1. Kuziba kuli Mulimu wamilata kutahisa kuli muikutwe cwañi?

MUAPOSITOLA JOANI naañozi kuli: “Mulimu ki lilato.” (1 Joa. 4:8) Manzwi ao alutusa kuitebuha sisupo sa butokwa se: Mulimu, yena Simbule sa bupilo, ki yena hape Musimululi wa lilato. Jehova walulata! Kuziba kuli Jehova walulata kulutusa kuikutwa kusilelezwa, kuba ni tabo, ni kubabalelwa.

2. Ka kuya ka Mateu 22:37-40, ki lifi litaelo zepeli zetuna ka kufitisisa, mi ki kabakalañi hakukona kulubela taata kumamela taelo yabubeli?

² Kubonisa lilato haki nto yebakona kuiketela kueza Bakreste. Balaezwi kueza cwalo. (Mubale Mateu 22:37-40.) Haluziba hande Jehova kuka lubela bunolo kumamela taelo yapili. Libaka kikuli Jehova upetahalile; waluisa pilu mi walubonisanga sishemo. Kono kukona kulubela taata kumamela taelo yabubeli. Kabakalañi? Libaka kikuli mizwale ni likaizeli baluna, bona banabahabo luna babali bukaufi hahulu ni luna habasika petahala. Fokuñwi bakona kubulela kamba kueza lika zemaswe ku luna. Jehova naaziba kuli nekuka lubela taata kumamela taelo yeo; kacwalo naaitusisize bañoli babañwi ba Bibele kuñola litaba zeneka lutusa kuziba libaka haluswanela kubonisa lilato ni mwakuezeza cwalo. Yomuñwi wa bañoli bao ki Joani.—1 Joa. 3:11, 12.

3. Ki taba mañi yanaakoñomekile Joani?

³ Mwa mañolo anaañozi Joani, naakoñomekile sisupo sa kuli Bakreste baswanela kubonisa lilato. Mane mwa taba yahae yanaañozi ka za bupilo bwa Jesu bwa fa lifasi, Joani ki yena yabulezi hahulu za lilato kufita bañoli babalaalu kaufela ba litaba za Evangeli. Joani naanani lilimo zebato eza 100 hanaañozi  buka yahae ya Evangeli ni mañolo amañwi a malaalu. Mañolo añozwi ka kususumezwa ki moya wa Mulimu ao alutusa kulemuha kuli Bakreste baswanela kubonisa lilato mwa lika kaufela zebaeza. (1 Joa. 4:10, 11) Nihakulicwalo, neku muungezi nako kuli aitute tuto yeo.

4. Kana Joani naabonisanga lilato babañwi ka nako kaufela?

⁴ Joani hanaali mutangana, naasa bonisangi lilato ka nako kaufela. Ka mutala, nako yeñwi Jesu ni balutiwa bahae nebaya kwa Jerusalema mi nebaitusisize nzila yenefita mwa Samaria. Batu bane bapila mwa munzi omuñwi wa Samaria nebasika baamuhela. Ki lika mañi zanaaezize Joani? Yena ni muhulwanaa hae Jakobo, nebabuzize Jesu haiba naatabela kuli babize mulilo kuzwa kwa lihalimu kuli uto yundisa batu kaufela mwa munzi wo! (Luka 9:52-56) Nako yeñwi hape, Joani naasika bonisa lilato baapositola babañwi. Kubonahala kuli yena ni muhulwanaa hae Jakobo, nebabulelezi bo maa bona kuyo bakupela litulo zetuna ku Jesu, ili kumuina kwatuko mwa Mubuso wahae. Balutiwa babañwi hane bautwile zanaaezize Jakobo ni Joani, babanyemela hahulu! (Mat. 20:20, 21, 24) Nihaike kuli Joani naaezize mafosisa ao kaufela, Jesu naamulata.—Joa. 21:7.

5. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

⁵ Mwa taba ye, lukanyakisisa mutala wa Joani ni litaba zeñwi zanaañozi ka za lilato. Halunze lueza cwalo, lukaituta molukona kuboniseza lilato kwa mizwale ni likaizeli baluna. Hape lukanyakisisa nzila ya butokwa yakona kubonisa ka yona toho ya lubasi kuli walata lubasi lwahae.

