1. Lihaladzo la Nungungulu la gu gu gira u dzipwa kharini?

MUPOSTOLI Johane lovide khuye: “Nungungulu lihaladzo.” (1 Joh. 4:8) Hi ngu dziti gu khethu Nungungulu khuye a vangidego womi, ganiolu, malitwana yaya ma gu hi dundrugisa gu khayo lihaladzo la guta khiyo gwaye. Jehovha a ngu hi haladza. Lihaladzo laye la gu hi gira hi dzipwa na hi vhikelegide hi bwe hi tsaka.

2. Guya khu Matewu 22:37-40, khu yevbini milayo mivili nya yikhongolo nigu khu ginani adzina saye si nga hi garadzeyago gu engisa nayo na wuvili?

² Makristo kha ma hathi gu khayo mana yeyedza lihaladzo mwendro ne, kholu isoso nayo. (Leri Matewu 22:37-40.) Tepo hi yago hi muti gwadi Jehovha adzina si nga hi vbevbugeya gu engisa nayo wowu nyo pheye. Isoso khu gu Jehovha vbelede. Uye a ngu hi khathaleya nigu a ngu hi phara khu ndziya nya yadi. Ganiolu, adzina si nga hi garadzeya gu engisa nayo nya wuvili. Khu ginani? Khu gu vandriyathu a gu va vhizinyo vathu kha va vbeleya. Dzimbe dzitepo, avo adzina va nga ganeya mwendro gu gira silo si hi girago hi si dzipwi gwadi. Jehovha a ngu dziti gu khuye si di hadzi hi garadzeya gu engisa nayo wowu, khu kharato, uye thumiside vathu nyo khaguri va lovidego Bhibhiliya gasi gu hevbudza gu khuye khu ginani hi yedego gu haladza vambe ni edzi hi nga si girago khidzo isoso. Moyo nya valovi vovo gu diri Johane. — 1 Joh. 3:11, 12.

3. Ginani egi Johane a ganedego maningano ni lihaladzo?

³ Avba nya esi a lovidego Johane, tshingiside gu khuye maKristo ma yede gu yeyedza lihaladzo. Omu nya libhuku eli Johane a lovidego li ganeyago khu matimu nya guvbanye ga Jesu, uye thumiside ngudzu malito “lihaladzo” ni “haladzago” gu vbindra edzi ma thumisidwego khidzo omu ga libhuku la  Matewu, Marku ni Luka. Johane a diri ni tanga nya 100 myaga tepo a nga lova libhuku la Johane ni madangaliya yaye ya mararu. Mabhuku yaya, ma gu hi hevbudza gu khayo satshavbo hi girago si yede gu kutswa khu lihaladzo. (1 Joh. 4:10, 11) Ambari ulolo, si dzegide tepo nya yingi gasi gu Johane a hevbula isoso.

4. Ina Johane a di gu yeyedza lihaladzo ga vambe tepo yatshavbo?

⁴ Tepo Johane a nga ba ari lidzaha khandri dzi tepo dzatshavbo a nga ba a yeyedza lihaladzo. Khu giyeyedzo, ga tepo nyo khaguri, Jesu ni vapizane vaye va hongode va ya tshumayela gu khugeya Jerusalema kala Samariya. Ga gidhoropana nyo khaguri Samariya, vathu va di bomba gu va yeyedza wuwadi. Ginani a giridego Johane? Johane ni ndriyaye Jakobe, va di lomba Jesu gu khavo a va dzumeleya gu resa nilo khu ndzadzini gasi guta mbembisa gidhoropana gile gyatshavbo. (Luka 9:52-56) Ga tepo nyo khaguri gambe, Johane tandregide gu yeyedza lihaladzo ga vapostoli vakwanu. So wonega khatsi uye ni ndriyaye Jakobe va embede mamayi wawe gasi a ya lomba Jesu gu a va ninga sikhalo nyo khugege Mufumoni wa Nungungulu. Tepo vambe vapostoli va nga sipwa esi Johane ni Jakobe va ganedego va di kukuteya nyagu. (Mat. 20:20, 21, 24) Ambari olu Johane a giridego sihoso nya singi, Jesu a simamide a mu haladza. — Joh. 21:7.

