1. ¿Imaynataq tarikunchik Jehova Dios kuyawasqanchikta yachaspanchik?

APOSTOL Juanmi nirqa: “Diosqa kuyakuqllañam”, nispa (1 Juan 4:8). Jehova Diosmantamá kawsakuyqa hamun, chaynataqmi kuyakuypas paymanta hamun. Pay kuyawaptinchikmi hawka hinaspa kusisqa kanchik.

2. (1) Mateo 22:37-40 nisqanman hinaqa, ¿mayqankunataq aswan allin kamachikuykunaqa? (2) ¿Imanasqataq runamasinchikkunata kuyayqa sasa kanman?

² Jehova Diosmi kamachiwanchik paytawan runamasinchikkunata kuyanapaq (qaway Mateo 22:37-40). Diosqa mana pantaq, llakipayakuq hinaspa tukuy imata quwaqninchikmi. Chaymi payta kuyayqa mana sasachu. Iñiqmasinchikkunata hinaspa hukkunata kuyaymi ichaqa sasa kanman. Paykunaqa pantaq kasqankuraykum wakinpiqa rimasqankuwan utaq ruwasqankuwan sientirachiwachwan. Chaymi Diosqa serviqninkunawan palabranpi qillqachirqa kuyanakuyninchik ancha allin kasqanmanta, huknin qillqaqmi karqa Juan (1 Juan 3:11, 12).

3. ¿Imamantam Juanqa qillqasqanpi astawan rimarqa?

³ Apostol Juanqa qillqasqankunapiqa iñiqpura kuyanakuymantam astawan rimarqa. Mateo, Marcos hinaspa Lucas qillqakunamantaqa Juan qillqapim kuyakuymantaqa astawan riman. Juanqa yaqa pachak watanpi kachkaspanmi  sutinta apaq tawa qillqakunataqa qillqarqa. Chaypi qillqasqanmi qawachiwanchik kuyakuywan imatapas ruwanapaq (1 Juan 4:10, 11). Chayna kaytaqa manamá kikin Juanpas chayllachu yacharqa.

4. ¿Imaynam Juanqa karqa musullaraq kachkaspan?

⁴ Juanqa manam llapankuwanchu kuyakuq karqa musullaraq kachkaspanqa. Huk kutipim Jesuswan apostolninkuna Jerusalenman richkarqaku Samaria llaqtanta. Hinaptinmi huk llaqtachapi yachaq runakuna mana samaykachiyta munarqakuchu. Chaymi chay runakunapaq piñakuspan Juanqa Jesusta kaynata nirqa: “Señor, ¿munankichu hanaq pachamanta nina uraykamuspan kay runakunata hukllata chinkarachinanpaq ninaykuta?”, nispa (Luc. 9:52-56). Huk kutipipas Juanqa kikillanpaq munaspanmi wawqin Santiagopiwan mamankuta nirqaku Jesus kamachiptin waqtanpi tiyanankupaq niykunanpaq. Chayta wakin apostolkuna yacharuspankum piñakurqaku (Mat. 20:20, 21, 24). Chaywanpas Juanqa Jesuspa kuyasqanmi karqa (Juan 21:7).

5. ¿Imamantam kay yachachikuypi yachasunchik?

⁵ Kay yachachikuypim yachasunchik apostol Juanta imayna qatipakunamanta hinaspa kuyakuymanta paypa qillqasqanmanta. Yachasuntaqmi iñiqmasinchikkuna kuyasqanchikta imayna qawachinamantapas chaynataq qusakuna ayllunku kuyasqankuta imayna qawachinankumantapas.

6. ¿Imaynatam yachanchik Jehova Dios kuyawasqanchikta?

⁶ Pitapas kuyaspaqa manam rimaspallachu kuyasqanchiktaqa qawachinchik, aswanqa allinkuna ruwasqanchikwanmi (tupachiy Santiago 2:17, 26 nisqanwan). Jehova Diosqa anchatam kuyawanchik (1 Juan 4:19). Chayna kuyawasqanchiktam qawachiwanchik palabranpi “kuyaykim” niwasqanchikwan (Sal. 25:10; Rom. 8:38, 39). Payqa kuyawasqanchiktaqa qawachiwanchiktaqmi ñuqanchikpaq allinkunata ruwasqanwanpas. Chaymi Juan kaynata qillqarqa: “Diosninchikmi sapallan churinta kay pachaman kachamurqa churinrayku kawsakuyniyuq kananchikpaq, chaynatam Diosninchikqa kuyawasqanchikta qawachiwarqanchik”, nispa (1 Juan 4:9). Arí, Jehova Diosqa anchata kuyawaspanchikmi kuyasqan churinta kay pachaman kachamurqa ñakarispa ñuqanchikrayku wañunanpaq (Juan 3:16).

