Skip to content

Skip to table of contents

CIBALO CAKWIIYA 52

Mbomukonzya Kulwana Penzi Lyakutyompwa

Mbomukonzya Kulwana Penzi Lyakutyompwa

“Kowaala mukuli wako uuminya mumaanza aa Jehova, eelyo walo uyookulanganya.”—INT. 55:22.

LWIIMBO 33 Kowaala Mukuli Wako Uuminya Mumaanza aa Jehova

IZILI MUCIBALO *

1. Ncinzi cikonzya kucitika kuti twatyompwa?

BUZUBA ABUZUBA, tulajana mapenzi alimwi tusoleka kusikila mpotugolela kuliyumya kumapenzi aayo. Pele cilakatazya kulwana mapenzi ciindi notutyompedwe. Aboobo tweelede kuyeeya kuti kutyompwa kulakonzya kutupa kulimvwa kubula mpindu alimwi akubula lukkomano. Kulugwalo lwa Tusimpi 24:10 alimwi abupanduluzi buyungizyidwe tubala kuti: “Ikuti watyompwa muziindi zyamapenzi, nkokuti nguzu zyako zilaceya.” Masimpe, kutyompwa kulakonzya kutumanina nguzu nzyotuyandika kutegwa tuliyumye mumapenzi.

2. Nzintu nzi zikonzya kututyompya, alimwi ncinzi ncotutiibandike mucibalo eeci?

2 Nzinji zintu zikonzya kututyompya, zimwi zilalibonya, zimwi tazilibonyi. Zintu eezyi zibikkilizya kutalondoka kwesu, kulezya, alimwi akuciswa. Ambweni tulakonzya kutyompwa akaambo kakutapegwa mukuli umwi ngotuyanda mumulimo wa Jehova naa akaambo kakukambaukila mucilawo mobatautambuli mulumbe wesu. Mucibalo eeci, tulabandika zintu nzyotukonzya kucita kutegwa tulwane penzi lyakutyompwa.

CIINDI NOTULWANA KUTALONDOKA AKULEZYA KWESU

3. Ncinzi cikonzya kutugwasya kukubona munzila yeelede kutalondoka kwesu?

3 Ncuubauba kulindiswe kutakulanga munzila yeelede kutalondoka alimwi akulezya kwesu. Aboobo tulakonzya kuyeeya kuti akaambo kakulezya kwesu, Jehova takatuzumizyi kunjila munyika yakwe mpya. Kuyeeya kuli boobu takuli kabotu pe. Ino tweelede kulimvwa buti kujatikizya kutalondoka kwesu? Ibbaibbele lyaamba kuti, kunze lya Jesu Kristo, bantu “boonse balibisyide.” (Rom. 3:23) Pele Jehova tabikkili maano kukulubizya kwesu naa kulangila kuti katucita zintu munzila iilondokede. Muciindi caboobo, ngu Taata siluyando uuyanda kutugwasya. Alimwi ulakkazika moyo. Ulabona kusoleka nkotucita kulwana kulezya kwesu alimwi akuzunda penzi lyakutalibona munzila yeelede, aboobo ulilibambilide kutugwasya.—Rom. 7:18, 19.

Jehova uliizyi milimo yesu mibotu njotwakabeleka kaindi alimwi anjotubeleka lino (Amubone muncali 5) *

4-5. Kweelana alugwalo lwa 1 Johane 3:19, 20, ncinzi cakagwasya bacizyi aaba bobilo kulwana penzi lyakutyompwa?

4 Atubone cikozyanyo caba Deborah alimwi aba Maria. * Nobakacili bana ba Deborah, banamukwasyi tiibakali kubeendelezya kabotu calo icakali kubapa kulimvwa kubula mpindu. Tiibakali kulumbaizyigwa. Aboobo nobakakomena, tiibakali kulibona munzila yeelede. Ciindi nobakali kulubizya mutuntu tusyoonto-syoonto, bakali kulimvwa kuti kunyina cintu ciluzi ncobakali kukonzya kucita. Abalo ba Maria bakajisi penzi likozyenye aleeli. Banamukwasyi tiibakali kubeendelezya kabotu. Akaambo kaceeci, bakaba apenzi lyakulimvwa kubula mpindu. Nociba ciindi nobakabbapatizyigwa, bakali kulimvwa kuti tabeeleli kuba Kamboni wa Jehova.

