1. Aweyi tumonanga mu kuma kia zola kuna Nzambi kekutusonganga?

YOANE wa ntumwa wasoneka vo “Nzambi i zola.” (1 Yoa. 4:8) E mvovo miami mikutusungamesanga e ludi kiaki kiamfunu: Nzambi i Tuku dia moyo, yandi mpe i Tuku dia wo zola. Yave okutuzolanga kikilu! O zola kwandi kukutusadisanga mu kala ye luvuvamu ye kiese.

2. Nkia nkanikinu miole mianene miyikwanga muna Matai 22:37-40? Ekuma dinina diampasi mu lemvokela o nkanikinu wanzole?

² Wau vo Akristu bavewa o nkanikinu wasonga o zola, divavanga vo balemvokela wo, bazola yovo lembi wo zola. (Tanga Matai 22:37-40.) Vava tutoma zayanga Yave, ke dikalanga diampasi ko mu lemvokela nkanikinu wau wantete. Vana ntandu, o Yave muntu alunga; okutulunga-lunganga yo kutusonga e ngemba. Kansi, dilenda kala diampasi mu lemvokela o nkanikinu wanzole. Ekuma? Kadi ampangi zeto bena vo i mfinangani zeto wantu alembi lunga. Ezak’e ntangwa balenda vova yovo vanga diambu dilenda kutukendeleka. Yave wazaya wo vo dilenda kala diampasi kwa yeto mu lemvokela o nkanikinu wau. Muna kuma kiaki, wasadila akaka muna asoneki a Bibila kimana batulonga e kuma tufwete songela o zola kwa muntu yo nkwandi ye una tulenda wo vangila. Mosi muna asoneki awaya i Yoane.—1 Yoa. 3:11, 12.

3. Adieyi Yoane kavova mu kuma kia zola?

 ³ Muna nkanda mina kasoneka, nkumbu miayingi Yoane wavova vo Akristu bafwete songanga o zola. Muna nkanda kasoneka o lusansu lwa zingu kia Yesu, Yoane yandi watoma sadila e mvovo “zola” yo “zolwa” vioka Matai, Maku yo Luka. Vava kasoneka e Nsangu Zambote za Yoane ye nkanda ntatu miankaka, tezo kia kimbuta kia mvu nkama kakala miau. E nkanda miami miavumunuinua misonganga vo o zola kufwete fila mawonso o Nkristu kevanganga. (1 Yoa. 4:10, 11) Kansi, o Yoane muna longoka diambu diadi diamfunu ntangwa yayingi yavioka.

4. Nga Yoane ntangwa zawonso kasonganga o zola kwa akaka?

⁴ Vava kakala toko, Yoane ke ntangwa zawonso ko kasonganga o zola. Muna bonga e nona, lumbu kimosi Yesu ye alongoki andi kuna Yerusaleme bayendanga yo viokela muna Samaria. Esi vata dimosi kuna Samaria ke bazola kubatambula ko. Adieyi Yoane kavanga? Yandi yo Yakobo wa mpangi andi bayuvula Yesu kana vo balenda lomba tiya tuka kuna zulu kimana twafwasa esi vata diadina. (Luka 9:52-56) Muna lumbu kiankaka, Yoane kasonga mpe zola ko kwa akwandi antumwa. Yandi yo Yakobo wa mpangi andi, bakwikidisa ngudi au kenda lomba kwa Yesu kimana kabavana fulu ya tunda muna Kintinu. Vava ntumwa zankaka bawá dina Yoane yo Yakobo bavanga, bafunga kikilu o makasi. (Mat. 20:20, 21, 24) Kanele vo Yoane wavanga vilwa wau, Yesu wakwamanana kunzola.—Yoa. 21:7.

5. Nkia mambu tufimpa mu longi diadi?

⁵ Mu longi diadi, tulongoka mbandu a Yoane ye mambu mankaka kasoneka mu kuma kia zola. Tulongoka una tulenda songela o zola kwa mpangi zeto. Tulongoka mpe una o se una vo i ntu muna nzo, kalenda songela zola kwa esi nzo andi.

