1. Unfa u ta si a di ten aki taa sëmbë an abi „fii a de hati da na wan kodo sëmbë”?

DI BËIBEL bi taki taa a dee lasiti daka, sëmbë an bi o abi „fii a de hati da na wan kodo sëmbë” (2 Tim. 3:1, 3). U ta si taa di soni dë ta pasa a di ten fuu aki. Sömëni womi ku mujëë di bi tööu, söseei di bi pai miii, ta booko tööu. Hati u de ta boonu ku deseei, nöö dee mii ta fii kuma sëmbë an lobi de. Sëmbë di ta libi a wan wosudendu seei, an ta libi ku deseei kuma de dë sëmbë u wan wosudendu. Wan womi di ta heepi sëmbë u wan wosudendu u de libi bunu ku deseei, bi taki taa: „Mama, tata, ku miii an ta fan ku deseei wan bëtë. Ma de ta möön dë a di computer u de, a di tëlëfön u de, nasö de ta dë ta pëë game. Hii fa dee sëmbë aki ta dë sëmbë u wan wosudendu, tökuseei de an ta sabi deseei wan bëtë.”

2-3. (a) Ambë u musu lobi, te u luku di soni di sikifi a Loomë 12:10? (b) Andi woo taki a di woto aki?

² Sömëni sëmbë u di goonliba aki, an lobi wotowan. Wa kë ko dë kuma dee sëmbë aki (Lom. 12:2). Ma u musu ko lobi dee sëmbë fuu wosudendu möön gaanfa, söseei u musu ko lobi dee baaa ku dee sisa fuu u di kemeente. (Lesi Loomë 12:10.) Te u lobi wotowan, nöö a ta heepi u fuu libi fiifii makandi ku useei. Di soni aki da wan fanöudu soni a di dini di u ta dini Jehovah.​—Mik. 2:12.

³ Boo luku wantu woto di sikifi a Bëibel, di sa heepi u fuu ko ta lobi wotowan.

4. Unfa Jakobosi 5:11 ta heepi u fuu ko fusutan unfa Jehovah lobi sëmbë tjika?

⁴ Di Bëibel ta taki u dee fasi dee Jehovah abi. A ta taki taa: „Masa Gadu, hën hatiböö da lobi” (1 Joh. 4:8). Di soni dë wanwan ta mbei u kë ko dë mati fëën. Di Bëibel ta piki u tu taa „Gadu abi tjalihati u sëmbë”. (Lesi Jakobosi 5:11.) Di soni aki da wan bunu soni seei, di ta lei unfa Jehovah lobi u tjika!

5. Unfa Jehovah ta lei taa a abi tjalihati u sëmbë, nöö unfa u sa djeesi ën?

⁵ Jakobosi 5:11 ta lei u wan fasi di Jehovah abi di ta hai u ko nëën. Di fasi dë da tjalihati (Ëki. 34:6). Wan fasi fa Jehovah ta lei u taa a abi tjalihati fuu, hën da u di a ta da u paadon u dee föutu dee u ta mbei (Ps. 51:1). Te di Bëibel ta taki soni u tjalihati, nöö an kë taki nöö taa wan sëmbë ta da wan wotowan paadon u wan föutu di a mbei. Te wan sëmbë abi tjalihati, nöö a ta fii seei u heepi wan sëmbë, te a si taa a dë a fuka. Jehovah ta taki taa di fii di a ta fii u heepi u te u dë a fuka, taanga möön di fii di wan mama ta abi da di mii fëën (Jes. 49:15). U di Jehovah abi tjalihati fuu, mbei a ta heepi u te u dë a fuka (Ps. 37:39; 1 Kol. 10:13). Useei sa lei taa u abi tjalihati u dee baaa ku dee sisa fuu, te u ta da de paadon, söseei te wa ta hoi de a bëë te de du wan soni di hati u (Ef. 4:32). Ma di möön bunu fasi fa u sa lei taa u abi tjalihati u dee baaa ku dee sisa fuu, hën da te u ta heepi de te soni ta taanga da de. Te u ta lei taa u abi tjalihati da wotowan u di u lobi de, nöö a o dë taa u ta djeesi Jehovah.​—Ef. 5:1.