5 Nokuba boobo, bacizyi aaba bobilo kunyina nobakacileka kumubelekela Jehova. Nkaambo nzi? Nkaambo bakawaala mikuli yabo iiminya mumaanza aa Jehova kwiinda mukupaila kuzwa ansi aamoyo. (Int. 55:22) Bakazyiba kuti Taateesu wakujulu siluyando, ulizyi kuti zintu zibyaabi izyakatucitikila musyule zilakonzya kutupa kulimvwa kubula mpindu. Pele alimwi ulabona bubotu ibuli mumyoyo yesu, nkokuti bube mbotutakonzyi kubona kuti tulibujisi.—Amubale 1 Johane 3:19, 20.

6. Ncinzi umwi ncayelede kucita kuti waciinduluka cibi ncaakacitide?

6 Muntu umwi inga kasolekesya kuyanda kuleka cilengwa cimwi citali kabotu. Pele ulakonzya kuciinduluka cilengwa eeco, calo cikonzya kumutyompya. Toonse buyo tulalimvwa bubi ciindi nitwalubizya. (2Kor. 7:10) Pele tatweelede kuciindizya kulipa mulandu akaambo kakulubizya nkotwakacita akutalika kuyeeya kuti: ‘Tandikwe mpindu. Jehova takonzyi kundilekelela.’ Kuyeeya kuli boobu takuyeeme akasimpe alimwi kulakonzya kutupa kucileka kubelekela Jehova. Aboobo atuyeeye ncotubala kulugwalo lwa Tusimpi 24:10, kuti twatyompwa nguzu zyesu zilakonzya kuceya. Muciindi caboobo, ‘atubambe twaambo’ a Jehova kwiinda mukupaila kulinguwe alimwi akulomba kuti atulekelele. (Is. 1:18) Kuti Jehova wabona kuti mweempwa ncobeni alimwi akuti mulabeleka canguzu kutegwa mucince, uyoomulekelela. Kuyungizya waawo, amulombe lugwasyo kubaalu. Cakukkazika moyo, bayoomugwasya kuti mupone kumuuya alimwi.—Jak. 5:14, 15.

7. Nkaambo nzi ncotuteelede kutyompwa ikuti katulwana kampenda kamwi?

7 Mukwesu Jean-Luc, mwaalu ku France, wakaamba boobu kuli baabo ibalwana kampenda kamwi: “Muntu mululami mumeso aa Jehova tali yooyo uutalubizyi pe, pele nguyooyo uulimvwa bubi akaambo kakulubizya alimwi uusolekesya kutegwa acince.” (Rom. 7:21-25) Aboobo mutayeeyi kuti tamukwe mpindu ikuti naa mulwana kampenda kamwi. Amuyeeye kuti kunyina uululeme mumeso aa Leza. Aboobo toonse tuyandika luzyalo lwa Leza lunji kapati kwiinda mucinunuzyo.—Ef. 1:7; 1Joh. 4:10.

8. Ciindi notutyompedwe, nkuuli bani nkotukonzya kulomba lugwasyo?

8 Bakwesu abacizyi mumbungano balakonzya kutukulwaizya. Balakonzya kucita oobo kwiinda mukuswiilila ciindi notwaambaula alimwi akutwaambila majwi aakulwaizya. (Tus. 12:25; 1Tes. 5:14) Mucizyi Joy waku Nigeria, iwakajisi penzi lyakutyompwa wakaamba kuti: “Ino nindali kupona buti ikuti nokwanyina bakwesu abacizyi? Kukulwaizyigwa nkonditambula kuzwa kubakwesu abacizyi mbumboni bwakuti Jehova ulayiingula mipailo yangu. Mane buya ndaiya kuzwa kulimbabo kujatikizya mbondikonzya kukulwaizya bamwi ibatyompedwe.” Nokuba boobo, tweelede kuyeeya kuti talili lyoonse bakwesu abacizyi nobakonzya kuzyiba kuti tuyandika kukulwaizyigwa. Aboobo ambweni inga twayandika kwaanguluka kwaambila musyomima uusimide kumuuya kuti tuyandika lugwasyo.

