Tuʼn qxiʼ toj xnaqʼtzbʼil

Tuʼn qikʼx atz jatumel ta tajlal xnaqʼtzbʼil

Qʼonka tkʼuʼja tiʼj taqʼuna

Qʼonka tkʼuʼja tiʼj taqʼuna

¿TIʼ IN kubʼ tnaʼna aj t-xi qʼoʼn jun tbʼanel carta teya tuʼn jun tamiwa? Xi qʼoʼn jun carta ik tzeʼn jlu te Timoteo tuʼn Pablo. In kanet carta lu quʼn toj Tyol Dios ex tok tbʼi te tkabʼin uʼj te Timoteo. Jaku txi qqʼamaʼn qa tajtoq Timoteo tuʼn tjaw tuʼjin uʼj lu toj jun lugar jatumel jaku tzʼok tqʼoʼn twiʼ tiʼj ex tuʼn tok tbʼiʼn tiʼ tajtoq tamiw tuʼn t-xi tqʼamaʼn te. Bʼalo kubʼ t-xjelin Timoteo jlu: «¿Tzeʼnlo taʼ Pablo? ¿Atpe jun nabʼil ma tzaj tqʼoʼn weye tuʼn tjapun woklene toj tumel? ¿Jakupe tzʼonin carta lu wiʼje tuʼn tbʼant-xix npakbʼane ex tuʼn wonine kyiʼj txqantl?». Nya oʼkx xi qʼoʼn tzaqʼwebʼil kyiʼj xjel lu toj carta lu, sino ax ikx xi tzaqʼweʼn junjuntl. Qo xnaqʼtzan kyiʼj junjun tbʼanel nabʼil tkuʼx toj uʼj lu.

«NNIKʼX TKYAQIL JLU WUʼNE»

Tej tok ten Timoteo uʼjil tiʼj carta, jun rat el tnikʼ tiʼj qa nimtoq toklen toj twitz Pablo. Tukʼil nim kʼujlabʼil, tqʼama Pablo jlu tiʼj Timoteo: «Aya nkʼwaʼle at-xix nkʼuʼje tiʼja» (2 Tim. 1:2). Xi ttzʼibʼin Pablo uʼj lu te Timoteo nqayin tiʼj abʼqʼi 65 ex otoqlo tzikʼ Timoteo tibʼaj junlo 30 abʼqʼi. Maske ikju, ya attoq nim tojtzqibʼil ex ya otoq tzʼok te ansyan. Otoq tzʼaqʼunan Timoteo tukʼil Pablo toj mas te lajaj abʼqʼi ex otoq tzʼel tkanoʼn nim tiʼchaq tiʼj.

Jaku txi qqʼamaʼn qa onin tiʼj Timoteo tej tok tbʼiʼn qa kukx in che ikʼx nya bʼaʼn tuʼn Pablo. Tokxtoq Pablo toj cárcel toj tnam Roma ex chʼixtoq tkubʼ bʼyoʼn (2 Tim. 1:15, 16; 4:6-8). El tnikʼ Timoteo tiʼj qa mintiʼtoq in xobʼ Pablo tuʼnju xi ttzʼibʼin jlu te: «Nnikʼx tkyaqil jlu wuʼne» (2 Tim. 2:8-13). Tuʼnju ikʼx tuʼn Pablo, onin tiʼj Timoteo ex jaku tzʼonin jlu qiʼj toj ambʼil jaʼlo.