6. Unfa Jonatan ku Dafiti bi dë mati tjika?

⁶ A di Bëibel, u sa feni woto u sëmbë di bi lobi deseei gaanfa. Boo luku di woto u Jonatan ku Dafiti. Di Bëibel ta taki taa: „Jonatan ko lobi Dafiti ku hii hën hati, Jonatan ko lobi ën kumafa a lobi hënseei” (1 Sam. 18:1). Jehovah bi salufu Dafiti faa toon könu baka Saulosu. Baka di dë, hën Saulosu bi ko ta  haun ku Dafiti, nöö a bi ta suku fasi faa kii ën. Ma Jonatan, di womi mii u Saulosu, an bi tei hën tata së. Jonatan ku Dafiti bi mbei buka taa de o dë mati u nöömö, söseei taa de o ta heepi deseei hii juu.​—1 Sam. 20:42.

7. Andi da wan soni di bi sa tapa Jonatan ku Dafiti u de ko dë mati?

⁷ A dë wan gaan soni seei u si taa Jonatan ku Dafiti bi dë gaan mati sö. Biga soni dë di bi sa tapa de u de an ko dë mati. Wan u dee soni, hën da Jonatan bi dë gaanwan u Dafiti. A bi ta dëën söwan 30 jaa. Jonatan bi sa taki taa hën ku Dafiti na pei, nöö de an sa sindo da woto. Ma Jonatan an bi ta pakisei sö. A bi ta lesipeki Dafiti.

8. Faandi mbei i si kuma Jonatan ku Dafiti bi sa dë mati sö?

⁸ Jonatan bi sa haun ku Dafiti. U di a bi dë di womi mii u Könu Saulosu, mbei a bi sa mbei toobi taa hën musu toon könu baka hën tata (1 Sam. 20:31). Ma Jonatan bi abi sakafasi, nöö a bi ta hoi hënseei a Jehovah. Fëën mbei a bi wooko makandi ku Jehovah, di Jehovah bi buta taa Dafiti hën bi o toon könu. Jonatan bi hoi hënseei a Dafiti tu, hii fa di soni dë bi mbei Salousu hati boonu gaanfa.​—1 Sam. 20:32-34.

9. Jonatan bi ta haun ku Dafiti ö?

⁹ Jonatan bi lobi Dafiti. Fëën mbei an bi ta haun ku ën. Jonatan bi sa’ u suti bö, söseei a bi dë wan fetima di bi abi degihati. Sëmbë bi sabi Saulosu ku Jonatan kuma sëmbë di bi „hesi möön gabian”, söseei di bi „taanga möön lëun” (2 Sam. 1:22, 23). Di soni dë bi sa mbei Jonatan njan buka, u lei fa a sa’ u du soni tjika. Ma Jonatan an bi ta fia ku Dafiti, söseei an bi ta haun ku ën u dee soni dee a bi du. Jonatan bi lobi Dafiti, u di a bi abi degihati, söseei u di a bi ta futoou Jehovah. Di soni di mbei u sa taki di soni aki, hën da baka di Dafiti kii Goliati, hën Jonatan bigi ko ta lobi ën kumafa a lobi hënseei. Unfa u sa lei dee baaa ku dee sisa fuu taa u lobi de a di lö fasi aki tu?

