1. Mu ntia mpila bantu bakondoloko luzolo lwa kanda lumbu ti?

BIBILA diatâ ti mu bilumbu bia mansukina bantu mbo bakondo luzolo mu bantu ba makanda mawu. (2 Tim. 3:1, 3) Ndungananu ya mbikululu yo ya tumonaka lumbu ti. Mu tifwani, bibuti biabingi biahonda makwela mpe bakangasana mbunzu, mpe bala bawu mbo bamonaka ti ka babazololo’â ko. Kanda dibâka mpe mu nzo yimosi dilendi kondo tiwisa. Mulongi wumosi wa makanda watâ ti: “Mama, tata na bala ka bazonzaka ko bawu na bawu, mpe mbo bayôkesaka ntangu’awu yayîngi na ordinatere zawu, na tablette zawu, na telefone zawu peleko mbo bayôkesaka ntangu’awu mu bula jeu-video. Ni bu sa ti bantu ba makanda mo, nzo zimosi babâka ka batomono’â zabasana ko bawu na bawu.”

2-3. (a) Tintwari na Bisi-Rome 12:10, kwe banani tufweti songela luzolo lwa mutima? (b) Nti tutaluzula mu timoko ti?

² Ka tuzololo’â ko tabâ ntiana bantu ba mu nza yi bakondoko luzolo. (Rom. 12:2) Kâ, tufweti kurisa luzolo lwa mutima mu bantu ba kanda dieto, kâ mpe mu mpangi za timvuka. (Tanga Bisi-Rome 12:10.) Ngano luzolo lwa mutima ni nti? Ntelo yena yizonzelaka tindiku tibâka ha kati dia bantu ba kanda dimosi batomono zolosono. Luzolo ni lo lufweti bâ neto mu bungu dia mpangi zeto za mu timvuka. Bu tusongela luzolo lwa mutima, mbo tubakisa bantu babansoni mu sarila Yehova mu tintwari na mu nsayi.​—Mika 2:12.

³ Mu tu bakisa mu bâ na luzolo lwa mpila yo, tataleno misamu mi tulendi longoka mu bifwani bie mu Bibila.

4. Ngano Zaki 5:11 bwe yitutêlaka mu musamu wutariri luzolo lwa Yehova?

⁴ Bibila mbo dizonzelaka bifu bia mbote bia Yehova. Mu tifwani, mbo ditâka ti “Nzambi Nkwa luzolo.” (1 Za 4:8, NWT) Tifu tio mbo tisaka ti tabâ ndiku zandi. Kâ, Bibila mbo ditâka mpe ti “Yehova wa fuluka wena mu luzolo lwa mutima.” (Tanga Zaki 5:11, NWT.) Diangana bifu bio mbo bisongelaka ti Yehova nkatika luzolo lwe nandi mu beto!

5. Bwe Yehova kasongelaka tiari tia lemvokela, mpe bwe tulendi landa tifwani tiandi?

⁵ Zaki 5:11 mbo yizonzelaka luzolo lwa mutima lwa Yehova na tifu tiakaka tisaka ti tapusana kwe Yandi​—tifu tiango ni tiari tiandi tia lemvokela. (Ndu. 34:6) Yehova mbo katusongelaka tiari tiandi bu kalemvokelaka masumu meto. (Mik. 51:1) Mu Bibila, ntelo ya tiari ka yita zolo tâ kwa ko ti lemvokela muntu wutuyirikiri mbi. Ntelo yo mbo yizonzelaka mbanzulu za ngolo zibâka na muntu mu ntangu yi kamonaka mpwana’andi ye mu mpasi, mpe bu kasarilaka ngolo mu mu bakisa. Yehova mbo katusongelaka ti nsatu ye nandi mu tu bakisa yiyôkele luzolo lubâka na nguri mu mwana’andi. (Iza. 49:15) Bu tubâka mu mpasi, tiari tia lemvokela tia Yehova mbo timutumaka katubakisa. (Mik. 37:39; 1 Kor. 10:13) Tulendi songela ti tiari tia lemvokela tie neto mu mpangi zeto, bu tukwe ba lemvokele na bu tulembo ba kangila diki mu ntangu yi batufwemesaka. (Efz. 4:32) Kâ, mpila yakaka yi tulendi songela tiari tia lemvokela, ni mu bakisaka mpangi zeto bu babâka mu mpasi. Luzolo bu lututumaka mu bâ na tiari tia lemvokela kwe bantu bakaka, mbo tulandaka tifwani tia Yehova, Yandi songelaka luzolo lwa mutima luyôkele.​—Efz. 5:1.

