1. Mang e rayog ni nge buch rodad ni faanra ke mulan’dad?

GUBIN e rran ni gad ma mada’nag e magawon, ma gad ma rin’ urngin e tin rayog rodad ni ngad athamgilgad u fithik’. Machane, ba mo’maw’ ni ngad athamgilgad u fithik’ e magawon rodad ni faanra ke mulan’dad. Ere ba t’uf ni nge dab da paged talin ni faanra mulan’dad, ma rayog ni nge k’aringdad e re n’ey ni ngad lemnaged ndariy fadad ma aram e dab kud felfelan’gad. Be gaar e Proverbs 24:10 (NW) nge footnote riy: “Faanra yib e gafgow ngom me mulan’um, ma aram e ga ra meewar.” Arrogon, nap’an nra mulan’dad ma rayog ni ngad meewargad, ma re n’ey e rra mo’maw’nag ngodad ni ngad athamgilgad u fithik’ e pi magawon rodad.

2. Mang e rayog ni nge k’aringdad ni nge mulan’dad, ma mang e gad ra weliy ko re article ney?

² Boor ban’en nrayog ni nge muleg lanin’dad. Boch riy e aram rarogodad ndawor da flontgad, nge pi meewar rodad, ara m’ar ni ke yib ngodad. Ku rayog ni nge mulan’dad ni bochan e dan pi’ reb e maruwel ngodad ni gad be nameg ni nge yag ngodad ni fan ko pigpig rodad ngak Jehovah, ara bochan ni gad be machib u bang ni yooren e girdi’ riy e dubrad ni ngar motoyilgad ngodad. Gad ra weliy boch ban’en u lan e re article ney nrayog ni nge ayuwegdad u nap’an ni ke mulan’dad.

3. Mang e rayog ni nge ayuwegdad ni nge puluw rogon ni ngad lemnaged rarogodad ndawor da flontgad?

³ Rib mom ngodad ni ngad lemnaged rarogodad ndawor da flontgad, nge pi meewar rodad u reb e kanawo’ nde puluw. Bochan e re n’ey, ma rayog ni ngad lemnaged ndabun Jehovah ni ngad uned ko par u lan e bin nib beech e fayleng rok ni bochan e pi oloboch rodad. Bay e riya’ ko mit ney e lem. Uw rogon nsusun e ngaud lemnaged rarogodad ndawor da flontgad? Be tamilangnag e Bible ni kemus ni yigoo Jesus Kristus e immoy nib flont, ma urngin e girdi’ e kar ‘denengad.’ (Rom. 3:23) Machane Jehovah e der ma par ni yigoo oloboch  rodad e ma yaliy, maku der ma lemnag ni ngaud rin’ed urngin ban’en nrib fel’ rogon. Ya ir reb e Matam ni ma t’ufegey ma baadag ni nge ayuwegdad. Ku ir be’ nib gum’an’. Ku ma guy rogon ni ma mo’maw’ ngodad ni ngad gelgad ko pi meewar rodad, me puluw rogon ni ngaud lemnaged rarogodad, mab m’agan’ ngay ni nge ayuwegdad.​—Rom. 7:18, 19.

4-5. Mang e be yog e 1 John 3:19, 20 ni ayuweg l’agruw e walag nib pin ni nge dabki mulan’row?

⁴ Am lemnag e n’en ni buch rok Deborah nge Maria. * Nap’an ni kab bitir Deborah, mab ga’ nda un dag e t’ufeg ngak ma un rin’ boch ban’en ni ma k’aring e tamra’ ngak. Ku gathi ri yima yog fel’ngin e pi n’en ma rin’. Ere nap’an ni ilal ma ma lemnag ndariy ban’en nib fel’ ngay. Nap’an nra ngongliy bochi oloboch nde ga’, ma ma lemnag ndariy ban’en nrayog ni nge rin’ nib fel’. Ku ireray e magawon rok Maria. Girdi’ rok Maria e ur tamra’naged. Bochan e re n’ey, ma aram mi i lemnag ni ir be’ ndariy fan. Mus nga tomuren ni ke un ko taufe, ma i lemnag ni ir be’ ndariy rogon ni nge mang reb e Pi Mich Rok Jehovah!