6. Jehova ubonisize cwañi kuli walulata?

⁶ Hañata lukona kunahana kuli kulata mutu kutalusa kumutabela kamba kumubulelela litaba zende. Kono haiba lwalata mutu yo luli, lukabonisa cwalo ka likezo. (Mubapanye Jakobo 2:17, 26.) Ka mutala, Jehova walulata. (1 Joa. 4:19) Mi mwa Bibele ulubulelezi manzwi amande abonisa kuli walulata. (Samu 25:10; Maro. 8:38, 39) Nihakulicwalo, lunani buikolwiso bwa kuli Mulimu walulata isiñi feela kabakala lika zabulela, kono kabakala lika zasweli kuluezeza. Joani naañozi kuli: “Lilato la Mulimu nelipatuluzwi cwana ku luna: Mulimu naalumile Mwanaa hae wa libanda mwa lifasi kuli lukone kufumana bupilo ka yena.” (1 Joa. 4:9) Jehova naatuhelezi Mwanaa hae yalatwa kuli anyandiswe ni kulushwela. (Joa. 3:16) Kacwalo, lunani buikolwiso bwa kuli Jehova walulata.

7. Jesu naabonisize cwañi kuli walulata?

⁷ Jesu naabulelezi balutiwa hae kuli naabalata. (Joa. 13:1; 15:15) Naabonisize  lilato lelituna ku bona ni ku luna isiñi feela ka litaba zanaabulezi kono ni ka lika zanaaezize. Jesu naabulezi kuli: “Hakuna mutu yanani lilato lelifita le, kuli mutu atobohe bupilo bwahae kabakala balikani bahae.” (Joa. 15:13) Ki lika mañi zeluswanela kueza hamulaho wa kunahanisisa lika zaluezelize Jehova ni Jesu?

8. Liñolo la 1 Joani 3:18 lilususueza kuezañi?

⁸ Lubonisa kuli lwalata Jehova ni Jesu ka kumamela milao yabona. (Joa. 14:15; 1 Joa. 5:3) Mi Jesu ulufile taelo yenongile ya kuli luswanela kulatana. (Joa. 13:34, 35) Haluswaneli feela kubulela kuli lwalata mizwale ni likaizeli baluna kono hape luswanela kubonisa ka likezo zaluna kuli lwabalata. (Mubale 1 Joani 3:18.) Lukona kubonisa cwañi kuli lwabalata?

9. Joani naabonisize cwañi kuli naalata batu babañwi?

⁹ Joani naakona kuina ni bo ndatahe ni kufumana masheleñi amañata mwa pisinisi ya litapi yene lueza lubasi lwahae. Mwa sibaka sa kueza cwalo, aikatulela kuli mwa bupilo bwahae kaufela, naakatusa batu kuziba niti ka za Jehova ni Jesu. Bupilo bwanaaiketezi kupila Joani nesi bobubunolo. Naanyandisizwe hahulu, mi ibato ba kwa mafelelezo a linako za baapositola, Joani hanaali musupali, naaizo tamelwa kwa sibaka sisili. (Lik. 3:1; 4:1-3; 5:18; Sin. 1:9) Joani niha naalengilwe mwa tolongo kabakala kukutaza za Jesu naabonisize kuli naalata babañwi. Ka mutala, hanaali mwa sioli sa Patmosi, naañozi buka ya Sinulo, mi alukisa kuli ilumelwe kwa liputeho ilikuli bazibe “lika zelukela kuezahala hona cwale-cwale fa.” (Sin. 1:1) Mi kubonahala kuli hasaalukuluzwi mwa tolongo kwa Patmosi, naañozi buka yahae ya Evangeli ka za bupilo bwa Jesu ni bukombwa bwahae. Hape naañozi mañolo amalaalu kuli asusueze ni kutiisa mizwale ni likaizeli bahae. Mukona kulikanyisa cwañi mutala wa Joani wa buitomboli?

10. Mukona kubonisa cwañi kuli mwalata batu babañwi?

¹⁰ Mukona kubonisa kuli mwalata batu ka lika zemuketa kueza mwa bupilo. Batu mwa lifasi la Satani babata kuli muitusise nako ni maata amina kaufela kueza lika zetusa feela mina, kuipatela masheleñi kamba kuipatela libubo. Kono Bakreste mwa lifasi kaufela, baitusisa nako yabona yeñata kukutaza taba yende ya Mubuso ni kutusa batu kusutelela ku Jehova. Babañwi mane baikatulezi kukena mwa sebelezo ya nako kaufela ilikuli bakutaze ni kuluta batu.

