Lendá lá ɔwɔmbɔ w'akambo

Lendá lá akambo lá yombasɛ́

DJAMBA DJƐ WEKELO 51

‘Yehova . . . mbikɛka wanɛ wambɔlɛmba’

‘Yehova . . . mbikɛka wanɛ wambɔlɛmba’

‘Yehova alekɔ entshupa la wanɛ walekɔ l’eloko wembatshɛ, nde mbikɛka wanɛ wambotshimba tiimba.’​—YEE. 34:18, nɔtɛ.

YEEMBO 30 Papa kɛmi, Ndjambe kɛmi edjinge Ilongo yɛmi (lá Otetela)

LA YOPASƐ *

1-2. Kɛkɔnge kɛnaso lɔ lá djamba djɛnɛ?

LÁ WINA ƐMƆTSHI, iso nkoka nkanela wopo wɔ lowiko oyɛwɔ itenyi la ‘iyombolola la ndjolo.’ (Djɔ. 14:1) Ndjokamaka ente nkambo ntshɔ nkoka ntotshinda wina ɛmɔtshi djɛ ndɛmba. Efula k’enkambi wɛ Yehova wel’etsho wɛ ntondo wayawokaka ngo nghɔsɔ. Wamɔtshi wakombolaka mvɔ. (1 Nk. 19:2-4; Djɔ. 3:1-3, 11; 7:15, 16) Koko wina la wina, Yehova Ndjambe kiyɛkɛka oloko akotshɛki edjinge akeketshɛki. Kɛnɛ kakomelisa kɛsɔ kefunamaka djɛ ntokeketshɛ edjinge ntɔpɛyɛ olakanyelo.​—Ɔrɔ. 15:4.

2 Lá djamba djɛnɛ, tɔngɛna lɔ enkambi ɛmɔtshi wɛ Yehova wekfulumeyisa ekakasano watshindisa djɛ ndɛmba, wiina wawɔ wakinɛ: Yɔsɛfu yɛ wɔna Djakɔbɔ, Naomi kɛ wadjɛ odjo nya okilo wɔnde Oruta, ose Lewi wofunisa Yeembo 73, edjinge ɔpostɔlɔ Pɛtɛlɔ. Wopo wɔkɔnge Yehova ndaakeketshɛ? Edjinge elakanyelo wɛkɔnge w’owaso má ndjɔmbɔmba yɛwɔ? Ekadjimwelo welá weepó wɛsɔ wengotoshikikɛ djɛ ‘Yehova alekɔ entshupa la walekɔ l’eloko wembatshɛ’ edjinge nde mbikɛka ‘wanɛ wambɔlɛmba.’​—Yee. 34:18, lenda nɔtɛ.

YOSƐFU AKFULUMEYƐKA AKAMBO WA WƐNGIYƐ

3-4. Kɛkɔnge kekomelisa Yosɛfu wina w’indayalaka olangala?

3 Yosɛfu ayalaka etengo l’ɛnɔnyi 17 wina w’indɛnyi alɔ ape, alɔ wasɔ wayɛka me Ndjambe. Alɔ wasɔ wɛnyɛki djɛ loshi lɔmɔtshi Yosɛfu angokama onto w’ekekete wɔngɔlɛmiyama me ase nkfumbo kɛnde. (Ewa. 37:5-10) Koko atayala ilá m’ɔkɔngɔ wɔ Yosɛfu nyɛna alɔ wasɔ, lowiko lɔnde lotshikitanaka ngo mbala kɛkɔ kɛmɔ. M’etena kɛsɔ, wananyɛnghɛnde watɔlɛmɛyɛ lonkina kaanga ndambo, ko wosadjɛka etengo nfumbe. M’ɔkɔngɔ w’etsho emangha nde akomaka ose olemo lá mvulu kɛ owandji ɔmɔtshi w’ose Edjipito w’iyetaka Potifara. (Ewa. 37:21-28) L’itenyi yɛ wina, lowiko lɔ Yosɛfu lotshikitanaka mbala kɛkɔ kɛmɔ, nde atayala lonkina mvulu kɛmɔ nya papa kɛnde k’ɔkɔpaki efula koko nde akomaka ose olemo w’anyanya l’Edjipito le onto wotewaka Yehova.​—Ewa. 39:1.