⁵ Yugu aram rogon, ma gal walag nib pin ney e dar talgow ko pigpig ngak Jehovah. Mang fan? Bochan ni ur meybilgow ngak Jehovah ngaur weliyew rogon lanin’row ngak. (Ps. 55:22) Ere tamilang u wan’row ni Chitamangidad ni bay u tharmiy ni gad ba t’uf rok e manang ni pi n’en nib kireb ni i buch rodad e ma k’aringdad ni ngad lemnaged ndariy ban’en ni gad ba fel’ ngay. Machane ma guy pi fel’ngidad nib manigil ni yugu aram rogon ni gad be lemnag ndariy e pi fel’ngin nem rodad.​—Mu beeg e 1 John 3:19, 20.

6. Mang e rayog ni nge lemnag be’ ni faanra sul bayay nge rin’ reb e oloboch ni ke rin’ kafram?

⁶ Rayog ni bay be’ nri be athamgil ni nge tal i rin’ ban’en nib kireb. Machane sana rayog ni ngki sul bayay nge rin’ fare n’em, ma aram me mulan’. Riyul’ nnap’an ni gad ra ngongliy reb e denen, mab ga’ nra tomur riy ma gad ma kalngan’dad. (2 Kor. 7:10) Machane susun e dab da lemnaged fare denen ni kad ngongliyed nge pag rogon, me k’aringdad ni nge lungudad u wan’dad: ‘Dariy ban’en ni gub fel’ ngay. Dabkiyog ni nge n’ag Jehovah fan e kireb rog.’ Mit ney e lem e de riyul’, ma rayog ni nge k’aringdad ni ngad talgad ko pigpig ngak Jehovah. Dab da paged talin e n’en kad beeged ko Proverbs 24:10​—ra mulan’dad ma aram e gad ra meewar. Ere n’en ngad rin’ed e “ngad puruy’gad” Jehovah ni aram e ngad meybilgad ngak, ma gad wenig ngak ni nge n’ag fan e kireb rodad. (Isa. 1:18) Nap’an nra guy Jehovah nriyul’ ni kam kalngan’um ma ri ga be athamgil ni ngam thilyeg e ngongol rom, ma aram e ra n’ag fan e denen rom. Maku reb e, ngam man mu guy e piin piilal. Yad ra ayuwegem u fithik’ e gum’an’ ya nge yag ni ngki fel’ bayay e tha’ u thilmew Jehovah.​—Jas. 5:14, 15.

7. Mang fan ndabi mulan’dad ni faanra ba mo’maw’ ngodad ni ngad rin’ed e tin nib fel’?

⁷ Jean-Luc nreb e piilal u France e yog ngak e piin be mo’maw’ ngorad ni ngar gelgad ko pi  meewar rorad ni gaar: “Gathi be’ nder ma oloboch e ir e ba mat’aw u p’eowchen Jehovah, ya en nib mat’aw u p’eowchen e be’ ni ma kalngan’ ko oloboch ni ke rin’ me guy rogon ni nge thilyeg e ngongol rok.” (Rom. 7:21-25) Ere faanra be mo’maw’ ngom ni ngam gel ko meewar rom, ma dab mu lemnag ni gur be’ ndariy ban’en ni gab fel’ ngay. Bochan ni gad gubin ni gad ma oloboch, ma aram fan ni gad gubin nib t’uf e runguy rok Jehovah rodad ni ke dag u daken fare biyul.​—Efe. 1:7; 1 John 4:10.