5. Ginani hi na hevbulago avba nya ndrima yeyi?

⁵ Avba nya ndrima yeyi, hi na hevbula khu giyeyedzo gya Johane ni silo nyo khaguri a si lovidego maningano ni lihaladzo. Tepo hi na wonago giyeyedzo gyegyi, hi na hevbula edzi hi nga yeyedzago khidzo lihaladzo ga vandriyathu. Hi na hevbula gambe khu ndziya nya lisima eyi yi yeyedzago gu khiyo, uye a di gu haladza va ndrangani gwaye.

6. Ginani egi Jehovha a giridego gi yeyedzago gu khigyo a ngu hi haladza?

⁶ Adzina hi nga pimisa gu khethu gu haladza muthu so thula gu mu embeya malito nya yadi ma khugeyago monyoni. Ganiolu, ha gu ba hi mu haladza muthu khu lisine, gu vbwetega hi yeyedza isoso khu sigiro sathu kamo. (Fananisa ni Jakobe 2:17, 26) Khu giyeyedzo, Jehovha a ngu hi haladza. (1 Joh. 4:19) Nigu uye a ngu yeyedza lihaladzo laye khu malito nyo mbure ma gomogo omu nya Bhibhiliya. (Ndzi. 25:10; Rom. 8:38, 39) Ambari ulolo, hi ngu dziti gu khethu Nungungulu a ngu hi haladza na siri khesi a ganeyago basi ganiolu khesi a girago gambe. Johane lovide khuye: “Khidzo kharato Nungungulu a nga yeyedza lihaladzo laye ga ethu. Nungungulu a di rumela Mwamana waye wa Moyo tigoni, gasi ethu hi mane guvbanya khu kotani yaye.” (1 Joh. 4:9)  Jehovha dzumede gu khuye Gyanana gyaye gi tshaniseka gi bwe gifa khu kotani yathu. (Joh. 3:16) Khu kharato, hi ngu tiyisega gu khethu Jehovha a ngu hi haladza.

7. Ginani a giridego Jesu gi yeyedzago gu khigyo a ngu hi haladza?

⁷ Jesu embede vapizani vaye gu khuye a di gu va haladza. (Joh. 13:1; 15:15) Uye yeyedzide gu khuye a ngu haladza vapizane ni ethu na siri basi khesi a ganedego ganiolu ni esi a giridego. Jesu a di khuye: “Mwalo a gu ni lihaladzo nya likhongolo guvbindra wule a ningelago womi khu gu fela dzipari dzaye.” (Joh. 15:13) Ha gu dundrugeya khesi Jehovha ni Jesu va hi giredego hi nga kutsega gu gira ginani?

8. Ginani egi 1 Johane 3:18 a ganeyago gu khuye hi yede gu gira?

⁸ Hi nga yeyedza gu khethu hi ngu haladza Jehovha ni Jesu khu gu va engisa. (Joh. 14:15; 1 Joh. 5:3) Nigu Jesu a hi ningide nayo nya gu haladzane khu gyathu. (Joh. 13:34, 35) Kha hi yeli gu ganeya basi gu khethu hi ngu haladza vandriyathu, hi yede gambe gu va yeyedza khu mithumo gu khethu hi ngu va haladza. (Leri 1 Johane 3:18.) Ginani hi nga girago gasi gu yeyedza gu khethu hi ngu va haladza?

