1. Ki lika mañi zebonisa kuli batu habana lilato la sipepo kacenu?

BIBELE neipolofitile kuli mwa mazazi a mafelelezo, batu nebasike baba ni “lilato la sipepo.” (2 Tim. 3:1, 3) Lusweli lwaiponela bupolofita bo habutalelezwa kacenu. Ka mutala, manyalo amañata afelile, kutahisa kuli bo muuna ni musali bane banyalani basike bautwana, mi bana babona baikutwe kusalatiwa. Mane nihaiba batu ba mwa lubasi babapila hamoho bakona kusalatana. Muelezi yomuñwi wa mabasi naabulezi kuli: “Mabasi amañwi haswalisani. Bo ma lubasi, bo ndate lubasi, ni bana habaambolisanangi mi batandanga nako yeñata fa likompyuta, matabuleti, mafoni kamba kueza lipapali za fa kompyuta kamba za fa foni. Nihaike kuli mabasi ao apila mwa ndu yeswana, hazibani feela.”

2-3. (a) Ka kuya ka liñolo la Maroma 12:10, ki bo mañi boluswanela kulata kuzwelela kwatasaa pilu? (b) Lukanyakisisañi mwa taba ye?

² Haluswaneli kulikanyisa moya wa lifasi le wa kusaba ni lilato. (Maro. 12:2) Kono luswanela kulata hahulu lubasi lwaluna hamohocwalo ni mizwale ni likaizeli baluna mwa puteho. (Mubale Maroma 12:10.) Kulata babañwi kuzwelela kwatasaa pilu kutalusañi? Pulelo ya Sigerike yetolokilwe kuli “kulata kuzwelela kwatasaa pilu” italusa kulata mutu ka lilato leliswana lelubonisa ba lubasi lwaluna. Luswanela kubonisa lilato leliswana leo kwa lubasi lwaluna lwa kwa moya, bona mizwale ni likaizeli baluna. Halulata babañwi kuzwelela kwatasaa pilu, lukatahisa kuli kube ni swalisano mwa puteho, mi swalisano ki ya butokwa mwa bulapeli bwa niti.—Mika 2:12.

³ Kuli luzibe zelutokwa kueza kuli lube ni lilato lelicwalo ni  mwaku liboniseza ku babañwi, halunyakisiseñi zelukona kuituta ku Jehova ni batanga bahae babañwi bababulezwi mwa Bibele.

4. Liñolo la Jakobo 5:11, libulelañi ka za lilato la Jehova?

⁴ Bibele ilutaluseza tulemeno totunde twanani tona Jehova. Ka mutala, ibulela kuli “Mulimu ki lilato.” (1 Joa. 4:8) Kuziba taba ye, kutahisa kuli lutabele kuba balikani bahae. Kono hape Bibele ibulela kuli Jehova “unani lilato lelituna.” (Mubale Jakobo 5:11.) Taba yeo ibonisa kuli Jehova walulata luli!

5. Jehova ubonisanga cwañi makeke, mi lukona kumulikanyisa cwañi?

⁵ Mulemuhe kuli liñolo la Jakobo 5:11 liswalisanisa lilato lelituna lanani lona Jehova kwa kalemeno kahae kakañwi ka makeke. (Exo. 34:6) Nzila yeñwi yalubonisa ka yona makeke ki ka kuluswalela mafosisa aluna. (Samu 51:1) Bibele ibonisa kuli kuba ni makeke hakutalusi feela kuswalela mutu yalufoselize. Hape kukopanyeleza maikuto abanga ni ona mutu habona mutu yomuñwi yanyandile mi ubata mwa kumutuseza. Jehova ubulela kuli lilato lahae la kubata kulutusa mane lifita lilato lanani lona me ku mwanaa hae. (Isa. 49:15) Halukopana ni miinelo yetaata, Jehova walutusanga bakeñisa kulushwela makeke. (Samu 37:39; 1 Makor. 10:13) Lukona kubonisa kuli lushwela makeke mizwale ni likaizeli baluna ka kubaswalela haba lufoseza ni kusaba ni ndimbelela. (Maef. 4:32) Kono nzila yende hahulu yelukona kubonisa ka yona mizwale ni likaizeli baluna makeke, ki kubatusa habakopana ni miinelo yetaata. Halubonisa lilato ka kushwela babañwi makeke, lulikanyisa Jehova, yena yabonisa lilato lelituna kufita mutu ufi kamba ufi.—Maef. 5:1.