11. Bakreste babañata babasepahala babonisa cwañi kuli balata Jehova ni mizwale ni likaizeli babona?

¹¹ Bakreste babañata batandanga nako yeñata kwa misebezi yabona ilikuli bona ni mabasi abona babe ni lika zebatokwa. Nihakulicwalo, Bakreste babasepahala bao baeza mobakonela kaufela kutusa kopano ya Mulimu. Ka mutala, babañwi baeza musebezi wa kutusa babawezwi ki likozi, babañwi bona baeza misebezi ya buyahi, mi Bakreste kaufela bazwisanga linubu za kutusa mwa musebezi wa mwa lifasi kaufela. Baezanga lika zeo kakuli balata Mulimu ni batu. Sunda ni sunda lubonisa kuli lwalata mizwale ni likaizeli baluna ka kufumaneha kwa mikopano ni kualaba. Nihaike kuli fokuñwi lwakatalanga, lwafumanehanga kwa mikopano yeo. Lwaalabanga niha lukona kuikalelwa. Mi nihaike kuli kaufelaa luna lukopana ni miinelo yetaata, lwasusuezanga babañwi pili mikopano isika kalisa kale ni hasamulaho. (Maheb. 10:24, 25) Kaniti luli, lwaitebuha musebezi obasweli kueza mizwale ni likaizeli baluna!

12. Ki nzila ifi yeñwi yanaabonisize ka yona Joani kuli naalata mizwale ni likaizeli bahae?

 ¹² Joani naabonisize kuli naalata mizwale ni likaizeli bahae isiñi feela ka kubababaza, kono hape ni ka kubakalimela. Ka mutala, mwa mañolo ahae, Joani naababalize mizwale ni likaizeli bahae kabakala tumelo yabona ni misebezi yabona yeminde, kono hape naabafile kalimelo yenongile ka za kueza sibi. (1 Joa. 1:8–2:1, 13, 14) Ka mukwa oswana, luswanela kubabazanga mizwale ni likaizeli baluna kabakala lika zende zebaeza. Kono haiba lulemuha kuli muzwale kamba kaizelaa luna ukalile kuba ni mukwa omaswe, luswanela kumubonisa lilato ka kumukalimela ka maseme. Mutu utokwa kuba ni bundume kuli akalimele mulikanaa hae, kono Bibele ibonisa kuli mulikani wa niti ushemuna kamba kusikulula mulikanaa hae.—Liprov. 27:17.

13. Ki lika mañi zelusa swaneli kuezanga?

¹³ Fokuñwi, lukona kubonisa kuli lwalata mizwale ni likaizeli baluna ka kusaeza lika zeñwi. Ka mutala, haluakufangi kuhalifa kabakala litaba zebabulela. Halunyakisiseñi taba yeñwi yeneezahezi ka nako ya bupilo bwa Jesu bwa fa lifasi. Jesu naabulelezi balutiwa bahae kuli baswanela kuca nama yahae ni kunwa mali ahae kuli bafumane bupilo. (Joa. 6:53-57) Taba yeo neikomokisize hahulu balutiwa bahae babañata kuli mane batuhela kuzamaya ni yena, kono balikani bahae ba niti kukopanyeleza cwalo ni Joani nebasika eza cwalo. Nebabonisize busepahali ka kuzwelapili kuba ni yena. Nebasika utwisisa zanaatalusa Jesu, mi kubonahala kuli nebakomokisizwe ki litaba zanaabulezi. Niteñi, balikani ba Jesu babasepahala bao nebasika nahana kuli litaba zanaabulezi Jesu nelifosahalile, mi nebasika sitataliswa ki zona. Kono neba musepile kakuli nebaziba kuli litaba zanaabulezi neli za niti. (Joa. 6:60, 66-69) Kaniti luli, haluswaneli kuakufa kuhalifa kabakala litaba zebabulela batu babañwi. Kono luswanela kubafa nako ya kuli balubulelele zebatalusa.—Liprov. 18:13; Muek. 7:9.

14. Ki kabakalañi halusa swaneli kutoya mizwale ni likaizeli baluna?

¹⁴ Joani hape ulueleza kuli lusike lwatoya mizwale ni likaizeli baluna. Haiba lusamameli kelezo yeo, Satani wakona kulukukueza. (1 Joa. 2:11; 3:15) Taba yeo ki yona yeneezahezi kwa Bakreste babañwi kwa mafelelezo a linako za baapositola. Satani naaezize mwanaakonela kaufela kutahisa kuli batanga  ba Mulimu batoyane ni kutuhela kuswalisana. Joani hanaañola mañolo ahae, baana bane banani moya oswana ni wa Satani nese bakeni kale mwa puteho. Ka mutala, Diotrefi naatahisa filikanyo yetuna mwa puteho yeñwi. (3 Joa. 9, 10) Naasakuteki baana-bahulu bane balumilwe ki ba sitopa sesietelela kuli bapotele liputeho. Mane naalikile kuleleka mwa puteho Bakreste bane babata kuamuhela batu banaasa lati. Kaniti luli, ao neli mafosisa amatuna! Ni kacenu, Satani ueza mwakonela kaufela kutahisa kuli batu ba Mulimu basike baswalisana ni kutusana. Nikamuta lusike lwatoya mizwale ni likaizeli baluna ni kutuhela kubatusa.