CIINDI NOTUCISIDWE

9. Mbuti lugwalo lwa Intembauzyo 41:3 alimwi a 94:19 mbolutukulwaizya?

9 Tulakonzya kulomba lugwasyo kuzwa kuli Jehova. Ikuti naa twali kuciswa kwaciindi cilamfwu, cilakonzya kutukatazya kuzibona munzila yeelede zintu. Nokuba kuti Jehova takonzyi kutuponya munzila yamaleele lino, ulakonzya kutuumbulizya alimwi akutupa nguzu nzyotuyandika kutegwa tuliyumye. (Amubale Intembauzyo 41:3; 94:19.) Mucikozyanyo, ulakonzya kukulwaizya bakwesu abacizyi kuti batugwasye milimo imwi yaaŋanda naa kutugwasya kuula zintu zimwi. Ulakonzya kukulwaizya bakwesu kutupailila. Ambweni ulakonzya kutugwasya kuyeeya twaambo tukulwaizya kuzwa mu Jwi lyakwe, mbuli bulangizi bwabuumi bulondokede kakunyina kuciswa alimwi akucisa munyika mpya iiboola.—Rom. 15:4.

10. Nkaambo nzi mukwesu Isang ncaatakazumanana katyompedwe naakacitikilwa ntenda?

10 Mukwesu Isang, uukkala ku Nigeria, wakali muntenda iyakamupa kulebuka mubili. Badokota bakamwaambila kuti kunyina nayakweenda alimwi. Wakaamba kuti: “Ndakatyompwa mumoyo alimwi akupenga mumizeezo.” Pele sena wakazumanana katyompedwe? Peepe! Ncinzi cakamugwasya? Mukwesu Isang wakapandulula kuti: “Mebo abakaintu bangu tiitwakacileka kupaila kuli Jehova alimwi akwiiya Jwi lya lyakwe. Alimwi twakalikanzide kuzumanana kutondezya kulumba kuzintu zibotu nzyotujisi, kubikkilizya abulangizi bwesu bwabuumi munyika mpya ya Leza.”

Nobaba baabo ibaciswa-ciswa naa ibacembeede balakonzya kuzwidilila akujana lukkomano mumulimo (Amubone muncali 11-13)

11. Mbuti mucizyi Cindy mbwaakacikonzya kukkomana ciindi naakacisidwe kapati?

11 Mucizyi Cindy, uukkala ku Mexico, wakajanwa abulwazi ibwakali kukonzya kumujaya. Ncinzi cakamugwasya kuliyumya? Ciindi naakali kusilikwa wakalibikkila mbaakani yakupa bumboni abuzuba. Wakalemba kuti: “Kucita boobu, kwakandigwasya kubabikkila maano bamwi, muciindi cakubikkila maano kukwaandulwa, kucisa nkondakamvwide naa mbondakacisidwe. Nceeci ncondakali kucita: Nindakali kubandika abamadokota naa bamanesi, ndakali kubabuzya kujatikizya mikwasyi yabo. Mpoonya ndakali kubabuzya ncobakasalila mulimo ooyu uukatazya. Kuzwa waawo, cakali kuuba-uba kusala twaambo twakubandika tukonzya kubasika amoyo. Banji bakali kwaamba kuti kanji-kanji balwazi tabababuzyi kuti, ‘Mupona buti?’ Alimwi banji bakali kundilumba akaambo kakubabikkila maano. Mane buya bamwi bakali kundipa mafooni namba. Ndakalizyi kuti Jehova ulakonzya kundigwasya kuliyumya mubukkale oobu bukatazya. Pele ndakagambwa kubona lukkomano ndwaakandipa.”—Tus. 15:15.

12-13. Mbuti baciswa naa bacembeede mbobacikonzya kutola lubazu mumulimo wakukambauka, alimwi ncinzi cazwa mpawo?

12 Ibaciswa naa balema balakonzya kutyompwa akaambo kakuti tabacikonzyi kubeleka mbuli mbobayanda mumulimo wakukambauka. Nokuba boobo, ibanji bacikonzya kujana nzila mbobakonzya kukambauka. Ku United States, mucizyi Laurel wakakkala mumuncini wakali kumupa kuti kacikonzya kuyoya kwamyaka iili 37! Alimwi wakaliyumya kubulwazi bwakkansa, kwaandulwa kwaziindi zili mbozibede alimwi abulwazi bwalukanda. Pele nomuba mubukkale oobu bukatazya kapati taakacileka kukambauka. Wakali kubakambaukila bamanesi abaabo ibakali kumuswaya kuŋanda yakwe. Ncinzi cakazwa mpawo? Wakagwasya bantu bali 17 kwiiya kasimpe kamu Bbaibbele! *

13 Mukwesu Richard, imwaalu ku France, wakapa muzeezo uuli kabotu uukonzya kubeleka kuli baabo ibatabukili bulo naa aabo ibakkala mumaanda abacembeede. Wakaamba kuti: “Balakonzya kubikka mabbuku alimwi amamagazini aawo mpobakonzya kwaabona bantu. Ciindi bantu nobaabona inga cabapa kubuzya mibuzyo iikonzya kusololela kumibandi. Mibandi eeyi ilakonzya kubakulwaizya bakwesu abacizyi ibatacikonzyi kukambaukila kuŋanda aŋanda.” Alimwi aabo ibatabukili bulo balakonzya kutola lubazu mumulimo wakukambauka kwiinda mukulemba magwalo alimwi akukambauka kubelesya fooni.

