1. Hi swi vona njhani leswaku namuntlha vanhu a va ha rhandzani?

BIBELE yi profete leswaku emasikwini yo hetelela, vanhu va ta va “lava nga riki na rirhandzu.” (2 Tim. 3:1, 3) Vuprofeta lebyi byi karhi bya hetiseka namuntlha. Hi xikombiso, mindyangu yo tala yi hahlukile hikwalaho ko dlaya vukati, leswi endlaka leswaku vatswari va kombana hi tintiho naswona vana va titwa va nga rhandziwi. Hambi ku ri mindyangu leyi tshamaka endlwini yin’we, a yi na wona nkarhi wo dzumba swin’we. Mutsundzuxi un’wana wa mindyangu u ri: “Manana, tatana ni vana a va na nkarhi wo hungasa swin’we kambe va tihungasa hi khompyuta, tablet, selfoni kumbe video game. Hambileswi va tshamaka endlwini yin’we, a va tivani kahle.”

2-3. (a) Hi ku ya hi Varhoma 12:10, i vamani lava hi faneleke hi va rhandza? (b) Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi?

² A hi swi lavi ku ngheniwa hi moya wa misava leyi wo pfumala rirhandzu. (Rhom. 12:2) Kurinasweswo, hi lava ku va ni xinakulobye lexikulu eka mindyangu ya hina swin’we ni le ka vamakwerhu evandlheni. (Hlaya Varhoma 12:10.) I yini xinakulobye lexikulu? Xiga lexi xi kombetela eka vunghana lebyi swirho swa ndyangu swi nga na byona. Leri hi rona rirhandzu leri hi faneleke hi va rhandza ha rona vamakwerhu evandlheni. Loko hi komba van’wana xinakulobye lexikulu, swi ta endla leswaku hi tirhela Yehovha hi tsakile naswona ku ta va ni vun’we evandlheni.—Mik. 2:12.

³ A hi voneni leswi hi nga swi dyondzaka eka vanhu lava ku vulavuriwaka ha vona eBibeleni, leswi nga hi pfunaka leswaku hi va ni xinakulobye lexikulu.

4. Yakobo 5:11, yi hi pfuna njhani leswaku hi tlangela rirhandzu lerikulu leri Yehovha a nga na rona?

⁴ Bibele yi hi hlamusela vumunhu byo tsakisa lebyi Yehovha  a nga na byona. Hi xikombiso, yi vula leswaku “Xikwembu i rirhandzu.” (1 Yoh. 4:8) Nhlamuselo leyi yi endla leswaku hi lava ku va ni vuxaka na yena. Bibele yi tlhela yi vula leswaku Yehovha ‘u ni xinakulobye lexikulu.’ (Hlaya Yakobo 5:11.) Nhlamuselo leyi yi swi kombisa kahle leswaku Yehovha wa hi rhandza swinene!

5. Yehovha u ti kombisa njhani tintswalo naswona hi nga n’wi tekelela njhani?

⁵ Xiya leswaku Yakobo 5:11 yi vulavula hi xinakulobye lexikulu lexi Yehovha a nga na xona swin’we ni tintswalo leti a nga na tona, ku nga vumunhu byin’wana byo tsakisa lebyi a nga na byona. (Eks. 34:6) Ndlela yin’wana leyi Yehovha a hi kombaka tintswalo hayona i ku hi rivalela loko hi endla swihoxo. (Ps. 51:1) EBibeleni, tintswalo ti katsa swo tala, ku nga ri ku rivalela ntsena. Tintswalo ti katsa ndlela leyi munhu a titwaka hayona loko a vona munhu un’wana a xaniseka kutani a teka goza ro n’wi pfuna. Yehovha u hlamusela ndlela leyi a tiyimiseleke hayona ku hi pfuna tanihi leyi tlulaka ndlela leyi manana loyi a mamisaka a nga n’wi pfunaka hayona n’wana wakwe. (Esa. 49:15) Loko hi langutana ni maxangu, Yehovha wa hi pfuna hikwalaho ka leswi a nga ni tintswalo. (Ps. 37:39; 1 Kor. 10:13) Hi nga komba vamakwerhu tintswalo hi ku va rivalela hi mbilu hinkwayo loko va hi endlele swihoxo. (Efe. 4:32) Ndlela ya nkoka leyi hi nga kombaka vamakwerhu tintswalo hayona, i ku va seketela loko va ri emaxangwini. Loko rirhandzu ri hi susumetela ku komba van’wana tintswalo, hi va hi tekelela Yehovha, loyi a nga ni xinakulobye lexikulu swinene.—Efe. 5:1.