15. Ki lika mañi zaswanela kuhupula toho ya lubasi?

¹⁵ Nzila yeñwi yakona kubonisa ka yona toho ya lubasi kuli walata lubasi lwahae ki ka kulufumanela zelutokwa kwa mubili. (1 Tim. 5:8) Niteñi, uswanela kuhupula kuli nto ya butokwa hahulu yaswanela kueza ki kutusa lubasi lwahae kwa moya. (Mat. 5:3) Mulemuhe mutala omunde watomezi Jesu litoho za mabasi. Ka kuya ka buka ya Evangeli ya Joani, Jesu hanaashwa fa kota ya linyando, naasanahana za kutusa lubasi lwahae. Joani naayemi ni mahe Jesu, Maria, kwa sibaka kwanaakokotezwi Jesu. Nihaike kuli Jesu naautwa butuku bobutuna, naakupile Joani kubabalela Maria. (Joa. 19:26, 27) Banyani ba Jesu nebakona kubabalela hande Maria kwa mubili, kono kubonahala kuli ka nako yeo nekusina ku bona yanaali mulutiwa wahae. Kacwalo, Jesu naabata kubona teñi kuli Maria wababalewa hande kwa moya ni kwa mubili.

16. Ki buikalabelo mañi bwanaanani bona Joani?

¹⁶ Joani naanani buikalabelo bobuñata. Ka kuba muapositola, naali yomuñwi wa batu bane baokamela musebezi wa kukutaza. Hape kubonahala kuli Joani naanyezi; kacwalo naakatokwa kubabalela lubasi lwahae kwa moya ni kwa mubili. (1 Makor. 9:5) Ki tuto mañi yebaituta litoho za mabasi kwa mutala wahae kacenu?

17. Toho ya lubasi ukona kubonisa cwañi kuli walata lubasi lwahae?

¹⁷ Muzwale yali toho ya lubasi, ukona kuba ni buikalabelo bobutuna bobuñata. Ka mutala, uswanela kusebeza ka taata haali kwa mubeleko ilikuli alumbekehise Jehova. (Maef. 6:5, 6; Tite 2:9, 10) Mi ukona kuba ni buikalabelo bobuñwi mwa puteho bobucwale ka kulisa mizwale ni likaizeli bahae ni kuetelela  mwa musebezi wa kukutaza. Mi hape uswanela kuba ni tomahanyo ya kuitutanga Bibele ni musalaa hae ni bana bahae kamita. Unani buikalabelo bwa kubatusa kufumana zebatokwa kwa mubili, kubatusa kuba ni tabo, ni kubababalela kwa moya mi lubasi lwahae lukaitebuha hahulu buikatazo bwaeza.—Maef. 5:28, 29; 6:4.

18. Ki buikolwiso mañi bwanaanani bona Joani?

¹⁸ Joani naapilile ka nako yetelele mi naaikozi lika zende zeñata. Kono hape naakopani ni miinelo yetaata yemiñata yenekona kufokolisa tumelo yahae. Niteñi, naaezize mwanaakonela kaufela kumamela milao ya Jesu, kukopanyeleza cwalo ni taelo ya kulata mizwale ni likaizeli bahae. Kabakaleo, Joani naanani buikolwiso bwa kuli Jehova ni Jesu neba mulata, mi nebaka mutusa kutiyela muinelo ufi kamba ufi otaata wanaaka kopana ni ona. (Joa. 14:15-17; 15:10; 1 Joa. 4:16) Satani ni lifasi lahae nebasika kona kupaleliswa Joani kulata mizwale ni likaizeli bahae ka manzwi ni ka likezo.

19. Liñolo la 1 Joani 4:7 lilususueza kuezañi, mi ki kabakalañi?

¹⁹ Sina Joani, lupila mwa lifasi lelizamaiswa ki Satani, yena mulimu wa lifasi le yanani sitoyo. (1 Joa. 3:1, 10) Satani ubata kuli lutuhele kulata mizwale ni likaizeli baluna, kono haana kukona kueza cwalo konji haiba lumulumeleza. Haike luikatulele kulata mizwale ni likaizeli baluna ni kubonisa kuli lwabalata ka lika zelubulela ni zelueza. Haiba lueza cwalo, lukaba ni tohonolo ya kuswalisana ni lubasi lwa Jehova lolulatana, mi lukaba ni tabo yetuna mwa bupilo.—Mubale 1 Joani 4:7.