1. Met án Kot tong a efisi óm kopwe meefi?

EWE aposel Johannes a makkeei pwe “Kot mi tong.” (1 Joh. 4:8, Testament mi Fö) Sia silei pwe Kot i ewe Popun manaw, nge ena itiitin kapas “Kot mi tong,” a áchchema ngenikich pwe tong a pop seni i. Jiowa a tongekich! An tong a efisi ach sipwe meefi núkúnúkéch, pwapwa, me menemenéch.

2. Me ren Mateus 22:37-40, ikkefa ekkewe ruu allúk mi lamot seni meinisin, me pwata a tongeni weires ach sipwe álleasochisi ewe oruuan?

² Chón Kraist rese tongeni filatá ika repwe pwári tong are resap. Pokiten ina eú allúk. (Álleani Mateus 22:37-40.) Atun sia sissileeló Jiowa, a tongeni mecheresiló ach sipwe álleasochisi ewe áeúin allúk. Pokiten Jiowa a unuséch, tongekich me kirekiréch ngenikich. Nge eli epwe weires ach sipwe álleasochisi ewe oruuen allúk. Pwata? Pokiten pwiich kewe Chón Kraist, iir chón óruch kewe iir mi kkan ngenikich, rese unuséch. Fán ekkóch neman repwe apasa me féri met ese fiti kirekiréch me tong. Jiowa a silei pwe sipwe kúna ena esin osukosuk, ina popun a emmweni ekkóch soumakken Paipel ar repwe apachaalong ekkóch kapasen fén mi tichik usun pwata me ifa usun sipwe pwári tong lefilach. Johannes, i emén me leir.​—1 Joh. 3:11, 12.

3. Met Johannes a menlapei?

³ Johannes a menlapei lón makkeian kewe lamoten án Chón Kraist pwári tong. Ren enletin, makkeien Johannes usun pwóróusen manawen Jesus, a fós usun tong fán chómmóng lap seni ekkewe puk Mateus, Markus me Lukas ra makkeei.  A órun ipúkú ierin Johannes atun a makkeei ewe puken Johannes me néún kewe úlúngát taropwe. Ekkena puken Paipel ra áiti ngenikich pwe tong epwe ina lóngólóngun meinisin minne sipwe féri. (1 Joh. 4:10, 11) Iwe nge mwirin och fansoun, Johannes epwap káé ena lesen.

4. Itá Johannes a kan pwári tong ngeni aramas iteitan?

⁴ Lealúwélún Johannes, ese kan pwári tong iteitan. Áwewe chék, lón eú fansoun Jesus me néún kewe chón káé ra sái ngeni Jerusalem nge ra pwer Samaria, chón eú kúkkún sóópw lón Samaria rese mochen etiwaéchúúr. Iwe met Johannes a féri? A eisini Jesus ika a mochen repwe kératiw ekkei seni láng me kenaló meinisin lón ena sóópw! (Luk. 9:52-56) Lón pwal eú atun, Johannes ese pwári tong ngeni chienan kewe aposel. Iir me pwiin we James, ra tingorei iner we an epwe tingorei Jesus an epwe ngeniir wis mi tekia me mwoot únúkkún lón Mwúún we. Lupwen ekkewe ekkóch aposel ra silei met James me Johannes ra féri, iwe ra fókkun song! (Mat. 20:20, 21, 24) Inaamwo ika Johannes a féri ekkena féffér mi mwáál, nge Jesus a chúen tongei.​—Joh. 21:7.

5. Met sipwe káé lón ei lesen?

⁵ Lón ei lesen, sipwe káé án Johannes leenien áppirú me ekkóch makkeian kewe usun tong. Atun sia káé, sia tongeni silei ifa usun sipwe pwári tong ngeni pwiich kewe. Sipwe pwal káé eú mettóch mi lamot wóón ifa usun ewe mékúren famili epwe pwári an tongei chón an famili.