4 Masɔ, ekakasano weyalaki la Yosɛfu wetakindjɛki ngo ndjala wolo. Wadjɛ Potifara afunaka Yosɛfu ante ambohonaka ndjewana la lemi la wolo. Ipa mpona djɛ ndjewa kana nkambo ntshɔ ndjalaka nsɔsɔlɔ, Potifara awokelaka Yosɛfu lá lokando, edjinge okolaka mɔlɔla. (Ewa. 39:14-20; Yee. 105:17, 18) Kokanela wopo wɔ olangala Yosɛfu ndayale ladjɛ ndaawoka wina w’iyowande ambɔ ambohona djɛ ndjewana la wadjɛ owandji la wolo. Kokanela lonkina eposelo wekokisa ndjala la nkambo djɛsɔ lá djiina djɛ Yehova. Nsɔsɔlɔ, Yosɛfu ayalaka l’elonga kɛ nde ndɛmba!

5. Wopo wɔkɔnge Yosɛfu ndalongela ɔlɛmbɛlɔ?

5 Wina wɔ Yosɛfu ndayalaka nfumbe edjinge ndambo l’ɔkɔngɔ lá lokando, nde atayalaka la lotshungɔ lɔ nangha kɛnɛ k’ɔkɔpande. Kɛkɔnge k’okotshisa djɛ nde nama ikanyi yɛ wɔlɔ l’etsho weyaye? L’edjena kɛnde ndjila yimba lá kɛnɛ kɛ ndotayala l’akoka wa nangha, nde ayapɛyɛka l’olemo w’iyɔpɛyɛ djɛ nangha. Nkambo djeleka djonyi nde, Yosɛfu ɔsaki Yehova etengo Onto woleka ntshina lá lowiko lɔnde. Má nkambo djɛsɔ, Yehova atshɔkɔlaki k’enkfumɔ kɛ Yosɛfu ndananghaka.​—Ewa. 39:21-23.

6. Wopo wɔkɔnge Yosɛfu ndakoke nkeketshama m’alɔ wande?

6 Lonkina Yosɛfu akokaka mba ekeketshelo má nkanela alɔ wa prɔfɛsiya w’indɛnyi lá ntondo k’ɛnɔnyi efula. Alɔ wasɔ wɛnyɛki djɛ nde angɛnana lonkina nya nkfumbo kɛnde edjinge akambo wande wangoyɔwɔnga. Ko kɛsɔ ndeke loyisa ndonanghema. Wina wɔ Yosɛfu ndawa ɛnɔnyi etengo 37 alɔ wande watateyɛka nkotshama lá yopo yekamoyɛ!​—Ewa. 37:7, 9, 10; 42:6, 9.

7. Lá nkilika 1 Pɛtɛlɔ 5:10, kɛkɔnge kengotokotshɛ djɛ nkfulumeyɛ ekakasano?

7 Olakanyelo w’owaso. Ɔkɔndɔ wɔ Yosɛfu, ntovungolaka djɛ andja wanɛ walekɔ nyɛtshi edjinge anto ntonanghelaka akambo la ntshamba djɛ sii. Kaanga winaso okristo nkoka ntokiyanyɛ. Koko ntsha iso ndɔsa Yehova etengo bɔkɔ kana djisa djɛso, topangɔlɛmba kana ntshika ndokambela. (Yee. 62:6, 7; wala 1 Pɛtɛlɔ 5:10.) Vungɔ lonkina ente, wina wɔ Yehova ndɛnyɛ Yosɛfu alɔ, nde ayalaki ngo l’ɛnɔnyi 17 toko. Ndjokamaka ente, Yehova ndjilelaka ekambi wɛnde wɛ ndɛngɛ oloko. Lɔɔko kɛnɛ, dangala efula walekɔ etengo Yosɛfu. Edjinge Iwɔ walekɔ la djawo djɛ wolo te Yehova. Wamɔtshi l’anteyi kɛwɔ, wawingeyɛ nkando ngo ladjikɛnde wapakɔpɛ ntshika nkɔmano djɛwɔ te Ndjambe.​—Yee. 110:3.

