Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

Mwala omwe udanembedwa kuti: “Atembereredwe Hagaf mwana wa Hagav mu Dzina la Yaweh Sabaot”

Kodi Mukhadziwa?

Kodi Mukhadziwa?

Kodi mafala yomwe yadanembedwa kale-kale yambathandizira tani bzomwe Bibliya limbalewa?

MU NYUMBA yakukoyera ma Bibliya yakale-kale ku Jeruzalemu, muna mwala omwe udanembedwa mafala mu gole la 700 na 600, Kristu akanati kubwera. Mwalayo udacosedwa mu thenje lomwe likhali pafupi na ku Hebroni ku Jirayeri. Mafalayo yambalewa kuti: “Atembereredwe Hagaf mwana wa Hagav mu dzina la Yaweh Sabaot.” Kodi mafala yamweya yambathandizira tani bzomwe Bibliya limbalewa? Bzimwebzi bzikulatiza kuti dzina la Mulungu lakuti Yahova lomwe lidanembedwa kuti YAWEH mu cirewedwe ca Cihebereu, likhadziwika ndipo likhaphatisidwa basa ntsiku zentse mu nthawe za kale-kale. Kulewa cadidi, bzinthu bzinango bzakunembedwa bzomwe bzikhacosedwa m’thenjemo bzimbalatiza kuti wale omwe akhaphatisira basa mbuto zimwezi kuti agumane ayai kuti abisalikire, kawiri-kawiri iwo akhanemba dzina la Mulungu m’maparede pabodzi na madzina manango ya wanthu.

Pakufotokoza mafala yomwe yadanembedwayo, Dr.Rachel Nabulsi wa ku Universidade ya Georgia adalewa kuti: “Kuphatisa basa mwakubwereza-bwereza dzina likuti YAWEH n’kwakufunika kwene-kwene. . . . Bzinembo na mafala yakunembedwayo bzimbalatiza kufunika kwa YAWEH pa moyo wa Ajirayeri na Adjuda.” Bzimwebzi bzimbathandizira Bibliya, m’mbuto zomwe dzina la Mulungu lakunembedwa kuti YAWEH mu cirewedwe ca Cihebereu, ndipo iro limbagumanika mbuto zizinji. Kawiri-kawiri madzina ya wanthuwo yakhaphatanidzambo dzina la Mulungu.

Mafala yakuti: “Yahweh Sabaot,” Yomwe yadanembedwa pa mwala yambathandauza ‘Yahova wa anyankhondo.’ Bzimwebzi bzikufuna lini kundolewa dzina la Mulungu, koma bzin’funa kulewambo kuti: Mafala yakuti ‘Yahova wa anyankhondo’ yakhaphatisidwambo basa mu nthawe za m’Bibliya. Bzimwebzi bzikuthandizirambo mafala yomwe Bibliya limbaphatisa basa yakuti ‘Yahova wa anyankhondo,’ yomwe yambagumanika nthawe 283, mu Bzinembo bza Cihebereu, makamaka m’mabukhu ya Zaiya, Jeremiya na Zakariya.