10. Andi a kë taki taa ’u musu ta lobi useei taanga ku hii u hati’?

¹⁰ Di Bëibel ta piki u taa ’u musu lobi useei taanga, ku hii u hati’ (1 Pet. 1:22). Jehovah ta lei u unfa u musu du di soni aki. Di lobi u Jehovah taanga sö tee taa ee u ta hoi useei nëën, nöö a o ta lobi u nöömö (Lom. 8:38, 39). Di Giiki wöutu di de puu ko „taanga”, ta mbei u pakisei di möiti di wan sëmbë ta mbei faa tëndë kisi wan soni. So juu a o dë fuu ’mbei möiti’, fuu lei taa u lobi dee baaa ku dee sisa fuu. Te wan sëmbë du wan soni di hati u, nöö u musu ta mbei möiti go dou fuu ’ta hoi pasensi da useei nöömö. U musu ta tei di wotowan fuu kumafa a dë, fu di u lobi ën hedi, söseei u musu mbei möiti be u ta libi fiifii ku useei. U musu dë ku wan hati kumafa di jeje u Masa Gadu buta u’ (Ef. 4:1-3). Te u ta mbei möiti fuu ta libi fiifii ku useei, nöö wa o ta buta pakisei a dee föutu u dee baaa ku dee sisa fuu. Woo ta mbei hii möiti fuu ta si de kumafa Jehovah ta si de.​—1 Sam. 16:7; Ps. 130:3.

11. Faandi mbei a sa taanga so juu fuu lei taa u lobi dee baaa ku dee sisa fuu?

¹¹ Na hii juu a ta dë wan kösökösö soni fuu lei taa u lobi dee baaa ku dee sisa fuu, möönmöön te u sabi andi da dee suwaki fasi u de. A djei kuma sö nöö soni bi dë da dee fesiten Keesitu sëmbë tu. U sa si di soni aki, te u luku di woto u Jodia ku Sentike. A djei kuma an bi ta taanga da dee mujëë aki u de ’paaja di buka u Masa Jesosi makandi ku Paulosu’, ma a bi ta taanga da de u de libi fiifii ku deseei. Fëën  mbei Paulosu bi da de taanga, u de ’ta dë ku wan pakisei, u di de tuu ta biibi a Masa Jesosi liba’.​—Fil. 4:2, 3.

12. Andi sa heepi u fuu ko ta lobi dee baaa ku dee sisa fuu?

¹² Andi sa heepi u fuu ko ta lobi dee baaa ku dee sisa fuu a di ten aki? Te u ko sabi dee baaa ku dee sisa fuu möön bunu, nöö an ta taanga da u sö fuu fusutan de, söseei fuu lei de taa u lobi de. U ku de sa ko dë mati, aluwasi de njönku möön u, nasö de gaanwan fuu, nasö aluwasi wa dë sëmbë u di wan nasiön. Hoi a pakisei taa Jonatan bi ta da Dafiti 30 jaa. Ma tökuseei hën ku ën bi ko dë gaan mati. I bi o sa mbei möiti fii sa ko dë mati ku wan sëmbë a di kemeente ka i dë, aluwasi a njönku möön i nasö a gaanwan fii ö? Te i ta du sö, nöö i ta lei taa i ta „lobi dee wotowan dee dë ta biibi Masa Jesosi kuma i.”​—1 Pet. 2:17.

13. Faandi mbei a sa pasa taa so sëmbë u di kemeente o sa ta hai u möön woto?

¹³ A dë sö tuu taa di Bëibel ta taki taa u musu ta lobi dee baaa ku dee sisa fuu. Ma di soni dë kë taki taa woo dë gaan mati ku hii sëmbë a di kemeente u? Wë nönö, biga wa sa dë gaan mati ku hii sëmbë. A lo’ u pasa taa so sëmbë ta möön hai u möön woto, u di u ku de lobi dee seei soni. Nöö di soni dë an dë wan hogi soni. Jesosi bi kai hii dee apösutu fëën „mati”. Ma a bi lobi Johanisi gaanfa (Joh. 13:23; 15:15; 20:2). Hii fa soni bi dë sö, Jesosi an bi ta libi bunu ku Johanisi möön dee wotowan. Di Johanisi ku hën baaa Jakobosi, bi hakisi Jesosi faa mbei de ko dë heihei sëmbë a di Könuköndë u Gadu, hën Jesosi bi piki de taa: „Fuun feni dee hei kamian dë, di dë ma sa paamusi unu e, biga an dë a mi” (Maik. 10:35-40). Wë useei musu djeesi Jesosi. Wa musu ta libi bunu ku dee gaan mati fuu möön wotowan (Jak. 2:3, 4). Ee u ta du sö, nöö di soni dë sa mbei a taanga da dee sëmbë u di kemeente, u de ta libi fiifii ku deseei.​—Jud. 17-19.