AMATO APE WAYALISA LA OKIYANO W’EFULA

8. Kɛkɔnge kekomelisa Naomi nya Oruta?

8 Naomi nya nkfumbo kɛnde, wasɛkɔka má Juda l’ɔtɛ wɔ ndjala k’ekekete keyalisa l’eteyi edjinge watshɔka ntitansɛ lá Moaba. Wina w’iyayalaka l’eteyi, Elimɛlɛkɛ womɛ Naomi avɔka, nde atshikalaka ngo nya wana wande ape w’ampame. M’ɔkɔngɔ, wana wande wampame watshukaka wamato w’ase Moaba, Oruta nya Ɔrɔpa. M’ɔkɔngɔ w’ɛnɔnyi etengo djomi, edjinge wana wa Naomi wavɔka, ko nde atshikalaka ngo ɛwɔ toko, atawa wɔna lonkina. (Oru. 1:1-5) Kokanela efula kɛ yɛnyi keyalisa la amato wa mpolo asato wasɔ! Nsɔsɔlɔ, Oruta nya Ɔrɔpa wakokaka ntshukama lonkina. Ko, onto wɔkɔna wokokisa nama Naomi nyɔ k’ekokolo kɛsɔ? Naomi alɛmbaka efula, akomaka polo lá ndotepela ante: ‘Nyotandjetake Noami lonkina. Nyondjete Mara, ladjikɛnde Kanga nkfulu inkfumɔ ambokomɛ lowiko lɔmi ololo.’ M’akambo ankfumɔ wokomelisa wasɔ, Naomi ɔsaka nkano djɛ nkalɔ tá Betɛlɛhɛmɛ, edjinge Oruta akombolaka djɛ nkalɔ nyande.​—Oru. 1:7, 18-20.

Ndjambe ashikikɛka Naomi nya Oruta ante nde nkoka nkotshɛ enkambi wɛnde dj’iwɔ ndongela ɔlɛmbɛlɔ edjinge okiyano. Nde nkoka nkokotshɛ edjinge wɛ? (Lenda etenyi 8-13) *

9. Lá nkilika Oruta 1:16, 17, 22, wopo wɔkɔnge Oruta ndakeketshɛ Naomi?

9 Kɛnɛ kekotshisa Naomi djɛ kandola okakasano wɔsɔ nde Ngandji kɛ nkɔmano. Ndjɔmbɔmba, Oruta ɛnyɛka ngandji kɛ nkɔmano te Noami má ndjawola ntshikala nyande. (Wala Oruta 1:16, 17, 22.) Lá Betɛlɛhɛmɛ, Oruta akambaka la wolo tshɛ djɛ ntatonghɔna wɛɛsɛ wemponga djɛ nde ndaalesɛ la ndesɛ Naomi. Eposelo weyalisa la nkambo djɛsɔ nde, oseka wɔsɔ ayalaka la lokumu lɔ wɔlɔ.​—Oru. 3:11; 4:15.

10. Wopo wɔkɔnge Yehova ndɛnyɛ ngandji kɛnde te w’ase ɔmvɔ etengo Naomi nya Oruta?

10 Yehova apɛyɛka ase Isariyɛlɛ ɔlɛmbɛ w’ɛnyɛki djandji djɛnde te ase ɔmvɔ etengo Naomi nya Oruta. Nde ashimelaka owila wɔnde ante, wina w’iyongovukaka nkete l’awedji wawɔ, wangotshikake atshuku amɔtshi la nkambo djɛ ase ɔmvɔ. (Lew. 19:9, 10) Djɛkondeke Naomi nya Oruta watakongelaki nkete m’ɛwɔ w’anto. Iwɔ wakokaki mba nkete djɛndɛ ipa la ndɔmba.

11-12. Wopo wɔkɔnge Boazɛ ndapɛyɛ Naomi nya Oruta osasa?

11 Kanga bedji djɛ Oruta ndatshɔka ntɔkɔngɔla emponga ndayalaka nde kang’okfudji liyetaka Boazɛ. Nde akamɔka lá ndenda nkɔmano dj’Oruta te Naomi edjinge ngandji kɛnde k’indɛnyɛ okilo wɔnde djɛkondeke ndasombe otshikedjɔ kana okitɔ wɔ nkfumbo kɛwɔ edjinge ndɔshi Oruta etengo wadjɛnde. (Oru. 4:9-13) Iwɔ wayɛka ndowota wɔna mpame w’iyete Obɛdɛ, kanga loyisa ndoyala ndoyi kɛ Nkfumi Davidɛ.​—Oru. 4:17.