6. Yonathani na Davhida va swi kombise njhani leswaku va ni xinakulobye lexikulu?

⁶ Bibele yi hi byela hi vanhu lava velekiweke ni xidyoho kambe va veke ni xinakulobye lexikulu. Ehleketa hi Yonathani na Davhida. Loko Bibele yi vulavula hi vona yi ri: “Yonathani na Davhida va va vanghana lavakulu, lerova Yonathani a sungula ku rhandza Davhida hi ndlela leyi a a tirhandza hayona.” (1 Sam.  18:1) Davhida a a hlawuriwe ku va hosi leyi nga ta siva hosi Sawulo. Hikwalaho, Sawulo u sungule ku vondzoka Davhida lerova a a lava ni ku n’wi dlaya. Kambe Yonathani n’wana wa Sawulo, a nga n’wi seketelanga tata wakwe loko a lava ku dlaya Davhida. Yonathani na Davhida va tshembisane leswaku va ta tshama va ri vanghana ni ku seketelana mikarhi hinkwayo.—1 Sam. 20:42.

7. I yini lexi a xi ta va xi sivele Yonathani na Davhida ku va vanghana?

⁷ Xinakulobye lexikulu lexi Yonathani na Davhida a va ri na xona xa hlamarisa, ngopfungopfu loko hi xiya leswaku ku ni swilo leswi a swi ta va swi va siverile ku va vanghana. Hi xikombiso, Yonathani a a ri nkulu eka Davhida hi malembe ya kwalomu ka 30. Yonathani a a ta va a tibyele leswaku a ku na leswi a nga bulaka hi swona ni xifanyetana xo tano lexi nga riki na ntokoto. Kambe a nga swi endlanga sweswo, u khome Davhida hi ndlela ya xichavo.

8. Hikwalahokayini u ehleketa leswaku Yonathani a a ri munghana wa xiviri eka Davhida?

⁸ Yonathani a a ta va a vondzoke Davhida. Leswi Yonathani a a ri n’wana wa Hosi Sawulo, a a ta va a vule leswaku hi yena loyi a nga ni mfanelo yo va hosi leyi a yi ta landzela. (1 Sam. 20:31) Kambe Yonathani a a titsongahata naswona a tshembekile eka Yehovha. Hikwalaho, u seketele xiboho lexi Yehovha a xi endleke xo hlawula Davhida tanihi hosi leyi a yi ta landzela. U tshame a tshembekile eka Davhida hambileswi sweswo a swi hlundzukisa Sawulo.—1 Sam. 20:32-34.

9. Xana Yonathani a a teka Davhida tanihi nala wakwe? Hlamusela.

⁹ Yonathani a a ri ni xinakulobye lexikulu eka Davhida hikwalaho a a nga n’wi teki tanihi nala wakwe. Yonathani a a ri socha leri nga ni ntokoto ni xivindzi. Yena ni tata wakwe Sawulo a va dume hi ku va ni “rivilo ku tlula magama” ni ku va ni “matimba ku tlula tinghala.” (2 Sam. 1:22, 23) Hikwalaho, Yonathani a a ta va a tinyungubyisile ni ku tibuma hileswi a a ri ni xivindzi. Kambe a a nga n’wi vondzoki Davhida. Ku hambana ni sweswo, a a xixima Davhida hikwalaho ka xivindzi lexi a a ri na xona ni hikwalaho ka leswi a a titshege hi Yehovha. Endzhaku ka loko Davhida a dlaye Goliyadi, Yonathani u sungule ku n’wi rhandza ku fana ni ndlela leyi a a tirhandza hayona. Hi nga xi kombisa njhani xinakulobye xo tano lexikulu eka vamakwerhu?

