Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Bipangujo bya Batangi

Bipangujo bya Batangi

Kisonekwa kya Nkindi 24:16 kinena’mba: “Moloke ubwanya kupona misunsa isamba-ibidi, kadi ukabūka monka.” Le bino binenwa bīsambila pa muntu uponena mu bubi kitatyi ne kitatyi ino Leza umulekela’nka kumulekela?

Kunena na bubine, uno vese kakimbepo kunena nankyo. Ino, wisambila pa muntu upona mu buluji bwa kutanwa na makambakano kitatyi ne kitatyi kupwa wabūka monka, ko kunena’mba weominina.

Myanda idi kulu ne kunshi kwa uno vese inena’mba: “Kokajikila na mutyima mubi kubwipi na njibo ya moloke; kokyonakanya kifuko kyandi pa kukōkolokwa. Mwanda moloke ubwanya kupona misunsa isamba-ibidi, kadi ukabūka monka, ino mubi ukakukajibwa na kyamalwa. Shi walwana nobe wapone, kokasepelela, kadi shi wakukala, mutyima obe kewakasangala.”​—Nki. 24:15-17.

Bantu bamo balañanga’mba vese wa 16 wisambila pa muntu ubwanya kuponena mu bubi ino wesāsa. Bendeji ba bipwilo babidi bene Beletanye balembele amba, “basapudi, ba pa kala ne ba dyalelo, bashintululanga uno vese” uno muswelo. Kadi babwejeje’ko amba, kumushintulula uno muswelo kulombola’mba “muntu muyampe ubwanya kuponena mu . . . bubi bukatampe koku kadi usenswe Leza, kupwa wabūka kupityila ku kwisāsa misunsa yonso yalonga bubi.” Milangwe ya uno muswelo ibwanya kusangaja muntu kasakilepo kunyema bubi. Ubwanya kulanga’mba nansha shi walonga bubi kitatyi ne kitatyi, Leza ukamulekela nyeke.

Ino ke mushintulwilapo vese wa 16.

Kishima kya Kihebelu kyalamwinwe bu “kupona” mu vese wa 16 ne “wapone” mu vese wa 17, kibwanya kwingidijibwa mu miswelo mishileshile. Kibwanya kushintulula’nka kupona’ku, kimfwa’mba ñombe wapone mu dishinda, muntu wapone kūlu kwa njibo, nansha’mba dibwe dya munono dibapone pa nshi. (Kup. 22:4, 8; Amo. 9:9) Kadi kino kishima kibwanya ne kwingidijibwa mu muswelo wa kyelekejo, kimfwa’mba: “Yehova uludikanga matabula a muntu shi wasangela dishinda dyandi. Nansha shi wapone, kakelwapo panshi, mwanda Yehova umukwashanga na kuboko.”​—Ñim. 37:23, 24; Nki. 11:5; 13:17; 17:20.

Inoko, Polofesele Edward Hayes Plumptre unena’mba: “Kishima kya Kihebelu kyalamwinwe bu [“kupona”] kekishintululangapo kuponena mu bubi.” Kadi shayuka mukwabo ushintulula vese wa 16 amba: “Kususula bantu ba Leza i kwela kyaba kadi i kwiletela musala, mwanda bakapandanga, ino babi kebakapandepo!”

Bine, pa kyaba kya kutela kishima “kupona” na buluji bwa kuponena mu bubi, kisonekwa kya Nkindi 24:16 kīsambila pa makambakano nansha bikoleja bifikila muntu, enka ne kitatyi ne kitatyi. Mu ino ngikadilo mibi ya bintu, moloke ubwanya kubela nansha kutanwa na makambakano makwabo. Ubwanya kupangwapangwa bininge na umbikalo. Ino ubwanya kukulupila’mba Leza i mukwashi wandi ne amba ukamukwasha ōminine ne kunekenya. Wiipangule amba, ‘Mwene monanga bintu byendekela bantu ba Leza?’ Mwanda waka? Mwanda tukulupile amba “Yehova ukwashanga bonso bapona kadi ulangulanga bonso bonyame.”​—Ñim. 41:1-3; 145:14-19.

“Moloke” kasangalangapo pa mwanda wa makambakano a bakwabo. Ino usengibwanga pa kuyuka’mba, “boba batyina Leza wa bine bikebendekela biyampe, mwanda bamutyinanga.”​—Mus. 8:11-13; Yoba 31:3-6; Ñim. 27:5, 6.