ИЕРУСАЛИМДЕ библейжи чурттарның музейи бар. Ында б. э. чедир 700—600 хире чылдарда кылдынган бурунгу бижиктерлиг калбак даш бар. Ону Израильде, Хеврон деп хоорайдан ырак эвесте, орнукшудулга куюнуң иштинден тып алган. Бир эртем журналы-биле алырга, ол калбак дашта: «Хагафты, Хагавтың оглун, Яхве Саваоф каргап каапсын» деп сөстерни сиилбирлеп бижээн. Библия бүзүрелге төлептиг деп, ол бижиктен көскү. Оон алырга, Бурганның адын ЙХВХ деп бурунгу еврей дөрт үжүк-биле бижиир турган. «Иегова», азы «Яхве», деп ат библейжи үелерде нептереңгей чораан, ынчангаш улус ону хүн бүрүде ажыглап чораан. Бурганның адын болгаш Ооң адының кезиинден тургустунган кижилерниң аттарын өске-даа орнукшудулга куйларында бижээн.

Джорджия штаттың (АКШ) Университединде Рейчел Набулси деп дыл талазы-биле эртемден ол бижиктерниң дугайында мынча деп бижээн: «ЙХВХ деп атты чаңгыс удаа эвес ажыглааны хөй чүүлдүң дугайында чугаалап турар. [...] Бижиктерден болгаш [библейжи] сөзүглелдерден алырга, ол аттың эдилекчизи израильчилерниң чуртталгазынга кайы хире чугула черни ээлеп турганының дугайында херечилеп турар». Шынап-ла, Бурганның хууда ады болгаш кижилерниң аттарында кирген Бурганның ады Библияның оригиналында муң-муң катап таваржып турар.

«Яхве Саваоф» деп дашта оя кескен сөстер «Ак-шериглиг Иегова» дээн уткалыг. Моон алырга, чүгле Бурганның хууда ады эвес, а ол ат-дужаал библейжи үелерде база дыка нептереңгей турган. Ол чүүл Библияның алыс шынныын бадыткап турар. Ооң оригиналында «Аг-шериглиг Иегова» деп сөс каттыжыышкыны 283 катап таваржып турар. Оларның хөй кезии Исайя, Иеремия, Захария номунда бижиттинген.