9. Lihaladzo li kutside Johane gu gira ginani?

⁹ Adzina Johane na khade ni papayi waye va gira gumogo nogosi nya dzindzandzi. Ganiolu, wulangani nya isoso, uye thumiside womi waye watshavbo gasi gu hevbudza vambe lisine maningano ni Jehovha ni Jesu. Womi owu Johane a wu hathidego kha wa nga ba wu vbevbuga. Uye wugedwe a bwe a gimbiyagimbiya omu nya mambe mayigo khu kotani nyo tshumayele. Tepo si nga mu giregeya isoso, uye a diri khongolo. (Mith. 3:1; 4:1-3; 5:18; Gutu. 1:9) Ambari tepo a nga ba a khotedwe khu kotani nyo tshumayele maningano ni Jesu, Johane yeyedzide gu khuye a di gu haladza vambe. Khu giyeyedzo, nari gidwani gya Patimosi, uye lovide libhuku la gutuledwa a li rumeya ga mabandla gasi mati “iso si gu romo vbafuvbi ni gu girega.” (Gutu. 1:1) Tepo a nga duswa khu Patimosi, Johane lovide libhuku laye li ganeyago khu womi wa Jesu ni thumo waye nyo tshumayele. Uye lovide gambe malangaliya mararu gasi gu kutsa ni gu tiyisa vandriyathu. Hi nga pimedzeya kharini gu dzigaradza ogu Johane a gu giridego thumoni waye?

10. U nga yeyedza kharini gu khuwe u ngu haladza vathu?

¹⁰ U nga yeyedza gu khuwe u ngu haladza vathu khesi u hathago gu gira womi gwago. Mafu ya Sathane mo vbweta gu khayo u khaleya gu pimisa khuwe mune basi. U gira satshavbo u si kodzago gasi u dzi phasa uwe basi, u mana dzitsapawu nya dzingi u bwe u khala muthu nya ndruma. Wulangani nya isoso, maKristo mafuni gwatshavbo ma gu thumisa tepo ma gu nayo gasi ma tshumayela mahungu nya yadi ni gu phasa vathu gu khala dzipari dza Jehovha. Vambe va dzi emisede gu thumisa tepo yawe yatshavbo gasi gu tshumayela ni gu hevbudza.

11. Vahuweleyi nya vangi nyo tumbege va gu yeyedza kharini gu khavo va ngu haladza Jehovha ni vandriyawe?

¹¹ Makristo nya mangi nyo tumbege gu vbwetega ma thuma tepo yatshavbo, gu vbwetega ma thuma tepo nya yingi gasi ma dzi khataleya ni gu khataleya dzindranga dzawe. Ganiolu, vahuweleyi vava nyo tumbege, va ngu phasedzeya hengeledzano ya Jehovha khavba va kodzago khavbo. Khu giyeyedzo, vambe va ngu phasedzeya omu gu giregidego dzimhango, vambe va ngu patega omu nya thumo nya gu vbahe nigu vambe va ngu gira miningelo gasi gu phasedzeya thumo wa mafuni  gwatshavbo. Avo va gu gira satshavbo sesi kholu va ngu haladza Nungungulu ni vambe vathu. Semana ni semana, hi nga yeyedza lihaladzo khu vandriyathu khu gu manega mitshanganoni hi bwe hi patega khu mihlamulo yathu. Ambari olu adzina hi dzipwago na hi garade kha hi digi gu hongola mitshanganoni. Ambari olu dzimbe dzitepo si hi garadzeyago, hi ngu hlamula mitshanganoni. Nigu ambari olu hatshavbo hi tshanganago ni sigaradzo, hi ngu tiyisa vambe na yi nga si pheyi mitshangano mwendro hwane nyo ba yi vbede. (Hebh. 10:24, 25) Khu lisine, hi ngu bonga ngudzu khu thumo wu girwago khu vandriyathu nya si godwa.

12. Khu yevbini yimbe ndziya eyi Johane a yeyedzidego khiyo gu khuye a ngu haladza vandriyaye?

¹² Johane yeyedzide lihaladzo laye khu vandriyaye na siri khu gu va zundza basi ganiolu khu gu va ninga gambe wusingalagadzi. Khu giyeyedzo, ga lidangaliya laye, Johane zundzide vandriyaye khu gu khodwa gwawe ni mithumo yawe nya yadi. Ganiolu, a va ningide gambe wusingalagadzi nyo kongome maningano ni gighoho. (1 Joh. 1:8–2:1, 13, 14) Khu ndziya nyo fane, anethu gu vbwetega hi zundza vandriyathu khu silo nya sadi va girago. Ganiolu, a gu tshuka muthu nyo khaguri a haguleya mavbanyelo nya mba yadi, hi nga yeyedza gu khethu hi ngu mu haladza khu gu mu embeya esi a yedego gu gira. So lomba gu tiya hwambu gasi gu ninga wusingalagadzi pari yathu. Ganiolu, Bhibhiliya yari khiyo, dzipari nya lisine dzi ngu ningana wusingalagadzi.— Mav. 27:17.