7. ¿Imaynatam yachanchik Jesus kuyawasqanchikta?

 ⁷ Jesuspas qatiqninkunatam nirqa ancha kuyasqanta (Juan 13:1; 15:15). Chaywanpas, ancha kuyawasqanchiktaqa qawachiwarqanchik ñuqanchikrayku wañukusqanwanmi. Chaymi nirqa: “Amistadninkunarayku pipas vidanta quqmi ancha kuyakuyniyuqqa, manam pipas kanchu chayna kuyakuqmanta aswan kuyakuyniyuqqa”, nispa (Juan 15:13). Chaynaqa, ¿imatam ruwananchik Jehova Dioswan churin Jesus kuyawasqanchikrayku tukuy ima ruwasqankuta yachaspanchik?

8. 1 Juan 3:18 nisqanman hinaqa, ¿imatam ruwananchik?

⁸ Jehova Diostawan Jesustaqa kuyanchik paykunata kasukuspanchikmi (Juan 14:15; 1 Juan 5:3). Jesuspas kamachiwarqanchikmi iñiqmasinchikkunawan kuyanakunanchikpaq (Juan 13:34, 35). Iñiqmasinchikkunataqa kuyananchik manam simillanchikwanchu, aswanqa imatapas sunqumanta ruwaspam (qaway 1 Juan 3:18). Qatiqninpiyá yachaykusun iñiqmasinchikkunata kuyaspa imakuna ruwananchikmanta.

9. ¿Imatam Juanqa ruwarqa iñiqmasinkunata kuyaspan?

⁹ Juanqa taytanwanmi challwa hapiypi llamkarqaku. Chaypi hinalla llamkaspa tukuy imayuq kananmantaqa Jehova Diosmanta hinaspa Jesusmanta runakunaman yachachinanpaqmi tantiakururqa. Paykunamanta willakusqanraykum Juantaqa chiqnirqaku. Yuyaqña kachkaptinpas willakusqanraykum presocharuspanku karu llaqtaman aparurqaku (Hech. 3:1; 4:1-3; 5:18; Apoc. 1:9). Chayna kachkaspanpas Juanqa manam qunqarqachu iñiqmasinkunataqa. Chaymi Patmos llaqtapi kachkaspan musquyninpi hina Jesuspa qawachisqanta iñiqmasinkunaman qillqarqa, chaynapi imakuna pasakunanmanta yachanankupaq (Apoc. 1:1). Chaymantañataqmi qillqarqa Jesuspa ruwasqanmantawan yachachisqanmanta rimaq qillqata. Yaqachusmi chaytaqa qillqarqa carcelmanta lluqsiruspan. Iñiqmasinkunamanqa apachirqataqmi kimsa cartatapas, chaynapi kallpanchananpaq. ¿Imaynatam Juanta qatipakuchwan?

10. ¿Imatam ruwananchik runamasinchikkunata kuyaspanchik?

¹⁰ ¿Imatam ñuqanchikpas ruwananchik runamasinchikkunata kuyaspanchik? Diosmanta paykunaman willanapaqmi hinaspa yachachinapaqmi kallpanchakunanchik. Satanasmi ichaqa chay ruwananchiktaqa mana munanchu, payqa munan ancha riqsisqa hinaspa kapuqniyuq kayman qukurunanchiktam. Chaywanpas, enteron allpa pachapi waranqantin iñiqkunam Diosmanta tukuy tiemponchikwan willakuchkanchik.

11. ¿Imatam ruwanchik Jehova Diostawan iñiqmasinchikkunata kuyaspa?