6. Bwe Yonatane na Davide basongasana luzolo lwa mutima?

⁶ Mu Bibila binsamu bie mo bia bantu beri na masumu basongela luzolo lwa mutima. Tataleno tifwani tia Yonatane na Davide. Bibila  mbo ditâka ti: “Yonatane na Davide bayizi bâ na tindiku tia ngolo, mpe Yonatane wabatika mu zolo Davide ntiana yandi beni.” (1 Sam. 18:1) Davide bamutumba ngatu kayingasa Sawule ha timfumu. Ha manima, Sawule wayizi tomo sila Davide timbanda, mpe wayêla mu mu honda. Kâ, Yonatane, mwana wa Sawule, ka bakisa tata’andi ko mu ntangu yi keri dingaka mu honda Davide. Yonatane na Davide badia ndefi ti mbo baketi tatamana mu bâ ndiku, mpe ntangu zazansoni mbo baketi kwe salasane.​—1 Sam. 20:42.

7. Ngano ntia musamu waketi kabakasa Yonatane na Davide mu kwizi bâ bandiku?

⁷ Musamu wa nzitukulu wena, mu mona ti Yonatane na Davide tindiku tia ngolo tieri nawu mu bungu ti misamu miamingi miaketi ba kabakasa mu bâ bandiku. Mu tifwani, Yonatane wayôka Davide mu mvula kampe 30. Yonatane lenda dieri nandi dia tâ ti, ka kweri’â na kani tima ko ti beri na tio tintwari na mwa mwana wo walembo zaba misamu. Kâ, Yonatane keri’â na mabanza ma mpila yo ko. Buzitu bwabwingi bweri nandi mu Davide.

8. Mu bungu dia nti ta banza ti Yonatane na Davide nguria ndiku zeri?

⁸ Yonatane mbo kaketi sila Davide timbanda. Mu bungu ti mwana wa mutinu Sawule weri, ni Yonatane wafweti bâ mutinu ha manima ma tata’andi. (1 Sam. 20:31) Kâ, Yonatane wa kuluka weri, mpe wa kwikama weri kwe Yehova. Ntiangu katomo singasa nsololo ya sa Yehova bu kasola Davide kabâ mutinu. Wa kwikama mpe weri kwe Davide, ni bu sa ti watomo tâ Sawule nkesi.​—1 Sam. 20:32-34.

9. Ngano Yonatane mbo keri silaka Davide timbanda? Bangula.

⁹ Mu bungu ti Yonatane watomo zolo Davide, ka mu sila timbanda ko. Yonatane weri tinwani tieri na butindi, wanwana mizingu miamingi mpe binwanunu biandi bia kazaba mu sarila. Yandi na tata’andi mbo beri ba bongelaka ntiana bantu beri na “manzangu mamingi [. . .] yôka mbemba [aigles],” mpe ntiana bantu beri na “ngolo zazingi [. . .] yôka za bango-mbulu.” (2 Sam. 1:22, 23) Yonatane mbo kaketi kwe tisîki mu bungu dia misamu mi keri yirikaka na butindi bwabwansoni. Kâ, Yonatane ka dinga ko mu yôka Davide, mpe keri’â saka timbanda ko mu misamu mia mbote mieri yirikaka Davide. Yonatane wazolo Davide mu bungu dia butindi bwandi, mpe mu bungu ti Yehova keri sikirilaka. Mu tifwani, ni mu ntangu Davide yi kahonda Goliate, Yonatane kabatika mu mu zolo ntiana yandi beni. Bwe tulendi songela luzolo lwa mutima lwa mpila yo kwe mpangi zeto?

10. “Tomoeno zolosono beno na beno mu mutima wumosi.” Ngano mabanza ma bwe mata zolo tâ?

