Wolo ɖenɖe tɔm wɛɛ yɔ

Wolo tɔm ñʋŋ ɖeɖe

TƆM ÑƲƲ ŊGƲ ÐƖKPƐLƖKƖƔ YƆ 52

Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlʋbɩnɩ toma taa tibu yɔ

Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋlʋbɩnɩ toma taa tibu yɔ

“Kɛzɩ nɛ ŋsʋʋ [Yehowa] ña-sʋʋtʋ, ɛcɔŋnɩ ñɔ-yɔɔ camɩyɛ.” —KEƔA 54:23.

HENDU 33 Sʋʋ Yehowa ña-sʋʋtʋ

LƖMAƔZA SƆSƆNA *

1. Ɛbɛ pɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ-ɖʋ ye pitibi-ɖʋ yɔɔɔ yɔ?

PAA ɖooye ɖɩkatɩɣ kala, nɛ ɖɩlʋkɩnɩ-yɛ ɛzɩ ɖɩpɩzʋʋ yɔ. Ɛlɛ, pɩwɛ kaɖɛ se ɖɩlʋbɩnɩ-yɛ alɩwaatʋ ndʋ pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ se ɛzɩma pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ, pɩpɩzɩɣ piyele nɛ pɩlakɩ-ɖʋ ɛzɩ ɖɩfɛyɩ wazaɣ nakɛyɛ yɔ, nɛ ɖɩɩwɛɣ taa leleŋ taa. Aduwa 24:10 yɔɔdaa se: “Ye pɩnɩ-ŋ kʋñɔŋ kɩyakʋ wiye yɔ, ño-ɖoŋ kɛ ɛjandʋ na.” Toovenim, ɛzɩma pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ, pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɖɩɩtasɩɣ wɛnʋʋ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩlʋbɩnɩ wezuu caɣʋ taa kala camɩyɛ yɔ.

2. (a) Ɛbɛ pɩzɩɣ piyele nɛ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ? (b) Nɛ ɛbɛ tɔm ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa?

2 Wɛtʋ sakɩyɛ pɩzɩɣ tiyele nɛ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ. Pɩpɩzɩɣ pɩlɩɩnɩ kɩwɛɛkɩm mbʋ ɖɩlaba yɔ pʋ-cɔlɔ, ɖɛ-ɛjandʋ cɔlɔ yaa kʋdɔŋ cɔlɔ. Yaa pɩpɩzɩɣ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, paahaɣ-ɖʋ waɖɛ naɖɩyɛ Yehowa ɛgbɛyɛ taa, ŋgʋ ɖɩsɔɔlɩ waɖɛ nɖɩ, yaa pɩpɩzɩɣ pitibi-ɖʋ yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖisusuu tɔm lone nɖɩ ɖɩ-taa ɛyaa sakɩyɛ tɩsɔɔlɩ se pewelisi yɔ. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ naʋ mbʋ ɖɩpɩzɩɣ ɖɩla nɛ ɖɩlʋbɩnɩ mbʋ piyeki nɛ pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ pɩ-taa nabʋyʋ.

ALƖWAATƲ NDƲ ÐƖLƲKƖNƖ ÐƐ-ƐJANDƲ NƐ ÐA-KƖWƐƐKƖM YƆ

3. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɖɛ-ɛjandʋ yɔɔ?

3 Pɩwɛ kɛlɛʋ se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza wena atɩtʋʋzɩ yɔ ɖɛ-ɛjandʋ nɛ ɖa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ. Pʋyɔɔ lɛ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩ se ɛzɩma ɖɩlakɩ kɩwɛɛkɩm yɔ pʋyɔɔ lɛ, Yehowa ɛɛkaɣ sɔɔlʋʋ se ɖiwolo Paradisuu taa. Lɩmaɣza ana apɩzɩɣ nɛ acamɩ-ɖʋ. Lɩmaɣza wena pɩwɛɛ se ɖɩwɛɛnɩ ɖa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ? Bibl yɔɔdaa se ɛyaa taa lɛ, Yesu ɖeke tɩlabɩnɩ kɩwɛɛkɩm, piyele pa-tɩŋa “palabɩ kɩwɛɛkɩm.” (Roma 3:23) Paa mbʋ yɔ, Yehowa ɛɛkaŋ ɛ-lɩmaɣza ɖɛ-ɛjandʋ yɔɔ, yaa ɛɛɖaŋɩɣ se ɖɩla mbʋ pɩtalɩ pilim yɔ. Ɛlɛ, ɛkɛ Caja sɔɔlɩm tʋ weyi ɛsɔɔlaa se ɛsɩnɩ-ɖʋ yɔ. Ɛwɛ suuɖu ɖɔɖɔ. Ɛnawa se pɩsa nɛ ɖa-taa sakɩyɛ la mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ nɛ pɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana pa-maɣmaɣ pa-tɩ yɔɔ lɛ, pɩwɛɛ se pañaɣ pana siŋŋ, nɛ ɛɖaŋ kpam se ɛsɩnɩ-ɖʋ.—Roma 7:18, 19.