6. Adieyi Yave kavanga muna songa vo okutuzolanga?

⁶ Nkumbu miayingi tuyindulanga vo zola i fu kisongelwanga muna mvovo miangemba. Kansi, o zola kwakieleka, kusongelwanga mpe muna mavangu. (Tezanesa ye Yakobo 2:17, 26.) Kasikil’owu, Yave okutuzolanga. (1 Yoa. 4:19) Osonganga zola kwandi kwa yeto muna mvovo miambote miasonama muna Bibila. (Nku. 25:10; Roma 8:38, 39) Kansi, tuna ye ziku vo Nzambi okutuzolanga ke mu mvovo kaka ko, kansi mpe muna mana kevanganga muna wete dieto. Yoane wasoneka vo: “Muna mpila yayi kwasengomokena o zola kwa Nzambi mu yeto, o  Nzambi watuma Mwan’andi mosi kaka ova nza kimana twavuila moyo muna yandi.” (1 Yoa. 4:9) Yave wayambula vo Mwan’andi anzolwa kamona e mpasi yo fwa muna wete dieto. (Yoa. 3:16) Dianu vo, tulenda kala ye ziku vo Yave okutuzolanga kikilu.

7. Adieyi Yesu kavanga mu songa vo okutuzolanga?

⁷ Yesu wavovesa alongoki andi vo watoma kubazolanga. (Yoa. 13:1; 15:15) Wasonga o zola kwandi kwa yau ye kwa yeto ke muna mvovo kaka ko kansi muna mavangu mpe. Yesu wavova vo: “Ke vena muntu ko wina ye nzola isundidi e yayi, i sia vo, muntu kayekola o moyo andi muna wete dia akundi andi.” (Yoa. 15:13) Vava tuyindulanga mana Yave yo Yesu bevanganga mu kuma kieto, adieyi difwete kutufila mu vanga?

8. Adieyi sono kia 1 Yoane 3:18 kikutuvovesanga twavanga?

⁸ Tusonganga vo tuzolanga Yave yo Yesu muna kubalemvokelanga. (Yoa. 14:15; 1 Yoa. 5:3) Yesu watukanikina vo twazolaziananga. (Yoa. 13:34, 35) Tufwete songanga zola kwa mpangi zeto muna mvovo ye muna mavangu. (Tanga 1 Yoane 3:18.) Nkia mambu tulenda vanga muna kubasonga vo tukubazolanga?

9. O zola kwafila Yoane mu vanga nkia diambu?

⁹ Yoane wadi kwamanana kumosi yo se diandi yo baka e nzimbu muna salu kia lowa mbizi za maza. Kansi, wasadila zingu kiandi muna sadisa akaka bazaya e ludi mu kuma kia Yave yo Yesu. E mpil’a zingu Yoane kasola kiampasi kibeni kiakala. Wabangikwa ye kuna mfoko a tandu kiantete vava kakituka se nunu, wanatwa kuna kinkole. (Mav. 3:1; 4:1-3; 5:18; Lus. 1:9) Kana nkutu vava kakala muna pelezo mu kuma kia sila umbangi wa Yesu, Yoane wasonga vo wazolanga akaka. Muna bonga e nona, ekolo kakala kuna sanga kia Patemo, Yoane wasoneka nkand’a Lusengomono yo twika wo kwa nkutakani kimana ampangi bazaya “mambu mevangama ke kolo ko.” (Lus. 1:1) I bosi, vava kavaikiswa mu pelezo kuna Patemo, nanga wasoneka e Nsangu Zambote za lusansu lwa zingu kia Yesu ye salu kiandi kia umbangi. Wasoneka mpe nkanda tatu miankaka muna kasakesa yo siamisa mpangi zandi. Aweyi tulenda tanginina e mpil’a zingu kia Yoane?

10. Aweyi olenda songela vo wantu ozolanga?

¹⁰ Mana osolanga vanga muna zingu kiaku malenda songa kana vo wantu ozolanga yovo ve. E nza ya Satana izolele vo wafwasanga e ntangwa ye ngolo zaku mu vava e nzimbu zayingi yovo vava e tunda. Kansi, mu nza yawonso, ateleki a Kintinu betoma sadilanga e ntangw’au muna samuna e nsangu zambote yo sadisa wantu ankaka bafinama Yave. Ateleki ankaka nkutu bekotanga mu salu kia ntangwa ke ntangwa.

