstë. Ja mä tˈanmääyë Pedro ko mëkë nety ttsoky, ets nan tyukˈijx ko të nety tpokymyeˈkxy ko mas niˈigyë ttuunkmooy (Fwank 21:15-17).
19. Extëm jyënaˈanyë Salmo 103:13, 14, ¿wiˈixë Jyobaa tˈixy ko nbokytyuˈunëm, ets wiˈix mbäät nbanëjkxëmë yˈijxpajtën?
19 ¿Ti xytyukniˈˈijxëm? Extëmë Jesus jyaˈayˈajty mëdë Pedro, yëˈë yajnigëxëˈk ko nëgooyë pyaˈˈayoownë extëmë Tyeety. Pääty, pën tëgoˈoyëm, kyaj mbäät nwinmäˈäyëm ko Jyobaa ninäˈä xykyapokymyaˈkxäˈänëm. Nˈokjamyajtsëm ko Satanás duˈunën xyyajwinmayäˈänëm. Per nˈokˈyaˈijtëm winmäˈänyoty wiˈixë Jyobaa xytsyojkëm ets xypyaˈˈayoˈowëm parë net ëtsäjtëm këˈëm nnaytsyojkëm ets nnaybyaˈˈayoˈowëm, ets parë nanduˈun njäˈäyˈäjtëm mëdë nmëguˈukˈäjtëm diˈib të xymyëdëgoˈoyëm (käjpxë Salmo 103:13, 14). *
20. ¿Ti nˈixäˈänëm mä jatuˈukpë artikulo?
20 Extëm yajnimaytyaˈagyë José, Noemí mëdë Rut, ja lebitë etsë Pedro, yëˈë xytyukˈijxëm ko “wingonë Jyobaa yajpääty mä pënatyë kyorasoon myëdäjttëp amäˈäts tukmäˈätsë” (Sal. 34:18). Jyobaa nyasˈijxëp parë nwinguwäˈkëm tuˈugë jotmay o nnayjyäˈäwëm mon tuk. Per ko nmëmadakëm mëdë nyaybyudëkë, ta kyëktëkë niˈigyë ja mëbëjkën (1 Peed. 1:6, 7). Mä jatuˈukpë artikulo nnijawëyäˈänëm wixatyë Jyobaa tpudëkë pënaty kyaj myastuˈutyëty ko nyayjyawëdë mon tuk, mbäät ko yajtëgoyëdë ja pokyjyaˈayˈäjtën o ko jam ti jotmay tpäättë.
ËY 7 Jyobaa yëˈëts xymyëjääwmoopy
^ parr. 5 Mä tyäˈädë artikulo nˈixäˈänëm wiˈixë Jyobaa tjotkujkmooy ets tpudëjkë José, Noemí mëdë Rut, tuˈugë lebitë etsë apostëlë Pedro ko dyajnäjx dyajkëjxtë amay jotmay diˈib mon tuk yajnayjyäˈäwëdë. Nan nˈixäˈänëm tijaty xytyukniˈˈijxëm extëm jyäjt kyëbajttë ets wiˈixë Dios pyaˈˈayoowëdë.
^ parr. 7 1 Pedro 5:10, TNM: “Per ko nety waanë të mˈokˈayowdë, ta ja Dios diˈib nëgooyë yˈoyjyaˈayˈäjnë, diˈib të mëjwowëdë mä ja myëjˈäjtënë winë xëëbë tuˈugyë mëdë Kristë, yëˈë yajjëjpkuwäätsëyaampy mä nety të mdukniˈˈixëdë. Yëˈë täˈtspëky myaˈitanëdëp, yëˈë mëk myaˈitanëdëp ets yëˈë myajwäˈktäˈätsanëdëp”.
^ parr. 9 Rut 1:16, 17, 22: “Perë Rut ta tˈatsooy: Këdiijëts mëktaˈaky xyˈanëëmë ets nmastuˈudët, ets kyaj njamyëdatët; mët ko mä mijts mnëjkxy jamëts nnëjkxäˈäny, ets mä mijts xyajnaxyë tsuˈum jamëts nyajnaxäˈäny. Yëˈë mgäjpn yëˈëjëts ngäjpnˈataampy, etsë mDios yëˈëjëts nDiosˈataampy. 17 Mä mijts mˈooky, jamëts nˈoogäˈäny, ets jamëts naxtëkëyaˈany. Yëˈëyë oˈkën diˈib mbäät xyajnaywyäˈkxëm, per pën kyaj yëˈëjëty, waˈanëts mëkë Jyobaa xytyukumëdoy. 22 Duˈun ja Noemí tsyoˈony Moab mët ja xyakxy Rut diˈib jam kugäjpnˈäjtp; ta jyäjttë Belén mä netyë jäˈäy dyajmujktsondäˈäktë ja sebäädë”.
^ parr. 15 Salmo 73:16-19, 22-25: “Kots njajaygyukëyany, nëgooyëts jeˈeyë ojts nmëmääy nmëdäjnë..., 17 axtë kots ndëjkë mä ja Diosë tyëjk diˈib wäˈäts ets diˈib nëgooyë yˈoyˈäjnë, etsëts nbëjkyë kuentë ti nety tukmiin tukëdakëdëp. 18 Seguurë ko mijts myajtëkëp mä ja lugäärë jantsy noktspë. Myajkaˈapy axëktum. 19 ¡Jantsy pojën kyutëgoytyaˈaytyë! ¡Ajotkumonë kyugëxëdë, axëëk jyat kyëbattë ko kyugëxëdë! 20 Duˈun extëm ko pën wyingumäˈäy ets jyotwijy, nanduˈun mijts Jyobaa, xyajtëgoyaˈanyë tyäˈädë jäˈäyëty ko mbëdëˈëgët. 22 Ëjts mëk kujuunëtsë nety, kyajts nitii njaygyujkë; mwindum, duˈunëtsë nety extëm tuˈugë animal diˈib kyaj ti jyäˈäwën. 23 Per tyam, xëmëts nyajpääty mët mijts; mijts xywyijtsp mätsë nˈaˈoygyëˈë. 24 Xytyuˈumoobyëts mëdë mgäjpxwijën, ets ok tats xytyukniwowäˈänyë mëjˈäjtën. 25 Mijts jeˈeyë diˈibëts nmëdäjtypy tsäjpotm, kyaj pënë wiinkpë. Ets nitiits ngatsoky yä Naxwiiny, mijts jeˈeyë”.
^ parr. 19 Salmo 103:13, 14: “Duˈun extëm tuˈugë uˈunkteety tpaˈˈayoyë yˈuˈunk yˈënäˈk, Jyobaa nanduˈun të tpaˈˈayoy pënaty tsëˈkëdëp. 14 Pes yëˈë këˈëm yajxon tnijawë wiˈix të ngojëm, ets jyamyejtsypy ko naxway ëtsäjtëm”.
^ parr. 60 YAJNIMAYTYAˈAGYË DIBUJË: Noemí, Rut mëdë Orpá mon tuk nyayjyäˈäwëdë ko yˈoˈktääytyë ja myëmëjjäˈäy. Ko tiempë nyajxy, ta Noemí, Rut mëdë Boaz agujk jotkujk nyayjyäˈäwëdë ko myaxuˈunkˈäjtyë Obed.
