Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA KY’OKWEGA 4

Yongyera Kugira Rukundo y’Okufayo

Yongyera Kugira Rukundo y’Okufayo

“Omu kukunda ab’eishe-emwe, mukundane buzima.”​—ROM. 12:10.

EKYESHONGORO 109 Tukundane Munonga Twihire aha Mutima

EBIRAAGAMBWEHO *

1. Niki ekirikworeka ngu baingi obunaku obu tibarikukunda baabo?

BAIBULI neeyoreka ngu omu biro by’emperu, abantu nibaija kuba “abatarikukunda baabo.” (2 Tim. 3:1, 3) Nitureeba obunabi obu nibuhikiirira hati. Nk’eky’okureeberaho, amaka maingi gataanisiibwe okugaitururwa, ekirikureetera abazaire kugirirana ebiniga n’abaana kwehurira nk’abatarikukundwa. Nangwa n’abantu b’eka emwe nibabaasa kutuura nk’abatarikumanyana. “Maama, taata n’abaana nooshanga buri omwe arikukora ebye aha kompyuta, tabuleti, esimu nari arikuzaana emizaano y’aha kompyuta,” nikwo omuhabuzi w’amaka omwe arikugira. “N’obu ab’eka emwe baraabe nibatuura omu nju emwe nibaba batarikumanyana.”

2-3. (a) Kurugiirira aha Abarooma 12:10, tushemereire kufayo kukunda baahi? (b) Nituza kwega ki omu kicweka eki?

2 Titurikwenda kubumbwa emiteekateekyere y’ensi ey’abantu abataine rukundo. (Rom. 12:2) Kureka, nitwenda kufayo kukunda ab’omu maka gaitu n’ab’eishe-emwe. (Shoma Abarooma 12:10.) Rukundo y’okufayo niki? Ogu n’omukago gw’obunywani ogu ab’eka emwe barikuba baine. Ab’eka yaitu ey’eby’omwoyo, nibo Bakristaayo bagyenzi baitu, nitwenda kubagirira rukundo nk’egyo. Twafayo kubakunda, nituguma twine obumwe oburi bukuru omu kuramya okw’amazima.​—Mik. 2:12.

3 Kutuhwera kugira rukundo y’okufayo, ka tureebe ebi turikubaasa kwegyera aha by’okureeberaho by’omu Baibuli.

YEHOVA NAAFAYO KUTUKUNDA MUNONGA

4. Ebiri omu Yakobo 5:11 nibituhwera bita kumanya rukundo ei Yehova atwiniire?

4 Baibuli neetworeka emitwarize ya Yehova nyamurungi. Nk’eky’okureeberaho, neeyoreka ngu ‘Ruhanga ni rukundo.’ (1 Yoh. 4:8) Okumanya eki nikituhiga kumwirira haihi. Kwonka Baibuli neegaruka eyoreka ngu Yehova “aine embabazi nyingi” nari naafayo munonga. (Shoma Yakobo 5:11.) Ebigambo ebyo ka nibyoreka gye enyehurira ezi Yehova atwiniire!

5. Yehova naatugirira ata embabazi, kandi nitubaasa kumutooreza tuta?

5 Yetegyereze ngu Yakobo 5:11 nihagamba aha mbabazi za Yehova, omutwarize ogundi ogurikutureetera kumukunda. (Kur. 34:6) Yehova naatugirira embabazi ahakuba naatukunda. (Zab. 51:1) Omu Baibuli, embabazi nizitwariramu ekirikukira aha kusaasira. Embabazi n’enyehurira y’amaani eri omu mutima gw’omuntu erikumuhiga kugira eki yaakora kuhwera oine obusaasi. Yehova naagira ngu ekyetengo kye ky’amaani eky’okwenda kutuhwera, nikikirira kimwe enyehurira ezi omukazi arikuba ainiire omwana we. (Isa. 49:15) Twaba twine amaganya, embabazi ezi Yehova atwiniire nizimuhiga kutuhwera. (Zab. 37:39; 1 Kor. 10:13) Nitubaasa kugirira ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe embabazi turikubasaasira kandi tutarikubiika enziika baatureebya. (Efe. 4:32) Kwonka omuringo gumwe mukuru ogu turikubaasa kworekamu embabazi n’okushagika ab’eishe-emwe baaba bari omu mbeera zigumire. Twahigwa rukundo kugirira abandi embabazi, nituba nitutooreza Yehova orikukirayo kworeka rukundo y’okufayo.​—Efe. 5:1.