11. Aweyi ateleki ayingi akwa kwikizi besongelanga o zola kwa Yave ye kwa mpangi zau?

¹¹ Akristu ayingi akwa kwikizi besalanga e lumbu kiamvimba muna kuyilunga-lunga yo lunga-lunga esi nzo zau. Kanele vo i wau, ateleki awaya akwa kwikizi bevanganga mawonso balenda mu yikama nkubik’a Nzambi. Kasikil’owu, akaka beyikamanga e salu kia sadisa awana babwidilu sumbula, akaka bekuyivananga muna salu kia tunga ye konso muntu mu yeto una ye lau dia vana o tukau muna yikama e salu kia samuna e nsangu zambote mu nza yawonso. Bevanganga mawonso mama kadi bezolanga Nzambi ye akaka. Konso lumingu, tusonganga o zola kwa mpangi zeto vava tukwendanga mu tukutakanu yo vana e mvutu. Kana nkutu vava tukalanga  twayoya, tuvanganga mawonso muna kwenda mu tukutakanu. Kana una vo tuzakamanga ye wonga, tuvananga e mvutu. Kanele vo tunuananga ye mpasi, tukasakesanga akaka vitila yovo kuna mfoko a tukutakanu. (Ayib. 10:24, 25) Tuvutulanga matondo muna salu kiawonso akweto ateleki bevanganga.

12. Nkia mpila yankaka o Yoane kasongela o zola kwandi kwa mpangi zandi?

¹² Yoane wasonga o zola kwandi kwa mpangi zandi muna kubasanisinanga yo kubavana mpe tuludiku. Muna bonga e nona, muna nkanda miandi, Yoane wasanisina mpangi zandi muna lukwikilu lwau ye mavangu mau mambote. Kansi, wabavana mpe luludiku mu kuma kia sumu. (1 Yoa. 1:8–2:1, 13, 14) Oyeto mpe tufwete sanisinanga e mpangi zeto muna mambu mambote bevanganga. Kansi, avo mpangi mosi oyantikidi songa fu kiambi, tufwete songa o zola muna kunzayisa mana kafwete wá, kansi kuna ndekwa zawonso. Dialudi vo unkabu divavanga mu vana e longi kwa nkundi, kansi e Bibila kivovanga vo o nkundi akieleka olengolanga yovo singika o nkwandi.—Nga. 27:17.

13. Nkia fu tufwete venga?

¹³ Ezak’e ntangwa tusonganga o zola kwa mpangi zeto mu mana ke tulendi vanga ko. Muna bonga e nona, ke tufwete funganga makasi mu nzaki ko mu mana akaka bevovanga. Yindula e diambu diabwa muna lumbu yansuka ya Yesu ova ntoto. Wavovesa alongoki andi vo muna vua moyo a mvu ya mvu, bafwete dia nitu andi yo nua menga mandi. (Yoa. 6:53-57) E mvovo miami mialweka kikilu ayingi muna alongoki andi ye bambembola. Kansi, ediadi ke diavangama ko kwa akundi andi akieleka kumosi yo Yoane. Ye kwikizi kiawonso bantatidila. Ke babakula mvovo mia Yesu ko, basivika kikilu. Kansi, akundi awaya akwa kwikizi ke bayindula ko vo mana Yesu kavova mambi yo funga makasi mu nzaki. Bambunda e vuvu kadi bazaya wo vo ludi kavovanga. (Yoa. 6:60, 66-69) Ozevo, diambote twavenganga e fu kia funga makasi mu nzaki muna mana akundi eto bevovanga. Kansi, tufwete kubavana e lau diasasila dina bazolele kutuvovesa.—Nga. 18:13; Kim. 7:9.

14. Ekuma ke tufwete mengenanga mpangi zeto ko?

¹⁴ Yoane watulukisa mpe vo twalembi menganga mpangi zeto. Avo ke tulemvokele luludiku lwalu ko, tulenda ziula e nzila  kimana Satana katuvukumuna. (1 Yoa. 2:11; 3:15) Ediadi i diau diavangama kwa Akristu ankaka kuna mfoko a tandu kiantete. Satana wavanganga mawonso mu wokesa e fu kia mengaziana yo vambula nkangu a Nzambi. Vava Yoane kasoneka nkanda miandi, wantu ana bakala ye fu yayi ya Satana, bakota muna nkutakani. Muna bonga e nona, Dioterefe, i mosi muna awana batwasanga ntantani yo vava vambula e nkutakani. (3 Yoa. 9, 10) Kazitisanga akuluntu ko ana bakangalanga mu sunzula e buka kia selo yambuta. Wavavanga nkutu vaikisa ampangi muna nkutakani ana batambulanga awana oyandi kamenganga. Nkwa lulendo kikilu kakala. Yamu wau, Satana ovanganga mawonso mu vambula nkangu a Nzambi. Muna kuma kiaki, ke tufwete yambula ko vo e fu kia menga akaka kiatufila mu lembi sadisa mpangi zeto.

