1. ¿Imaynatan sientekunki Jehová Dios munakuq kasqanta yachaspa?

APÓSTOL Juanmi qelqaran: “Diosqa munakuymi”, nispa. ¿Imatan chaymanta yachasunman? (1 Juan 4:8.) Yachasqanchis jina, Jehová Diosmantan tukuy imapas paqarimun munakuypas paymantan paqarimullantaq, chayrayku manan iskayananchischu Jehová Dios munakuwasqanchismantaqa, aswanpas chayta yachaspaqa kusisqan kananchis.

2. a) Mateo 22:37-40 nisqanman jina, ¿ima iskay jatun kamachikuykunan kan? b) ¿Imanaqtinmi iskay kaq kamachikuyta kasukuy sasa kanman?

² Jehová Diosta servinapaqqa munakuqmi kananchis chaytan Bibliapas kamachiwanchis (leey Mateo 22:37-40). Jehová Diosta astawan reqsispanchisqa astawanmi paytaqa munakunchis, chayrayku noqanchispaq fácil kanman ñaupaq kaq kamachikuyta kasukuyqa. Chaymantapas Biblian kamachiwallanchistaq runamasinchiskunata munakunanchispaq, chayta kasukuymi ichaqa mayninpiqa sasa kanman. ¿Imarayku? Noqanchis jina runamasinchiskunapas juchayoq kasqankurayku. Chaymi Jehová Diosqa Bibliapi qelqachiran apóstol Juan jina noqanchispas munakuq kananchispaq (1 Juan 3:11, 12).

3. ¿Imamantan apóstol Juan masta rimaran?

³ Apóstol Juanmi Bibliapi Juan librota qelqashaspa munakuymanta astawan rimaran. ¿Imarayku? Chhaynapi  Diosta llapa serviqkuna munakuyta rikuchinanchispaq. Payqa pachaj watanpin kasharan sutinwan cartakunata qelqashaspaqa, chay qelqasqanmi Diosta llapa serviqkunata kallpachan munakuywan imatapas ruwananchispaq (1 Juan 4:10, 11). Chayta ruwananpaqmi apóstol Juanpas kallpachakuran.

4. ¿Ima ruwaykunapin apóstol Juan mana rikuchiranchu munakuyta?

⁴ Juj kutinmi apóstol Juan Jesuswan Diosmanta willashaspa Samaria llaqtaman chayaranku Jerusalenman rishaspanku. Chaypin Samaria llaqtayoq runakuna Jesusta wakin qatikuqninkunatapas mana allinta chaskiranku. Chayta rikuspa, ¿imatan apóstol Juan niran? Paymi niran: “Señor, munanki chayqa, niwayku cielomanta ninata uraykachimunaykupaq, chhaynapi kay runakunata rupharunanpaq”, nispa (Luc. 9:52-56). Chayta rimaspan apóstol Juanqa rikuchisharan mana munakuywanchu imatapas ruwasqanta. Juj kutinmi apóstol Juan wayqen Santiago ima mamitanta niranku Jesusta valekamunanpaq, Jesuswan kuska janaq pachamanta kamachikamunankupaq, chayta yacharuspan wakin apostolkunaqa phiñasqa kasharanku (Mat. 20:20, 21, 24). Imakunapiña Juan pantaran chaypas Jesusqa paytaqa munakushallaranmi (Juan 21:7).

5. ¿Imakunamantan kay yachachikuykunapi yachasun?

⁵ ¿Imaynatan iñiqmasinchiskunaman munakusqanchista rikuchisunman? ¿Imaynatan familiapi umalliqkuna familiankuman rikuchinkuman munakusqankuta? Chayta yachananchispaqmi apóstol Juanmanta yachasunchis, Bibliapi munakuymanta qelqasqanmantawan.

6. ¿Imaynatan Jehová Dios munakuwasqanchista rikuchiwaranchis?