6. Ifa usun Jiowa a pwári an tongekich?

⁶ Eli sia ekieki pwe ren ach sipwe tongei aramas, a lamot ach sipwe chék eáni ekkewe memmeef mi múrinné are kapas éch usur. Nge ren ach sipwe enletin tongeer, mi lamot ach sipwe pwári lón féffér. (Apépé ngeni James 2:17, 26.) Áwewe chék, Jiowa a tongekich. (1 Joh. 4:19) Me a pwári pwe a tongekich ren an kewe kapas mi amwarar mi mak lón ewe Paipel. (Kölf. 25:10; Rom 8:38, 39) Iwe nge, sia silei pwe Kot a tongekich esap chék pokiten met a apasa nge pwal ren met a féri. Johannes a makkeei: “Kot a pwäri an echenikich ren an tinato Nöün Aleman lon fanüfan, pwe kich sipwe manau ren.” (1 Joh. 4:9) Jiowa a mut ngeni Néún we mi áchengicheng an epwe kúna riáfféú me máló fán itach. (Joh. 3:16) Itá a wor ákkáekis ach tipemwaramwar pwe Jiowa a fókkun tongekich?

7. Met Jesus a féri pwe epwe ánneta an tongekich?

⁷ Jesus a alúkúlúkú néún kewe chón káé pwe a tongeer. (Joh. 13:1; 15:15) A pwári  alóllóólun an tongeer me an tongekich esap chék lón an kapas nge pwal ren an féffér. Jesus a erá: “Esap wor eman a eäni chen mi lapalap seni ei chen, are eman a pölükü manauan fän iten chiechian kana.” (Joh. 15:13) Atun sia ekieki usun minne Jiowa me Jesus ra fen féri fán itach, iwe itá met sipwe mochen féri?

8. Met a lamot ach sipwe féri me ren 1 Johannes 3:18?

⁸ Sia ánneta pwe sia tongei Jiowa me Jesus ren ach álleasochisiir. (Joh. 14:15; 1 Joh. 5:3) Me Jesus a allúkú ngenikich ach sipwe tongefengennikich. (Joh. 13:34, 35) Sisap chék pwári ach tongei pwiich kewe ren ach kapas nge sipwe pwal pwári lón ach féffér. (Álleani 1 Johannes 3:18.) Ikkefa ekkóch mettóch sia tongeni féri pwe sipwe pwári ach tongeer?

9. Met tong a amwékútú Johannes le féri?

⁹ Johannes a chék tongeni nómwotiw ren seman we me angangen moni lón án ar we famili we business, angangen attaw. Nge a fen áeá lusun manawan le álisi aramas le silei ewe enlet usun Jiowa me Jesus. Ewe manaw Johannes a filatá, ese mecheres. A kúna riáfféúmwáál me arapakkan lesópwólóón ewe ier ipúkú lupwen a fen chinnap, a eoló. (Föf. 3:1; 4:1-3; 5:18; Pwär. 1:9) Pwal mwo nge lupwen Johannes a kalapus fán iten an afalafal usun Jesus, a pwári pwe a tongei ekkewe ekkóch. Áwewe chék, atun a nóm wóón ewe téé Patmos, a makkeei ewe puken Pwärätä me a tinaló ngeni ekkewe mwichefel pwe repwe silei “usun met epwe müttir fis.” (Pwär. 1:1) Iwe, ese mwáál mwirin án Johannes musowu me Patmos, a makkeei makkeian we Puken Kapas Allim usun pwóróusen manawen Jesus me an angangen afalafal. A pwal makkeei úlúngát taropwe pwe epwe pesei me apéchékkúla pwiin kewe Chón Kraist. Ifa usun ka tongeni áppirú án Johannes eáni ewe sókkun manaw mi pennúkúóló pwisin mochenin?

10. Ifa usun ka tongeni pwári pwe ka tongei aramas?

¹⁰ Ka tongeni pwári pwe ka tongei aramas ren minne ka filatá le féri lón manawom. Án Satan ei ótót a mochen óm kopwe áeá unusen óm fansoun me péchékkúl fán iten chék pwisin en me a mochen óm kopwe achocho le awéúéchúkóló me iteféúló. Nge ekkewe Chón Kraist wóón unusen fénúfan mi pennúkú pwisin mocheniir, ra áeá watteen ar fansoun úkúkún ar tufich le akkafalafala ewe pwóróus allim me ákkálisi aramas le arap ngeni Jiowa. Ekkóch ra pwal mwo nge tufichin fiti ena angangen afalafal me asukula aramas full-time.

