Ghenda ahali omwatsi

Ghenda ahali ebirimo

Hweraya Amalengekania Okwa Mubiiri Wawu!

Hweraya Amalengekania Okwa Mubiiri Wawu!

WUKAYOWA wuthi munywani wawu amakuthumira e baruha eyikahumulikanaya? Omukwenda Paulo mwathumira Timoteo omwigha Omukristayo y’ebaruha ng’eyo, eya thwasi lino ng’ekitabu kye Biblia ekya 2 Timoteo. Ahathe erithika-thika Timoteo angabya imwasondekania ahuwene nuku asome ebyo munywani wiwe mwanzwa anza erimubwira. Obundi Timoteo angabya iniabya inianemuyibulya: ‘Paulo ali yathi? Mbwino anawithe erihano lyosi-lyosi eryanganyiwathikya omwa mubiiri waghe? Mbwino ebaruha eyi yinemwendinyiwathikya erikolha ndeke omubiiri waghe w’Ekikristayo n’eriwathikya abandi?’ Ngoku thukendi lhangira, omwa baruha eyi Timoteo mwabanamo eby’erisubirya okwa bibulyo ebi n’eyindi myatsi mingyi. Omo mwatsi ono, thukendi kania okw’ihabulha eriri omwa baruha eyi eryanga thuwathikya.

“NGAYIYINAYA OMWA BYOSI”

Timoteo abere akanatsuka erisoma ebaruha eyi, angabya imwalhuaho inialhangira olhwanzo olhwa Paulo abya amuwithire. Omo lhwanzo, Paulo akahulha Timoteo mwa “mughalha waghe mwanzwa.” (2 Tim. 1:2) Nomwakine indi Timoteo angabya iniabya awithe emyaka eyilhabire oku 30 akathunga ebaruha eyi ng’omwa 65 E.K., abya iniabiribya musyakulhu Omukristayo oyuwasi bingyi. Abya iniabirikolha na Paulo ahabw’emyaka eyilhabire okw’ikumi kandi iniabir’igha bingyi.

Kyangabya imukyahumulikania Timoteo eriminya ngoku Paulo anemughumira ebitsibu buthaleghulha. Paulo abya iniane omwa ngomo mwe Roma, kandi inianalindire erithibwa. (2 Tim. 1:15, 16; 4:6-8) Timoteo mwalhangira ngoku Paulo ni muthubaha kundi Paulo mwabugha athi: “Ngayiyinaya omwa byosi.” (2 Tim. 2:8-13) Nethu nga Timoteo, eky’erileberyako kibuya kya Paulo eky’eriyiyinia kyangana thughumya.

“ERITHUNDA OMULIRO OMO KIHEMBO”

Paulo mwabwira Timoteo athi ambi inialhangira ekihembo kiwe omwa mubiiri wa Nyamuhanga mwa ky’obughuli. Paulo abya anzire Timoteo ‘iniathunda omuliro omo kihembo kya Nyamuhanga’ ekya mubyamo. (2 Tim. 1:6, NW) Ekinywe khaʹri·sma ekyo Paulo akolesaya ni “ekihembo.” Ekinywe ky’Ekigiriki ekyo kikamanyisaya ekihembo ekya wukahebawa okwa bbule, isiwutholere n’erihebwa nakyo, erikuherakyo lhukogho. Timoteo athunga ekihembo eki akasombolhwa erikolha omubiiri w’embaghane omwa kithunga.​—1 Tim. 4:14.

Timoteo abya w’erikolesya athi ekihembo eki? Abere akasoma ebinywe “erithunda omuliro,” angabya imwalengekania okwa omuliro ow’abandu bakakaya eka ogho endambi yikanahika iniabya makalha buyira. Amakalha ayo atholere iniathundwa, eribuhirirwa nuku ahulhukaye ekirimi n’eryongera eryaka. Edikisyonare nguma yikabugha yithi ekinywe ky’Ekigiriki (a·na·zo·py·reʹo) ekyo Paulo akolesaya kikamanyisaya “eryakya, erisingania, eribuha omo muliro,” ni bugha ambu eribya “n’omuhwa omwa mubiiri mulebe.” Paulo abya iniakahabulha Timoteo athi: ‘Ahweraye amalengekania okwa mubiiri wiwe!’ Nethu munabwire thutholere ithwakolha ekyo—erikolha omubiiri wethu n’omuhwa.