14. Andi sa heepi u fu wa ta fia ku useei, te u luku andi Filipi 2:3 ta taki?

¹⁴ Te u ta lei taa u lobi useei, nöö di soni dë o heepi u fuu wa ta fia ku useei a di kemeente.  Hoi a pakisei taa Jonatan an bi ta haun ku Dafiti, söseei an bi ta biinga faa toon könu a Dafiti kamian. Wë hii u tuu sa djeesi Jonatan. Wa musu ta haun ku dee baaa ku dee sisa fuu, u di de sa’ u du wan soni bunu möön u. „Ma u musu ta saka useei da dee wotowan fuu, ta luku de kuma de hei möön”. (Lesi Filipi 2:3.) Hoi a pakisei taa hiniwan fuu sa du wan soni, di sa heepi di kemeente. Ee u abi sakafasi, nöö woo sa si dee bunu fasi di dee baaa ku dee sisa fuu abi, söseei woo sa lei soni a de.​—1 Kol. 12:21-25.

15. Andi i ta lei a di soni di bi pasa ku Sisa Tanya ku dee sëmbë fëën wosudendu?

¹⁵ Te soni ta miti u, nöö Jehovah ta tei dee baaa ku dee sisa fuu u da u kötöhati. De ta lei u taa de lobi u, nöö de ta heepi u. Luku andi bi pasa a wan sata, ku wan sisa de kai Tanya di abi dii mii. Sisa Tanya ku dee sëmbë fëën wosudendu, bi go a wan u dee gaan könklësi fuu di bi hoi na Amëëkanköndë a di jaa 2019. Di në u di könklësi bi dë: „Lobi an o kaba a mundu möönsö!” Sisa Tanya bi taki taa: „U bi dë a wagi ta lëi nango a di hotëli ka u bi tuwë lai, hën wan wagi kumutu a di së ka a bi ta lëi ko naki u djolou. Wa bi kisi makei, ma u bi panta seei di di soni aki pasa. U bi kumutu a di wagi, hën u go taanpu a bandja pasi. Wan sëmbë bi tapa a bandja pasi, nöö a bi ta kai u fuu ko sindo a di wagi fëën. Di sëmbë dë bi dë wan u dee baaa fuu, di bi kumutu a di könklësi tu. Ma nëën wanwan bi ko tapa a bandja pasi. Feifi woto baaa ku sisa di bi kumutu a di köndë Sweden ko a di könklësi, bi lëi ko tapa a bandja pasi tu, di de si u. Dee sisa bi baasa mi ku di mujëë mii u mi. Di soni dë u bi abi fanöudu tuutuu. Mi bi piki dee baaa ku dee sisa taa de bi sa go u de, u di soni an bi du u,  ma de an bi kë go. Hën de fika ku u dë u te fa di abalansi ko dou, söseei de bi da u soni di u bi abi fanöudu. A hii di pisiten dë, u bi ta si taa Jehovah lobi u tuutuu. Di soni dë bi mbei u ko ta möön lobi Jehovah ku dee baaa ku dee sisa fuu, söseei a bi mbei u ko ta möön tei dee soni dee Jehovah ta du da u, u bigi”. I ta mëni wan ten ka i bi abi heepi fanöudu, hën wan baaa nasö wan sisa lei i taa a ta fii da i ö?

16. Faandi mbei a dë fanöudu fuu ta lobi useei?

¹⁶ Buta pakisei a dee bunu soni dee ta pasa, te u ta lei taa u lobi wotowan. U ta da dee baaa ku dee sisa fuu taanga, te soni ta taanga da de. U ta da de taanga fuu ta libi fiifii ku useei. Di soni dë ta lei taa u da bakama u Jesosi, nöö a ta heepi sëmbë u de ko dini Gadu. Boiti di dë, u ta tja gafa ko da ’di Tata di abi tjalihati fuu, söseei ka hii kötöhati ta kumutu’ (2 Kol. 1:3). Wë be hii u tuu mbei möiti fuu ko ta möön lobi dee baaa ku dee sisa fuu, söseei fuu ta lei de hii juu taa u lobi de!