¹⁰ Bibila mbo ditutêlaka ti: “Tomoeno zolosono beno na beno mu mutima wumosi.” (1 Pi. 1:22, NWT) Mu musamu wo, Yehova mbo katuhanaka tifwani. Luzolo lwandi nkatika ngolo lwena; tala ti ba kwikama twena kwe Yandi, ka kwena tima ko tilendi lwa kabakasa. (Rom. 8:38, 39) Ntelo ya Greke yi babanguri mu “tomo” mbo yizonzelaka muntu wuta sarila ngolo zazingi mu songela luzolo. Ntangu zakaka musamu wa mpasi wubâka mu songela luzolo mu mpangi zeto. Mu ntangu bantu bakaka batufwemesaka, tufweti tatamana mu “kwe, tikorele [beto na beto] mu luzolo, bu [t]ukwe sariri nkatika ngolo mu simbirila bumosi bwa mpeve mu musinga wa tidzunu.” (Efz. 4:1-3, NWT) Tala ti tusariri ngolo mu simbirila “musinga wa tidzunu,” ka tukwizi’â tûla mabanza meto ko mu misamu mia mbi mi yirikaka mpangi zeto. Mbo tusarila ngolo zeto zazansoni mu bongela mpangi  zeto Yehova yi kababongelaka.​—1 Sam. 16:7; Mik. 130:3.

11. Ntangu zakaka mu bungu dia nti wulendi bâ musamu wa mpasi mu kurisa luzolo lwa mutima?

¹¹ Ntangu zazansoni ka wubâka musamu wa fioti ko mu songela luzolo lwa mutima mu mpangi zeto, nsungula bu tuzabaka misamu mia mbi mi bayirikiri. Kampe musamu wa mpasi mpe weri kwe Bakristo ba ntete. Mu tifwani, kampe Evodi na Sentisie ka babâ na kani na musamu ko bu beri salaka “tintwari na [Paulo] mu bungu dia nsangu za mbote.” Kâ, mu bungu dia musamu wumosi wu tulembolo zaba, ka beri’â tomo wisanaka ko. Ntiangu Paulo kabatindisa “babâ na mabanza mamosi mu Mfumu.”​—Flp. 4:2, 3, NWT.

12. Bwe tulendi songela luzolo lwa mutima mu mpangi zeto?

¹² Bwe tulendi songela luzolo lwa mutima mu mpangi zeto lumbu ti? Tala ti tulongokele mu tomo zaba mpangi zeto, ka wukwizi’â bâ musamu wa mpasi ko mu tomo ba bakula na mu kwizi kurisa luzolo lwa mutima mu bawu. Mvula peleko mbuka zi tatûka ka zifweti’â zatukabakasa ko mu bâ bandiku. Bambuka ti Yonatane wayôka Davide mu mvula kampe 30; kâ wayizi bâ nguria ndiku’andi. Ngano mu timvuka tiaku muntu we kô wukuyôkele mu mvula peleko wu tomono yôka mu mvula wu lulendi sa tindiku? Bu sila bo, lendi songela ti ‘luzolo lwa bangwala’ lwe naku.​—1 Pi. 2:17.

13. Mu bungu dia nti tulendi lembo bêla na tindiku timosi na bantu babansoni mu timvuka?

¹³ Mu songela luzolo lwa mutima, ngano wufwanakane tabâ na tindiku timosi na bantu babansoni mu timvuka? Kâni, ka bulendi’â bwabâ ko. Ka wena musamu wa mbi ko mu tomo bâ penepene na bantu bakaka mu bungu ti bima bimosi tuzoloko. Yezu mbo keri tâka ntumwa zandi zazansoni “bandiku,” kâ Za katomo zolo. (Za 13:23; 15:15; 20:2, NWT) Kâ, mpila yi keri bongelaka Za ka yeri’â ya swaswana ko na mpila yi keri bongelaka bampwana’andi. Mu tifwani, mu ntangu Za na Zaki balomba bibuka bia mfunu mu Timfumu tia Nzambi, Yezu wabatêla ti: ‘Wa zakalala ku  koko kwani kwa ndaku [droite] keti kwa lumoso, ka meno’â ko ndendi wa luyirikila.’ (Mak. 10:35-40) Ntiana Yezu, ka tufweti’â tabongelaka bantu ko mu mpila za swaswana. (Zaki. 2:3, 4) Tamana sila bo, ka tubakisa timvuka ko mu bâ mu tidzunu.​—Yude 17-19.