13. Ginani hi yedego gu potsa gu gira?

¹³ Dzimbe dzitepo hi nga yeyedza gu khethu hi ngu haladza vandriyathu khesi hi si si kodzigo gu gira. Khu giyeyedzo, kha hi vbiredzeyi gu goroga khesi va ganeyago. Nga dundrugeya khesi si nga girega tepo Jesu a nga ba ari vbafuvbi ni gu songwa, uye embede vapizane vaye gu khuye gasi va mana guvbanya va di yede gu hodza givili gyaye ni gu seya novba waye. (Joh. 6:53-57) Gutala nya vapizane va Jesu kha va tsakiswa khu malito yoyo, khu kharato, avo va di diga gu mu landreya. Ganiolu, dzipari dza Jesu nyo tumbege nya nga Johane dzi di simama naye. Avo kha va si pwisisa esi Jesu a ganedego nigu avo va di hlamala khu malito yoyo. Dzipari nyo tumbege dza Jesu, kha dza pimisa gu khidzo esi Jesu a ganedego si vivbide nigu idzo kha dza goroga khu isoso. Wulangani nya isoso, avo va di mu tumba kholu va di gu dziti gu khavo esi a ganedego lisine. (Joh. 6:60, 66-69) Si  na ni lisima ngudzu gwathu gu mba vbiredza gu goroga khesi dzipari dzathu dzi ganeyago. Wulangani nya isoso, gu vbwetega hi va diga va tshamuseya esi va vbwetago gu ganeya.— Mav. 18:13; Muh. 7:9.

14. Khu ginani hi si yeligo gu nyenya vandriyathu?

¹⁴ Johane hi gengedzide gambe gu mba nyenya vandriyathu. Ha ngu mba engisa wusingalagadzi wowu, hi na tuleya ndziya Sathane nyo hi kanganyise. (1 Joh. 2:11; 3:15) Isoso si dugelede vathu nyo khaguri guvbeyani nya lizana myaga nyo pheye matshigoni yathu. Ga tepo yoyo, Sathane zamide gu gira gu sithumi sa Jehovha si nyenyana si bwe si si pwani. Tepo Johane a nga lova malangaliya yaye nya mararu, mwama moyo a nga yeyedza makhalelo ya Sathane giride gipandre nya libandla. Khu giyeyedzo, Dhiyotrefe vangide gu hambana nya gukhongolo libandlani. (3 Joh. 9, 10) Uye a di si yeyedzi githawo khava va nga ba emeya huwo nyo thangeye. Uye zamide gambe gu dusa khu libandlani ava va nga ba va hakha ma gaya gwawe vathu a nga ba a va nyenya. Khu lisine isoso si di vivbide ngudzu. Muhuno gambe, Sathane a ngo zama gu gira gu vathu va Nungungulu va si pwani. Ethu gima kha hi yeli gu nyenya vandriyathu hi bwe hi ema gu va phasa.