‘OMUTIMA GWA YONASAANI GUKANYWANA N’OGWA DAUDI’

6. Yonasaani na Daudi bakooreka bata ngu nibakundana bafiireyo?

6 Baibuli erimu eby’okureeberaho ebirikworeka oku abantu abatahikiriire barikubaasa kugirirana rukundo y’okufayo. Teekateeka ahari Yonasaani na Daudi. Baibuli neegira ngu ‘omutima gwa Yonasaani gukanywana n’ogwa Daudi, Yonasaani yaamukunda nk’oku arikwekunda.’ (1 Sam. 18:1) Daudi akaba ashukirweho amajuta kuhungurira omugabe Saulo. Ekyo, kikareetera Saulo kugirira Daudi eihari yaayenda kumwita. Kwonka Yonasaani mutabani wa Saulo tarakwataniise na ishe omu kurwanisa Daudi. Yonasaani akaraganisa kuguma ari munywani wa Daudi, kandi bombi bakaba nibaija kugumizamu nibashagikana.​—1 Sam. 20:42.

Okutainganisa myaka tikuraremeise Yonasaani na Daudi kuba abanywani n’okugirirana rukundo y’okufayo (Reeba akacweka 6-9)

7. Niki ekyabaire nikibaasa kuremesa Yonasaani na Daudi kuba abanywani?

7 Rukundo y’okufayo eya Daudi na Yonasaani ekaba eri ey’omutaano twateekateeka ahari bimwe ebyabaire nibibaasa kubaremesa kuba abanywani. Nk’eky’okureeberaho, Yonasaani akaba naakiza Daudi emyaka nka 30. Yonasaani akaba naabaasa kugira ngu taine kakwate n’omutsigazi muto ogu. Kwonka, tarateekateekire atyo, nari kutwariza Daudi nk’ow’ahansi.

8. Nooteekateeka ngu niki ekyareeteire Yonasaani kuba munywani wa Daudi ow’aha mara?

8 Yonasaani akaba naabaasa kugirira Daudi eihari. Ahabw’okugira ngu Yonasaani akaba ari mutabani w’Omugabe Saulo, akaba naabaasa kugira ngu niwe ahikire kuba omuhunguzi w’entebe ya ishe. (1 Sam. 20:31) Kwonka Yonasaani akaba ari omucureezi, kandi akaba ahamiire ahari Yehova. N’ahabw’ekyo akashagikira kimwe Daudi ou Yehova yaabaire atooraine kwija kuba omugabe. Kandi akahamira n’ahari Daudi, n’obu ekyo kyabaire nikiza kugwisa kubi munonga Saulo.​—1 Sam. 20:32-34.

9. Yonasaani shi akaba naaharangatana na Daudi? Shoboorora.

9 Yonasaani akaba naafayo ahari Daudi, n’ahabw’ekyo akaba atamwiniire eihari. Yonasaani akaba ari omuhangu omu kurasha emyambi, kandi omurwani emanzi. We n’ishe, Saulo, bakaba nibamanywa nk’abantu ‘abarikurahuka kukira empungu’ kandi ‘abaine amaani okukira entare.’ (2 Sam. 1:22, 23) N’ahabw’ekyo, Yonasaani akaba naabaasa kwetunguura arikugamba munonga aha by’obumanzi bwe. Kwonka, Yonasaani akaba atarikuhayahayana nari akaba ataine eihari. Omu mwanya gw’ekyo, Yonasaani akaba naakunda obumanzi obu Daudi yaabaire aine n’obwesigye bwe omuri Yehova. Nangwa bwanyima ya Daudi kwita Goliasi, nibwo Yonasaani yaayongyera kumukunda nk’oku arikwekunda. Nitubaasa kworeka tuta ngu nitufayo kukunda tutyo ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe?

NITUBAASA KWOREKA TUTA RUKUNDO Y’OKUFAYO OBUNAKU OBU?