Yehowa sɩm kɩbam mbʋ ɖɩɩlaba nɛ kɩbam mbʋ ɖiɖiɣni labʋ yɔ (Cɔnɩ tayʋʋ 5) *

4-5. Ɛzɩ 1 Yohanɛɛsɩ 3:19, 20 yɔɔdʋʋ yɔ, ɛzɩma koobiya halɩñɩma nabɛyɛ naalɛ tiyele se pitibi-wɛ yɔɔɔ?

4 Iyele nɛ ɖɩyɔɔdɩ Deborah nɛ Maria pa-kɩɖaŋ tɔm. * Alɩwaatʋ ndʋ Deborah kaakɛ pɩɣa yɔ, ɛ-hɔʋ taa ñɩma taawɩlɩ-ɩ sɔɔlɩm, piyeba nɛ ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda siŋŋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ. Pɩɩwɛ kaɖɛ pʋcɔ nɛ pasamɩ-ɩ. Piyeba nɛ ɛkɔm nɛ ɛpaɣlɩ lɛ, ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩdɛkɛda siŋŋ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɩ yɔɔ. Alɩwaatʋ ndʋ picoɖuu-i ññɩɩ yɔ, pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛla nabʋyʋ nɛ pɩtʋʋzɩ yɔ. Kaɖɛ nɖɩ ɖɩ-ɖɔndɩ Maria kaakataa. Ɛ-hɔʋ taa ñɩma lakaɣ nɛ fɛyɛ kpaɣ-ɩ. Piyeba nɛ pɩlakɩ-ɩ ɛzɩ ɛfɛyɩ wazaɣ yɔ. Pamɩyɩsɩ-ɩ lɩm ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, halɩ ɛmaɣzaɣ se ɛtɩmʋna se ɛkɛ Yehowa Aseɣɖe Tʋ.

5 Paa mbʋ yɔ, koobiya halɩñɩma panɛ pa-naalɛ patiyele Yehowa sɛʋ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, patɩmnɩ Yehowa nɛ peheyi-i ɛzɩma pɩlakɩ-wɛ yɔ. (Keɣa 54:23) Pɛkpɛlɩkaa nɛ patɩlɩ se ɖa-Caa sɔɔlɩm tʋ weyi ɛwɛ ɛsɔdaa yɔ, ɛnawa se mbʋ pɩlabɩ ɖe-wezuu caɣʋ taa nɛ pɩɖɛɛ yɔ, pɩpɩzɩɣ piyele se ɖɩtaawɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɖa-maɣmaɣ ɖa-tɩ yɔɔ. Ðɔɖɔ lɛ, ɛnaɣ wɛtʋ kɩbandʋ ndʋ ɖɩwɛna yɔ, paa ɖɩmaɣzɩɣ se ɖɩfɛyɩnɩ wɛtʋ kɩbandʋ natʋyʋ yɔ.—Kalɩ 1 Yohanɛɛsɩ 3:19, 20.

6. Ye ɛyʋ ɛtasɩ labʋ kɩdɛkɛdɩm mbʋ ɛɛlaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɛla?

6 Nɔɔyʋ pɩzɩɣ nɛ ɛñaɣ pana siŋŋ se eyele kɩdɛkɛdɩm nabʋyʋ labʋ. Ɛlɛ, ɛpɩzɩɣ nɛ ɛɖaɣnɩ kɩdɛkɛdɩm kʋɖʋmʋm mbʋ labʋ nɛ pitibi-i yɔɔɔ. Pɩkɛ toovenim se alɩwaatʋ ndʋ ɖɩlakɩ kɩdɛkɛdɩm yɔ, pɩcɛyɩɣ-ɖʋ nɛ pɩmʋnɩ mbʋ. (2 Kɔr. 7:10) Paa mbʋ yɔ, pɩtɩmʋna se pɩkɩlɩ-ɖʋ cɛyʋʋ nɛ ɖɩmaɣzɩ se: ‘Mɛnfɛyɩ wazaɣ. Yehowa ɛɛpɩzɩɣ nɛ ekpeɣ-m kpa.’ Lɩmaɣza kɩdɛkɛda ana atɩkɛ toovenim, nɛ apɩzɩɣ ala nɛ ɖiyele Yehowa sɛʋ. Tɔzɩ tɔm ndʋ pama Aduwa 24:10 taa yɔ tɩ-yɔɔ. Pama peeɖe se ɖo-ɖoŋ kaɣ kɛʋ ɛjandʋ ye pɩnɩ-ɖʋ yɔ. Ɛlɛ, ɖiwolo nɛ ɖa nɛ Yehowa “ɖɩhʋʋ tɔm,” pʋ-tɔbʋʋ se ɖɩtɩmnɩ-ɩ nɛ ɖɩpɔzɩ-ɩ se ɛkpaɣ nɛ ekpeɣ-ɖʋ. (Iza. 1:18) Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa naɣ se ŋkpiɖi toovenim nɛ ŋñakɩ pana se ŋlɛɣzɩ yɔ, ɛkaɣ-ŋ kpeɣu. Pɩtasɩ lɛ, ñɔtɩnɩ ɛzʋtʋyaa. Pakaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ suuɖu nɛ ŋɖaɣnɩ kpaʋ ɖoŋ fezuu taa.—Yak. 5:14, 15.