12 Kokanela osasa woyalisa la Naomi wina wɔ ndɛnyi onkana wɔnde Obɛdɛ edjinge ndakawoyɛka Yehova lokasa! Koko nkambo nkina nkongela Naomi nya Oruta. Wina w’ekfundwelo, wangoyewa ambɔ Obɛdɛ ndeke loyalisa inkanola yɛ Mesiya kelakemisa, Yeso Kristo!

13. Elakanyelo wɛkɔnge wɛ djonyi w’owaso má kɛnɛ kekomelisa Naomi nya Oruta?

13 Olakanyelo w’owaso. Wina w’opomanaso la ekakasano, iso nkoka ndaawoka ente tɔmbɔlɛmba kana eloko wembatshɛ. Mbala imɔtshi, tokoka nkanela ente ekakasano wɛso wepangokandɔ. L’etena kɛ nghɔsɔ, iso ladjɛ ndaapɛyɛ tshɛ le Papa kɛso kel’olongo edjinge malema wananyɔ w’Akristo. Lá nsɔsɔlɔ, Yehova apimɛ ekakasano mbala inkfumɔ. Ndjɔmbɔmba, nde atakfundola Naomi womɛnde nya wana wande. Koko nde ntokotshɛka má lotshimbo lɔ wananyɔ l’ankaana yɛso yelá nyuma.​—Woo. 17:17.

OSE LEWI ƆMƆTSHI WOHANDISA NKFƆ

Onfunyi wɔ Yeembo 73 akɔpaka nkfɔ má wopo wɔ ndakombolaka anto watilaki yimba le Yehova wɛnamaki etengo walekɔ la lowiko lɔ wɔlɔ. Nkambo djɛsɔ nkoka ntokotshɛ edjinge iso (Lenda etenyi 14-16)

14. Lamo ose Lewi ɔmɔtshi ndaleke ndɛmba efula?

14 Onfunyi wɔ Yeembo 73 ndayale nde ose Lewi. Djɛkondeke, nde awaka lumo lɔ nkambela Yehova lá edjena kɛnde k’ɔtɛmwɛlɔ. Koko, l’etena kɛmɔtshi kɛ lowiko lɔnde, nde ayɛka ndɔlɛmba efula. Lamo? Nde atateyɛka nkombola anto wa nyɛtshi la w’etako, ape ladjikɛnde nde akombolaki nangha nyɛtshi, koko ladjikɛnde iwɔ wɛnamaki djɛ walekɔ la lowiko lɔ wɔlɔ edjinge l’okfudji. (Yee. 73:2-9, 11-14) Iwɔ wɛnamaki etengo walekɔ l’okfudji, la lowiko lɔ wɔlɔ, edjinge wapalekɔ l’ekiyano. Wina wɔ ontshumbi yeembo wɔsɔ ndɛnyi nghɔsɔ, nde alɛmbaka edjinge atepelaka ante: ‘Lá nsɔsɔlɔ ngo olamalama ndeke olamami oloko wɔmi piyɔɔ edjinge osolami ɛwɔ wɛmi dj’ipa ndjala la mbalaka.’ Nsɔsɔlɔ, nkambo djɛsɔ djekokaka ndokomɛ djɛnde ntshika nkambela Yehova.

15. Lá nkilika Yeembo 73:16-19, 22-25, wopo wɔkɔnge ose Lewi wofunisa yeembo ndalongela ɔlɛmbɛlɔ?

15 Wala Yeembo 73:16-19, 22-25. Ose Lewi ‘ingelaka l’edjena k’ekekete k’ekina kɛ Ndjambe.’ L’eteyi, wina windayalaka esanga l’anto ankina watɛmɔlaki Ndjambe, nde ayalaka vu, atɔnɔlaka kɔɔ kɛ nkambo edjinge alɔmbaka lá nkambo dj’okomelisa. Eposelo weyalisa la nkambo tshɔ nde, nde atateyɛka nyɛna ante nde akanelaki etengo kanga enkesa, edjinge nde ayalaka entshupa djɛ ntshutshɛ djokanelo djɛnde nya Yehova. Nde okaka lonkina djɛ ‘anto wa nyɛtshi walekɔ lá looko lɔsɛlɔ’ edjinge ‘ekomo kɛwɔ kengoyɛ lisasimoyɛ.’ Dj’ipa nde nkombola anto wa nyɛtshi la ndɛmba lonkina, ontshumbi yeembo w’ose Lewi ayalaka ladjɛ nyɛna akambo etengo Yehova. Mánangha nghɔsɔ, nde atayala l’okiyano lonkina koko ayalaka l’osasa. Nde atepelaka ante: ‘Me [Yehova] lako ekete k’okokami nkomboIa lá looko.’

