O LIYEVA ndati eci o tambula ukanda umue welembeleko liekamba limue liwa? Ukristão Timoteo wa tambula ukanda waco kupostolo Paulu, ukanda umue etu tua kũlĩha okuti Vembimbiliya ukanda 2 Timoteo. Kakuli atatahãi okuti Timoteo wa sandiliya ocitumalo cimue cõha oco a tange eci ekamba liaye a yonguile oku popia. Citava okuti Timoteo wa sokolola ndoco: ‘Paulu o kasi ndati? Anga hẽ o kuete olonumbi vimue oco vi ndi kuatise kocikele cange? Ukanda owu u pondola hẽ oku ndi kuatisa oku kuata onima kupange woku kunda kuenda oku kuatisa omanu vakuavo?’ Ndomo tu ka ci mola, Timoteo wa sanga etambululo kapulilo a-a kuenda kovikanda vialua vikuavo vi kuete esilivilo. Vocipama cilo, tu konomuisa olonumbi vimue vi sangiwa vovikanda viaco.

Eci Timoteo a fetika oku tanga olondaka viatete lolukandi, eye wa limbuka ukamba wocili wa kala pokati kaye la Paulu. Paulu wo tukula hati “omõla wa soliwa.” (2 Tim. 1:2) Timoteo ndaño okuti wa kuatele ci pitahãla 30 kanyamo eci a tambula ukanda waco, kunyamo 65 K.K., eye wa kala ale ukulu wekongelo wa loñoloha. Eye wa talavayele ale la Paulu anyamo alua kuenda wa lilongisa ovina vialua.

Timoteo wa lembelekiwa calua poku kũlĩha okuti Paulu wa kala oku pandikisa lekolelo kalambalalo. Paulu wa kala vokayike ko Roma kuenda wa laikele oku pondiwa. (2 Tim. 1:15, 16; 4:6-8) Timoteo wa mola okuti Paulu wa lekisa utõi momo Paulu wa popia hati: “Ñasi oku pandikisa kovina evi viosi.” (2 Tim. 2:8-13) Ndeci Timoteo a kuatisiwa, epandi lia Paulu li pondolavo oku tu kuatisa.

Paulu wa vetiya Timoteo oku tenda ocikele caye cupange wa Suku ndocina cimue cikuete esilivilo lialua. Paulu wa yonguila okuti Timoteo ‘amamako oku kuata ombili poku talavaya longavelo ya Suku’ ya kala vokuaye. (2 Tim. 1:6) Paulu wa tukula ondaka khaʹri·sma okuti ‘ongavelo.’ Ondaka yaco ko Helasi yi tiamisiwila kombanjaile ka tu sesamẽla. Timoteo wa tambula ombanjaile yaco eci eye a tambula ocikele ci likasi vekongelo.—1 Tim. 4:14.

 Nye Paulu a vetiya Timoteo oku linga lombanjaile yaco? Eci eye a tanga ondaka yokuti ‘amamako oku kuata ombili,’ citava okuti wa ci sokisa ndondalu omanu va siata oku siakãla okuti akala vaco a pondola oku tokota calua. Akala aco, a sukilile oku saminyiwa okuti a eca owuya walua. Ondisionaliu yimue ya popia okuti ondaka yo Helasi (a·na·zo·py·reʹo) Paulu a tukula yi lomboloka oku sakalala kuenda oku lekisa ombili kupange umue. Kuenje Paulu wa kala oku sapuila Timoteo hati: ‘Tiamisila utima kocikele cove!’ Koloneke vilo, tu sukilavo oku ci linga poku lekisa ombili kocikele cetu.

Timoteo poku amamako oku tanga ukanda wekamba liaye, wa limbuka ondaka yikuavo ya ponduile oku u kuatisa oku litunda ciwa kupange woku kunda. Paulu wa soneha ndoco: “Lava eci ca ku kundikiwa omo liespiritu sandu, lina li kasi vokuetu.” (2 Tim. 1:14) Nye co kundikiwa? Ombanjaile yipi Timoteo a kuatele? Kocinimbu ca livangako, Paulu wa tukula ‘olondaka viocili’ okuti ocili ci sangiwa Vovisonehua. (2 Tim. 1:13) Omo okuti Timoteo wa kala ukundi, eye wa sukilile oku kunda ocili ku vamanji vekongelo kuenda komanu vo vocikanjo caye. (2 Tim. 4:1-5) Handi vali, Timoteo wa nõliwilevo ndukulu wekongelo oco a lave ocunda ca Suku. (1 Pet. 5:2) Timoteo wa ponduile oku lava ocili eye a kala oku longisa poku kolela kespiritu sandu lia Yehova kuenda Kondaka Yaye.—2 Tim. 3:14-17.

Koloneke vilo, tua kundikiwavo ocili tua siata oku longisa komanu. (Mat. 28:19, 20) Tu sukila oku lekisa olopandu kocili caco poku amamako oku likutilila kuenda oku kuata ocituwa coku lilongisa Ondaka ya Suku. (Va Rom. 12:11, 12; 1 Tim. 4:13, 15, 16) Handi vali, tu pondolavo oku kuata ocikele cikuavo coku kala akulu vekongelo ale akundi votembo yosi. Oku kuata ovikele evi tu sukila umbombe kuenda ci tu vetiya oku kolela kekuatiso lia Suku. Omo liaco, tu sukila oku lava ale oku teyuila eci tua kundikiwa kuenda oku kolela kekuatiso lia Yehova oco tu ci tẽlise.

Ovikele Timoteo a tambuile, via kala vioku pindisa vakuavo oco va lingevo upange eye a kala oku linga. Eli olio esunga lieci Paulu a sapuila Timoteo hati: ‘Ovina wa yeva kokuange, . . . vi kundika kalume va koleliwa, vana okuti noke va tẽla oku vi longisa ku vakuavo.’ (2 Tim. 2:2) Paulu wa ivaluisa Timoteo oco a longise vamanji vakuavo ovina viosi eye a lilongisavo. Koloneke vilo, ci kuete esilivilo kakulu vosi vekongelo oku likolisilako oku linga cimuamue. Ukulu umue uwa wekongelo, ka seleka ovina eye a kũlĩha viatiamẽla kocikele cimue. Pole, eye o longisa vakuavo oco va tẽlevo oku tẽlisa ocikele caco. Eye ka kuete usumba wokuti, vakuavo va tẽlisa vali ciwa ocikele caco okuti, eye ci sule. Usongui ka longisa lika ovina vimue viatiamẽla kocikele caco. Eye o likolisilako oku kuatisa vana a kasi oku pindisa oco va loñolohe kocikele caco kuenda oku kula konepa yespiritu. Lonjila eyi, ‘alume va koleliwa’ vana eye a siata oku longisa, va ka tẽla oku kuatisa vali calua ekongelo.

Ka kuli etatahãi liokuti Timoteo wa sola calua ukanda a tambuile ku Paulu. Etu tu pondola oku sokolola ndomo eye a pitolola elungulo loku sokolola ovina a tanga kuenda ndomo a ponduile oku ci kapako kocikele caye.

Etu tu yongola oku kapako elungulo liaco. Ndamupi? Tu pondola oku likolisilako oku amamako oku kuata ombili poku talavaya longavelo, oku lava eci ca tu kundikiwa kuenda oku longisa vakuetu ovina viosi tua kũlĩha. Lonjila eyi, ndeci Paulu a sapuila Timoteo, tu pondolavo oku ‘tẽlisa upange wetu u kola.’—2 Tim. 4:5.