Mah Baibal caang nih cutin a chim duhmi a si lo. Mah canah mi pakhat nih buaibainak tampi a ton ko nain inkhawhnak a ngeihmi kha a chim duhmi a si.

Phungthlukbia 24:16 i a cung tang bia hi ruathmanh: “Miṭha mi cu a inn ah miṭhalo nih an bawh bangin va bawh hlah, a lo zong kha va chut hlah; Zeicahtiah miṭha mi cu voi sarih tiang tlu hmanh sehlaw a tho ṭhan zau lai, sihmanhsehlaw miṭhalo cu vanchiatnak nih a hrawh hna. Na ral kha a tluk tikah i lawm hlah, a rilh tikah na di riam hlah.”—Ptb. 24:15-17.

Cucaah mi cheukhat nih mah caang 16nak nih sualnak a tuah ko nain aa ngaichih i Pathian he a ṭhami pehtlaihnak a ngei ṭhanmi mi pakhat kong kha a chim duhmi a si tiah an ruah. Tahchunhnak ah, England i biaknaklei hruiatu pahnih nih hlanlio le tuchan phungchimtu hna nih mah Baibal caang kha cutin an fianter tiah an ti. Cun “miṭha pakhat nih sualnak ngan . . . a tuah men lai, asinain Pathian kha a dawt peng i a sualnak kha aa ngaihchih caah Pathian mithmai ṭha a hmu” tiah an ti chap. Palhnak a tuahmi pakhatkhat nih mah fianternak kha a duh khawh men. Mi pakhatkhat nih atu le atu sualnak a tuah hmanhah Pathian nih a ka ngaihthiam peng lai tiah a ruah men lai.

Asinain mah cu caang 16nak i a sullam a si lo.

Caang 16nak le 17nak i “tlu” le “tluk” timi Hebru biafang kha lam tampi in hman khawh a si. Tahchunhnak ah, saram pakhat cu lam cungah a tlu, mi pakhat cu inncung in a tla asiloah lungfate cu vawlei ah a tla tiah hman khawh a si. (Deut. 22:4, 8; Amos 9:9) Asinain biafang pakhat cu sullam a phunphun a ngei kho: “Minung hi a kalnak ding lam a hmuhsaktu cu BAWIPA a si, fek tein a tlaih i a lam kha a zohpiak. A tluk sual zongah a ril lan lo, zeicahtiah BAWIPA nih a bawmh i a tho ṭhan lai.”—Salm 37:23, 24; Ptb. 11:5; 13:17; 17:20.

Asinain Professor Edward H. Plumptre nih hitin a chimmi hi i cinken: “Hebru holh ah [“tlu”] timi biafang kha sualnak tuahnak caah zeitikhmanh ah an hmang bal lo tiah a ti.” Cun a dang Baibal lei mifim pakhat zong nih mah caang 16nak kha hitin a fianter: “Pathian miphun pawl cu khamh an si lai caah mi nih a ṭhatlonak lei in an pehtlaihmi hna cu pakpalawng a si lai, asinain miṭhalo pawl cu khamh an si lai lo.”

Cucaah Phungthlukbia 24:16 nih mi pakhat nih sualnak a tuahnak kong kha a langhter duhmi si loin atu le atu buaibainak asiloah harnak a tonmi kha a chim duhmi a si. Hi vawlei ṭhalo ah cun miding pakhat cu zawtnak asiloah a dang buaibainak hna a tong men lai. Cun a zumhnak ruangah cozah pawl hremnak zong a tong men lai. Asinain Pathian cu a ka bawmtu a si i buaibainak tawnghtham awk le hlawhtlinnak hmuh awkah a ka bawmh lai ti kha a zumh khawh. ‘Pathian salle caah thil sining a tluan tawnmi kha hmuh loin ka um maw?’ tiah i hal. Zeicah? Zeicahtiah Pathian nih “harnak a ingmi kha a bawmh hna i ṭhumhnak a tongmi kha a cawi hna” ti kha kan zumh caah a si.—Salm 41:1-3; 145:14-19.

“Miṭha” cu midang nih harnak an ton tikah aa lawm lo. Mah canah “Pathian na ṭih ahcun zeizong vialte a ṭha dih ko lai” ti kha a hngalh i thazaang a ngei.—Pct. 8:11-13; Job 31:3-6; Salm 27:5, 6.