6. Jonatani ni Davida nebabonisize cwañi kuli nebalatana kuzwelela kwatasaa pilu?

⁶ Mwa Bibele, kunani mitala ya batu bane basika petahala bane balatana hahulu kuzwelela kwatasaa pilu. Halunyakisiseñi mutala wa  Jonatani ni Davida. Bibele ibulela kuli: “Jonatani ni Davida baba balikani babatuna, mi Jonatani akala kulata Davida sina mwanaaitatela.” (1 Sam. 18:1) Davida naaketilwe kuba mulena yanaaka yola Saule. Hamulaho wa nako, Saule akala kushwela Davida muna, mi abata kumubulaya. Kono Jonatani mwanaa Saule naasika swalisana ni ndatahe hanaabata kubulaya Davida. Jonatani ni Davida nebasepisani kuli nebaka zwelapili kuba balikani, mi kamita nebaka tusana.—1 Sam. 20:42.

7. Ki nto mañi yenekona kutahisa kuli Jonatani ni Davida basike baba balikani?

⁷ Kwakomokisa kuli Jonatani ni Davida neli balikani babatuna kakuli kunani lika zeñata zenekona kutahisa kuli basike baba balikani. Ka mutala, Jonatani neli yomuhulu ku Davida ka lilimo zebato eza 30. Jonatani naakona kunahana kuli naasakoni kuba mulikanaa Davida kakuli Davida naali mwanana hahulu ku yena mi naasina hahulu yeloseli mwa bupilo. Niteñi, Jonatani naasika nga Davida cwalo, kono naamukuteka hahulu.

8. Ki lika mañi zenetahisize kuli Jonatani abe mulikanaa Davida yomunde?

⁸ Jonatani naakona kushwela Davida muna. Ka kuba mwanaa Mulena Saule, naakona kuzeka kuli ki yena yanaaswanela kuyola fa bulena. (1 Sam. 20:31) Kono Jonatani naaikokobeza mi naasepahala ku Jehova. Kacwalo, naayemezi katulo yanaaezize Jehova ya kuli Davida abe yena yanaaka yola fa bulena. Hape naasepahala ku Davida nihaike kuli kueza cwalo nekuhalifisize hahulu Saule.—1 Sam. 20:32-34.

9. Kana Jonatani naashwezi Davida muna? Mutaluse.

⁹ Bakeñisa kuli Jonatani naalata hahulu Davida, naasika mushwela muna. Jonatani naali mukunupi wa buta yacuukile mi naali ndwalume yanani bundume. Yena ni ndatahe Saule, nebazibahala kuli “nebafita limbande kwa lubilo” mi “nebafita litau kwa maata.” (2 Sam. 1:22, 23) Kacwalo, Jonatani naakona kuikutwisisa kabakala lika zanaaezize ka bundume. Nihakulicwalo, naasika bata kulakana ni Davida kamba kumushwela muna. Kono naalata Davida kabakala kuli naanani bundume mi naaitingile ku Jehova. Mane Jonatani naakalile kulata Davida sina mwanaaitatela, Davida hanaabulaile Goliati. Lukona kubonisa cwañi lilato lelicwalo kwa mizwale ni likaizeli baluna?

10. ‘Kulatana hahulu kuzwelela kwatasaa pilu’ kutalusañi?