10. Swi vula yini ku “[rhandzana] hi mbilu hinkwayo”?

¹⁰ Bibele yi vula leswaku hi “[rhandzana] hi mbilu hinkwayo.” (1 Pet. 1:22) Yehovha u hi vekele xikombiso lexinene emhakeni leyi. U hi rhandza ngopfu lerova loko hi tshama hi tshembekile eka yena, a xi kona ni xin’we lexi nga dlayaka vuxaka bya hina na yena. (Rhom. 8:38, 39) Xiga xa Xigriki lexi nge “mbilu hinkwayo” xi vula ku endla matshalatshala yo kombisa rirhandzu. Mikarhi yin’wana, swi ta lava hi endla matshalatshala leswaku hi kota ku komba vamakwerhu evandlheni xinakulobye lexikulu. Loko van’wana va hi kwatisa, hi fanele hi ya emahlweni hi ‘tiyiselelana hi rirhandzu, hi va ni ku rhula, hi tiyimisela hi mbilu hinkwayo ku tshama hi ri ni vun’we lebyi hi byi kumaka hikwalaho ka moya wo kwetsima.’ (Efe. 4:1-3) Loko hi tikarhatela ku ‘tshama hi ri ni vun’we,’ a hi nge dziki ngopfu eka swihoxo leswi vamakwerhu va hi endlelaka swona. Hi ta va languta hilaha Yehovha a va langutaka hakona.—1 Sam. 16:7; Ps. 130:3.

11. I yini lexi nga endlaka swi tika ku kombisa xinakulobye lexikulu?

¹¹ Swa tika ku komba vamakwerhu xinakulobye  lexikulu, ngopfungopfu loko hi tiva swihoxo swa vona. Mhaka leyi a yi tikela ni Vakreste van’wana va le nkarhini wa vaapostola. Hi xikombiso, Efodiya na Sintika a va nga ri na xiphiqo ni ku tirha na Pawulo “hi matimba eku chumayeleni ka mahungu lamanene.” Kambe Efodiya na Sintika a va nga kumani. Hikwalaho, Pawulo u va tsundzuxe leswaku “va va ni mianakanyo yin’we eHosini.”—Filp. 4:2, 3.

12. I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi va ni xinakulobye lexikulu ni vamakwerhu?

¹² I yini lexi nga hi pfunaka leswaku hi va ni xinakulobye lexikulu ni vamakwerhu namuntlha? Loko hi tinyika nkarhi wo va tiva kahle vamakwerhu, swi ta hi olovela ku va komba xinakulobye lexikulu. Hi nga swi kota ku va vanghana va vona swi nga ri na mhaka leswaku va ni malembe mangani naswona va huma eka ndhavuko wihi. Tsundzuka, Yonathani a ri nkulu eka Davhida hi malembe ya kwalomu ka 30; kambe va ve vanghana lavakulu. Na wena tikarhatele ku endla vunghana ni vanhu lavakulu ni lavatsongo evandlheni ra ka n’wina. Loko u endla tano, u kombisa leswaku u “[rhandza] vamakwerhu hinkwavo.”—1 Pet. 2:17.

13. Hikwalahokayini hi nga ta ka hi nga swi koti ku rhandza vamakwerhu hinkwavo evandlheni hi ndlela leyi fanaka?

¹³ Xana ku va ni xinakulobye lexikulu eka vamakwerhu, swi vula leswaku hi ta va rhandza ku fana hinkwavo evandlheni? Doo, sweswo a swi koteki. A swi hoxanga ku rhandza van’wana ngopfu hikwalaho ka leswi wena na vona mi rhandzaka swilo leswi fanaka. Yesu a teka vaapostola vakwe hinkwavo tanihi “vanghana” vakwe kambe a a rhandza Yohane ngopfu. (Yoh. 13:23; 15:15; 20:2) Hambiswiritano, Yesu a a nga n’wi khomi hi ndlela yo hlawuleka Yohane ku tlula lavan’wana. Hi xikombiso, loko Yohane ni makwavo Yakobo va kombele swikhundlha leswi tlakukeke eMfun’weni wa Xikwembu, Yesu u va byele leswi: “Loko ku ri mhaka ya ku tshama evokweni ra mina ra xinene kumbe ra ximatsi a hi mina ndzi nga mi nyikaka swona.” (Mar. 10:35-40) Ku fana na Yesu, a hi fanelanga hi khoma vanghana va hina hi ndlela yo hlawuleka ku tlula  van’wana. (Yak. 2:3, 4) Loko ho endla tano, hi ta byala moya wa xihlawuhlawu evandlheni, ku nga nchumu lowu nga lavekiki nikatsongo evandlheni ra Vukreste.—Yuda 17-19.