16. Elakanyelo wɛkɔnge w’owaso má ndjɔmbɔmba k’ose Lewi?

16 Olakanyelo w’owaso. Totakombolake anto wa nyɛtshi wɛnama etengo walekɔ la mbiko yɛ wɔlɔ. Osasa wɔwɔ wolekɔ wɔ ladjiko ladjiko edjinge w’itetenyi iwɔ wapangowa lowiko l’etshinda. (Los. 8:12, 13) Ntsha iso ndaakombola, tɔngɔlɛmba edjinge tokoka ntshutshɛ djokanelo djɛso la Yehova. Djɛkondeke, ntsha ɔmbɛna ente ombotateyɛ nkombola anto wa nyɛtshi, nangha kɛnɛ kɛ ose Lewi ndananghe. Kamba l’alako wa Ndjambe edjinge yala l’anteyi k’anto wanangha ɛkɔpa kɛ Yehova. Wina w’ɔkɔpɛ Yehova ndeka nkete nkfumɔ, ongoyala l’osasa wɔ nsɔsɔlɔ, edjinge ongotshikala lá ‘mboka kɛ lowiko.’​—1 Ti. 6:19.

WƆDJU WƆ PƐTƐLƆ WƆLƐMBƐKA

Iso nkoka mba okotshɛ kana iso nkoka nkotshɛ anto ankina má nkanela wopo wɔ Pɛtɛlɔ ndakeketala má ndjila yimba l’olemo wɔ ndjambe (Lenda etenyi 17-19)

17. Donga djɛkɔnge djetshindisa Pɛtɛlɔ djɛ nde djala l’ɔlɛmbɛlɔ?

17 Ɔpɔstɔlɔ Pɛtɛlɔ ayalaki mpame k’entete, koko nde ayalaki lonkina tómitómi edjinge lá wina ɛmɔtshi ayalaki entshupa djɛ ntepela wopo w’oyawokande. Djɛkondeke, lá wina ɛmɔtshi nde atepelaki akambo windayɛka ndokiyana l’ɔkɔngɔ. Ndjɔmbɔmba, wina wɔ Yeso ndashimela apɔstɔlɔ wande ante nde angɛna ndjolo edjinge angovɔ, Pɛtɛlɔ opangolaka laandoshimela ante: ‘Nkambo djɛ nghɔsɔ ntakokomelake.’ (Mat. 16:21-23) M’asɔ, Yeso asembolaka Pɛtɛlɔ. Wina wɔ oloyi w’ekekete w’anto iyaye ndovunda Yeso, Pɛtɛlɔ ananghaka nkambo dj’enkesa, wina wɔ ndope os’olemo wɔ nkfundji k’ekekete ntoyi. (Dj. 18:10, 11) Lonkina, Yeso asembolaka ɔpɔstɔlɔ. Pɛtɛlɔ apomelaka ikole lonkina ante kaanga apɔstɔlɔ ankina wangotala la nkambo djɛ Kristo, nde apatalaki! (Mat. 26:33) Koko wopo wɔ ndaleke ndaawɛkɛ lende nyɔmɛlɛ, wokomeka djɛnde ndjala la wɔma w’onto edjinge Pɛtɛlɔ ayɛka ndanghana Nkfumi kɛnde mbala isato. Pɛtɛlɔ asongɔtɔka l’ɔlɛmbɛlɔ, ‘aposaka tá bandja edjinge alelaka efula.’ (Mat. 26:69-75) Nde akokaka ndawopola ntsha Yeso angowimeyɛ.

