1. Lelo buswe bwa Leza bukulengejanga wimone namani?

MUTUMIBWA Yoano wālembele amba, “Leza i buswe.” (1 Yo. 4:8) Bino binenwa’tu bityetye bituvuluja bubinebine bukatampe bwa amba: Leza i Nsulo ya būmi, kadi i Nsulo ya buswe. Bine, Yehova witusenswe! Buswe bwandi bwitulengejanga twikale na mutyima-ntenke, na nsangaji, ne kusepelela.

2. Mungya Mateo 22:37-40, le mbila ibidi mikatampe i mbila’ka, ne mwanda waka tubwanya padi kukomenwa kukōkela mbila ya bubidi?

² Bene Kidishitu kebalombolangapo buswe enka shi abasake. Ino i mbila. (Tanga Mateo 22:37-40.) Shi tubayuka Yehova senene, tubwanya kupēlelwa kukōkela mbila mibajinji. Yehova byadi mubwaninine; witutele mutyima ne kwitulongela bintu na kanye. Inoko, tubwanya padi kukomenwa kukōkela mbila ya bubidi. Mwanda waka? Mwanda batutu ne bakaka, bene babadilwa mu bakwetu ba pabwipi, i bampikwa kubwaninina. Kyaba kimo, babwanya kunena ne kulonga bintu byotumona’mba kebalongele’byopo na buswe ne kanye. Yehova wāyukile amba ano makambakano aketutana, o mwanda wāpēle balembi bamo ba Bible bukomo bwa mushipiditu, balembe madingi mayampe atala muswelo otubwanya kwisanswa batwe bene na bene ne kine kyotufwaninwe kwisanshilwa. Mulembi umo bidi i Yoano.​—1 Yo. 3:11, 12.

3. Le i bika byānenene Yoano pa mwanda utala buswe?

³ Mu bilembwa byandi, Yoano wānenene ukoma’mba bene Kidishitu bafwaninwe kulombola buswe. Na bubine, mu nsekununi yandi itala būmi bwa Yesu, Yoano i mutele’mo kishima “buswe” ne “kuswa” misunsa mivule kutabuka balembi bakwabo basatu ba Evanjile. Yoano wādi na kintu kya myaka katwa  paālembele nsekununi ya ino Evanjile ne mikanda mikwabo isatu. Bino binenwa bya ku bukomo bwa mushipiditu bilombola’mba, mwine Kidishitu ufwaninwe kulonga bintu byonso na buswe. (1 Yo. 4:10, 11) Inoko, Yoano byāmulombele kitatyi pa kulonga bintu na buswe.

4. Lelo Yoano wādi ulombola nyeke bakwabo buswe?

⁴ Yoano paādi nkasampe, kādipo ulombola nyeke buswe. Kimfwa, difuku dimo Yesu ne bandi bana ba bwanga bāpityīle mu Samadia pobādi benda ku Yelusalema. Bantu bamo ba mu kibundi kya Samadia bāpela kwibatundaila na kizaji. Le Yoano wālongele’po namani? Wānenene Yesu balombe mudilo utūke mūlu, uloteje bekadi bonso ba kibundi! (Luka 9:52-56) Difuku dikwabo, Yoano wākomenwe kulombola batumibwa bakwabo buswe. Bimweka’mba aye ne mwanabo Yakoba, bānenene inabo akebalombele kudi Yesu bifuko bya ntumbo mu Bulopwe. Batumibwa bakwabo pa kuyuka byālongele ba Yakoba ne Yoano, bāloba bininge! (Mat. 20:20, 21, 24) Inoko, Yesu wādi usenswe Yoano nansha byaādi na bilubo.​—Yoa. 21:7.

5. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

⁵ Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa kimfwa kya Yoano ne pa bintu bimo byaālembele bitala pa buswe. Kitatyi kyotwisambila’po, tusa kuyuka muswelo otubwanya kulombola batutu ne bakaka buswe. Kadi tusa kuyuka muswelo muyampe ubwanya mutwe wa kisaka kulombola’mba usenswe kyandi kisaka.