15. Adieyi mase bafwete sungamenanga?

¹⁵ Imosi muna mpila ina mase balenda songela vo bezolanga esi nzo zau i lungisanga e nsatu zau za kinitu. (1 Tim. 5:8) Kansi, bafwete sungamenanga vo diambu disundidi o mfunu i sadisa esi nzo zau bakala ye ngwizani ambote yo Yave. (Mat. 5:3) Tala e mbandu ambote Yesu kasonga kwa mase. O nkand’a Yoane usonganga vo, kana nkutu vava Yesu kakala vana nti ampasi, watokanenanga e wete dia esi nzo andi. Yoane wakala vamosi yo Maria wa ngudi a Yesu ekolo Yesu kakala vana nti ampasi. Kanele vo mu mpasi kikilu kakala, walomba kwa Yoane vo kalunga-lunga Maria. (Yoa. 19:26, 27) Yesu wakala ye aleke ana bafwana lungisa e nsatu za Maria muna kinitu. Kansi, muna kolo kiokio ke mosi ko muna yau wakala se nlongoki andi. Muna kuma kiaki, Yesu wavava muntu ona wafwana lungisa e nsatu za Maria muna kinitu yo kunkasakesa mu kwamanana sadila Yave.

16. Nkia yiyekwa Yoane kakala yau?

¹⁶ Yoane yiyekwa yayingi kakala yau. Wau vo ntumwa kakala, diavavanga vo kavita o ntu muna salu kia umbangi. Nanga Yoane wasompa mpe kakala. Dianu vo diavavanga vo kakala ye tezo ekolo kasalanga mu lungisa e nsatu za kinitu za esi nzo andi yo kubasadisa mu kala ye ngwizani ambote yo Nzambi. (1 Kor. 9:5) Adieyi mase balenda longoka muna mbandu a Yoane?

17. Ekuma dinina diamfunu kwa se mu sadisa esi nzo andi bakala ye ngwizani ambote yo Yave?

 ¹⁷ Mpangi ona una vo se, olenda kala ye yiyekwa yayingi. Kasikil’owu, kafwete sala ye fululu kiawonso mu dikila esi nzo andi mu twasa nkembo kwa Yave. (Efe. 6:5, 6; Tito 2:9, 10) Olenda kala ye kiyekwa mu nkutakani nze vungula mameme yovo vita ntu mu salu kia umbangi. Kansi, diamfunu mpe kalongokanga e Bibila ntangwa zawonso kumosi yo nkaz’andi yo wan’au. Oyau beyangalela kikilu e ngolo kevanganga muna lungisa nsatu zau za kinitu yo kubasadisa mu kala ye ngwizani ambote yo Nzambi.—Efe. 5:28, 29; 6:4.

18. Nkia ziku Yoane kakala kiau?

¹⁸ Yoane mvu miayingi kazinga, wawanana ye mambu mayingi mambote muna zingu. Wawanana mpe ye mambu mayingi mampasi mana mafwana yoyesa lukwikilu lwandi. Kansi, wavanga mawonso mu lemvokela nkanikinu mia Yesu nze owu wa zola mpangi zandi. Muna kuma kiaki, Yoane wakala ye ziku vo Yave yo Yesu banzolanga ye badi kunkumika mu sunda konso ntonta. (Yoa. 14:15-17; 15:10; 1 Yoa. 4:16) Ozevo, ke vakala diambu ko dina Satana ye nz’andi badi vanga mu fila Yoane mu lembi songa o zola kwa mpangi zandi.

19. Adieyi e sono kia 1 Yoane 4:7 kikutukasakesanga mu vanga? Ekuma?

¹⁹ Nze Yoane, tuzingilanga mu nza iyalwanga kwa Satana, ona una vo ke zolanga muntu ko. (1 Yoa. 3:1, 10) Kanele vo Satana ozolele vo twayambula zola mpangi zeto, kalendi kutukomekena ko mu vanga e diambu diadi avo yeto kibeni ke tumvene nzila ko. Muna kuma kiaki, yambula twakala ye kani dia kwamanana songa o zola kwa mpangi zeto, i sia vo, muna mvovo ye muna mavangu meto. Avo tuvangidi wo, tukala ye kiese kiakala wan’a Yave yo vua zingu kiasikila.—Tanga 1 Yoane 4:7.