CIINDI NOTUTAPEGWI MUKULI NGOTWALI KUYANDA

14. Ino ncikozyanyo nzi cibotu Mwami Davida ncaakatusiila?

14 Akaambo katwaambo tumwi mbuli kucembaala, kuciswa-ciswa, naa twaambo buyo tumbi ambweni inga tiitweelela kupegwa mikuli naa zyoolwe zimwi mumbungano naa mubbazu. Kuti naa katuli mubukkale oobu, tulakonzya kwiiya kucikozyanyo ca Mwami Davida. Davida wakali kuyandisya kapati kuyaka Tempele lya Leza, pele Jehova wakasala muntu uumbi kucita mulimo ooyu. Aboobo Davida wakamugwasyilizya camoyo woonse muntu wakeelede kucita mulimo ooyu, mane buya wakasanga ngolida alimwi ansiliva zinji kapati zyakubelesya mumulimo ooyu. Eelo kaka Davida ncikozyanyo cibotu kulindiswe!—2Sam. 7:12, 13; 1Mak. 29:1, 3-5.

15. Mbuti mukwesu Hugues mbwaakalizunda penzi lyakutyompwa?

15 Akaambo kakuciswa-ciswa, mukwesu Hugues, waku France, wakacileka kubeleka mbuli mwaalu, alimwi tanaakacili kucikonzya kubeleka notuba tulimo twaaŋanda. Wakalemba kuti: “Kumatalikilo ndakalityompedwe kapati akulimvwa kubula mpindu. Pele nokwakainda ciindi, ndakabona mbociyandika kuleka kuusa akaambo kakuti tiindakali kucikonzya kucita zintu zimwi. Kumane ndakacikonzya kujana lukkomano kujatikizya zintu nzyondakali kukonzya kucita mumulimo wa Jehova. Alimwi kunyina nondiyootyompwa. Mbubwenya mbuli Gideoni abaalumi bali 300 ibakakatede, andime ndiyoozumanana kulwana!”—Bab. 8:4.

16. Ncinzi ncotukonzya kwiiya kucikozyanyo cabangelo?

16 Bangelo basyomeka ncikozyanyo cibotu. Mubulelo bwa Mwami Ahabu, Jehova wakalomba bangelo kuti bape mizeezo kujatikizya mbobakonzya kumoongelezya mwami mubyaabi ooyu. Bangelo banji bakapa mizeezo. Pele Leza wakasala buyo mungelo omwe akumwaambila kuti muzeezo wakwe uyoozwidilila. (1Bam. 22:19-22) Sena bangelo bamwi bakatyompwa, ambweni akutalika kwaamba kuti, ‘Nkaambo nzi ncindasowa ciindi kupa muzeezo?’ Kunyina nibakacita oobo pe. Bangelo balalicesya ncobeni alimwi bayanda kuti bulemu boonse kabuunka kuli Jehova.—Bab. 13:16-18; Ciy. 19:10.

17. Ncinzi ncotweelede kucita ikuti katulimvwa bubi akaambo kakuti tatujisi mikuli imwi mumulimo wa Jehova?

17 Amuyeeye kuti coolwe cipati ncotujisi ncakuba umwi wa Bakamboni ba Jehova alimwi akukambauka Bwami bwakwe. Tulakonzya kupegwa mukuli naa kunyangwa, pele eezyi tazili nzizyo zitupa kuyandwa a Leza. Nkokuti kulicesya nkokupa kuti katuyandwa kuli Jehova alimwi akubakwesu abacizyi. Aboobo amumulombe Jehova kutegwa amugwasye kuba muntu uulicesya. Amuyeeye kujatikizya zikozyanyo zinji zyababelesi ba Jehova ibalicesya izili mu Bbaibbele. Amulisungule kubelekela bakwesu munzila iili yoonse njomukonzya.—Int. 138:6; 1Pet. 5:5.

CIINDI NOTUKAMBAUKILA MUCILAWO MOBATAUTAMBULI MULUMBE WESU

18-19. Mbuti mbomukonzya kuba alukkomano mumulimo nokuba kuti bantu mucilawo canu tabautambuli mulumbe wesu?

