Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo

Tuku katsiputunkgo tiku likgalhtawakgakgo

roverbios 24:16 wan: «Tiku xaʼakgstitum max asta makgtujun nalhtuja, pero xlikana natakipara». ¿Uma versículo kilhchanima pi tiku makglhuwa makglakgalhinan Dios ankgalhin natapati?

Ni wa kilhchanima. Uma versículo kilhchanima tiku makglhuwa titaxtu taʼakglhuwit chu tuku tuwa pero ankgalhin takipara, uma wamputun pi tayani.

Kaʼakxilhwi tuku pulana lichuwinan uma versículo chu tuku stalani: «Ni kaskgalajti kxchik tiku xaʼakgstitum xlakata natlawaniya tuku nitlan, ni kalaktlawa niku jaxa. Xlakata, tiku xaʼakgstitum max asta makgtujun nalhtuja, pero xlikana natakipara; pero tiku lixkajni likatsikgo naliʼakgchakgxkgo tuku nitlan. Akxni nalhtuja miʼamigo, ni kalipaxuwa, chu, akxni naʼakgchakgxa, ni kapaxuwalh minaku» (Prov. 24:15-17).

Makgapitsi wankgo pi versículo 16 wa kakilhchanima tiku lhtujkgo xlakata tlawakgolh akgtum talakgalhin pero tlan natatliwakglhpara xtakanajlakan. Chatiy sacerdotes xalak Bretaña tsokgwilikgolh pi «anan tiku lichuwinankgo Dios, xala makgasa o xala uku, tiku chuna limaklakaskinkgonit uma texto». Umakgolh sacerdotes na lichuwinankgolh pi uma makgatekgsninan pi «chatum lataman tiku tlan likatsi tlan natlawa akgtum lanka talakgalhin pero nikxni makgatsankga xtapaxkit Dios, chu takipara makgatunu akxni tlawa talakgalhin xlakata nitlan limakgkatsi xtalakgalhin». Uma talakapastakni max tlan naʼakxilha tiku ni liskujputun nalakgmakgan akgtum talakgalhin, xlakata max nalakpuwan pi, maski makglhuwa natlawa talakgalhin, Dios ankgalhin natapati.

Uma ni wa tuku wamputun versículo 16.

Tachuwin xahebreo nema matitaxtikan «lhtuja» kversículos 16 chu 17 pulaklhuwa tuku kilhchanima. Kilhchani akxni wi tiku lhtuja, akgtum liʼakxilhtit, akxni tantum wakax lhtuja ktiji, akxni wi tiku tamakgwasa kxʼakgstin chiki o akxni akgtum maktsu chiwix nema tamayacha kkatiyatni (Deut. 22:4, 8; Amós 9:9). Uma tachuwin na wi tuku atanu la maklakaskinkan, chuna la lichuwinan uma versículo: «Akxni Jehová tlan akxilha xtiji chatum chixku, pulalin xtiji. Maski nalhtuja, ni anta katitamalh kkatiyatni, xlakata Jehová makgachipalima» (Sal. 37:23, 24; Prov. 11:5; 17:20).

Pero Comentario bíblico Beacon lichuwinan pi tachuwin xahebreo nema matitaxtikan lhtujkan «ni kilhchanima natlawakan tuku lakatsala tastakyaw». Nachuna, atanu tiku lu katsini, lichuwinan xlakata versículo 16: «Lu nitlan nakitaxtu komo nitlan nalikatsinikan xkachikin Dios xlakata xlakan ankgalhin tlan nakakitaxtuni, pero tiku nitlan likatsikgo nitlan kakitaxtuni».

Wa xlakata, Proverbios 24:16 ni wa kilhchanima “lhtujkan” xlakata tlawakan akgtum talakgalhin, wata kilhchanima akxni titaxtukan taʼakglhuwit o tuku tuwa, maski makglhuwa chuna natitaxtukan. Kʼuma xakatuwa kakilhtamaku chatum lataman tiku xaʼakgstitum max natitaxtu taʼakglhuwit xlakata tatatla o atanu, o asta max natitaxtu taputsastalanit. Pero tlan liwana nakatsi pi Dios namakgtaya xlakata natayani xtaʼakglhuwit chu tuku tuwa titaxtu. ¿Nixlikana pi xlakskujnin Dios ankgalhin tlan kakitaxtuni? ¿Tuku xlakata? Biblia liwana kinkalitachuwinanan pi «Jehová katawi tiku makgkatsikgo pi nalhtujkgo chu kamaki putum tiku lakgaputsamakgolh» (Sal. 41:1-3; 145:14-19).

Wa xlakata, «tiku xaʼakgstitum» ni lipaxuwa akxni amakgapitsin titaxtukgo taʼakglhuwit. Wata lipaxuwa xlakata katsi pi «tiku pekuanikgo xaxlikana Dios tlan nakakitaxtuni» (Ecl. 8:11-13; Job 31:3-6; Sal. 27:5, 6).