6. Le Yehova walombwele namani amba witusenswe?

⁶ Divule dine, tubwanya kulanga’mba buswe i ngikadila imwekelanga ku binenwa biyampe. Inoko, buswe bwa bine bufwaninwe ne kumwekela ku bilongwa. (Dingakanya na Yakoba 2:17, 26) Kimfwa, Yehova witusenswe. (1 Yo. 4:19.) Kadi i mulombole buswe bwandi kupityila ku binenwa biyampe bilembelwe mu Bible. (Ñim. 25:10; Loma 8:38, 39) Inoko, tuyukile amba Leza ketusenswepo’tu enka mu byanena, ino i ne mu byalonga. Yoano wālembele amba: “Pano e pasokokēle buswe bwa Leza kotudi, amba Leza watumine wandi Mwana wa bunka mu ino ntanda mwanda wa tumone būmi kupityila kudi aye.” (1 Yo. 4:9) Yehova wālekele wandi Mwana wasenswe, asusuke ne kufwa pa mwanda wetu. (Yoa. 3:16) Bine, Yehova witusenswe bya binebine

7. Le Yesu wālongele bika pa kulombola’mba witusenswe?

⁷ Yesu wākulupije bandi bana ba bwanga’mba wibasenswe kisanso kikatampe. (Yoa. 13: 1; 15:15) Wālombwele buswe bwandi bukatampe bwaādi wibasenswe ne bwaetusenswe kupityila ku byaānenene ne byaālongele. Yesu wānenene amba: “I kutupu wa buswe bukatampe kutabuka buno’bu, amba muntu apāne būmi bwandi pa mwanda wa balunda nandi.” (Yoa. 15:13) Le tukasaka kulonga bika kitatyi kyotulangulukila pa byobya bitulongēle ba Yehova ne Yesu?

8. Le 1 Yoano 3:18 unena’mba tufwaninwe kulonga bika?

⁸ Tulombolanga’mba tusenswe ba Yehova ne Yesu na kwibakōkela. (Yoa. 14:15; 1 Yo. 5:3) Kadi Yesu wētusoñenye kwisanswa batwe bene na bene. (Yoa. 13:34, 35) Ketufwaninwepo kulombola’nka mu binenwa’mba tusenswe batutu ne bakaka, ino tufwaninwe ne kumwekeja buswe botwibasenswe mu byotulonga. (Tanga 1 Yoano 3:18.) Le i bika byotubwanya kulonga pa kulombola’mba twibasenswe?

9. Le buswe bwālengeje Yoano alonge bika?

⁹ Yoano wādi ukokeja kushikata na shandi ne kukimba lupeto mu kaji ka kisaka ka buluwe. Ino mu būmi bwandi bonso, wākweshe bantu befunde bubine butala padi Yehova ne Yesu. Yoano kātongelepo būmi bupēla. Bāmupangilepangile, kadi dya ku mfulo kwa myaka katwa kabajinji, aye papo ke mununu, bāmukuta pa kisanga. (Bil. 3:1; 4:1-3; 5:18; Kus. 1:9) Nansha ke pobāmukutyile pa mwanda wa kusapula myanda ya Yesu, Yoano wālombwele amba usenswe bakwabo. Kimfwa, paādi pa kisanga kya Patamosa, wālembele mukanda wa kusokwelwa, kupwa wātumina’o bipwilo mwanda wa bayuke “bintu bifwaninwe kulongeka panopano.” (Kus. 1:1) Ebiya, padi pa kupwa kukutululwa pa kisanga kya Patamosa, Yoano wālemba nsekununi ya Evanjile yandi itala būmi bwa Yesu ne mwingilo wandi. Kadi wālemba ne mikanda isatu mwanda wa kukankamika ne kukomeja banababo bene Kidishitu. Le i muswelo’ka obwanya kwiula būmi bwa kwipāna bwa Yoano?

10. Le ubwanya kulombola namani amba usenswe bantu?

¹⁰ Ubwanya kulombola buswe bosenswe bantu kupityila ku bintu byotonga kulonga mu būmi. Ntanda ya Satana ikakusakila wingidije kitatyi ne bukomo bobe bonso mwanda wa kamweno ka abe mwine, ulonge bukomo bwa kukimba lupeto ne ntumbo. Inoko, basapudi ba Bulopwe bepāne ba ntanda yonso basapulanga kitatyi kivule myanda miyampe ne kukwasha bantu bafwene kudi Yehova. Bamo babwanya’nka ne kusapula ne kufundija kitatyi kyonso.