“WUTHEGHAYE EMYATSI MIBUYA EYO”

Timoteo abere anemulholha embere erisoma ebaruha eyo munywani wiwe amuhandikira, mwabana mw’ebindi binywe ebyanga muwathikirye erikolha ndeke omubiiri wiwe. Paulo mwahandika athi: “Wutheghaye emyatsi mibuya eyo wabirihebwa, omo maaka w’omulimu abuyirire oyo wikere omwisi wethu.” (2 Tim. 1:14) Emyatsi eyo yabya iniki? Ni byahi ebyo Timoteo abya iniabirihebwa? Omwa mulhondo w’ahanyuma Paulo mwakania okwa “binywe by’okwenene,” ekwenene eyiri omwa Masako. (2 Tim. 1:13) Timoteo ng’omughombe Omukristayo, aby’atholere iniakangirirya ekwenene oko b’eyihya n’ab’omwa kithunga. (2 Tim. 4:1-5) Kandi, Timoteo abya iniabirisombolhwa ng’omusyakulhu erilisya ekihangulho kya Nyamuhanga. (1 Pet. 5:2) Timoteo erithoka eritheya emyatsi eyo ahebawa ni bugha ambu ekwenene eyo abya atholere erikangirirya, abya atholere eriyikethera omulimu wa Yehova n’Ekinywe kiwe.​—2 Tim. 3:14-17.

Nethu munabwire, thwabirihebwa ekwenene eyo thukabwirako abandi omw’ithulira. (Mt. 28:19, 20) Thwangana lholha embere erilhangira ekwenene eyi mwa y’obughuli, omw’isaba buthumbya n’erisoma Ekinywe kya Nyamuhanga mughulhu wosi. (Abar. 12:11, 12; 1 Tim. 4:13, 15, 16) Thwangana kolha n’esindi ngwamirwa ng’erikolha ng’omusyakulhu kutse omubiiri w’omughulhu wosi. Olhukwamirwa ng’olho lhutholere ilhwaleka ithwayikehya n’eriyikethera Nyamuhanga. Neryo thwanganatheya omubiiri ogho thwabirihebwa omw’ilhangiragho mwa w’obughuli n’eriyikethera Yehova erithuwathikya erikolhagho.

“WUKANGIRIRAYEBYO OKO BANDI BANDU ABATHALEGHULHA”

Timoteo aby’atholere iniakangirirya abandi emibiiri eyo akakolha. Ky’ekyaleka Paulo iniabwira Timoteo athi: “Wimaye ebinywe ebyo wowa ingabugha . . . wukangirirayebyo oko bandi bandu abathaleghulha, abakathoka erikangirirya abandi bandu.” (2 Tim. 2:2) Neryo, Timoteo abya w’erighira okwa baghalha babu Abakristayo n’eribabwira okwa ebyo abir’igha. Ni kikulhu obuli mulebererya omwa kithunga munabwire erilengaho erikolha ekyo. Omulebererya mubuya syaliyihunira n’ebyo asi okwa mubiiri mulebe. Omwakanya k’ekyo, akakangiriraya abandi nuku nabu bathoke erikolha omubiiri oyo. Syalisagha athi bakendimulengya amenge kutse erikolha omubiiri oyo wa ndeke ku mulenga. Neryo, omulebererya syalibakangiriraya eby’eyighulhu-ghulhu. Akanza iniawathikya abo akakangiriraya eribya n’obuyitheghererya n’amenge nibugha ambu erikulha bunyakirimu. Omwa nzira eyo, “abandu abathaleghulha” abo abirikangirirya ibakendithoka erighasira ndeke ekithunga.

Ahathe erithika-thika Timoteo mwasima kutsibu ebaruha eyo Paulo amuhandikira. Thwangana thera akasasani Timoteo akabera erilhaba omw’ihabulha eryuwene eryo ahebawa n’erilebya ng’angalikolesya athi ndeke omwa mibiiri yiwe.

Nethu thwanzire ithwaghendera okw’ihabulha eri. Thuthi? Nethu thwangana lengaho erithunda omuliro omo kihembo kyethu, eritheya ebyo thwabirihebwa n’eribwira abandi okwa byathwalholireko n’ebya thwasi. Omwa nzira eyo, ngoku Paulo abwira Timoteo, thwangana “bughirira emibiiri eyo Nyamuhanga” abirithuha.​—2 Tim. 4:5.