TZʼAJBʼENX «TUʼNA AJU TOKLENA XTKʼAMA TUʼN DIOS»

Onin Pablo tiʼj Timoteo tuʼn tel tnikʼ tiʼj qa nimtoq toklen tajbʼebʼil te Dios. Tajtoq Pablo tuʼn tjapun toklen Timoteo tuʼn, tuʼntzunju, tqʼama jlu te: «[Tzʼajbʼenx] tuʼna aju toklena xtkʼama tuʼn Dios» (2 Tim. 1:6). Toj yol griego, tuʼn tajbʼen qoklen otoq tzaj tqʼoʼn Dios, in nok ik tzeʼn aj tokx qqʼoʼn siʼ juntl maj toj qʼaqʼ tuʼn miʼn tkubʼ yupj. Ex ajbʼen yol griego khárisma tuʼn Pablo tuʼntzun tyolin tiʼj jun oklenj. Aju yol lu, atz in yolin tiʼj aj ttzaj qkʼamoʼn jun tiʼ noq kukx, mintiʼ qoklen tiʼj ex mintiʼ otoq qo aqʼunan tiʼj. Xi qʼoʼn oklenj lu te Timoteo tej t-xi qʼoʼn mas taqʼun toj kʼloj okslal (1 Tim. 4:14).

¿Tiʼtoq tuʼn tbʼant tuʼn Timoteo tukʼil oklenj xi qʼoʼn te? Toj yol griego, tuʼn tajbʼen qoklen otoq tzaj tqʼoʼn Dios, in nok ik tzeʼn aj tokx qqʼoʼn juntl maj qe ttxaʼn siʼ toj qʼaqʼ. Tuʼntzunju, tej tjaw tuʼjin Timoteo qe yol xi tqʼamaʼn Pablo te, bʼalo ximen tiʼjju qʼaqʼ in bʼant kyuʼn xjal toj kyja, aju chebʼe in kubʼ yupj ex in nok te ttxa qʼaʼl. Iltoq tiʼj tuʼn tokx qʼet mas siʼ toj tuʼntzun tkʼant juntl maj. Ex ik tzeʼn in tzaj tqʼamaʼn jun diccionario, aju yol griego (anazōpyréō) ajbʼen tuʼn Pablo, a t-xilen tuʼn «tjaw kʼant juntl maj». Toj juntl yol, xi tqʼamaʼn Pablo te Timoteo tuʼn tok tilil tuʼn toj taqʼun ex tuʼn ttzalaj tiʼj. Ok jlu ik tzeʼn xi tqʼamaʼn jlu te: «Qʼonk tkʼuʼja tiʼj taqʼuna». Ax jlu kbʼantel quʼn toj ambʼil jaʼlo, il tiʼj tuʼn tok tilil quʼn tuʼn qajbʼen te Jehová tukʼil tzalajbʼil.

«KʼUʼNXA AJU YOL AXIX TOK MATZAJ OQXENAN TEYA»

Kukx uʼjin Timoteo tiʼj carta xi tsamaʼn Pablo te ex e kanet yol tuʼn aʼyeju e onin tiʼj toj pakbʼabʼil. Xi ttzʼibʼin Pablo jlu te: «Kʼuʼnxa aju yol axix tok ma tzaj oqxenan teya tuʼn Dios; kʼuʼnxa tuʼn tipumal Xewbʼaj Xjan aju najl tuj qanmi» (2 Tim. 1:14). ¿Alkye yol axix tok xi oqxenin te Timoteo? Toj versículo otoq kyaj, tqʼama Pablo tuʼn tyolin tiʼj «yol mintiʼ tpaltil», toj juntl yol, tuʼn tyolin tiʼj axix tok tkuʼx toj Tyol Dios (2 Tim. 1:13). Tuʼnju in najbʼentoq Timoteo toj tkyaqil ambʼil te Jehová, iltoq tiʼj tuʼn t-xi t-xnaqʼtzaʼn axix tok toj kʼloj okslal ex kye xjal (2 Tim. 4:1-5). Ax ikx, otoq txi qʼoʼn toklen te ansyan tuʼntzun t-xqʼuqin kyiʼj t-ẍneʼl Dios (1 Ped. 5:2). ¿Tiʼ jakutoq bʼant tuʼn tuʼn tok t-xqʼuqin axix tok tuʼntzun t-xi t-xnaqʼtzaʼn kye txqantl? Jakutoq tzʼok t-xqʼuqin tuʼn tonbʼil xewbʼaj xjan ex Tyol Dios (2 Tim. 3:14-17).