11. Lelo basapudi bavule ba kikōkeji balombolanga namani amba basenswe Yehova ne batutu ne bakaka?

¹¹ Bene Kidishitu bavule ba kikōkeji, bengilanga twaji twa kitatyi kyonso mwanda wa kwikwatakanya abo ne bisaka byabo. Nansha nabya, bano basapudi ba kikōkeji bakwatakanyanga bulongolodi bwa Leza mu miswelo yo-yonso. Kimfwa, bamo babwanya kwingila mu kukwasha boba baponenwe na bimpengele, bakwabo nabo mu mwingilo wa lūbako, kadi muntu ense udi na mukenga wa kuleta byabuntu bya mwingilo wa ntanda yonso. Baloñanga uno muswelo mwanda basenswe Leza ne bakwabo. Yenga ne yenga, tulombolanga’mba tusenswe batutu ne bakaka na kutanwa ku kupwila ne kulondolola’ko. Nansha byotubwanya kukōka, tutanwanga ku kuno kupwila. Nansha byotubwanya kwivwana bumvu, tulondololanga’ko. Nansha batwe bonso byotudi na makambakano, tukankamikanga bakwetu kumeso kwa kupwila ne pa kupwa kupwila. (Bah. 10:24, 25) Bine, tufwijanga’ko pa mingilo ingila batutu ne bakaka!

12. Le i muswelo’ka mukwabo wālombwele Yoano amba usenswe banababo bene Kidishitu?

 ¹² Yoano wālombwele amba usenswe banababo bene Kidishitu na kwibafwija’ko ne kwibadingila. Kimfwa, mu mukanda wandi mubajinji, Yoano wāfwijije’ko banababo bene Kidishitu pa lwitabijo lwabo ne mingilo yabo miyampe, inoko kadi wēbadingile na kusumininwa pa mwanda wa bubi. (1 Yo. 1:8–2:1, 13, 14) Muswelo umo onka, netu tufwaninwe kufwija’ko batutu ne bakaka pa bintu biyampe byobalonga. Ino shi mwanetu waikala na ngikadila nansha na kibidiji kibi, tukalombola buswe na kumulombola na bunwa bintu byafwaninwe kwivwana. Shako pa kudingila mulunda bilombanga bukankamane, inoko Bible unena’mba balunda ba bine benonanga nansha kwilemununa abo bene na bene.​—Nki. 27:17.

13. Le i bika byoketufwaninwepo kulonga?

¹³ Kyaba kimo tulombolanga’mba tusenswe batutu ne bakaka kupityila ku byotuleka kulonga. Kimfwa, ketulobengapo bukidibukidi pa byobanena. Tulangulukilei pa bintu byālongekele dya ku mfulo kwa būmi bwa Yesu pano pa ntanda. Wāsapwidile bandi bana ba bwanga amba shi basaka kupanda, bafwaninwe kudya ngitu yandi ne kutoma mashi andi. (Yoa. 6:53-57) Bino binenwa byāsense bana ba bwanga bavule bāmunyema, ino balunda nandi ba bine kubadila’mo ne Yoano, kebāmunyemenepo. Bāikele nandi nyeke. Kebāivwanijepo byādi bisaka kunena Yesu, kadi padi byēbatulumwije. Inoko, balunda ba Yesu ba kikōkeji kebāmwenepo amba wanena bibi ne kumulobela. Bādi bamukulupile, mwanda bādi bayukile amba wisambanga bubine. (Yoa. 6:60, 66-69) Bine, ke biyampepo kuloba bukidibukidi pa binena balunda! Ino, twibapei mukenga wa kushintulula byobakimba kunena.​—Nki. 18:13; Mus. 7:9.

14. Mwanda waka ketufwaninwepo kushikwa batutu ne bakaka?

¹⁴ Kadi Yoano wētusoñenye tuleke kushikwa batutu ne bakaka. Shi tubaleka kwivwana ano madingi, nabya tukapa Satana mukenga wa kwitwingidija. (1 Yo. 2:11; 3:15) Kino kyāfikīle ne bantu bamo dya ku mfulo kwa myaka katwa kabajinji Yesu ke Mwiye. Satana wālongele bukomo bwa kukankamika mushikwa ne nkalañani mu bantu ba Leza. Kitatyi kyāsonekele Yoano uno mukanda, bantu ba ino ngikadila ya Satana bātwelele mu kipwilo. Kimfwa, Deotefese wāletele nkalañani mikatampe mu  kipwilo kimo. (3 Yo. 9, 10) Kādipo ulēmekele mikendi yendakana ya kitango kyendeji. Wālongele’nka ne bukomo bwa kupanga mu kipwilo boba bādi batambula na kizaji bantu bashikilwe. Bine, kino i kibengo! Satana ukilonga bukomo bukatampe bwa kukalañanya ne kunekenya bantu ba Leza dyalelo. Ketwakalekai mushikwa witukalañanye.