14. Tintwari na Bisi-Filipe 2:3, nti bilendi tu bakisa mu lembo dinga mu yôka bampwana’eto?

¹⁴ Bu tusongela luzolo lwa mutima kwe mpangi zeto, ka tudinga ko mu yôka bantu bakaka mu timvuka. Bambuka ti, Yonatane ka sila Davide timbanda ko, mpe ka dinga ko mu bâ mutinu ha tibuka tia Davide. Beto bansoni tulendi landa tifwani tia Yonatane. Kusilakandi mpangi zaku timbanda mu bungu dia lenda diawu, “kâ na kuluka kwakwansoni, [bongelaka] bantu bakaka ntiana bawu [bakuyôkele].” (Tanga Bisi-Filipe 2:3, NWT.) Bambuka ti mpangi zazansoni zilendi sa tima tibakisa timvuka. Tala ti tutatamane mu bâ ba kuluka, mbo tulenda mu mona bifu bia mbote bia mpangi zeto, mpe mbo tubaka ndandu mu tifwani tiawu tia kwikama.​—1 Kor. 12:21-25.

15. Nti longokele mu tinsamu tia Tanya na kanda diandi?

¹⁵ Mu ntangu yi tubwabanaka na misamu mia mpasi mu luzingu, Yehova mbo katutindisaka mu nzila ya luzolo lwandi lwa mutima na ya lubakusu lutufwanakane lu tubakaka kwe mpangi zeto. Tataleno misamu miaturila kanda dimosi ha manima ma programe ya samedi ya Lukutakanu lwa nsi zazingi lwa muvu wa 2019 lweri na mutu-diambu “Luzolo ka lusukaka ko” ku États-Unis. Tanya we na bala batatu têle ti: “Mu ntangu yi tweri kâlaka ku hôtel’eto, kaminio yimosi yayizi tu tapa. Ka kwabâ muntu ko walwala, kâ taduka mu kaminio, mpe ni tweri yetanaka mu nzila. Ha lweka, muntu watutêla twenda mu kaminio’andi  ngatu tima tia tibi ka tituturilandi. Mosi ya mpangi’eto ya yibakala yeri, yatûka mpe ku lukutakanu lo. Mpe ka yandi kaka ko kwa wakangama. Mpangi za zikento na za zibakala za 5 zatûka ku Suède zakangama mpe. Mpangi za zikento zatomo kumbumba na mwana’ani wa mukento mpe, tayizi tomo mona bubote! Nabatêla ti mbo bubâ kwa, balendi kwenda kwawu, kâ ka bazolo’â ko batusisa. Babâ na beto tii mu ntangu bantu ba lupitalu batula, mpe badinga bazaba tala ti bima biatufwanakana bieri neto. Mu ntangu yo ya mpasi, tayizi mona luzolo lwa Yehova. Musamu wo wayizi yika ngolo luzolo lweto mu bampangi na mu Yehova mpe lwasa ti tatomo tondaka Yehova.” Ngano lendi bambuka ntangu yi weri na nsatu lubakusu, mpe mu ntangu yo, mpangi yayizi ku songela luzolo lwa mutima?

16. Mu bungu dia nti tufweti songela luzolo lwa mutima kwe bantu bakaka?

¹⁶ Banza’eti misamu mi tulaka mu ntangu yi tusongelaka luzolo lwa mutima kwe bantu bakaka. Mbo tutindisaka mpangi zeto mu ntangu yi babwabanaka na misamu mia mpasi. Mbo tuyikaka ngolo bumosi bwa kanda dia Nzambi. Mbo tusongelaka ti milongoki mia Yezu twena, mpe bantu ba nsungu mbo badingaka mu sarila Yehova. Kâ musamu wuyôkele, mbo tukembelaka Yehova we “Tata die na tiari tia lemvokela, mpe Nzambi ya mbombolo zazansoni.” (2 Kor. 1:3, NWT) Bika muna muntu katatamana mu kurisa na mu songela luzolo lwa mutima!