Ax ikx qe, o tzaj oqxenin jun aqʼuntl qe, aju tuʼn t-xi qyekʼin axix tok kye txqantl (Mat. 28:19, 20). Miʼn tzikʼ tnaʼl quʼn qa nim toklen axix tok in xi qyekʼin kye xjal. Tuʼn tbʼant jlu quʼn, kukx qo naʼn Dios ex qo xnaqʼtzan tiʼj Xjan Uʼj tkyaqil qʼij (Rom. 12:11, 12; 1 Tim. 4:13, 15, 16). Ax ikx, bʼalo in najbʼen teya te ansyan moqa in najbʼena toj tkyaqil ambʼil te Jehová. Qa at jun qoklen ik tzeʼn jlu, bʼaʼn tuʼn tkubʼ qin qibʼ ex qeʼk qkʼuʼj tiʼj Jehová. Tuʼntzunju, jaku tzʼok qxqʼuqin axix tok qa ma tzʼok qqʼoʼn toklen ex qa ma qo jyon onbʼil tukʼil Jehová.

«OQXENANXA KYE XJAL IN JAPUNXIX KYUʼN»

Kyxol qe oklenj xi oqxenin te Timoteo, at aju tuʼn t-xi tqʼoʼn xnaqʼtzbʼil kye txqantl. Tuʼntzunju, xi tqʼamaʼn Pablo jlu te: «Aju tbʼiya weye [...], atzunju oqxenanxa kye xjal in japunxix kyuʼn ex at kynabʼl tuʼn kyqʼonte xnaqʼtzbʼil kye txqantl» (2 Tim. 2:2). Xi tnaʼn Pablo te Timoteo qa iltoq tiʼj tuʼn t-xi tyekʼin kye junjuntl aju otoq tzʼel tnikʼ tiʼj. Ax jlu kbʼantel kyuʼn ansyan toj ambʼil jaʼlo. Jun tbʼanel ansyan, mintiʼ in kubʼ tewin aju ojtzqiʼn tuʼn tiʼj jun oklenj, sino in xi tyekʼin kye txqantl tzeʼn tuʼn tbʼant kyuʼn. Mintiʼ in tzaj xobʼ qa ma ten mas kyojtzqibʼil junjuntl ik tzeʼn te moqa mas tbʼanel aqʼuntl in bʼant kyuʼn. Tuʼntzunju, in xi tyekʼin tkyaqilju ojtzqiʼn tuʼn kye txqantl. Taj tuʼn tten kynabʼil ex kyojtzqibʼil ex tuʼn kychʼiy toj kyokslabʼil. Iktzun tten, kbʼantel mas tbʼanel aqʼuntl kyuʼn erman lu toj kʼloj okslal.

Jaku txi qqʼamaʼn qa ok tqʼoʼn Timoteo toklen carta xi ttzʼibʼin Pablo te. Ex jaku kubʼ qximen qa jaw tuʼjin Timoteo jun ex juntl maj carta pon samaʼn te tuʼn tamiw, ex ximen tiʼj tzeʼn tuʼn tkubʼ tanqʼin qe tbʼanel consej xi qʼoʼn te.

Ax ikx qe, qaj tuʼn t-xi qbʼiʼn qe consej lu. ¿Tzeʼn jaku bʼant quʼn? Aj tok tilil quʼn tuʼn tjapun qoklen ex tuʼn miʼn tkubʼ yupj ik tzeʼn qʼaqʼ, aj tok qxqʼuqin axix tok o tzaj oqxenin qe ex aj txi qyekʼin kye txqantl aju ojtzqiʼn quʼn. Iktzun tten, jaku japun qoklen ik tzeʼn xi tqʼamaʼn Pablo te Timoteo (2 Tim. 4:5).