IJENDE you i ishima ishima ka ia nger u washika u taver we ishima nahan, ka i lu u nena? Timoteu u lu orhenen u Kristu la, yange zua a imba washika ne hen apostoli Paulu. Ka washika la hegen a lu takeda u Bibilo u i yer ér 2 Timoteu la ye. Timoteu yange una ker ijiir i huan ving sha er una za tema her una ôr washika u ijende na i ishima ishima la nger hen na la je ka u henen a hen ga. Alaghga je yô, Timoteu lu henen ken ishima ér: ‘Man Paulu di yô, ngu nena hegene?’ Ngu a ma kwaghwan sha ci wam u a soo ér una wam sha er kwagh shon una wasem ken tom wam kpa? Kwaghwan na shon una wasem u seer fan u pasen kwagh shi tesen mbagenev tsembelee shi wasen ve je he? Er se va nenge nahan, Timoteu yange zua a mbamlumun sha mbampin nav mban, kua shi akaa agen kpishi ken washika u injaa u Paulu nger un ne. Nahan kpa, hegen ne se lu timen sha akaawan a injaa a ken washika ne a aa fatyô u wasen se yô.

Shighe u Timoteu hii u ôron mkaanem ma Paulu nger ken mhii u washika ne la, alaghga fese je kav er kwagh na gba Paulu ishima tsung yô. Paulu yila un ér “wan wam u ishima ishima.” (2 Tim. 1:2) Timoteu yange zua a washika ne er ken inyom i 65 nahan, man alaghga hen shighe la hemba anyom 30 shi shighe ne nahan er tom u ortamen shighe kar. Yange er tom vea Paulu imôngo je hemba anyom 10, nahan hen akaa kpishi.

Timoteu yange una fa er Paulu lu tagher a atsan, kpa tile sha mimi lu wan ishima her yô, ishima ia taver un kpen kpen je. Yange i wuhe Paulu ken purusu ken Roma shi lu u ica a gba ga tsô a wua un. (2 Tim. 1:15, 16; 4:6-8) Timoteu yange una nenge a ishimataver i Paulu la wang sha ci u Paulu kaa ér: “M ngu wan ishima a akaa cii her.” (2 Tim. 2:8-13) Se kpa, ishimawan i Paulu la ia fatyô u taver se ishima er Timoteu nahan.

Paulu yange taver Timoteu ishima ér, tom u Aôndo u a lu eren la a de tôôn u beelee ga, kpa i lu un kwagh u injaa u icivirigh. Paulu yange soo ér Timoteu a ‘nôngo iyua i Aôndo i yange zua a mi la i̱ seer ken a na er ka a̱ kende usu ve u seer yeghen nahan.’ (2 Tim. 1:6) Paulu yange er tom a ishember i ken zwa Grika i khaʹri·sma i i gem ér “iyua” la. Ishember i ken zwa Grika ne ka i ôron kwagh u kwagh u i ne u gbilin shin u u kom sha mi ga kpa i gbe nan we tsô yô, gayô ka kwagh u ma a ve vegher  wou shin ma u tse ma u ar ave sha mi ga yô. Timoteu yange zua a iyua ne shighe u i tsua un ér a er tom u icivirigh ken tiônnongo u Kristu yô.—1 Tim. 4:14.

Paulu lu taver Timoteu ishima ér a er nena a iyua nee? Shighe u Timoteu ôr mkaanem ma ‘nôngo i̱ seer ken a we er ka a̱ kende usu ve u seer yeghen nahan’ la, alaghga umbur kwagh u usu u ior keer ken uyaav vev u ashighe agen ka u gba ikyure u hingir aka la. Yange usu la ua shiin aka tseegh yô, i gba u a za kende u sha er ua seer yeghen shi ua hemba tseen yô. Dikishenali igen kaa ér ishember i ken zwa Grika i (a·na·zo·py·reʹo) i Paulu er tom a mi heen ne inja na yô, ka “u kenden shin fehen gayô peer usu sha u u yegh yô,” nahan inja na yô, ka “u eren tom saan saan man sha gbashima.” Sha nahan yô, Paulu lu wan Timoteu kwagh ér: ‘Er tom wou ta ishima kera!’ Se nyian kpa, doo u se fa ser ka kwagh u i gbe u se er je la. Gba u se er tom wase sha gbashima.