11. Ifa usun chómmóng pwiich kewe mi tuppwél ra pwári pwe ra tongei Jiowa me pwiir kewe Chón Kraist?

¹¹ A lamot ngeni chómmóng me lein ekkewe Chón Kraist mi tuppwél ar repwe angang full-time pwe repwe atufichi pwisin iir me chón ar kewe famili. Inaamwo ika a ina usun, nge ekkena Chón Kraist mi tuppwél ra álisatá án Kot we mwicheich ren úkúkún ar tufich. Áwewe chék, ekkóch me leir ra álillis atun feiengaw watte, me ekkóch ra álillis lón ewe angangen kaú fán iten ach mwicheich, me a suuk ngeni meinisin ar repwe asor fán iten ewe angang wóón unusen fénúfan. Ra féri ekkena mettóch pokiten ra tongei Kot me chiener kewe Chón Kraist. Iteiten wiik sia pwári ach tongei pwiich kewe ren ach fiti ekkewe mwich me fiti kókkótun ekkena mwich. Inaamwo ika eli sia pekkus, nge sia chúen fiti ekkena mwich. Inaamwo ika eli sia pireir, nge sia chúen uwawu meefiach. Me inaamwo ika a pwisin wor án kich meinisin osukosuk, nge sia chúen apéchékkúla  pwiich kewe me mwen me mwirin ewe mwich. (Ipru 10:24, 25) A ifa me kilisouch ren minne pwiich kewe meinisin ra féri!

12. Ifa pwal eú mettóch mi ánneta án Johannes pwári an tongei pwiin kewe Chón Kraist?

¹² Johannes a pwári an tongei pwiin kewe Chón Kraist esap chék ren an akkapúnger nge pwal ren an féffénér. Áwewe chék, lón néún Johannes kewe taropwe, a apúnga pwiin kewe Chón Kraist ren ar lúkú me féffér múrinné, nge a pwal ngeniir kapasen fén mi lamot usun tipis. (1 Joh. 1:8–2:1, 13, 14) A pwal ina usun ren kich, mi lamot ach sipwe apúnga pwiich kewe Chón Kraist ren ekkewe mettóch mi múrinné ra féri. Nge ika emén a poputá le eáni ekiek are féffér ese pwúng, sia tongeni pwári pwe sia tongei ren ach ereni fán tong minne mi lamot an epwe rong. A lamot pwora lón ach fénéú emén chienach, nge ewe Paipel a erá pwe chiechi mi enlet ra tongeni ekkenifengeniir are fénéúfengeniir.​—SalF. 27:17.

13. Met a lamot ach sisap féri?

¹³ Fán ekkóch sia pwári pwe sia tongei pwiich kewe Chón Kraist ren minne sise féri. Áwewe chék, sise kan mwittir song ren minne ra apasa. Ekieki minne a fis atun Jesus a manaw wóón fénúfan. A ereni néún kewe chón káé pwe ren ar repwe kúna manaw, a lamot ar repwe mwéngé futukan me únúmi chchaan. (Joh. 6:53-57) A fókkun ámáirú alon kana pwe iwe chómmóng me lein néún kewe chón káé ra likitaló. Nge chienan kewe mi enlet rese likitaló, kapachelong Johannes. Ra chék tuppwél le fitipachei. Rese weweiti minne Jesus a apasa me ese mwáál ra pwal máirú ren. Iwe nge chienen Jesus kana mi tuppwél, rese ekieki pwe ese pwúng minne a apasa me chepetek ren. Nge ra fen lúkúlúk wóón i me ra silei pwe a eáni kapas mi enlet. (Joh. 6:60, 66-69) A ifa me lamoten ach sisap mwittir song ren minne chienach kewe ra apasa! Nge sipwe fen mut ngeniir ar repwe áweweéchú met sia wewengaweitiir wóón.​—SalF. 18:13; SalAf. 7:9.

14. Pwata sisap mut ngeni koput an epwe máár lón letipach?

¹⁴ Johannes a pwal pesekich ach sisap oputa pwiich kewe Chón Kraist. Ika sise álleasochisi ena kapasen fén, Satan a tongeni etipetipakich. (1 Joh. 2:11; 3:15) A fis ena ngeni ekkóch lesópwólóón lemanawen  ekkewe aposel. Satan a fókkun achocho le efisi koput lefilen néún Kot kewe aramas me etipefeseniir. Lón ewe atun Johannes a fen makkeei néún kewe taropwe nge a fen wor ekkewe mwán mi eáni án Satan ekiek iir mi chóni ewe mwichefel. Áwewe chék ren Tiotrefes ewe mi efisi watteen tipefesen lón eú mwichefel. (3 Joh. 9, 10) A ésúfélúngawa ekkewe mwán mi ásimaw mi sáifetál iir tupwun ewe mwichen soupwúngúpwúng. A pwal mwo nge sótun atowu chókkewe mi awasélaéch lón ewe mwichefel ngeni chókkewe ese saniir. A ifa me ngawen féfférún! Satan a chúen fókkun achocho lón ei fansoun le etipefeseni me okkufu néún Kot kewe aramas. Amwo sisap fókkun mut ngeni koput an epwe etipefesenikich.

