Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

Mihu Yana Guhula Athu Ana Gutanga Mikanda Yetu

Mihu Yana Guhula Athu Ana Gutanga Mikanda Yetu

Ishima 24:16 idi muzuela egi: ‘Muthu wabonga wajiya gubua iphungu sambadi, uvi muene mbawuzuga luko.’ Verse eyi yana guzuelela muthu yonu wana gutshita gubola iphungu yavula uvi gungima Nzambi amutotesela ba?

Ndo sha, verse eyi ishigo mukotelesa ngenyi. Uvi yana guzulela muthu yonu wana gutagana nu malamba iphungu yavula nu wana guzuga luko ha gukolesela mu malamba ene.

Tutadilenu verse jidi gutuama nu gungima dia verse eyi, jidi muzuela egi: ‘Udisuegigo hehi nu inzo ya muthu wabonga ha gumutshita gubola; uboleselago nji fundo dienji dia guhuluguga. Handaga muthu wabonga wajiya gubua iphungu sambadi, uvi muene mbawuzuga luko, uvi muthu wabola mbawukhakhuga mukunda nu malamba. Gula mbalagaji yaye wabua, usuangulugago, gula wakhakhuga ukhadigo nu gusuanguluga mu mutshima waye.’—Ish. 24:15-17.

Athu ako ana gutangiza egi verse eyi yana zuelela muthu munu wana gutshita gubola uvi gungima abalumuna mutshima. Mafumu a mangumba mbadi a gu Angleterre asonegele egi: “Alongeshi a mangumba a mu tangua dikulu nu a mangino ana gulongesa egi verse eyi yana gukotelesa ngenyi.” Adi muzuela luko egi gutangiza ngenyi gudi mukotelesa egi “muthu wabonga wajiya gubua . . . mu gubola guakoma, uvi ganago gutotesa guzumba guenji mukunda nu Nzambi, nu wana guzuga luko ha gubalumuna mutshima tangua diagasue diabua muene mu gubola.” Muthu yonu wana gutshita gubola wajiya gusuanguluga nu ukoteleshi owu. Wajiya gusendesa gutangiza egi ikhale watshita gubola iphungu yavula, Nzambi mbawudi gumutotesela.

Uvi verse 16 yanago guzuela ngenyi.

Mbimbi ya Hebelu akalegela ha guzuelela “gubua” idi mu verse 16 nu 17 yajiya gukalegewa mu maluholo avula. Yajiya gukotelesa gubua muthu wajiya gubua—ha gufezegesa, shitu yajiya gubua mu njila, muthu wajiya gubua holu dia yangi, seso yajiya gubua mu mavu. (Mikh. 22:4, 8; Am. 9:9) Mbimbi yene yajiya nji gukalegewa mu luholo lua gifuanesa, gifua luholo verse eyi idi guyimonesa: ‘Yehowa wana tuameza muthu gula makalegelo enji amusuanguluisa. Gula muthu muene wabua, mbagasadigo ya gubua, handaga Yehowa wana gumukuata gu koko.’—Ngi. 37:23, 24; Ish. 11:5; 13:17; 17:20.

Uvi tutadilenu ndaga yazuelele Professeur Edward H. Plumptre egi: “Mbimbi ya Hebelu akalegela ha guzuelela [“gubua”] ishigo muzuelela muthu wana gubua mu gubola.” Hene, muenya ndunge muko udi muzuela mukunda nu verse 16 egi: “Ishigo nu ndando ha gukalegela akombeledi a Nzambi ndaga jiabola handaga ana gubinga tangua diagasue, uvi athu abola anago gubinga!”

Ndaga eji jidi mumonesa egi “gubua” adi muzuelela mu Ishima 24:16 gushigo mukotelesa gutshita gubola, uvi gudi mukotelesa muthu wana gutagana nu malamba avula iphungu yavula. Mu mavu awa a Satana, muthu wabonga wajiya gutagana nu malamba gifua ukhashi nga malamba ako. Mafumu a leta ajiya nji gumusagesa mukunda nu gutshigina guenji. Uvi muene wana sha mutshima egi Nzambi mbawumukuatesa ha gulua nu malamba ene nu ha guabinga. Idi naye gukhala egi aye wana mona luholo akombeledi a Nzambi ana binga ndaga jiavula ana tagana najio.’ Mukunda natshi? Handaga tuana gusha mutshima egi ‘Yehowa wana gukuatesa athu agasue adi mutshigina gubua nu wana hana ngolo gudi athu adi a guhuila.’—Ngi. 41:1-3; 145:14-19.

“Muthu wabonga” ganago gusuanguluga gula athu ako adi mumona malamba. Uvi wana gusuanguluga handaga wana gujiya egi “athu ana guvuila Nzambi wa giamatshidia woma mbaakhala nu gusuanguluga, handaga ana gumuvila woma.”—Mulo. 8:11-13; Yobo 31:3-6; Ngi. 27:5, 6.