10. Nikimanyisa ki ‘okukundana munonga twihire aha mutima’?

10 Baibuli neetuhiga ‘kukundana munonga twihire aha mutima.’ (1 Pet. 1:22) Yehova naatuteeraho eky’okureeberaho kirungi. Naatukunda munonga kugira ngu twaba tumuhamiireho, tihaine ekirikubaasa kumuremesa kutukunda. (Rom. 8:38, 39) Ekigambo ky’Orugriika “munonga” kiine amakuru g’okuteeraho n’okutamu amaani maingi. Obumwe, nikibaasa kutwetengyesa “kuteeraho” nari “kutamu amaani maingi” kworeka ngu twiniire ab’eishe-emwe rukundo y’okufayo. Abandi baatugwisa kubi, twine kugumizamu ‘nitugumisiririzana omuri rukundo, nitwezirika kurinda obumwe bw’omwoyo, tuteerainwe omurunga gw’obusingye.’ (Efe. 4:1-3) Twateeraho kuguma tuteerainwe “omurunga gw’obusingye,” titurikwija kuta omutima aha nshobe z’ab’eishe-emwe. Nitwija kuteeraho kureeba ab’eishe-emwe nk’oku Yehova arikubareeba.​—1 Sam. 16:7; Zab. 130:3.

Eodia na Suntuke bakeehanangirizibwa kwikirizana, obundi ekirikubaasa kutooroba kukorwa ow’eishe-emwe na mugyenzi (Reeba akacweka 11)

11. Ahabw’enki obumwe kirikubaasa kuguma kugirira abandi rukundo y’okufayo?

11 Ti kyorobi butoosha kufayo kukunda ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe, na munonga twaba nitumanya enshobe zaabo. Abakristaayo omu kyasha ky’okubanza bakatunga oburemeezi obu. Nk’eky’okureeberaho, Eodia na Suntuke kikaba kitarikubagumira kukora hamwe na Paulo omu kubuzya amakuru marungi. Kwonka ahabw’enshonga zitari zimwe bakagira obutaikirizana. N’ahabw’ekyo Paulo akabahiga ‘kwikirizana omuri Mukama.’​—Fil. 4:2, 3.

Abareeberezi abato n’abakuru nibabaasa kuba abanywani ab’aha mara (Reeba akacweka 12)

12. Nitubaasa kugirira tuta ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe rukundo y’okufayo?

12 Nitubaasa kugirira tuta ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe rukundo y’okufayo obunaku obu? Ku turikwongyera kumanya ab’eishe-emwe, nikibaasa kutworobera kubeetegyereza gye n’okufayo kubakunda. Titwine kwekwatsa emyaka yaitu nari ahu twakuriire. Ijuka ngu Yonasaani akaba naakiza Daudi emyaka nka 30, kwonka bakaba abanywani ab’aha mara. Mbwenu shi noobaasa kufayo kunywana ou orikukira nari omuto ahariiwe? Waakora otyo, nooba nooyoreka ngu ‘nookunda ab’eishe-emwe’ boona.​—1 Pet. 2:17.

Reeba akacweka 12 *

13. Ahabw’enki turikubaasa kutanywana buri omwe omu kibiina omu muringo gurikwingana?

13 Mbwenu shi nikimanyisa ngu waagirira ab’eishe-emwe rukundo y’okufayo noija kunywana buri omwe omu muringo gurikwingana? Ngaaha, ekyo nikiba kitari ky’oburyo. Ti kigwire kukunda munonga abamwe okukira abandi ahabw’okugira ngu nitukunda ebirikushushana. Yesu entumwa ze akabeeta ‘banywani’ be kwonka akaba ainiire Yohaana rukundo y’omutaano. (Yoh. 13:23; 15:15; 20:2) Kwonka Yesu akaba atarikutwara Yohaana nk’orikukira abandi. Nk’eky’okureeberaho, obu Yohaana na mwene ishe Yakobo baashaba kuheebwa emyanya y’ahaiguru omu Bukama bwa Ruhanga, Yesu akabagira ati: “Okushutama aha rubaju rwangye rwa buryo nari shi aha rwa bumosho, tiinye nkuha.” (Mak. 10:35-40) Turikutooreza Yesu, titushemeire kutwara banywani baitu ab’aha mara nk’abarikukira abandi. (Yak. 2:3, 4) Okukora ekyo nikibaasa kureetaho omutima gw’okwebaganisamu, omutwarize ogutaine mwanya omu kibiina Ekikristaayo.​—Yud. 17-19.