7. Ye pɩwɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩla mbʋ pɩtʋʋzaa yɔ, ɛbɛ yɔɔ pɩtɩmʋna se pitibi-ɖʋ yɔɔɔ?

7 Payaɣ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ Fransɩ ɛjaɖɛ taa se Jean-Luc. Ɛtasɩ lɔŋ mba palʋkɩnɩ pɛ-ɛjandʋ yɔ se: “Yehowa ɛsɩndaa lɛ, ɛyʋ weyi ɛwɛ siɣsiɣ yɔ pɩtɩkɛ weyi piicoɖuu-i kpa yɔ, ɛlɛ weyi picoɖuu-i lɛ, pɩcɛyɩɣ-ɩ nɛ ɛñakɩ pana siŋŋ se ɛlɛɣzɩ yɔ.” (Roma 7:21-25) Ye mbʋ, ye ŋlʋkɩnɩ ɛjandʋ natʋyʋ yɔ, taamaɣzɩ se ŋfɛyɩ wazaɣ. Ða-tɩŋa ɖɩlakɩ kɩwɛɛkɩm, pʋyɔɔ lɛ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ Yehowa lootiye. Lootiye nɖɩ ɛtɩŋnɩ kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa yɔɔ nɛ ɛlabɩ-ɖʋ.—Efɛz. 1:7; 1 Yoh. 4:10.

8. Alɩwaatʋ ndʋ pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ, anɩ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpɔzɩ se ɛsɩnɩ-ɖʋ?

8 Ðo-koobiya mba pɛwɛ ɛgbɛyɛ taa yɔ, pakaɣ-ɖʋ kpazʋʋ ɖoŋ! Papɩzɩɣ nɛ pewelisini-ɖʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩsɔɔlʋʋ se ɖɩyɔɔdɩ yɔ, nɛ papɩzɩɣ nɛ pakpazɩ-ɖʋ ɖoŋ ɖɔɖɔ. (Adu. 12:25; 1 Tes. 5:14) Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ Naajeeriya ɛjaɖɛ taa se Joy. Pitikaɣ-i yɔɔɔ alɩwaatʋ natʋyʋ. Ɛyɔɔdaa se: “Ye koobiya ɩtaasɩnɩ-m yɔ, mantaapɩzɩ nɛ malʋbɩnɩ kaɖɛ nɖɩ. Ɛzɩma koobiya kpazɩ-m ɖoŋ yɔ, pɩwɩlɩ-m kpayɩ kpayɩ se Yehowa cosuu ma-adɩma yɔɔ. Halɩ mɛnkpɛlɩkɩ pɔ-cɔlɔ ɛzɩma mankpazɩ ɖoŋ lalaa mba pitibi-wɛ yɔɔɔ yɔ.” Pɩwɛɛ se ɖɩtɔzɩ se pɩtɩla, pɩtɩkɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa payɩ pɩpɔzʋʋ-ɖʋ ɖoŋ kpazʋʋ yɔ ɖo-koobiya tɩlɩɣ. Pʋyɔɔ lɛ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɖɩñɔtɩnɩ koobu weyi ɛpɩ fezuu taa yɔ nɛ ɖiheyi-i se pɩpɔzʋʋ-ɖʋ sɩnʋʋ.

ALƖWAATƲ NDƲ PƖWƖƔ-ÐƲ YƆ

9. Ɛzɩma Keɣa 40:4 nɛ 93:19 kpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ?