8. Mini’ e rayog ni ngad ninged e ayuw ngak u nap’an ni ke mulan’dad?

⁸ Pi walagdad u lan e ulung e yad ra pi’ e athamgil nga lanin’dad! Nap’an nra t’uf be’ ni ngad weliyed lanin’dad ngak, ma pi walagdad e rayog ni ngar motoyilgad ngodad, mu ku rogned boch e thin nra pi’ e athamgil nga lanin’dad. (Prov. 12:25; 1 Thess. 5:14) Joy nreb e walag nib pin u Nigeria e immoy ba ngiyal’ ni i mulan’. I gaar: “Faan gomanga dariy e pi walag, ma dabiyog ni nggu athamgil. Bochan ni ur pied e athamgil nga lanin’ug, ma aram e n’en ke micheg ngog ni ma fulweg Jehovah taban e meybil rog. Ma kug fil rok e pi walag rogon ni nggu pi’ e athamgil nga laniyan’ e piin ke mulan’rad.” Machane kub t’uf ni nge dab da paged talin ni pi walagdad e rayog ndar nanged e ngiyal’ nib t’uf ni ngar pied e athamgil nga lanin’dad. Ere ba t’uf ni gadad e nga darod da guyed reb e walag ni ke ilal ko tirok Got ban’en ngad weliyed e magawon rodad ngak, ma gad ning e ayuw ngak.

9. Uw rogon ni be pi’ e Psalm 41:3 nge 94:19 e athamgil nga lanin’dad?

⁹ Mu ning e ayuw ngak Jehovah. Nap’an ni gad ra m’ar, nib ga’ ni faanra ke n’uw nap’an ni kad m’argad, ma rayog ni nge mo’maw’ ngodad ni ngaud lemnaged fel’ngin ban’en. Yugu aram rogon nder golnagdad Jehovah u daken e maang’ang e ngiyal’ ney, machane ma fal’eg lanin’dad maku rayog ni nge pi’ gelngidad ya nge yag nda athamgilgad. (Mu beeg e Psalm 41:3; 94:19.) Bod nrayog ni nge k’aring e pi walag ni ngar ayuweged gadad ko ngiyal’ ni ke t’uf ni ngan rin’ boch e maruwel u tabinaw rodad, ara ngan fek e chuway’ rodad u kantin. Ku rayog ni nge k’aring e pi walag ni ngar bad ra guyed gadad ngad meybilgad u taabang. Fa reb e ku rayog ni nge ayuwegdad ni nge yib ngan’dad boch e thin ni bay u lan e Thin rok nra fal’eg lanin’dad, ni bod murung’agen e athap rodad nib manigil u lan e bin nib beech e fayleng ko ngiyal’ ni kad flontgad ndakuriy e m’ar nge amith.​—Rom. 15:4.

10. Mang fan nde par Isang ni ke mulan’ u tomuren e maad’ad nib gel ni tay?

¹⁰ Isang ni ma par u Nigeria e maad’ad nib gel, ma aram e dakiyog ni nge un ko yan. I yog e togta rok ngak ndakuriy biid ni ku ra un ko yan. I yog Isang ni gaar: “I mulan’ug ma dakuriy ban’en ni l’agan’ug ngay.” Machane gur, i par ni aray rogon e lem rok? Danga’! Ere mang e ayuweg? I weliy ni gaar: “Dag talgow e ppin rog ko meybil ngak Jehovah ma gamow be fil e Thin rok. Gu dugliyew u wan’mow ni ngaug piningew e magar ko tin nib fel’ ni bay romow nib muun ngay e athap rodad ni ngad uned ko par u lan e bin nib beech e fayleng rok Got.”