¹¹ Llapanchikmi ayllunchik pachasqa hinaspa mikusqa kananpaq sapa punchaw llamkanchik. Chaywanpas, Jehova Diospaq hinaspa iñiqmasinchikkunapaqmi tukuyta ruwanchik. Wakiqninchikmi imapas kaptin sasachakuypi kaq iñiqmasinchikkunata yanapanchik. Wakiqninchikñataqmi huñunakuna wasi ruwaypi yanapakunchik. Llapanchiktaqmi Diosmanta willakuy hinalla apakunanpaqpas imapas kapuqninchikwan yanapakunchik. Tukuy chaykunataqa  ruwanchik Jehova Diostawan runamasinchikta kuyasqanchikraykum. Chaymantapas, iñiqmasinchikkunata kuyaspanchikmi pisipasqa kaspanchikpas huñunakuypi kanchik, manchakuspanchikpas chaypi rimarinchik chaynataq sasachakuyniyuq kaspanchikpas huñunakuy manaraq qallarichkaptin hinaspa tukuruptin iñiqmasinchikkunata kallpanchanchik (Heb. 10:24, 25). Llapallanchikmá chayta ruwaspaqa anchata kusikunchik.

12. ¿Imakunataraqtaq Juanqa ruwarqa iñiqmasinkunata kuyasqanrayku?

¹² Apostol Juanqa iñiqmasinkunata kuyasqantaqa qawachirqataqmi allin ruwasqankumanta hinaspa Diosman sunqu kasqankumanta alabaykuspanpas chaynataq pantasqankumanta anyaykuspanpas utaq mana huchallikurunankupaq rimapayaspanpas (1 Juan 1:8–2:1, 13, 14). Chaynam ñuqanchikpas iñiqmasinchikkunata allin ruwasqankumanta alabaykunanchik. Ichaqa mayqan iñiqmasinchikpas rimasqanwan utaq ruwasqanwan pantasqanta yachaspaqa kuyakuywanmi rimapayananchik. Chay ruwayninchik sasa kaptinpas bibliam niwanchik kuyanakusqanchikrayku yanapanakunanchikpaq (Prov. 27:17).

13. ¿Imaynam mana kananchikchu?

¹³ Iñiqmasinchikkuna kuyasqanchiktaqa qawachinchiktaqmi imapas niwasqanchikwan mana chaylla piñakuruspa. Huk kutipim qatiqninkunata Jesus nirqa wiñay kawsayniyuq kanankupaqqa aychanta mikunankupaq hinaspa yawarninta tomanankupaq (Juan 6:53-57). Chaynata nisqanwanmi achka qatiqninkuna hukmanyaruspa Jesusta saqirurqaku. Juanwan wakin qatiqninkunam ichaqa Jesusta kuyasqankurayku mana saqirqakuchu. Paykunaqa ima nisqanta mana entiendespankupas manam chayllachu piñakururqaku. Manataqmi iskayrayarqakuchu imam kaqta rimaq Jesus kasqanmantaqa (Juan 6:60, 66-69). ¡Mayna allinmá iñiqmasinchikkunapa niwasqanchikwan mana chaylla piñakuruq kayqa! (Prov. 18:13; Ecl. 7:9).

14. ¿Imanasqataq iñiqmasinchikkunataqa mana chiqninanchikchu?

¹⁴ Juanqa nirqataqmi iñiqmasinchikkunata mana chiqninanchikpaqpas. Chayna nisqanta mana kasukuspanchikqa  satanaspa munasqantam ruwachkachwan (1 Juan 2:11; 3:15). Chaynam ñawpaq tiempopi iñiqkuna ukupi pasarurqa. Satanasmi tukuyta ruwarqa chiqninakuspanku rakinasqa kanankupaq. Chaymi Juanpa cartata qillqasqan tiempopaqpas wakin iñiqkuna satanaspa munasqanta ruwaspanku iñiqmasinkuta rakinachichkarqaku. Hukninmi karqa Diotrefes. Payqa iñiqkunata watukuqkunatapas manam respetaqchu, chaymi Juanpas nirqa: “Rimasqanwanpas sunqun mana tiyaptinmi wawqikunatapas respetowanqa mana chaskinchu, hinaspam chaskiykuy munaqkunatapas harkakuspan qamkuna ukumanta qarquchkan”, nispa (3 Juan 9, 10). Kunanpas satanasqa tukuytam ruwachkan iñiqmasinchikkunawan chiqninakuspanchik rakinasqa kananchikpaq. Chaynaqa, amayá haykapipas chiqninakusunchu.