¹⁰ Bibele ilubulelela kuli “[lulatane] hahulu kuzwelela kwatasaa pilu.” (1 Pit. 1:22) Jehova ulutomezi mutala omunde. Jehova ululata hahulu kuli mane haiba lusepahala ku yena, hakuna nto ifi kamba ifi yeka lukauhanya kwa lilato lahae. (Maro. 8:38, 39) Linzwi la Sigerike lelitolokilwe kuli “hahulu” lifa muhupulo wa kunamulula kamba kuhoha nto yeñwi. Fokuñwi, kukona kulubela taata kulata mizwale ni likaizeli baluna; kacwalo, lutokwa kuikataza kuli lubonise lilato. Babañwi haba lunyemisa, luswanela kuzwelapili ‘kuswalelana ka lilato, lunze lulika ka taata kubuluka buñwi bwa moya ka kozo yetamahanya.’ (Maef. 4:1-3) Haiba lueza molukonela kaufela kubuluka “kozo yetamahanya,” haluna kuisa hahulu pilu kwa mafosisa a mizwale ni likaizeli baluna. Lukaeza molukonela kaufela kuunga mizwale baluna sina mwabaangela Jehova.—1 Sam. 16:7; Samu 130:3.

11. Ki kabakalañi fokuñwi hakukona kulubela taata kulata babañwi kuzwelela kwatasaa pilu?

¹¹ Fokuñwi, kukona kulubela taata kulata mizwale ni likaizeli baluna kuzwelela kwatasaa  pilu sihulu haiba lwaziba mifokolo yabona. Bakreste ba mwa linako za baapositola babañwi mwendi nebakopani ni muinelo wo. Ka mutala, kubonahala kuli nekubezi bunolo Euodia ni Sintike ‘kubeleka ni [Paulusi] ka taata bakeñisa taba yende.’ Kono sibeli sabona nebasa utwani hande. Kacwalo, Paulusi naabaelelize ‘kuba ni muhupulo oswana ku Mulena.’—Mafil. 4:2, 3.

12. Ki lika mañi zeka lutusa kulata mizwale ni likaizeli baluna kuzwelela kwatasaa pilu?

¹² Ki lika mañi zeka lutusa kulata mizwale ni likaizeli baluna kuzwelela kwatasaa pilu kacenu? Haiba luziba hande Bakreste babañwi, kuka lubela bunolo kubautwisisa ni kubalata kuzwelela kwatasaa pilu. Bakona kuba balikani baluna kusina taba kuli ki babahulu ku luna kamba ki banana ku luna kamba simuluho yabona yashutana ni yaluna. Muhupule kuli Jonatani neli yomuhulu ku Davida ka lilimo zebato eza 30, kono naali mulikanaa hae yomutuna. Kana mwakona kuitama bulikani ni mutu yomuñwi mwa puteho yamina yali yomuhulu ku mina kamba mwanana ku mina? Haiba mueza cwalo, mukabonisa kuli ‘mwalata kopano ya mizwale bamina kaufela.’—1 Pit. 2:17.

13. Ki kabakalañi halukona kuutwana hahulu ni batu babañwi mwa puteho kufita babañwi?

¹³ Kana kulata mizwale baluna kuzwelela kwatasaa pilu kutalusa kuli batu kaufela mwa puteho bakaba balikani baluna babatuna? Batili, taba yeo haikonahali. Fokuñwi, luutwananga hahulu ni batu babañwi mwa puteho kufita babañwi bakeñisa kuli lutabela lika zeswana, mi taba yeo haisika fosahala. Jesu naanga baapositola kaufela kuli ki “balikani” bahae, kono naalata hahulu Joani. (Joa. 13:23; 15:15; 20:2) Nihakulicwalo, Jesu naasika shemuba hahulu Joani kufita babañwi. Ka mutala, Joani ni muhulwanaa hae Jakobo hane bakupile Jesu kuli abafe litulo zetuna mwa Mubuso wa Mulimu, Jesu naababulelezi kuli: “Taba ya kuniina ku la bulyo kamba la nzohoto haki yaka kuli niife.” (Mare. 10:35-40) Ka kulikanyisa Jesu,  haluswaneli kushemuba hahulu batu boluutwana ni bona kufita babañwi. (Jak. 2:3, 4) Kueza cwalo kukona kutahisa likauhano mwa puteho.—Juda 17-19.