⁶ Sichus pitapas munakunchis chayqa manan simillawanchu chaytaqa rimananchis. Aswanpas paykuna munakusqanchistan ruwayninchiswan rikuchinanchis, mana chayqa yanqapaqmi munakusqanchisqa kanman (tupanachiy Santiago 2:17, 26). Kaypi piensasun, Jehová Diosninchisqa munakuwanchismi riki (1 Juan 4:19). Chay munakuwasqanchistan simin qelqapi qelqachiran, ichaqa payqa manan rimallaranchu aswanpas ruwayninwanmi rikuchiran munakuwasqanchista (Sal. 25:10; Rom. 8:38, 39). Chaytan apóstol Juanpas qelqaran chaypin nin: “Diosqa anchatapunin  runakunata munakuran, chaymi sapallan Churinta kachamuran, pipas paypi iñiqqa ama wañunanpaq aswanpas wiñay kausayniyoq kananpaq”, nispa (1 Juan 4:9). Arí, Jehová Diosninchisqa noqanchisraykun churinta kachamuran (Juan 3:16). Chaypin sut’ita yachanchis Jehová Diosqa anchata munakuwasqanchista.

7. ¿Imaynatan Jesús munakuq kasqanta rikuchiwaranchis?

⁷ Jesusqa qatikuqninkunatan munakuran (Juan 13:1; 15:15). ¿Imaynatan chayta rikuchiran? Payqa imachus ruwasqankunawanmi munakusqanta rikuchiran, chaymi niran: “Amigonkunarayku vidanta qoqmi aswan munakuqqa, chaymanta aswan munakuqqa manan kanchu”, nispa (Juan 15:13). Chhaynaqa Jehová Diospas Jesuspas munakuwanchismi. Chayta yachaspa, ¿imatan ruwananchis?

8. 1 Juan 3:18 nisqanman jina, ¿imaynatan munakusqanchista rikuchinanchis?

⁸ Jehová Diosta Jesusta munakusqanchista rikuchinanchispaqqa paykunatan kasukunanchis (Juan 14:15; 1 Juan 5:3). Chaymantapas Jesusqa kamachiwaranchismi jujkuna jujkunawan munanakunanchispaq (Juan 13:34, 35). Chay munakuytan iñiqmasinchiskunaman rikuchinanchis, ichaqa manan simillawanchu rimananchis aswanpas ruwayninchiswanmi paykuna munakusqanchista rikuchinanchis (leey 1 Juan 3:18). Chhaynaqa, chayta ruwananchispaq kallpachakusun.

9. ¿Imatan apóstol Juan ruwaran munakuq kasqanrayku?

⁹ Apóstol Juanqa challwa jap’iypi familianwan llank’ananmantaqa cheqaq kaqta Jehová Diosmanta Jesusmanta jujkunaman yachachinanpaqmi decidikuran. Chay ruwayqa paypaqqa manan facilchu karan chaymi Diosmanta willasqanrayku qatiykachasqa karan, jinaspapas kuraqña kashaspapas Patmos islamanmi apapuranku (Hech. 3:1; 4:1-3; 5:18; Apo. 1:9). Chhaynakunapiña tarikuran chaypas payqa rikuchishallaranmi munakuyninta jujkunaman. Patmos islapi kashaspan payqa iñiq t’aqakunaman qelqaran imakunachus pisi tiempollamanta pasanan karan chayta (Apo. 1:1). Patmos islamanta apóstol Juan lloqsimuspaqa kinsa cartakunatan qelqaran, chaymantapas Jesuspaq imakunachus ruwasqanmantachá qelqallarantaq, ajinapi iñiqmasinkunata kallpachananpaq. Chhaynaqa, ¿imatan apóstol Juan jina noqanchispas ruwallasunmantaq?

10. ¿Imata ruwaspan rikuchisunman runakuna munakusqanchista?

¹⁰ Satanasqa imaymanakunapi tiemponchista usuchinanchistan munan, payqa munanmi qhapaq kananchista allin reqsisqa kananchistapas. Ichaqa noqanchismi runakuna munakusqanchista rikuchinanchis Jehová Diosmanta paykunaman willaspa. Chaytan askha iñiqmasinchiskunapas ruwashanku, paykunaqa tukuy tiemponkuwanmi allin willakuykunata Jehová Diosmanta runakunaman yachachishanku.