15. Le i bika bifwaninwe kuvuluka mutwe wa kisaka?

¹⁵ Muswelo umo muyampe ubwanya mutwe wa kisaka kulombola’mba usenswe kisaka kyandi, i kuvuija bisakibwa byabo bya ku ngitu. (1 Tm. 5:8) Inoko ufwaninwe kuvuluka’mba, kintu kya mvubu kutabuka i bisakibwa bya ku mushipiditu bya kyandi kisaka. (Mat. 5:3) Tulangulukilei bidi pa kimfwa kyobashidile mitwe ya bisaka kudi Yesu. Evanjile ya Yoano inena’mba, Yesu paādi ufwila ku mutyi wa masusu wādi ukivulukile kisaka kyabo. Yoano wādi wimene kubwipi na Madia inandya Yesu ku kifuko kobādi bepaila Yesu. Nansha byaādi na misanshi mikatampe, Yesu wānenene Yoano alele Madia. (Yoa. 19:26, 27) Yesu wādi na banababo bādi padi bavuija bisakibwa bya ku ngitu bya Madia, ino bimweka’mba i kutupu nansha umo wādi ke wandi mwanā bwanga mu kine kitatyi’kya. O mwanda Yesu wākimbile wa kuvuija bisakibwa bya ku ngitu ne bya ku mushipiditu bya Madia.

16. Le Yoano wādi na mingilo’ka?

¹⁶ Yoano wādi na mingilo mivule ya kwingila. Byaādi mutumibwa, wādi utangidile mwingilo wa busapudi. Kadi byaādi padi na mukaji, wādi ufwaninwe kuvuija bisakibwa bya ku ngitu ne bya ku mushipiditu bya kyandi kisaka. (1 Ko. 9:5) Le i ñeni’ka ibwanya kuboila’ko mitwe ya bisaka dyalelo?

17. Mwanda waka mutwe wa kisaka ufwaninwe kuvuija bisakibwa bya ku mushipiditu bya kisaka kyandi?

¹⁷ Shi tutu i mutwe wa kisaka, ubwanya padi kwikala na mingilo mivule. Kimfwa, ufwaninwe kwikala nkanka mu kandi kaji mwanda wa mwiendelejo wandi utumbije Yehova. (Ef. 6:5, 6; Tet. 2:9, 10) Kadi ubwanya kwikala na mingilo mu kipwilo, kimfwa wa kukumba ne kutangidila mwingilo wa busapudi. Kadi ufwaninwe kwifunda Bible kitatyi ne kitatyi na wandi mukaji ne bandi bana. Bine, bakamufwija’ko pa bukomo bwalonga bwa kwibakwasha bekale bakomo ku ngitu, mu ñeni ne ku mushipiditu.​—Ef. 5:28, 29; 6:4.

18. Le i bika byādi biyukile Yoano?

¹⁸ Yoano wālēle myaka mivule ne kwimwena bintu biyampe bivule mu būmi. Wātenwe na makambakano a miswelo yonso ādi abwanya kuzozeja lwitabijo lwandi. Ino, wādi ulonga nyeke bukomo bwa kulama mbila ya Yesu, kubadila’mo ne ya kusanswa banababo bene Kidishitu. Pa kino, Yoano wādi uyukile amba ba Yehova ne Yesu bamusenswe ne amba bakamupa bukomo bwa kūminina makambakano o-onso. (Yoa. 14:15-17; 15:10; 1 Yo. 4:16) I kutupu kintu nansha kimo kyālongele Satana ne ntanda yandi, kyālengeje Yoano aleke kusanswa banababo bene Kidishitu mu binenwa ne mu bilongwa.

19. Le 1 Yoano 4:7 witukankamika tulonge bika ne mwanda waka?

¹⁹ Pamo bwa Yoano, netu tudi mu ntanda idi mu lupusa lwa Satana, leza wa nshikani wa ino ngikadilo ya bintu. (1 Yo. 3:1, 10) Nansha byasaka tuleke kusanswa batutu ne bakaka, ino ukabwanya enka shi tubamuleka alonge namino. Nanshi tusumininwei kusanswa batutu ne bakaka, ne kulombola’mba twibasenswe mu byotunena ne mu byotulonga. Nabya tukekala na nsangaji ya kubadilwa mu kisaka kya Yehova, kadi būmi bwetu bukekala bwa nsangaji.​—Tanga 1 Yoano 4:7.