9 Pɔzɩ Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ. Alɩwaatʋ ndʋ pɩwɩɣ-ɖʋ, nɛ kɔzɩ kɔzɩ ye ɖa-kʋdɔŋ eleɖaa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩwɛɛ-ɖʋ kaɖɛ se ɖɩwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana. Paa Yehowa ɛɛlakɩ maamaaci lakasɩ lɛɛlɛɛyɔ se eyele nɛ ɖɔ-yɔɔ cɛ yɔ, ɛhɛzɩɣ ɖa-laŋɩyɛ nɛ ɛhaɣ-ɖʋ ɖoŋ weyi pɩpɔzʋʋ-ɖʋ se ɖɩlʋbɩnɩ kʋdɔŋ ŋgʋ yɔ. (Kalɩ Keɣa 40:4; 93:19.) Ɛpɩzɩɣ nɛ eseɣti ɖo-koobiya nɛ pasɩnɩ-ɖʋ ɖɩɣa tʋma labʋ yaa pasɩnɩ-ɖʋ wondu yabʋ. Ɛpɩzɩɣ eseɣti ɖo-koobiya se patɩmɩ ɖɔ-yɔɔ alɩwaatʋ ndʋ pɔkɔŋ ɖɔ-cɔlɔ yɔ. Yaa ɛpɩzɩɣ eyele nɛ ɖɩtɔzɩ laŋɩyɛ hɛzʋʋ tɔm ndʋ tɩwɛ Bibl taa yɔ tɩ-yɔɔ. Tɩ-taa natʋyʋ lɛ lidaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ ɖɩwɛna se ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa lɛ, ɖɩkaɣ talʋʋ pilim, pɩɩwɩɣ-ɖʋ nɛ ɖɩɩnɩɣ siziŋ yɔ.—Roma 15:4.

10. Kɛgbɛdɩsaɣ nakɛyɛ kaatalɩ Isang nɛ pɩtɛ lɛ, ɛbɛ sɩnɩ-ɩ nɛ etiyele nɛ pitibi-i yɔɔɔ tam?

10 Isang wɛ Naajeeriya ɛjaɖɛ taa, kɛgbɛdɩsaɣ nakɛyɛ talɩ-ɩ nɛ ɛpɩsɩ ɛjam. Ðɔkɔtɔ weyi ɛcɔŋnɩ ɛ-yɔɔ yɔ, eheyi-i se ɛɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛtasɩ ɖɔm kpa. Isang yɔɔdaa se: “Pɩɩha-m laŋwɛɛkɩyɛ nɛ pitibi-m yɔɔɔ.” Ɛzɩ eyeba nɛ pitibi-i yɔɔɔ mbʋ tam? Aayɩ! Ɛbɛ sɩnɩ-ɩ? Isang yɔɔdaa se: “Ma nɛ ma-halʋ ɖiwobi pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩtɩmɩɣnɩ Yehowa nɛ ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl. Ðɩɩtɛm ɖa-taa ɖɔɖɔ se ɖɩwɩlɩɣ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ kʋjɔŋ kɩbaŋ weyi ɛlabɩ-ɖʋ yɔ ɩ-yɔɔ, pɩkpɛndɩnɩ lidaʋ ŋgʋ ɖɩwɛna se ɖɩcakɩ wezuu ɛjaɖɛ kɩfaɖɛ taa yɔ kɩ-yɔɔ.”

Halɩ mba pɩcamɩ-wɛ yɔ, papɩzɩɣ posusi tɔm nɛ pɩlʋlɩ pee (Cɔnɩ tayʋʋ 11-13)

11. Ɛzɩma Cindy hiɣ taa leleŋ kʋdɔŋ alɩwaatʋ taa?