15. Ginani egi hungo nya ndranga wu yedego gu gi dundruga?

¹⁵ Ndziya mweyo nya lisima eyi hungo nya ndranga wu yeyedzago khiyo lihaladzo khu ndranga yayo, gu yi khathaleya khu silo sa nyamani. (1 Thim. 5:8) Ganiolu, a yede gu dundruga gu khuye nya lisima ngudzu gu phasa ndranga yaye gu yi manega ni wupari nyo tiye ni Jehovha. (Mat. 5:3) Nga wona giyeyedzo egi Jesu a gi ningidego mihungo nya dzindranga. Guya khu libhuku la Johane, tepo Jesu a nga a khokhotedwa avba nya simbo nya tshanisa a di gu dundrugeya khu ndranga yaye. Johane a diri ni Mariya mamayi wa Jesu ga wulanga a nga hadzi songedwa avbo Jesu. Ambari olu a nga ba apwa guvbisa, Jesu lombide Johane gu khuye a khathaleya Mariya. (Joh. 19:26, 27) Jesu a diri ni vandruye ni vandriye ava va nga hadzi khathaleya Mariya khu silo sa nyamani, ganiolu, so wonega gu khatshi mwalo gwawe a nga ba ari mulandreyi wa Jesu ga tepo yile. Khu kharato, Jesu a di gu vbweta gu tiyisega gu khuye Mariya a na khathaledwa khu nyamani ni liphuvboni.

16. Ginani esi Johane a nga ba yede gu si khathaleya?

¹⁶ Johane a diri ni silo nya singi gasi gu si khathaleya. Kha nga olu a nga ba ari moyo nya  vapostoli, uye a di yede gu vbisega thumoni nyo tshumayele. Uye a dzina gambe a di tshadhide, khu kharato, a di yede gu khathaleya ndranga yaye khu silo sa nyamani ni silo sa liphuvboni. (1 Kor. 9:5) Ginani egi mihungo nya dzindranga yi gi hevbulago muhuno?

17. Khu ginani si gu na ni lisima gu hungo nya ndranga a khathaleya ndranga yaye khu liphuvboni?

¹⁷ Ndriyathu a gu hungo nya ndranga si nga gira nari ni silo nya singi gasi gu si khathaleya. Khu giyeyedzo, uye yede gu thuma khu gu dzigaradza thumoni gwaye nyo dzi vbanyise gasi si resa wuzundzo ga Jehovha. (Efes. 6:5, 6; Tit. 2:9, 10) Nigu si nga gira nari ni mithumo a yedego gu yi khathaleya libandlani nya nga gu tiyisa vandriyathu ni gu thangeya thumo nyo tshumayele. Khu tepo ya mweyo, si na ni lisima gu a hevbula Bhibhiliya tshigu ni tshigu ni mwangadzi waye ni sanana saye. Sivbango nya ndranga si na tsaka ngudzu khu gu dzigaradza a gu girago gasi gu si khathaleya khu nyamani ni liphuvboni nigu si phasa gu simama ni wupari waso ni Jehovha. — Efes. 5:28, 29; 6:4.

18. Johane a di gu tiyisega khu ginani?

¹⁸ Johane vbanyide myaga nya yingi nigu a diri ni matshango nya mangi. Uye tshanganide gambe ni sigaradzo nya singi esi adzina si nga hadzi ghoha gukhodwa gwaye. Ganiolu, dzitepo dzatshavbo dzi garadzede gu engisa sileletelo sa Jesu gupata ni egi nyo haladze vandriyaye. Kha nga handro wakone, Johane a di gu tiyisega gu khuye Jehovha ni Jesu va di gu mu haladza. Nigu avo va di hadzi mu ninga tshivba nyo timiseye ni gevbini gigaradzo. (Joh. 14:15-17; 15:10; 1 Joh. 4:16) Sathane ni litigo laye kha va si kodza gu tandregisa Johane gu yeyedza lihaladzo laye khu vandriyaye ni gu yeyedza isoso khesi a nga ba a ganeya ni gu gira.

19. 1 Johane 4:7, a gu hi kutsa gu gira ginani nigu khu ginani?

¹⁹ Gu fana ni Johane ha gu vbanya mafuni omu gu fumedwago khu Sathane oyu a si goligo muthu. (1 Joh. 3:1, 10) Ambari olu a vbwetago gu khuye hi ema gu haladza vandriyathu uye kha na nga si kodza ha gu mba mu dzumeleya. Ethu hi dzi emisede gu haladza vandriyathu, ha gu yeyedza isoso khesi hi ganeyago ni esi hi girago. Tepo hi yeyedzago lihaladzo lolo, hi na dzibuza khu gu gira gipandre nya ndranga ya Jehovha hi bwe hi tsaka ngudzu. — Leri 1 Johane 4:7.