11. ¿Imata ruwaspan iñiqmasinchiskuna munakuq kasqankuta rikuchishanku?

¹¹ Wakin iñiqmasinchiskunaqa tukuy tiempon llank’ananku familiankuta uywanankupaq. Chhaynataña ruwanku chaypas paykunaqa yanapakushankun Jehová  Diospa llaqtanpi. Chaymi llakipi tarikuq iñiqmasikunata yanapaq rinku, wakintaq Dios yupaychana wasi jatarichiypi yanapakushanku, llapanchistaqmi atisunman qolqenchista churaykuspa yanapakuyta. Chayta ruwaspan rikuchishanchis Jehová Dios munakusqanchista runamasinchis munakusqanchistapas. Chaymantapas munakusqanchistan rikuchinanchis iñiqmasinchiskunaman, ¿imaynata? Sayk’usqaña kashaspapas juñunakuykunaman rispa, chaypi iñiqmasinchiskunata kallpachaspa ima (Heb. 10:24, 25). Maytan kusikunchis chhayna ruwanankupaq kallpachakusqankumantaqa.

12. ¿Imakunata ruwaspan apóstol Juan rikuchillarantaq iñiqmasikuna munakusqanta?

¹² ¿Imatawanmi apóstol Juan ruwaran munakuq kasqanta rikuchinanpaq? Imachus allin ruwasqankumanta “kusa, allinpuni” nispan kallpachariq chaymantapas paykunataqa sumaqtan yuyaychariq. Carta qelqasqanpipas kallpacharanmi ama juchaman urmanankupaq (1 Juan 1:8-2:1, 13, 14). Chhaynallatataqmi noqanchispas apóstol Juan jina kallpachananchis iñiqmasinchiskunata. Sichus mana allinta juj iñiqmasinchispi reparanchis chayqa, munakuywanmi paykunata yanapananchis. Arí, Bibliaq nisqan jina juj allin amigoqa yanapanmi amigonta allin kananpaq (Prov. 27:17).

13. ¿Imatan mana ruwananchischu?

¹³ ¿Imatan mana ruwananchischu iñiqmasinchiskunaman munakusqanchista rikuchinanchispaq? Manan usqhayllachu phiñakunanchis imachus niwasqanchismanta. Chaypaq kaypi piensasun, Jesusmi juj kutin discipulonkunaman niran: ‘Pipas aychayta mijuqqa yawarniytapas ujaqqa wiñay kausayniyoqmi kanqa’, nispa (Juan 6:53-57). Chayta uyarispan Jesuspa wakin qatikuqninkunaqa phiñakuspa Jesusta saqerpariranku. Ichaqa apostolninkuna Juan iman mana Jesustaqa saqerparirankuchu, manaña paykuna entienderankuchu imamanta rimashasqanta chaypas paykunaqa manan phiñakurankuchu. Aswanpas paykunaqa Jesuspin confiaranku (Juan 6:60, 66-69). Chhaynata noqanchispas imataña iñiqmasinchiskuna niwasunman chaypas,  manan ratollachu phiñakunanchis (Prov. 18:13; Ecl. 7:9).

14. ¿Imarayku mana cheqnikunanchischu iñiqmasinchiskunata?

¹⁴ Iñiqmasinchiskunatachus cheqnikusun chayqa Satanaspa munaynintan ruwashasunman, ichaqa apóstol Juanmi kallpachawaranchis iñiqmasinchiskunata munakunanchispaq (1 Juan 2:11; 3:15). Apostolkunaq tiemponpi wakin cristianokunan ichaqa, Satanaspa munayninman jina kausasharanku cheqninakuspa. Chaymi iñiq t’aqapiqa mana allinchu kasharanku, paykunamanta jujninmi karan Diótrefes runa, payqa iñiq t’aqapin imaymanata ruwasharan iñiqmasinchiskunata t’aqanachinanpaq. Chaymantapas payqa manan sumaqtachu chaskiran watukuq umalliqkunatapas, jatunchakuq kasqanraykun iñiq t’aqamanta qarqoytaraq munaran sumaqta chaskikuq iñiqmasikunata (3 Juan 9, 10). Kay tiemponchispipas Satanasqa imaymanatan ruwashan Diospa llaqtanta t’aqanachinanpaq, chaymi noqanchisqa mana iñiqmasinchiskunata cheqnikunanchischu aswanpas munakushanallanchismi paykunataqa.