11 Cindy wɛ Mɛkɩsiiki ɛjaɖɛ taa. Ðɔkɔtɔ nɔɔyʋ heyi-i se ɛwɛnɩ kʋdɔŋ ŋgʋ kɩpɩzɩɣ kiyele nɛ ɛsɩ yɔ. Ɛzɩma Cindy laba nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ? Alɩwaatʋ ndʋ palakaɣ-ɩ tʋmɩyɛ yɔ, ɛɖʋ ɛ-tɩ kaɖʋwa se ɛlɩzɩɣ aseɣɖe paa ɖooye. Ɛmawa se: “Pɩsɩnɩ-m nɛ mantɩka ma-lɩmaɣza ɛzɩma palakɩ-m tʋmɩyɛ yɔ, wɩzasɩ nɛ ɛzɩma pɩwɩɣ-m yɔ pɩ-yɔɔ, ɛlɛ mankam ma-lɩmaɣza ɛzɩma mansɩnɩ lalaa yɔ pɩ-yɔɔ na. Pʋnɛ malakaɣ: Ma nɛ ɖɔkɔtɔnaa ɖɩɩyɔɔdʋʋ lɛ, mɔnpɔzʋʋ-wɛ pɔ-hɔŋ taa ñɩma yɔɔ. Pʋwayɩ lɛ, mɔnpɔzɩ-wɛ mbʋ pʋyɔɔ palɩzaa se palakɩ tʋmɩyɛ kaɖɛ ñɩnɖɛ nɖɩ yɔ. Ðɩnɛ ɛlɛ, pɩwɛ kɛlɛʋ se mantɩlɩ tɔm ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ titukuni pa-laŋɩyɛ yɔ. Pa-taa sakɩyɛ yɔɔdaa se pɩwɛ kaɖɛ se kʋdɔndʋ ɛpɔzɩ mba se: ‘Pɩcaɣ ɛzɩma?’ Nɛ sakɩyɛ sɛ-m ɛzɩma mamaɣzɩɣ pɔ-yɔɔ yɔ pɩ-yɔɔ. Halɩ lalaa cɛlɩ-m pɛ-tɛ adɖɛɛsɩwaa yaa kaŋgalaafu masɩ. Maanawa se Yehowa kaɣ-m sɩnʋʋ nɛ mɔnɖɔkɩ man-tɩ kaɖɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa. Ɛlɛ, taa leleŋ sɔsɔŋ weyi ɛha-m yɔ, iyeba nɛ pɩɖɩɣzɩ-m!”—Adu. 15:15.

12-13. (a) Nʋmɔŋ weyi yɔɔ kʋdɔndɩnaa yaa ajamaa nabɛyɛ pɩzaa patɩŋna nɛ posusi tɔm? (b) Nɛ ɛbɛ lɩ pɩ-taa?

12 Pɩpɩzɩɣ nɛ pitii mba pɩwɩɣ-wɛ yɔ nɛ ajamaa yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, paapɩzɩɣ se posusi tɔm ɛzɩ pɔsɔɔlʋʋ yɔ. Paa mbʋ yɔ, pa-taa sakɩyɛ tɩŋnɩ nʋmɔŋ nɩɩyɩ yɔɔ nɛ posusi tɔm. Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ Etaazuunii ɛjaɖɛ taa se Laurel. Ɛhɩnɩ menziini nakʋyʋ taa pɩnzɩ 37 se pɩsa nɛ kɩsɩnɩ-ɩ nɛ efezi. Ɛɛwɛnɩ kansɛɛrɩ kʋdɔŋ, palabɩ-ɩ tʋmɩyɛ tam sakɩyɛ nɛ ɛɛwɛnɩ ɖɔɖɔ tɔnʋʋ yɔɔ kʋdɔmɩŋ. Ɛlɛ, kala sɔsɔna ndɩ ndɩ anɛ atɩɖɩɣ-ɩ nʋmɔʋ se etaasusi tɔm. Esusaɣ tɔm ɖɔkɔtɔnaa nɛ mba pɔkɔŋaɣ ɛ-tɛ yɔ. Ɛbɛ lɩ pɩ-taa? Ɛyaa mba ɛsɩnaa nɛ patɩlɩ Yehowa yɔɔ tɔm yɔ pɛcɛzɩ 17! *

13 Payaɣ Fransɩ ɛjaɖɛ taa ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ nɔɔyʋ se Richard. Ɛwɛnɩ lɩmaɣzɩyɛ kɩbanɖɛ naɖɩyɛ nɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩsɩnɩ mba paalɩɣ ɖɩsɩ yaa pɛwɛ kʋdɔndɩnaa ɖɩsɩ taa yɔ. Ɛyɔɔdaa se: “Mantasɩ-wɛ lɔŋ se pasɩɩ ɖa-takayɩsɩ yaa fenaɣ fenaɣ takayɩsɩ ɖenɖe ɛyaa pɩzɩɣ nɛ pana-sɩ yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa ɖɔŋ sɩ-cɔlɔ yɔ, pakaɣ-sɩ naʋ nɛ pɔpɔzɩ tɔm sɩ-yɔɔ. Kɛdɛsɩ nzɩ sɩ-labʋ pɩzɩɣ nɛ pɩkpazɩ ɖoŋ ɖo-koobiya mba paatasɩɣ pɩzʋʋ se posusi tɔm kpaɣ ɖɩɣa nɛ ŋwolo ɖɩɣa yɔ.” Mba paapɩzɩɣ se palɩɩ pa-ɖɩsɩ yɔ, papɩzɩɣ ɖɔɖɔ nɛ patɩŋnɩ takayɩsɩ maʋ nɛ kaŋgalaafunaa yɔɔ nɛ posusi tɔm.