14. Hi ku ya hi Vafilipiya 2:3, i yini lexi nga ta hi pfuna hi papalata moya wa ku phikizana?

¹⁴ Loko hi kombana xinakulobye lexikulu, hi sirhelela vandlha eka moya wa ku phikizana. Tsundzuka leswaku Yonathani a a nga teki Davhida tanihi nala naswona a nga kalanga a phikizana na yena, a ringeta ku lwela xitulu xa vuhosi. Hinkwerhu hi nga swi kota ku fana na Yonathani. U nga teki vamakwenu tanihi valala va wena hikwalaho ka vuswikoti lebyi va nga na byona, ‘kambe hi ku titsongahata teka van’wana va ri lava tlakukeke eka wena.’ (Hlaya Vafilipiya 2:3.) Tsundzuka leswaku un’wana ni un’wana wa pfuna hi ndlela yo karhi evandlheni. Loko hi titsongahata, hi ta kota ku vona swilo leswinene eka vamakwerhu naswona hi ta dyondza swo tala eka vona.—1 Kor. 12:21-25.

15. U dyondza yini eka leswi humeleleke Tanya ni ndyangu wakwe?

¹⁵ Loko hi langutana ni miringo hi xitshuketa, Yehovha wa hi chavelela hi ku tirhisa vamakwerhu leswaku va hi pfuna ni ku hi komba xinakulobye lexikulu. Twana leswi humeleleke ndyangu wun’wana endzhaku ka nongonoko wa Mugqivela wa Nhlengeletano ya Matiko ya 2019 leyi nge “Rirhandzu A Ri Heli!” leyi a yi khomeriwe eUnited States. Tanya loyi a nga mana wa vana vanharhu u ri: “A hi tlhelela ehotela leyi a hi fikele eka yona loko movha wun’wana wu lahlekeriwa hi vulawuri kutani wu fika wu chayisa movha wa hina. A ku vavisekanga munhu kambe hi hume emovheni hi yima etlhelo ka patu, hi tsemeke nhlana. Muchayeri  un’wana loyi a yime eka ntila lowun’wana u hi kowetile leswaku hi ya tshama emovheni wakwe. A ku ri makwerhu loyi na yena a huma enhlengeletanweni leyi a hi ri eka yona. A hi yena ntsena loyi a fikeke a yima. Vamakwerhu van’wana va ntlhanu va le Sweden lava a va te enhlengeletanweni na vona va fike va yima. Vamakwerhu vaxisati va ndzi angarhile swin’we ni vana va mina, hi titwe hi chavelelekile swinene! Ndzi va byele leswaku va nga karhateki va nga famba swi ta tshamiseka kambe a va fambanga. Va tshame na hina niloko lava xilamulela mhangu se va fikile naswona va hi pfunile hi swilo hinkwaswo leswi a hi swi lava. Hi nkarhi wolowo wo tika, hi swi vonile leswaku Yehovha wa hi rhandza. Leswi hi humeleleke, swi kurise ndlela leyi hi va rhandzaka hayona vamakwerhu ni ku tlangela ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka hayona.” Xana na wena u tshame u lava ku pfuniwa hi swin’wana kutani ku fika makwerhu un’wana a ku komba xinakulobye lexikulu?

16. Hikwalahokayini hi fanele hi kombana xinakulobye lexikulu?

¹⁶ Xiya mbuyelo lowu vaka kona loko hi kombana xinakulobye lexikulu. Hi chavelela vamakwerhu lava nga emaxangwini. Hi endla leswaku vanhu va Xikwembu va va ni vun’we. Hi kombisa leswaku hi vadyondzisiwa va Yesu naswona leswi swi endla leswaku vanhu va timbilu letinene va lava ku gandzela Yehovha. Xa nkoka swinene, hi yisa ku dzuneka eka “Tatana la nga ni tintswalo letikulu tlhelo Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo,” ku nga Yehovha. (2 Kor. 1:3) Onge hinkwerhu hi nga ya emahlweni hi va ni xinakulobye lexikulu!