14. Ka kuya ka liñolo la Mafilipi 2:3, ki lika mañi zeka lutusa kusaba ni moya wa kukangisana ni babañwi?

¹⁴ Haiba lulata mizwale baluna kuzwelela kwatasaa pilu, lukatusa kuli mwa puteho kusike kwaba ni moya wa kukangisana. Muhupule kuli Jonatani naasika shwela Davida muna, mi naasika bata kuba mulena mwa sibaka sa Davida. Kaufelaa luna luswanela kulikanyisa mutala wa Jonatani. Musike mwashwela muna mizwale ni likaizeli bamina bakeñisa buikoneli bwabona, “kono ka kuba ni buikokobezo muunge babañwi kuli bamifita.” (Mubale Mafilipi 2:3.) Muhupule kuli yomuñwi ni yomuñwi waluna kunani zakona kueza kuli atuse puteho. Haiba luikokobeza, lukalemuha tulemeno totunde tobanani tona mizwale ni likaizeli baluna, mi lukalikanyisa mutala wabona omunde.—1 Makor. 12:21-25.

15. Muitutañi ku zeneezahezi ku bo Tanya ni lubasi lwabona?

¹⁵ Halukopana ni miinelo yetaata, Jehova uluomba-ombanga ka kuitusisa mizwale ni likaizeli baba lubonisanga lilato ni kulufa tuso yelutokwa. Halunyakisiseñi zeneezahezi kwa lubasi loluñwi kwa America. Nebazwa kwa mukopano wa macaba wa 2019 wa “Lilato Halipalelwi!” fa lizazi la bubeli. Kaizeli wa libizo la Tanya, yanani bana babalaalu, utalusa kuli: “Hane lukutela kwa hotela yene lufitezi ku yona, nelubile mwa kozi ya fa mukwakwa; mota yeñwi neibiukile mwa nzila mone ili ni kuto natana ni mota yaluna. Hakuna ku luna yanaaholofezi, kono lwazwa mwa mota ni kuyo yema mwa mukwakwa inze  lusabile hahulu. Mutu yomuñwi yanaayemiselize mota yahae kwatuko a mukwakwa alubiza kuli luyo yema bukaufi ni yena ilikuli lusike lwahatiwa ki limota. Lwalemuha kuli neli muzwale waluna, mi ni yena naazwa kwa mukopano. Kono nesi yena anosi yanaayemisize mota yahae. Lipaki za Jehova baketalizoho babazwa kwa naha ya Sweden ni bona nebayemisize limota zabona. Likaizeli banikumbata ni kukumbata mwanaka wamusizana, mi nto yeo nei lutusize kuikutwa kuomba-ombiwa. Nihaike kuli neni bataluselize kuli lika nelikaba hande, nebasika lusiya. Nebazwezipili kuba ni luna baalafi niha sebatile, mi nebaboni teñi kuli nelunani lika kaufela zene lutokwa. Ka nako yetaata yeo, neluiponezi lilato la Jehova. Muinelo one luipumani ku ona wo, neutiisize lilato laluna kwa mizwale ni likaizeli baluna, mi neutahisize kuli lulate hahulu Jehova ni kuitebuha zaluezelize.” Kana muta omuñwi mukile mwaipumana mwa muinelo otaata mi muzwale kamba kaizeli naamibonisize lilato lelituna?

16. Ki kabakalañi haluswanela kulata babañwi kuzwelela kwatasaa pilu?

¹⁶ Halunyakisiseñi lika zende zekaezahala haiba lulata mizwale ni likaizeli baluna kuzwelela kwatasaa pilu. Luka baomba-omba habakopana ni miinelo yetaata. Lukatusa kuli kube ni swalisano mwahalaa batu ba Mulimu. Lukabonisa kuli lu balutiwa ba Jesu ba niti, mi batu ba lipilu zende bakatabela kuswalisana ni luna. Mi sa butokwa nikufita kikuli, lukakanyisa “Ndate sishemo ni Mulimu yaomba-omba mwa miinelo kaufela,” yena Jehova. (2 Makor. 1:3) Haike kaufelaa luna lulate mizwale baluna kuzwelela kwatasaa pilu!