ALƖWAATƲ NDƲ ÐƖSƆƆLƖ WAÐƐ NAÐƖYƐ ƐLƐ PAAHAƔ-ÐƲ ÐƖ YƆ

14. Kɩɖaʋ kɩbaŋʋ ŋgʋ Wiyaʋ Daviid hawa?

14 Lɩmaɣza wena a-yɔɔ papɩzɩɣ nɛ paahaɣ-ɖʋ waɖɛ naɖɩyɛ Yehowa ɛgbɛyɛ taa yɔ aɖɔwa. Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɛ se ɖɩkɩlɩ kpadɩyʋʋ, pɩwɩɣ-ɖʋ yaa wɛtʋ lɛɛtʋ yɔɔ. Ye ɖɩwɛ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, Wiyaʋ Daviid kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩkpɛlɩkɩ-ɖʋ lɔŋ. Daviid kaasɔɔlaa kpem se ɛma Ɛsɔ tɛ templo, ɛlɛ nɔɔyʋ Yehowa lɩzaa se ɛla tʋmɩyɛ nɖɩ. Daviid ɖʋ ɛyʋ ɛnʋ nesi nɛ ɛ-laŋɩyɛ pilim nɛ ɛha sika nɛ liidiye sakɩyɛ se palabɩnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ. Daviid ha-ɖʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ siŋŋ!—2 Sam. 7:12, 13; 3 Aw. 29:1, 3-5.

15. Ɛzɩma Hugues laba se pɩtaakɩlɩ-ɩ tibu yɔɔɔ?

15 Payaɣ Fransɩ ɛjaɖɛ taa koobu abalɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Hugues. Kʋdɔŋ yɔɔ lɛ, ɛtɩtasɩ kɛʋ ɛgbɛyɛ taa ɛzʋtʋyʋ nɛ halɩ ɛɛtasɩɣ pɩzʋʋ se ɛla tʋma cikpena ɖɩɣa cɔlɔ kpɛɛɛ. Ɛmawa se: “Kiɖe tɛɛ lɛ, pɩɩwɛ-m ɛzɩ mɛnfɛyɩ wazaɣ yɔ nɛ piitibi-m yɔɔɔ kpem. Ɛlɛ, alɩwaatʋ wɛɛ nɛ tɩɖɛɣ lɛ, mana se pɩtɩpɔzɩ se maha nʋmɔʋ nɛ mbʋ maatasɩɣ pɩzʋʋ labʋ yɔ piyele nɛ pitibi-m yɔɔɔ. Piyeba nɛ mehiɣ taa leleŋ mbʋ manpɩzɩɣ labʋ Yehowa sɛtʋ taa yɔ pɩ-taa. Mɛntɛm man-taa se maalɔʋ lidaʋ. Pɩɩnɩ Gideyɔɔ nɛ ɛ-ɛyaa nasidozo ɛlɛ paawɛ you yɔɔ, ma ɖɔɖɔ mankaɣ wɛʋ lʋbɩyɛ yɔɔ!”—Th. 8:4.

16. Ɛbɛ Ɛsɔ tiyiyaa kɩɖaʋ pɩzɩɣ nɛ kɩkpɛlɩkɩ-ɖʋ?

16 Ɛsɔ tiyiyaa siɣsiɣ ñɩma kɛ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ. Wiyaʋ Ahaabɩ kewiyitu tɔɔʋ alɩwaatʋ taa, Yehowa pɔzɩ tiyiyaa se pɔyɔɔdɩ nʋmɔʋ ŋgʋ kɩ-yɔɔ papɩzɩɣ patɩŋna nɛ pepeɣzi wiyaʋ kɩdɛkɛdʋ Ahaabɩ yɔ. Tiyiyaa nabɛyɛ yɔɔdɩ pa-lɩmaɣza. Ɛlɛ, Ɛsɔ lɩzɩ tiyiyu kʋɖʋm nɛ eheyi-i se ɛ-lɩmaɣzɩyɛ kaɣ labʋ. (1 Aw. 22:19-22) Ɛzɩ pitibi tiyiyaa siɣsiɣ ñɩma lalaa yɔɔɔ nɛ halɩ pamaɣzɩ se: ‘Ɛbɛ yɔɔ mɛwɛɛkɩ ma-alɩwaatʋ nɛ mɔyɔɔdɩ ma-lɩmaɣzɩyɛ?’ Pɩtʋʋ fɛyɩ se aayɩ. Toovenim taa lɛ, Ɛsɔ tiyiyaa luzuu pa-tɩ nɛ pɔsɔɔlaa se paɖʋ Yehowa hɩɖɛ hɔɔlɩŋ kpeekpe taa.—Th. 13:16-18; Natʋ 19:10.