15. ¿Imatam qusakunaqa mana qunqanankuchu?

¹⁵ Qusakunaqa ayllunta kuyaspanqa manam imamantapas pisichinqachu (1 Tim. 5:8). Ichaqa manam qunqanankuchu ayllunta Diosmanta yachachiynin imamantapas aswan allin kasqantaqa (Mat. 5:3). Jesuspas Juanpa qillqasqanman hinaqa qirupi warkusqaña kachkaspanpas manam aylluntaqa qunqarqachu, chaymi Juanta nirqa maman Mariata yanapananpaq (Juan 19:26, 27). Mariataqa wakin wawankuna yanapanan kaptinpas manaraqchusmi Jesuspa qatiqninraqchu karqaku iñiyninpi yanapanankupaqqa, chaymi Jesusqa Juanta nirqa mamanta yanapananpaq.

16. ¿Imakunapim Juanqa iñiqmasinkunapa qatipakunan kanan karqa?

¹⁶ Juanqa apostol kasqanraykum Diosmanta willakuypi iñiqmasinkunapaq qatipakunan kanan karqa. Chaymantapas Juanqa yaqachusmi casado karqa. Chayraykuchá ayllunkunapaq llamkanan karqa hinaspa paykunaman Diosmanta yachachinan karqa (1 Cor. 9:5). ¿Imaynatam ayllunmanta nanachikuqkuna qatipakunmanku apostol Juanta?

17. ¿Imatam ayllunkupi nanachikuqkunaqa ruwananku paykunata kuyasqankurayku?

¹⁷ Ayllunkupi nanachikuqkunaqa utaq qusakunaqa allin llamkaqkunam kananku,  chaynapi Jehova Diosmanta hukkuna allinta rimanankupaq (Efes. 6:5, 6; Tito 2:9, 10). Yaqapaschá wakiqninkuqa iñiqkunapi punta apaqkuna utaq paykunapa yanapaqninkuna kanku. Chaymi kallpanchakunku iñiqmasinchikkunata yanapanankupaq hinaspa Diosmanta willakuypi qatipakunapaq kanankupaq. Chaywanpas, warminkuman hinaspa churinkuman Diosmanta yachachinankupaqmi kallpanchakunanku. Kallpanchakunankutaqmi ayllunku mikusqa, pachasqa hinaspa hawka kanankupaqpas. Chaynata ruwaptinkuqa ayllunkupas kusisqam kanqaku (Efes. 5:28, 29; 6:4).

18. ¿Imamantam apostol Juanqa mana iskayrayarqachu?

¹⁸ Apostol Juanqa yuyaqyayninkamam Diosman sunqu karqa. Payqa sasachakuykunapi kaspanpas Jesuspa kamachikuyninkunata kasukuspanmi kallpanchakurqa iñiqmasinkunata kuyananpaq. Chaymi manapuni iskayrayarqachu Jehova Dioswan Jesus kuyasqanmantaqa chaynataq sasachakuykunapi kaptinpas yanapananmantaqa (Juan 14:15-17; 15:10; 1 Juan 4:16). Juanqa rimasqanwanpas chaynataq ruwasqanwanpas iñiqmasinkuna kuyasqantamá qawachirqa, chaytaqa manamá satanaspas nitaq imapas harkarqachu.

19. 1 Juan 4:7 nisqanqa, ¿imata ruwanapaqmi kallpanchawanchik hinaspa imanasqa?

¹⁹ Apostol Juan hinam ñuqanchikpas chiqnikuq runakunapa chawpinpi kawsanchik (1 Juan 3:1, 10). Satanasqa munan iñiqmasinchikkunawan chiqninakuspanchik karunchanakurunanchiktam. Chayraykuyá rimasqanchikwanpas chaynataq ruwasqanchikwanpas iñiqmasinchikkuna kuyasqanchikta qawachisun. Chayta ruwaspaqa Jehova Diospa llapallan serviqninkunam huk sunqulla kasunchik hinaspapas kusisqam kawsakusun (qaway 1 Juan 4:7).