Skip to content

Skip to table of contents

Sena Kuba Muntu Uuli Kabotu Kulakonzya Kupa Muntu Kuyooba Abuumi Bubotu Kumbele?

Sena Kuba Muntu Uuli Kabotu Kulakonzya Kupa Muntu Kuyooba Abuumi Bubotu Kumbele?

Kwamyaanda yamyaka, bantu banji bali kuyeeya kuti kuba muntu uuli kabotu kulakonzya kupa muntu kuyooba abuumi bubotu kumbele. Mucikozyanyo, bantu baku Masi Aakujwe bakali kuzilemeka kapati nzyaakaamba mwiiyi syaazibwene Confucius (551-479 B.C.E.) kuti: “Cintu ncotayandi kuti ucitilwe yebo, toyelede kucicita kuli bamwi.” *

ZINTU NZYOBACITA BANTU BANJI

Banji basyoma kuti, ikuti kabajisi bukkale buli kabotu inga cabapa kuyooba abuumi bubotu kumbele. Aboobo balasola kutondezya bulemu, kulilemeka kabotu, kuzuzikizya mikuli yabo alimwi akuzumanana kuba amanjezeezya aasalala. Mukaintu uukkala ku Vietnam uutegwa Linh, wakaamba kuti: “Lyoonse ndakali kusyoma kuti, ikuti kandili muntu uusyomeka alimwi uuli kabotu, inga ndaakuba abuumi buli kabotu kumbele.”

Ibamwi balasola kucita zibotu akaambo kazintu nzyobaiya kucikombelo cabo. Mwaalumi umwi uutegwa Hsu-Yun, walo uukkala ku Taiwan, wakaamba kuti: “Ndakayiisyigwa kuti, ikuti muntu kacita zintu zili kabotu ciindi nacipona, uyooba muntu uukkomene aakufwa. Pele kuti kacita zintu zibi, uyoopenga aakufwa.”

INO NCINZI CACITIKA?

Masimpe kuti, ciindi notucitila bantu zintu zibotu, tulajana zilongezyo zinji. Nokuba boobo, bantu banji ibasola kucitila bamwi zintu zibotu, talili lyoonse nobacitilwa zintu zibotu abalo. Mukaintu umwi uutegwa Shiu Ping, walo uukkala ku Hong Kong, wakaamba kuti: “Kwiinda muzintu nzyakandicitikila, ndakabona kuti aabo ibacita zintu zibotu talili lyoonse nobacitilwa zintu eezyo zibotu abalo. Ndakasoleka kusikila mpondigolela kuulanganya kabotu mukwasyi wangu alimwi akucita zintu zibotu. Pele cikwati cangu cakamana, balumi bangu bakandisiya amwanaangu.”

Banji babona kuti tazili zikombelo zyoonse izipa bantu kuba bantu bali kabotu. Mukaintu umwi uutegwa Etsuko, uukkala ku Japan wakaamba kuti: “Ndakasangana mbunga imwi yabukombi akutalika kulanganya milimo yabo iijatikizya nzyobacita bakubusi. Akandiyuma mate kubona bantu bamucikombelo eeci mbobatakali kulilemeka, kulwanina zyuuno alimwi akutaabelesya kabotu mali aacikombelo.”

“Ndakasoleka kusikila mpondigolela kuulanganya kabotu mukwasyi wangu alimwi akucita zintu zibotu. Pele cikwati cangu cakamana, balumi bangu bakandisiya amwanaangu.”​—MBOBAKAAMBA BA SHIU PING, BAKU HONG KONG

Ibamwi basungu mumakani aabukombi balatyompwa kapati ciindi nobacitikilwa zintu zibyaabi nokuba kuti balo bali kucita zintu zibotu. Oobu mbobakalimvwa ba Van, imukaintu uukkala ku Vietnam. Bakaamba kuti: “Buzuba abuzuba ndakali kuula micelo, maluba alimwi azyakulya akuzituulila azipaililo zyabasikale bangu ibakafwa, kandiyeeya kuti eeci ciyoopa kuti ndikajane zilongezyo kumbele. Pele nokuba kuti ndakali kucita zintu zyoonse eezyi zibotu alimwi azilengwa zyabukombi kwamyaka minji, balumi bangu bakaciswa bulwazi bubyaabi kapati. Mpoonya, mwanaangu musimbi iwakajisi myaka iili 20, wakafwa ciindi naakali kuyooyiya kucisi cimbi.”

Ikuti naa kuba muntu uuli kabotu takukonzyi kupa muntu kuyooba abuumi bubotu kumbele, ino ncinzi cikonzya? Kutegwa twiingule mubuzyo ooyu, tuyandika busolozi busyomeka ibukonzya kutugwasya kwiingula mibuzyo njotujisi alimwi akutusololela kubuumi bubotu. Ino inga twabujana kuli busolozi oobu?

^ munc. 2 Kutegwa muzyibe zinji kujatikizya zintu nzyaakali kuyiisya Confucius, amubone cibalo 7, muncali 31-35, mubbuku lyakuti Mankind’s Search for God, ilyakamwaigwa a Bakamboni ba Jehova alimwi nkolili awebbusaiti ya www.pr418.com.