17. Ye pitiki-ɖʋ yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩfɛyɩnɩ waɖɛ naɖɩyɛ Yehowa sɛtʋ taa yɔ, ɛbɛ pɩwɛɛ se ɖɩla?

17 Tɔzɩ se waɖɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛna yɔ, nɖɩ lɛ se ɖɩkɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa nɛ ɖisusi e-Kewiyaɣ tɔm. Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ waɖɛ naɖɩyɛ yaa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖilesi waɖɛ naɖɩyɛ, ɛlɛ pɩtɩkɛ wala yekina se ɖɩmʋ ñɩm Ɛsɔ ɛsɩndaa. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣnɩ tɩ luzuu yɔ, ɖɩmʋʋ ñɩm siŋŋ Yehowa nɛ ɖo-koobiya ɛsɩndaa. Ye mbʋ tendi Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ nɛ ŋwɛɛnɩ tɩ luzuu tam. Maɣzɩ Yehowa sɛyaa mba paha tɩ luzuu kɩɖaŋ kɩbaŋ Bibl taa yɔ pa-tɩŋa pɔ-yɔɔ. Tɩŋnɩ nʋmɔŋ weyi payɩ ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ yɔ nɛ ŋsɩnɩ ño-koobiya faaa.—Keɣa 137:6; 1 Pɩy. 5:5.

ALƖWAATƲ NDƲ ƐYAA PAA FƐYƖNƖ TƆM KƖBANDƲ NDƲ ŊSUSUU YƆ

18-19. Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋhiɣ taa leleŋ ñɔ-tɔm susuu taa, paa pɩwɛ ɛzɩ ɖenɖe ŋsusuu tɔm yɔ pɩɩlʋlʋʋ pee yɔ?

18 Ɛzɩ nabʋyʋ taa pitiki-ŋ yɔɔɔ mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɖenɖe ŋsusuu tɔm yɔ pɩɩlʋlʋʋ pee yaa ɛyaa sakɩyɛ fɛyɩ pa-ɖɩsɩ na? Wɛtʋ ndʋ tɩ-taa, ɛbɛ ŋpɩzɩɣ ŋla nɛ ŋtaalesi taa leleŋ weyi ŋwɛna yɔ, yaa ŋhiɣ taa leleŋ nɛ pɩkɩlɩ? Pɔyɔɔdɩ lɔŋ tasʋʋ kɩbam nabʋyʋ tɔm aɖakaɣ ŋga ka-ñʋʋ tɔŋ se “ Nʋmɔŋ weyi ɩ-yɔɔ ŋpɩzɩɣ ŋtɩŋna nɛ ñɔ-tɔm susuu lʋlɩ pee nɛ pɩkpaɖɩ yɔ” ka-taa. Pɩcɛyaa ɖɔɖɔ se ŋwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana tɔm susuu yɔɔ. Pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe?

19 Tɔzɩ se lɩmaɣzɩyɛ sɔsɔɖɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ ɖisusuu tɔm yɔ, nɖɩ lɛ se ɖiyele nɛ ɛyaa tɩlɩ Ɛsɔ hɩɖɛ nɛ e-Kewiyaɣ yɔɔ tɔm. Yesu yɔɔdɩ kpayɩ se ɛyaa pazɩ kaɣnɩ-ɩ tɩŋʋʋ. (Mat. 7:13, 14) Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩwɛɣ tɔm susuu taa yɔ, pɩkɛnɩ-ɖʋ hɩɖɛ ɖʋʋ se ɖa nɛ Yehowa, Yesu nɛ Ɛsɔ tiyiyaa ɖɩkpɛndaa nɛ ɖɩlakɩ tʋmɩyɛ. (Mat. 28:19, 20; 1 Kɔr. 3:9; Natʋ 14:6, 7) Yehowa wɛɛ nɛ ɛñɩnɩɣ ɛyaa mba pɔsɔɔlaa se pɛsɛɛ-ɩ yɔ. (Yoh. 6:44) Ye mbʋ, ye ɛyʋ nɔɔyʋ etiwelisini-ɖʋ lɛɛlɛɛyɔ yɔ, ɛpɩzɩɣ nɛ ewelisini-ɖʋ alɩwaatʋ lɛɛtʋ yɔɔ.

20. Tɔm ndʋ tɩwɛ Yereemii 20:8, 9 taa yɔ, ɛzɩma tɩpɩzɩɣ tɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ mbʋ piyeki nɛ pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ?