18. Wopo wɔkɔngɔ Yeso ndakotshɛ Pɛtɛlɔ djɛ nde ndongela ɔlɛmbɛlɔ?

18 Koko, Pɛtɛlɔ atawola ndaadjindjɛ l’ɔlɛmbɛlɔ. M’ɔkɔngɔ wonde nangha evunga wɛsɔ, nde akindjɛka nkambela Yehova edjinge towala l’ɔnɔnghɔ wɔ w’apɔstɔlɔ. (Dj. 21:1-3; Ele. 1:15, 16) Kɛkɔnge k’okotshisa djɛ nde ndaawoka wɔlɔ la ndjala l’ekanedji kɛ wɔlɔ lonkina? Lá nkambo mɔtshi, Yeso alɔmbaka dj’ipa djawo djɛ Pɛtɛlɔ mpɔla edjinge Yeso ewoyɛka Pɛtɛlɔ djɛnde nkeketala la nkeketshɛ wananyɔ wande. Yehova akadjimolaka ndɔmbɛlɔ djɛ Yeso dj’imansɛ k’oloko djɛsɔ. M’ɔkɔngɔ, Yeso ɛnamaka le Pɛtɛlɔ, ape l’ehamo, ayalaka djɛ ndokeketshɛ. (Luka 22:32; 24:33, 34; 1 Kɔ. 15:5) M’ɔkɔngɔ w’apɔstɔlɔ nsaka ndjale otsho w’otondo ipa la mba ekete, Yeso ɛnamaka lewɔ. Lá wina wɔkɔ, Yeso apɛyɛka Pɛtɛlɔ mbamba kɛnde nyɛna ngandji kɛnde te nde. Yeso imeyɛka ilongo yɛnde yɛ ngandji edjinge ɔpɛyɛka edjito enkina.​—Dj. 21:15-17.

19. Wopo wɔkɔnge Yeembo 103:13, 14 otokotshɛwɔ djɛ ndjewa wopo wɔ Yehova okanelande wina wonanghaso evunga?

19 Olakanyelo w’owaso. Lɛdji lɔ Yeso ndananghela Pɛtɛlɔ akambo, nyɛnyɛka ente Yeso alekɔ lookana nkɛtshi, ngo ngete Papa kɛnde. Djɛkondeke, wina wonanghaso evunga, totakanelake ente Yehova apangotimeyɛ. Tolame lá wɔɔngɔ ente Satana nkɔpaka dj’iso nkanela nghɔsɔ. Iso ladjɛ nkanela wopo wɔ Yehova otokande ngandji, la ewande elelo wɛso edjinge nde nkɔpaka ntimeyɛ, iso ladjɛ ndowokola wina w’anto ankina otonanghelawɔ nyɛtshi.​—Wala Yeembo 103:13, 14.

20. Kɛkɔnge kɛ isɔngɛna lá djamba djeyaye?

20 Ndjɔmbɔmba kɛ Yosɛfu, Naomi nya Oruta, ose Lewi edjinge Pɛtɛlɔ, ‘ntoshikikɛka djɛ Yehova alekɔ entshupa nya walekɔ l’eloko wembatshɛ.’ (Yee. 34:18) Nde ntshikaka dj’iso mpomana l’ekakasano edjinge ndɛmba lá wina ɛmɔtshi. Koko wina wokfulumeyɛso ekakasano má okotshɛ wɔ Yehova, djawo djɛso nkembaka. (1 Pɛ. 1:6, 7) Lá djamba djeyaye, tɔngɛna wopo wɔ Yehova osukande enkambi wɛnde wina wɔlɛmbawɔ, mbala imɔtshi l’ɔtɛ w’akambo wawɔ wa ntshamba djɛ djɔ kana ekakasano welá lowiko.

YEEMBO 7 Yehova ndeke nkfulu kɛso (lá Otetela)

^ par. 5 Yosɛfu, Naomi nya Oruta, ose Lewi, edjinge ɔpɔstɔlɔ Pɛtɛlɔ wapomanaka la ekakasano wakomisa djɛ ndɛmba. Lá djamba djɛnɛ, tɔngɛna wopo wɔ Yehova ndaakotshɛ edjinge ndakeketshɛ. Tɔngɛna lonkina olakanyelo w’okokaso mba má kɛnɛ k’akomelisa edjinge má wopo wɔ Ndjambe ndaananghela akambo la djandji.

^ par. 56 NSAKISO Y’ASANGO: Naomi, Oruta, la Ɔrɔpa wambɔlɛmba edjinge watshutshumala má nyɔyi yɛ wame wawɔ. L’ɔkɔngɔ, Oruta nya Naomi la Boazɛ wasasanga botshɔ djɛ Ɔbɛdɛ.