15. Met a lamot emén mékúren famili epwe chemeni?

¹⁵ Ewe mékúren famili a tongeni pwári an tongei chón an famili ren an awora tufichiir lón pekin aion. (1 Tim. 5:8) Iwe nge mi lamot an epwe chemeni pwe a kon aúchea an epwe álisi an famili le ririéch ngeni Jiowa. (Mat. 5:3) Nengeni án Jesus leenien áppirú a isetiw fán iten ekkewe mékúren famili. Ewe puken Johannes a erenikich usun ewe atun Jesus epwele máló wóón ewe iráán ninni nge a chúen ekieki usun an we famili. Johannes a útá únúkkún inen Jesus we, Maria ikewe Jesus a eitiwetá ie. Inaamwo ika Jesus a nóm fán ssenúkún riáfféú, nge a akkóta án Johannes epwe túmúnú Maria. (Joh. 19:26, 27) A wor pwiin me fefinen Jesus kewe ese mwáál repwe túmúnú Maria lón pekin aion, nge usun itá esaamwo wor emén me leir a wiliti néún chón káé. Ina popun Jesus a mochen án emén epwe túmúnú Maria lón pekin aion me pwal lón pekin ngún.

16. Ikkefa wisen Johannes kewe?

¹⁶ A chómmóng wisen Johannes. Pokiten i emén aposel, iwe a wisen emmweni ewe angangen afalafal. Neman mi pwal pwúpwúlú, iwe eli a lamot an epwe atufichi an famili lón pekin aion me lón pekin ngún. (1 Kor. 9:5) Ifa ewe lesen fán iten mékúren famili lón ei fansoun?

17. Pwata a lamot án emén mékúren famili epwe túmúnú an we famili lón pekin ngún?

¹⁷ Emén Chón Kraist mwán mékúren famili, eli a chómmóng wisan. Áwewe chék, a lamot an epwe angang weires lón an angangen moni pwe féfférún epwe eitéchú Jiowa.  (Ef. 6:5, 6; Tit. 2:9, 10) Me eli a wor wisan lón ewe mwichefel, áwewe chék ren an apéchékkúla me túmúnú chón ewe mwichefel me an emmweni ewe angangen afalafal. Nge a pwal lamot an epwe fiffis ar káéén Paipel me pwúlúwan we me néún kewe. Repwe enletin aúcheani meinisin minne a féri pwe epwe túmúnúúr lón pekin inis, memmeef, me ngún.​—Ef. 5:28, 29; 6:4.

18. Met Johannes a núkúnúkú?

¹⁸ Johannes a manawattam me a fis lón manawan chómmóng mettóch mi amwarar. A pwal kúna chómmóng sókkun weires mi tongeni apwangapwangaaló an lúkú. Nge fansoun meinisin a achocho le álleasochisi án Jesus kewe allúk, áwewe chék ren an epwe tongei pwiin kewe Chón Kraist. Iwe pokiten ena, Johannes a fókkun núkúnúk pwe Jiowa me Jesus ra tongei me repwe fang ngeni ewe péchékkúl le likiitú ngeni ese lifilifil weires epwe kúna. (Joh. 14:15-17; 15:10; 1 Joh. 4:16) Ese wor met Satan are an ei ótót ra tongeni féri le aúkatiw Johannes seni an tongei pwiin kewe Chón Kraist, me pwári an tongeer lón an kapas me féffér.

19. Met 1 Johannes 4:7 a pesekich le féri, me pwata?

¹⁹ Sia usun Johannes, sia nóm lón ei fénúfan mi nóm fán nemenien Satan, ewe koten ei fénúfan mi uren koput. (1 Joh. 3:1, 10) A mochen ach sipwe úkútiw le tongei pwiich kewe, nge ese tongeni féri ika kich sise mut ngeni. Amwo sipwe úppós le tongei pwiich kewe Chón Kraist, me pwári ena tong ren ach kapas me féffér. Iwe ika sia féri ena, sipwe pwapwa pwe sia chóni án Jiowa we famili, me manawach epwe enletin wor aúchean.​—Álleani 1 Johannes 4:7.