20 Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ lɔŋ sakɩyɛ nayʋ Yereemii cɔlɔ. Paaɖʋ-ɩ tʋmɩyɛ se esusi tɔm lone nɖɩ ɖɩwɛ kaɖɛ siŋŋ yɔ ɖɩ-taa. Ɛyaa tʋwaɣ-ɩ nɛ pohoŋuu-i “paa ɖooye.” (Kalɩ Yereemii 20:8, 9.) Piitibi-i yɔɔɔ kpem nɛ halɩ ɛñɩnaɣ se eyele tɔm susuu. Ɛlɛ, etiyele. Ɛbɛ yɔɔ etiyele? “[Yehowa] tɔm” kaawɛ Yereemii taa ɛzɩ miŋ yɔ nɛ ɛɛpɩzɩɣ se esum-tʋ. Ye ɖɩkpɛlɩkɩɣ Bibl paa ɖooye nɛ ɖɩmaɣzɩɣ tɔm ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩɣ yɔ tɩ-yɔɔ siŋŋ yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛ ɛzɩ Yereemii yɔ. Ye ɖɩlabɩ mbʋ yɔ, ɖɩkaɣ hiɣu taa leleŋ tɔm susuu taa nɛ pɩkɩlɩ nɛ ɛyaa sakɩyɛ pɩzɩɣ nɛ pewelisini-ɖʋ.—Yer. 15:16.

21. Ɛbɛ pɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwa mbʋ payɩ piyeki nɛ pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ?

21 Deborah weyi ɛ-tɔm ɖɩyɔɔdaa nɛ pɩɖɛɛ yɔ ɛyɔɔdaa se: “Toma taa tibu pɩzɩɣ nɛ pɩkɛ you wonuu sɔsɔʋ ŋgʋ Sataŋ lakɩnɩ tʋmɩyɛ yɔ.” Ɛlɛ, Yehowa Ɛsɔ wɛ ɖoŋ nɛ pɩkɩlɩ Sataŋ nɛ e-you wondu tɩŋa. Pʋyɔɔ lɛ, paa ɛbɛ etiiyeba nɛ pitibi-ŋ yɔɔɔ yɔ, tendi Yehowa se ɛsɩnɩ-ŋ. Ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋlʋbɩnɩ ñɛ-ɛjandʋ nɛ ña-kɩwɛɛkɩm. Ɛkaɣ-ŋ ɖʋʋ nesi ña-kʋdɔŋ taa. Ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ɛ-sɛtʋ taa wala wɛnʋʋ yɔɔ. Nɛ ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋwɛɛnɩ lɩmaɣza kɩbana ñɔ-tɔm susuu yɔɔ. Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, tɩmnɩ ña-Caa sɔɔlɩm tʋ nɛ ŋheyi-i ɛzɩma ɖeyi ɖeyi pɩlakɩ-ŋ yɔ. Ɛkaɣ-ŋ sɩnʋʋ nɛ ŋwa mbʋ piyeki nɛ pitiki-ŋ yɔɔɔ yɔ.

HENDU 41 Hayɩ! Nɩɩ ma-adɩma

^ tay. 5 Pitiki ɖa-tɩŋa payɩ yɔɔɔ nabʋyʋ taa. Tɔm ñʋʋ kʋnɛ kɩ-taa, ɖɩkaɣ yɔɔdʋʋ mbʋ ɖeyi ɖeyi ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩla alɩwaatʋ ndʋ pitiki-ɖʋ yɔɔɔ yɔ pɩ-taa nabʋyʋ tɔm. Ɛzɩ ɖɩkɔŋʋʋ naʋ yɔ, Yehowa sɩɣnɩ-ɖʋ se ɖɩpɩzɩ nɛ ɖɩlʋbɩnɩ mbʋ piyeki se pitibi-ɖʋ yɔɔɔ yɔ.

^ tay. 4 Pɛlɛɣzɩ hɩla naayɛ.

^ tay. 12 Kalɩ Laurel Nisbet wezuu caɣʋ tɔm 22 janvier 1993Réveillez-vous! (fransɩɩ) taa.

^ tay. 69 KƖLƐMƲƲ YƆƆ TƆM: Piitibi koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ yɔɔɔ alɩwaatʋ natʋyʋ, ɛlɛ ɛwɛɛ nɛ ɛtɔzʋʋ tʋmɩyɛ nɖɩ ɛɛlabɩ Ɛsɔ sɛtʋ taa nɛ pɩɖɛɛ yɔ ɖɩ-yɔɔ nɛ ɛtɩmɩɣnɩ Yehowa. Ɛ-taa tɛma se mbʋ ɛlaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ nɛ mbʋ eɖiɣni labʋ yɔ, Yehowa ɛɛsɔʋ pɩ-yɔɔ.