14. Okurugiirira aha Abafilipi 2:3, niki ekirikubaasa kutuhwera kwetantara okuhayahayana?

14 Twafayo kukunda bagyenzi baitu, niturinda ekibiina kutabamu omwoyo gw’okuhayahayana. Ijuka ngu Yonasaani tarateireho kuhayahayana na Daudi, arikumureeba nk’orikwenda kumwihaho entebe y’obugabe. Twena nitubaasa kutooreza Yonasaani. Otareeba abakozi bagyenzi baawe nk’abu orikuhayahayana nabo ahabw’okubaasa oku baine, beitu bareebe nk’abarikukukira. (Shoma Abafilipi 2:3.) Ijuka ngu buri omwe aine eki arikubaasa kukora kuhwera ekibiina. Twaba abacureezi, nitwija kureeba ebirungi ebi ab’eishe-emwe barikukora kandi tugasirwe omu by’okureeberaho byabo eby’obwesigwa.​—1 Kor. 12:21-25.

15. Nitubaasa kwegyera ki aha byahikire ahari Tanya n’eka ye?

15 Twagyezibwa kitaraariire, Yehova naatuhuumuriza kurabira omu b’eishe-emwe abatwiniire rukundo y’okufayo n’okutuhwera omu miringo erikureebwa butunu. Teekateeka aha kyahikire aha ka emwe bwanyima y’entebeekanisa y’Orwamukaaga ey’Oruteerane Oruhango orwabaire rurimu n’ab’amahanga agandi orwa 2019 “Rukundo Terikuhwaho!” omuri United States. “Tukaba nitugaruka aha hoteeri obu emotoka yaateishuka ekatomera ei twabaire turimu,” nikwo Tanya oine abaana bashatu arikugira. Tihaine owaahutaire, kwonka tukaruga omu motoka twayemerera aha rubaju rw’enguuto tushobeirwe. Omuntu ondiijo akaija yaatweta kuza omu motoka ye. Akaba ari omwe aha b’eishe-emwe nawe owaabaire naaruga aha ruteerane. Kandi tiwe wenka owaayemereize emotoka ye kutuhwera. Abagyenyi bataano abaizire aha ruteerane oru kuruga Sweden nabo bakeemerera. Banyaanyazi-itwe bakagwa bahara bangye omu kifuba, kandi eki nikyo twabaire nitwendera kimwe! Nkabahamiza ngu nitwija kuba gye, kwonka bakaguma naitwe, kuhitsya obu twatungire obujanjabi. Kandi bakahamya ngu twatunga buri kimwe ekirikwetengyesa. Omu mbeera egi yoona, tukareeba oku Yehova arikutukunda. Eki kikoongyera kuhamya rukundo ei twiniire ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe, kandi twayongyera kusiima Yehova.” Noobaasa kwijuka obu waabaire oine eki okyenire reero ow’eishe-emwe akooreka ngu buzima akwiniire rukundo y’okufayo?

16. Ni nshonga ki ezishemereire kutureetera kugirirana rukundo y’okufayo?

16 Yetegyereze ekirikurugamu twagirirana rukundo y’okufayo. Nituhuumuriza ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe baatunga oburemeezi. Nitwongyera kuhamya obumwe omu kuheereza Ruhanga. Nitworeka ngu buzima turi abeegi ba Yesu, kandi eki nikireetera abacureezi kukunda okuramya okw’amazima. Okukira byona, nituhaisa ekitiinisa ‘Tataitwe ow’okusaasira, kandi Ruhanga ow’okuhuumuriza kwona’ Yehova. (2 Kor. 1:3) Twena ka tugumizemu kugira rukundo y’okufayo kandi tugyorekye n’omu bikorwa!

EKYESHONGORO 130 Saasira Abandi

^ kacw. 5 Yesu akagira ngu abeegi be bakaba nibaija kumanyirwa ahari rukundo ei bainiire bagyenzi baabo. Twena nituteeraho kugira rukundo egyo. Nitubaasa kuhamya rukundo ei twiniire ab’eishe-emwe turikwongyera kubafaho ekirikumanyisa okubakunda nk’oku turikukunda ab’omu maka gaitu. Ekicweka eki nikiza kutuhwera kumanya oku turikubaasa kuguma nitufayo kukunda ab’eishe-emwe omu kibiina.

^ kacw. 55 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Omureeberezi okiri muto naagasirwa omu mureeberezi okuzire owaamutaayaayisa omu ka ye. Bari hamwe n’abakazi baabo nibooreka ngu nibakundana kandi n’efura.