ESITIE fi didie ke idem ini okotde leta emi eti ufan fo ewetde ada ọsọn̄ọ fi idem? Apostle Paul ama ewet utọ leta oro ọnọ Timothy. Leta oro edi Udiana Timothy ke Bible. Imenịm ke Timothy ama ọsọsọp oyom itie emi uyom mîdụhe man okot leta emi edima ufan esie ewetde ọnọ enye. Nte Timothy osụk oyomde itie se enye etie okot leta oro, anaedi enye ama ekere: ‘N̄kpọ etetie didie ye Paul? Ndi enyene item emi enye oyomde ndinọ mi man nnam utom mi ọfọn? Ndi leta emi ayan̄wam mi n̄kwọrọ ikọ nnyụn̄ n̄kpep mme owo n̄kpọ ọfọn akan nte nsinamde, nnyụn̄ n̄n̄wam nditọete?’ Imọn̄ ikụt ke Timothy ama okụt ibọrọ mme mbụme emi ke leta emi Paul ekewetde ọnọ enye do. Leta oro ekedi n̄kpọuto ọnọ Timothy. Yak ise nti item ifan̄ emi Paul ọkọnọde Timothy ke leta oro.

Ini Timothy okotde ntọn̄ọ ntọn̄ọ leta oro, ama ọsọsọp an̄wan̄a enye ke Paul oyom n̄kpọ ọfọn imọ. Paul okokot enye “edima eyen.” (2 Tim. 1:2) Timothy ọkọbọ leta oro ke n̄kpọ nte isua 65 eyo mme apostle. Etie nte enye ama ebe isua 30 ini oro, okonyụn̄ edi ebiowo. Ebe isua duop idahaemi tọn̄ọ enye ọkọtọn̄ọ ndisisan̄a ye Paul, enye ama onyụn̄ ekpep ediwak n̄kpọ oto Paul.

Anaedi ama enen̄ede ọsọn̄ọ Timothy idem ndidiọn̄ọ ke kpa ye ofụri ukọbọ emi ẹkọbọde Paul, ke enye ikpọn̄ke Jehovah. Paul okodu ke n̄kpọkọbi ke Rome, ndien ibịghike ẹmọn̄ ẹwot enye. (2 Tim. 1:15, 16; 4:6-8) Paul ndikọdọhọ, ‘ke n̄ka iso nyọ kpukpru n̄kpọ,’ ama anam Timothy okụt ke Paul enyene uko etieti. (2 Tim. 2:8-13) Paul ndikọsọn̄ọ nda nyọ ekeme ndin̄wam nnyịn ukem nte akan̄wamde Timothy.

Paul ọkọdọhọ Timothy ada utom Abasi emi enye anamde nte n̄kpọuto. Enye okoyom Timothy ‘anam enọ Abasi emi enye ọkọbọde asak nte ikan̄.’ (2 Tim. 1:6) Ikọ Greek emi Paul akadade etịn̄ aban̄a “enọ” emi ẹkenọde enye edi khaʹri·sma. Ikọ Greek oro enen̄ede ada aban̄a enọ emi ẹnọde owo ke mfọn, idịghe ke ntak emi owo enyenede unen ndibọ, m̀mê ke enye odot ndibọ n̄kpọ oro. Ini ẹkemekde Timothy ẹnọ enye san̄asan̄a utom ke esop ke enye ọkọbọ enọ oro.—1 Tim. 4:14.

Paul eketi Timothy ọdọhọ ada enọ oro  anam nso? Ini Timothy okotde leta oro ekesịm itie emi Paul ọdọhọde enye ‘nam asak nte ikan̄,’ anaedi enye ama eti ke ndusụk ikan̄ ẹsitre ndisak, ẹdidi mbubek mbubek. Ana ẹyom usụn̄ ẹbụbede ikan̄ oro man afiak asak. N̄wed ukabade ikọ kiet ọdọhọ ke ikọ Greek emi, a·na·zo·py·reʹo emi Paul akadade etịn̄ aban̄a n̄kpọ oro ọwọrọ “fiak domo, nam eset, fụm yak obụbede,” ke oro ọkọwọrọ yak enye ‘ama utom esie onyụn̄ esịn ifịk anam.’ Ntre Paul okodomo ndidọhọ Timothy okûsịn ifu ke utom esie! Se anade nnyịn n̄ko inam edi oro. Ana isịn ifịk inam utom nnyịn.