11. Uw rogon ni par Cindy nib felfelan’ ni yugu aram rogon nrib gel e m’ar ni tay?

¹¹ Cindy ni ma par u Mexico e yog e togta rok ngak ni ke yib ba mit e m’ar ngak nrayog ni nge yim’ riy. Ere uw rogon ni athamgil ni yugu aram rogon nib m’ar? Nap’an ni yibe tafalaynag, ma aram me nameg nra reb e rran ma bay be’ ni nge machibnag. I yoloy ni gaar: “Re n’ey e ayuwegeg ni ngaug lemnag yugu boch e girdi’ ko bin ngaug lemnag e tafalay ni kug un ngay u nap’an ni kan seyeg, ara gelngin e amith ni gu be tay riy, ara gelngin e m’ar ni kug tay. Baaray e n’en gu ma rin’: Ra gamad be non e pi togta rog ara pi kangof, ma gu ma fith murung’agen e tabinaw rorad. Ngemu’ mu kug fith ngorad fan ni kar dugliyed ni ngar uned ko maruwel ni yad be rin’ nib mo’maw’. Tomuren, ma ke mom ngog ni nggu nang ko mang e nggu mel’eg ni yad ra adag ni ngar nanged murung’agen. Boor i yad e yog ngog ni piin kar m’argad e gathi ri yad ma fith ko pi togta nge pi kangof ni ma lungurad, ‘Ke uw rogom?’ Ku boor i yad e ra pininged e magar ngog ni bochan e gu be lemnagrad. Ku boch i  yad e rogned ngog e gin yad ma par riy nge namba ko telefon rorad. Gu manang nra ayuwegeg Jehovah ni nggu athamgil u fithik’ e magawon rog, machane kug gin nga gelngin e felfelan’ ni ki pi’ ngog!”​—Prov. 15:15.

12-13. Uw rogon ni ke yag rok boch e walag ni yad ba m’ar ara kar pilibthirgad ni ngar machibgad, ma mang angin ni ke yib riy?

¹² Piin yad ba m’ar ara piin kar pilibthirgad e rayog ni nge mulan’rad ni bochan e dabkiyog ni ngar machibgad ni bod rogon ni ur rin’ed kafram. Yugu aram rogon, ma boor i yad e ke yag ni ngar pirieged yugu boch e kanawo’ nrayog ni ngar machibgad riy. Laurel nreb e walag nib pin u Meriken e i par u lan ba masin nib thig nga but’ u lan 37 e duw! Re masin nem e ma ayuweg ni nge pogofan. Ki yib e m’ar ni cancer ngak, miki un nga boch e tafalay ni un sey riy, miki yib boch e m’ar ko biyach u downgin. Yugu aram rogon, ma de pag e pi magawon nem nrib gel ni nge taleg ko machib. Ma machibnag e pi kangof nge yugu boch girdi’ ni yad ma maruwel u aspital ni kar bad ra guyed nga tabinaw rok. Ere mang angin ni yib riy? I yag ni nge ayuweg sogonap’an 17 e girdi’ ni ngar nanged murung’agen Jehovah! *

¹³ Richard nreb e piilal u France e yog ni bay reb e kanawo’ nib manigil nrayog ni nge machib e piin yad ma par u tabinaw rorad riy ndabkiyog ni nga ranod nga bang, ara piin ma par u bang ni yima ayuweg e piin pilibthir riy. I gaar: “Gu ma yog ngorad nrayog ni ngar ted boch e babyor rodad nge boch e magazine nga daken reb e tebel nrayog ni nge guy e girdi’. Ma nap’an nra yib i yan e girdi’ u tooben fare tebel, ma yad ra guy mar fithed murung’agen. Re n’ey e rayog ni nge pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi walag ndabkiyog ni nga ranod ko machib u mit e tabinaw i yan.” Maku reb e, piin ndabkiyog ni nga ranod nga bang e rayog ni ngar machibgad ni aram e ngar yoloyed e babyor ngar pied ko girdi’ ara ngar machibgad u telefon.

14. Mang kanawo’ nrib manigil e ke dag David ni Pilung ngodad nrayog ni ngad folwokgad riy?

¹⁴ Boor fan nrayog ni nge dab ni pi’ reb e maruwel ngodad ni gad baadag ni ngad rin’ed ni fan ko pigpig rodad ngak Jehovah. Bod nsana rayog ni kad pilibthirgad, ara kad m’argad, ara bochan yugu ban’en. Faanra ireray e n’en be buch rodad, ma rayog ni ngad filed ban’en rok David ni Pilung. Ri baadag David ni nge toy e tempel rok Got, machane me mel’eg Jehovah yugu be’ ni nge rin’ e re maruwel nem. Yugu aram rogon, me ayuweg David e en kan dugliy ni nge toy e tempel rok Got ni aram e boor e gol nge silber ni pi’ ni fan ko re maruwel nem. Rib manigil e kanawo’ ni ke dag David ngodad nrayog ni ngad folwokgad riy!​—2 Sam. 7:12, 13; 1 Kron. 29:1, 3-5.