Timoteu ngur ôron washika u ijende na i ishima ishima ne zan yô, a za asegh sha kwagh ugen u una wase un u eren tom na kuren doo doo yô. Paulu nger ér: “Kura kwagh u injaa u i we u sha ikyev sha icighan jijingi u a lu ken a vese la.” (2 Tim. 1:14) Kwagh u injaa u i wa un sha ikyev la lu nyi? Lu kwagh u injaa u nyi Timoteu lu a mi sha ikyeve? Ken ivur i ken ijime la Paulu ôr ér ka “kwaghôron u dedoo,” ka mimi u ken Ruamabera la je la. (2 Tim. 1:13) Er Timoteu lu ortom u Kristu yô, yange gba u una pase mimi la hen anmgbianev mba nomso man mba kasev ken tiônnongo kua hen ior mba hen haregh na la kpaa. (2 Tim. 4:1-5) Heela tseegh ga, yange i tsua Timoteu lu ortamen sha er una kuran iyôngo i Aôndo yô. (1 Pet. 5:2) Lu u Timoteu una kura kwagh u lu a mi; ka mimi u gba u una tesen ior la je la, sha u suur sha icighan jijingi u Yehova man Mkaanem nam.—2 Tim. 3:14-17.

Nyian ne, se kpa i na se mimi u i gbe u se pase mbagen yô. (Mat. 28:19, 20) Se tese ser se mba a iwuese sha kwagh u injaa u se lu a mi shi se tesen ior ne sha u eren msen shi henen Mkaanem ma Aôndo a uwer gban shio. (Rom. 12:11, 12; 1 Tim. 4:13, 15, 16) Shi alaghga se lu a tom ugen kpaa. Alaghga se lu ortamen ken tiônnongo, gayô se eren tom u pasen kwagh hanma shighe. Aluer se mba a ityom injaa ingira nahan yô, doo u se hiden a iyol ijime shi se suur sha Aôndo ser a wase se. Sha nahan yô, se kura kwagh u injaa u se lu a mi la sha u lun a iwuese sha mi shi suur sha Yehova ser a wase se, se er tom a mi doo doo.

Ityom i yange i wa Timoteu sha ikyev la wa u tsaase mbagen kpaa sha er vea kuma u eren tom u lu eren la yô. Sha ityôkyaa ne yô, Paulu wa Timoteu kwagh ér: “Akaa a yange u ungwa hen a mo . . . , la wa sha ikyev i nomso mba lun a mimi iyol, sha er ve di vea kuma u tesen mbagenev tsembelee yô.” (2 Tim. 2:2) Paulu umbur Timoteu ér, a tese anmgbianev mbagen akaa a yange hen la cii. Nyian ne kpa, gba hange hange u hanma ortamen ken tiônnongo u Kristu yô, nana er nahan. Ortamen u injaa nan yeren mfe u nan lu a mi sha ma tom la sha er nana tese mbagen ga ze. Kpa ka nan tese ve sha er vea fatyô u eren tom shon yô. Nan cian ér vea va kar a hemba fan tom shon a nan, shin vea hemba eren u tsembelee a nan ga. Sha nahan yô, ortamen nan tesen mbagenev akaa a kiriki tseegh sha ma tom ga. Ka nan soo ér nana wase mba nan lu tsaase ve la ve via ve hingir Mbakristu mba lun a mkav. Ortamen ka nana eren nahan yô, “nomso mba lun a mimi iyol” mba nan tese ve la ve hingir u lun tiônnongo a iwasen kpishi.

Washika u Paulu nger Timoteu ne yange una taver un ishima je ka u henen a hen ga. Ka keng yange una ver washika ne, una ôr kwaghwan u injaa ne kwa kimbir kimbir shi una lu henen sha igbenda i una dondo kwaghwan shon sha er una er ityom na sha inja yô.

Se kpa doo u se dondo kwaghwan ne. Sha nyi gbenda? Se fatyô u nôngon kpoghuloo sha er iyua yase la i seer er ka a kende usu ve u seer yeghen nahan, shi se kura kwagh u injaa u se lu a mi la, shi se tesen mbagenev akaa a se fe la cii. Aluer se er nahan yô, se “er tom [wase] vighe vighe” se kure er Paulu ôr a Timoteu nahan.—2 Tim. 4:5.