18 Sena zimwi ziindi mulatyompwa akaambo kuti mukambaukila mucilawo mobatautambuli mulumbe wesu naa akaambo kakuti bantu banji tabajaniki mumaanda? Mubukkale buli boobu, mbuti mbotukonzya kuzumanana kuba alukkomano naa kuyungizya lukkomano lwesu? Kuli nzila zigwasya izili mukabbokesi kakuti, “ Mbomukonzya Kuyaambele Mumulimo Wanu.” Cilayandika kapati kuubona munzila iili kabotu mulimo wakukambauka. Ino eeci caamba nzi?

19 Amubikkile maano kwaambilizya zina lya Leza alimwi a Bwami. Cakusalazya Jesu wakaamba kuti mbasyoonto ibakali kuyakwiijana nzila iitola kubuumi. (Mt. 7:13, 14) Ciindi notuli mumulimo wakukambauka, tulijisi coolwe cakubeleka antoomwe a Jehova, Jesu alimwi abangelo. (Mt. 28:19, 20; 1Kor. 3:9; Ciy. 14:6, 7) Jehova nguubakwela aabo ibeelela. (Joh. 6:44) Aboobo ikuti muntu katayandi kuutambula mulumbe wesu aciindi eeco, ambweni uyakuutambula twaakumuswaya alimwi.

20. Ncinzi lugwalo lwa Jeremiya 20:8, 9 ncolutuyiisya kujatikizya kulwana penzi lyakutyompwa?

20 Tulakonzya kwiiya zinji kumusinsimi Jeremiya. Wakapedwe cilawo cikatazya kapati. Bantu bakali kumutukila akumuweela “buzuba boonse.” (Amubale Jeremiya 20:8, 9.) Aciindi cimwi, wakatyompwa kapati cakuti wakali kuyanda kucileka kukambauka. Pele taakacileka pe. Nkaambo nzi? ‘Ijwi lya Jehova’ lyakali mbuli mulilo uuvwilima mumoyo wa Jeremiya, alimwi wakakatala kufwida mumoyo. Andiswe tulakonzya kulimvwa mbuli nguwe kuti katubala Bbaibbele abuzuba alimwi akuzinzibala kuyeeya nzyotubala. Kwiinda mukucita boobo, tuyooba alukkomano lunji alimwi akuzwidilila mumulimo wesu.—Jer. 15:16

21. Mbuti mbotukonzya kuzwidilila kulwana penzi lyakutyompwa, tacikwe makani acatutyompya?

21 Mucizyi Deborah, iwaambwa kumatalikilo wakaamba kuti: “Kutyompwa ncilwanyo cibyaabi kapati ncabelesya Saatani kulindiswe. Pele Jehova Leza ulaanguzu kapati kwiinda Saatani alimwi azilwanyo zyakwe zyoonse. Aboobo kufwumbwa buyo nomwatyompwa, amumulombe Jehova kutegwa amugwasye. Uyoomugwasya kulwana kutalondoka alimwi akulezya kwanu. Uyoomugwasya ciindi nomucisidwe. Uyoomugwasya kwiilanga munzila yeelede mikuli. Alimwi uyoomugwasya kuubona munzila yeelede mulimo wakukambauka. Kuyungizya waawo, amupaile kuli Taata wakujulu akumwaambila bwini mbomulimvwide. Kwiinda mulugwasyo lwakwe, mulakonzya kuzwidilila kulwana penzi lyakutyompwa.

LWIIMBO 41 Komvwa Mupailo Wangu

^ munc. 5 Toonse zimwi ziindi tulatyompwa. Mucibalo eeci, tulabandika zintu zigaminide nzyotukonzya kucita ciindi notwatyompwa. Mbubwenya mbotutiibone, kwiinda mukugwasyigwa a Jehova, tulakonzya kuzwidilila mukulwana penzi lyakutyompwa.

^ munc. 4 Mazina amwi acincwa.

^ munc. 12 Amubale makani aamucizyi Laurel Nisbet mu Sinsimuka! yamu Chikuwa yamu January 22, 1993.

^ munc. 69 BUPANDULUZI BWACIFWANIKISO: Mucizyi wakalityompedwe kwaciindi cili mbocibede, pele wayeeya mulimo ngwaakabeleka kaindi akupaila kuli Jehova. Ulisinizyide kuti Jehova ulaiyeeya milimo njaakabeleka alimwi anjabeleka lino.