15. Uw rogon ni yag ni nge par Hugues ndaki mulan’?

¹⁵ Bay reb e walag ni pumoon ni ka nog Hugues ngak ni ma par u France. Bochan ni m’ar, ma aram me tal ndaki mang reb e piilal. Mus ko nochi  maruwel nib achig u tabinaw rok ni ku daki yag ni nga i rin’. I yoloy ni gaar: “Som’on e ri mulan’ug mug lemnag ndakuriy ban’en ni gub fel’ ngay. Machane boch nga tomuren, mug guy nrib ga’ fan ni nggu tal ndab ki kireban’ug ni bochan e pi n’en ndabkiyog ni nggu rin’. Aram e ngiyal’ ni yag ni nggu felfelan’ ko chuuw ni ka rayog ni nggu rin’ ni fan ko pigpig rog ngak Jehovah. Kug dugliy u wan’ug ni nggu athamgil ndab gu pag e magawon rog ni nge gagiyegnag e tin gu be rin’, ma nggu bod Gideon nge fa dalip miriay i pumoon ni salthaw rok ndar talgad ko cham ni yugu aram rogon ni ke aw parowrad!”​—Judg. 8:4.

16. Mang e rayog ni ngad filed ko n’en ni rin’ e pi engel?

¹⁶ Pi engel ni yad ba yul’yul’ e kur daged e kanawo’ nib manigil nrayog ni ngad folwokgad riy. Nap’an e gagiyeg rok Ahab ni Pilung, me yog Jehovah ngak e pi engel ni ngar weliyed boch e kanawo’ u rogon ni ngan bannag e re pilung nem riy ni ir be’ nib kireb. Bay boch e engel nra weliyed boch e kanawo’ u rogon ni ngan rin’ e re n’ey riy. Machane bay taareb e engel ni mel’eg Jehovah me yog ngak nib fel’ e birok e kanawo’. (1 Ki. 22:19-22) Ere gur, i mulan’ e tin baaram e engel, ma ra bagayad me gaar u wan’, ‘Mang fan ni kug n’ag e tayim rog kug weliy lanin’ug?’ Danga’. Pi engel e riyul’ nib sobut’an’rad ma yad baadag ni yigoo Jehovah e ngan pining e sorok ngak.​—Judg. 13:16-18; Rev. 19:10.

17. Mang e susun ni ngad rin’ed u nap’an ni ke kireban’dad ni bochan e dan pi’ reb e maruwel ngodad u lan e ulung rok Jehovah?

¹⁷ Dab mu pagtalin ni bin th’abi fel’ e tow’ath ni bay rodad e gadad boch e Pi Mich Rok Jehovah, ma gad be machibnag murung’agen Gil’ilungun. Rayog ni nge yag reb e maruwel ngodad u lan e ulung, maku rayog ni nge mul u pa’dad. Machane gathi aram e n’en nra yibnag fadad u wan’ Got. Ya faanra ba sobut’an’dad, ma aram e ra ga’ fadad u wan’ Jehovah nge pi walagdad. Ere mu wenig ngak Jehovah ni nge ayuwegem ngaum par ni gab sobut’an’. Mu fal’eg i lemnag murung’agen e pi tapigpig rok Got ni yad ba sobut’an’ ni bay murung’agrad ko Thin rok nrayog ni ngam folwok rorad. Ma ngki m’agan’um ngay ni ngam rin’ boch ban’en ni fan ngak e pi walag u rogon nrayog rom.​—Ps. 138:6; 1 Pet. 5:5.

18-19. Uw rogon ni ngam par ni gab felfelan’ ni yugu aram rogon ndabun e girdi’ ko gin ga ma machib riy ni ngar motoyilgad ko fare thin nib fel’?