Nte Timothy okosụk okotde leta emi edima ufan esie ekewetde ọnọ enye do aka, enye ama edikụt ikọ en̄wen emi edin̄wamde enye ọkwọrọ ikọ onyụn̄ ekpep owo n̄kpọ yak enen̄ede ọfọn. Paul ekewet ete: “Kpeme eti enọ emi ẹkeyakde ẹsịn fi ke ubọk ebe ke edisana spirit emi odụn̄de nnyịn ke esịt.” (2 Tim. 1:14) Nso ikedi eti enọ emi ẹkeyakde ẹsịn Timothy ke ubọk? Ke ufan̄ikọ 13, Paul ama etịn̄ aban̄a “nti ikọ,” oro edi, akpanikọ emi odude ke Bible. (2 Tim. 1:13) Sia Timothy ekedide ọkwọrọikọ, akana enye ekpep nditọete ke esịt esop akpanikọ, onyụn̄ ọkwọrọ akpanikọ oro n̄ko ọnọ mbon emi mîkedịghe mme Christian. (2 Tim. 4:1-5) N̄kpọ en̄wen edi ke ẹma ẹmek enye ebiowo man enye ọbọk erọn̄ Abasi. (1 Pet. 5:2) Se idin̄wamde Timothy yak ekpeme enọ emi ẹkeyakde ẹsịn enye ke ubọk do ekedi enye ndiberi edem ke edisana spirit Jehovah ye ke Ikọ Abasi.—2 Tim. 3:14-17.

Ẹnọ nnyịn enọ mfịn n̄ko. Enọ oro edi ndikpep mme owo akpanikọ. (Matt. 28:19, 20) Nso idin̄wam nnyịn ika iso ima ọsọn̄urua enọ emi ẹyakde ẹsịn nnyịn ke ubọk mi? Edi ndikọbọ ke akam nnyụn̄ nnam emehe nnyịn ndisisịn idem n̄kpep Ikọ Abasi kpukpru usen. (Rome 12:11, 12; 1 Tim. 4:13, 15, 16) Onyụn̄ ekeme ndidi ndusụk nnyịn idi mbiowo, mîdịghe inam utom ofụri ini inọ Abasi. Akpana utọ mme enọ ntem emi ẹyakde ẹsịn nnyịn ke ubọk ẹnam nnyịn isụhọde idem inyụn̄ ikụt ke imoyom un̄wam Abasi. Ntre se idin̄wamde nnyịn ikpeme enọ emi edi ndika iso nda enye ke n̄kpọuto, nnyụn̄ mberi edem ke Jehovah man an̄wam nnyịn.

Utom Timothy ama esịne enye ndikpep mbon en̄wen yak ẹkeme nditiene nnam utom emi enye anamde. Oro ekesịn Paul ọdọhọ enye ete: “Yak mme ikọ oro okokopde mi ke inua . . . sịn ke ubọk mbon akpanikọ, emi, n̄ko, ẹditịmde ẹdot ndikpep mbon en̄wen.” (2 Tim. 2:2) Akana Timothy ekpep n̄kpọ oto nditọete ke esop, onyụn̄ emen se enye ọdiọn̄ọde ekpep mmọ. Akpana kpukpru mbiowo ẹdomo ukeme ndinam ukem oro. Eti ebiowo isidịpke-dịp se enye ọdiọn̄ọde aban̄a utom emi ẹnọde enye ke esop. Utu ke oro, enye esimen se enye ọdiọn̄ọde ekpep mbon en̄wen man mmọ ẹkeme ndinam utom oro n̄ko. Idem isinyekke enye ke mmọ ẹyedidiọn̄ọ ẹkan imọ m̀mê ke ẹyedinam utom oro ọfọn akan nte imọ isinamde. Ntre eti ebiowo idikpepke mme owo utom enyọn̄ enyọn̄. Enye esiyom mbon emi enye ekpepde n̄kpọ ẹdiọn̄ọ n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹsọn̄ idem ke esop. Oro ayanam yak “mbon akpanikọ” emi enye ekpepde n̄kpọ ẹnyene ufọn ke esop ẹkan nte ẹkesinyenede.

Imenịm ke Timothy ama enen̄ede ama leta emi Paul ekewetde ọnọ enye do. Imekere ke ama esidi anam anam enye afiak emen leta oro okot, etie ekere nti item emi ufan esie ọkọnọde enye, ye nte enye akpanamde utom esie ọfọn akan nte enye esinamde.

Nnyịn n̄ko imoyom ndinam item emi Paul ọkọnọde Timothy mi. Idinam didie? Edi nnyịn ndisịn idem nnam enọ emi ẹkenọde nnyịn asak nte ikan̄, n̄kpeme se ẹkeyakde ẹsịn nnyịn ke ubọk, nnyụn̄ mmen kpukpru se idiọn̄ọde n̄kpep mbon en̄wen. Ikpanam kpukpru emi, imekeme ‘ndinam utom nnyịn ọyọhọ ọyọhọ mma’ nte Paul ọkọdọhọde Timothy.—2 Tim. 4:5.