15. ¿Ima ruwaytan mana qonqanankuchu familiapi umalliqkuna?

¹⁵ ¿Imaynatan juj tayta familianta munakusqanta rikuchinman? (1 Tim. 5:8.) Imachus necesitasqanta qospan, jinaspapas manan chayllatachu ruwanan aswanpas Jehová Diosmantan paykunaman yachachinan (Mat. 5:3). Chaytan Jesuspas ruwaran, Bibliaq nisqan jina Jesús wañunan patapi tarikushaspan apóstol Juanta valekuran mamitanta qhawarinanpaq (Juan 19:26, 27). Askha wawakunayoqña María karan chaypas paykunaqa manan Jesuspa qatikuqninkunaraqchu karanku. Chayraykun Jesusqa Juanta valekuran mamitanta yanapananpaq, chhaynapi ama ima mijuyninpas faltananpaq Diosta servikushanallanpaqpas.

16. ¿Ima ruwanakunayoqmi karan apóstol Juan?

¹⁶ Apóstol Juanqa imaymana ruwanayoqña karan chaypas manan payqa Diosmanta willaytaqa saqeranchu. Chaymantaqa yaqapaschá payqa casarakunman karan, chhaynaña kanman karan chaypas payqa  familiantaqa cuidaranchá Diosmantapas allintachá yachachiran (1 Cor. 9:5). ¿Imatan apóstol Juanpa ruwasqanmanta taytakuna yachankuman?

17. ¿Imaraykun familiankuta umalliqkuna Diosmanta yachachishanallanku?

¹⁷ Apóstol Juan jinan taytakunaqa imaymana ruwanayoq kankuman. Ichaqa Diospa munasqanman jinan imatapas ruwananku (Efes. 6:5, 6; Tito 2:9, 10). Yaqapaschá iñiq t’aqapi umalliq kaspa imaymana ruwanayoq kankuman iñiqmasikunata yanapaspa kallpachaspa ima, chaymantapas Diosmanta willaq iman lloqsinanku. Chaykunataña ruwananku chaypas, paykunaqa sapa kutillanmi Bibliata leenanku wawankuwan esposanwan ima, chayta ruwaspan paykunaqa familiankuta yanapashanku allinta Jehová Diosta servinankupaq. Chayta rikuspan familiankupas kusisqa Diosta servinqaku (Efes. 5:28, 29; 6:4).

18. ¿Imamantan apóstol Juan mana iskayaranchu?

¹⁸ Juanqa imaymana sasachakuykunapiña tarikuran chaypas payqa manan iñiyninpiqa pisiparanchu. Aswanpas Jesuspa kamachikusqantan kasukuran iñiqmasinchiskunata munakuspa. Chaymantapas ima sasachakuynintapas atipananpaqqa Jehová Diospa Jesuspa yanapayninpin confiaran chaymantan payqa mana iskayaranchu (Juan 14:15-17; 15:10; 1 Juan 4:16). Chhaynaqa apóstol Juanqa iñiqmasikunamanqa munakuynintan rikuchishallaran. Chaytan Satanasqa mana jark’ayta atiranchu.

19. ¿Imata ruwananchispaqmi 1 Juan 4:7 nisqan kallpachawanchis? ¿Imarayku?

¹⁹ Yachasqanchis jina kay pachataqa Satanasmi kamachikushan chaymi runakunaqa cheqninakuyllapi purinku (1 Juan 3:1, 10). Chhayna kausananchistan Satanasqa munan iñiqmasinchiskunawan, chaymi noqanchisqa iñiqmasinchiskunataqa munakushanallanchis. Ichaqa manan rimayllachu rimananchis aswanpas ruwayninchiskunawanmi paykuna munakusqanchistaqa rikuchinanchis. Chaytachus ruwasunchis chayqa, kusisqan kasunchis juj nisqallataqmi Jehová Diostapas llapanchis servisunchis (leey 1 Juan 4:7).