¹⁸ Bay yu ngiyal’ ni ma mulan’um ni bochan e dabun e girdi’ ko gin ga ma machib riy ni ngar motoyilgad ko fare thin nib fel’, ara buchuuw e girdi’  ni ga be piriegrad u tabinaw, fa? Faanra aray rogon, ma uw rogon ni ngad pared ni gad ba felfelan’ ara ngki gel boch e felfelan’ rodad? Bay boch e kanawo’ nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey riy ko fare kahol ni kenggin e, “ Boch e Kanawo’ ni Nge Yib Angin e Machib ni Ga Be Tay Riy.” Kub ga’ fan ni nge puluw rogon ni ngad lemnaged e machib ni gad be tay. Mang e be yip’ fan e re n’ey?

¹⁹ Dab mu pagtalin ni bin th’abi ga’ i fan ni gad be machib e aram e ngad weliyed murung’agen fithingan Got ngan nang, ma gad weliy murung’agen Gil’ilungun. I tamilangnag Jesus nri in e girdi’ ni yad ra pirieg fare pa’ i kanawo’ ni be sor ko yafos. (Matt. 7:13, 14) Ra nap’an ni gad be machib, ma aram e gad be maruwel Jehovah, nge Jesus, nge pi engel u taabang. (Matt. 28:19, 20; 1 Kor. 3:9; Rev. 14:6, 7) Be gay Jehovah e piin yad baadag ni ngar pigpiggad ngak. (John 6:44) Ere faanra dabun be’ ni nge motoyil ko fare thin ni gad be machibnag, ma sana yay ni migid ni gad ra sul ngak e ra motoyil.

20. Mang e rayog ni ngad filed ko Jeremiah 20:8, 9 u murung’agen rogon ni ngad athamgilgad u nap’an ni ke mulan’dad?

²⁰ Boor ban’en nrayog ni ngad filed rok Jeremiah ni profet. Girdi’ ko gin ni i machib riy e dubrad ni ngar motoyilgad ngak. “Gubin ngiyal’” ni yad ma yog e thin nib kireb ngak ma yad be moningnag. (Mu beeg e Jeremiah 20:8, 9.) Bay ba ngiyal’ nri mulan’ ni baadag ni nge tal ndab ki machib. Machane de rin’ e re n’ey. Mang fan? Ya ‘thin rok’ Jehovah e bod ba nifiy ni bay u fithik’ i dow Jeremiah ndabkiyog ni nge tay rok ndab ki weliy ko girdi’! Ere ku aray e n’en nra buch rodad ni faan gad ra suguy lanin’dad nge gum’ircha’rad ko Thin rok Got. Ku ireray reb i fan ni ngad filed e Bible ni gubin e rran, ma gad be fal’eg i lemnag e thin riy. Faan gad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e ra gel e felfelan’ rodad ko machib ni gad be tay ma rayog ni nge yoor e girdi’ nra motoyilgad ngodad.​—Jer. 15:16.

21. Uw rogon nrayog ni ngad gelgad nga boch ban’en ni ma muleg lanin’uy?

²¹ Deborah ni kan weliy murung’agen boch kafram e yog ni gaar, “Re n’ey ni nge mulan’uy e aram reb e talin e cham nib gel gelngin ni ma fanay Satan ni nge cham ngodad.” Machane kab gel gelngin Jehovah Got ngak Satan nge urngin e pi talin e cham ni ma fanay. Ere demtrug e n’en ni be muleg lanin’um, ma ngam wenig ngak Jehovah ni nge ayuwegem. Ra ayuwegem ni ngam athamgil u fithik’ e pi meewar rom. Ku ra ayuwegem u nap’an ni kam m’ar, miki ayuwegem ni nge puluw rogon ni ngam lemnag e pi maruwel ni yima pi’ u lan e ulung rok Jehovah. Ku ra ayuwegem ni nge puluw rogon ni ngam lemnag e machib ni ga be tay. Maku reb e, ngam weliy ngak e Chitamangidad ni bay u tharmiy urngin e magafan’ rom. Ya ra ayuwegem ni ngam gel nga boch ban’en ni ma muleg lanin’uy.