Harvey obedo latin kayo i kin awobe angwen. Jo ganggi gupwonyo ada i taun ma kilwongo ni Midland Junction, Tung Kupoto Ceng me lobo Australia, i kine ka mwaka 1930 ki wiye ma onongo can obwoyo dano adada. Harvey odongo mar matut pi Jehovah dok onongo batija ma tye ki mwaka 14. En opwonnye oyotoyot pe me kwero tic mo keken ma kimine i kacokke. I kare mo ma en onongo pud awobi, okwero kwano Wi Lubele i cokke, kun tamo ni pe epore. Ento omego ma onongo tye ka lok ki Harvey okonye me loko tamme kun wacce ni, “Ka ngat mo i dul pa Jehovah openyi ni itim gin mo, nongo en tamo ni ipore me timone!”​—2 Kor. 3:5.

An apwonyo ada ki i England, kacel ki mamana ki lamera madit. Babana onongo dag Lucaden pa Jehovah i acakkine, ento lacen en bene odoko Lacaden. Anongo batija ma onongo atye ki mwaka abongwen, dok man pe oyomo cwinye kulu. Aketo yub me tic macalo painia ki lacen me doko lamiconari. Ento, babana onongo pe ye ni adok painia wang ma mwakana oromo 21. Onongo pe amito ni akur pi mwaki mapol kit meno. Pi meno i  kare ma mwakana oromo 16, babana oye ni akob i lobo Australia me bedo kacel ki lamera madit, ma onongo odak kunnu con. Lacen, ma ao mwaka 18, acako tic macalo painia.

I lobo Australia, arwatte ki Harvey. Wan ducu onongo watye ki miti me tic macalo lumiconari. Wanyomme i mwaka 1951. I nge tic macalo painia kacel pi mwaka aryo, wacako tic me limo adwol. Adwolwa onongo tye tung kupoto ceng me lobo Australia dok lac adada, ma omiyo onongo pol kare wadwoyo mutoka pi cawa malac i kabedo ma otwo dok tye kakene.

I mwaka 1954, kilwongowa me cito pi kilaci me 25 i cukul me Gilead. Yubwa me doko lumiconari onongo dong cok cobbe! Wao i boma me New York ki meli ci wacako kwano Baibul matut macalo but yub me cukul man. I cukul man bene, onongo mitte ni wapwony leb pa jo Spain, ma obedo tek adada pi Harvey pien onongo pe twero lwongo nukuta r maber.

I kare me kwanwa, lupwonyewa guwaco ni jo ma gimito cito ka tic i lobo Japan gitwero coyo nyinggi wek gicak kilaci me pwonyo leb pa jo Japan. Wamoko tamwa ni omyero wawek dul pa Jehovah aye oyeriwa ka ma wabitiyo iye. Ma pe orii, Albert Schroeder, ma onongo obedo lapwony me Gilead, oniang ni pe wacoyo nyingwa. En owacciwa ni: “Kong dok wutam iye.” I kare ma Omego Schroeder oniang ni pud dok wakwero coyo nyingwa en owacciwa ni: “An kacel ki lupwonye mukene-ni dong wacoyo nyingwu woko. Wun dong wunen ka wutwero pwonyo leb pa jo Japan.” Harvey opwonyo leb man oyotoyot.

Wao i Japan i mwaka 1955 ma onongo tye lutit kwena 500 keken i lobo meno. Harvey onongo tye ki mwaka 26, dok an onongo atye ki mwaka 24. Kicwalowa ka tic i Kobe, boma ma tye i dog nam, ka ma watiyo iye pi mwaka angwen. Wabedo ki yomcwiny madit i kare ma kilwongowa me dok cen i tic me limo adwol, dok watiyo cok ki boma me Nagoya. Wamaro jami ducu ma kubbe ki ticwa​—omege, cam, ki kabedone. Ento ma pe orii, wanongo kare mukene pe me kwero tic ma Jehovah miniwa.

I nge limo adwol pi mwaki adek, jang gang kal me Japan openyowa ka watwero cito i Taiwan wek watit kwena bot jo Amis. Omege mogo me kaka man onongo gudoko jo mungak, dok jang  gang kal me lobo Taiwan onongo mito omego mo ma loko leb pa jo Japan maber wek okony me juko tim man. * Kit ma onongo wamaro ticwa i Japan adada, moko tam man obedo tek. Ento Harvey onongo opwonnye pe me kwero tic mo keken, pi meno waye cito.

Wao kunnu i Novemba 1962. Onongo kitye ki lutit kwena 2,271 i Taiwan, ma polgi gubedo jo Amis. Ento mukwongo, onongo mitte ni kong wapwony leb pa jo China. Onongo watye ki buk acel keken me pwonyo leb man, dok lapwonywa pe loko leb Muno, ento gire wapwonyo.

I nge kare manok ma wao i Taiwan, kicimo Harvey me doro tic ma i lobo meno. Jang gang kal onongo tidi, pi meno Harvey onongo twero cobo ticce ducu me opic ento pud dok bedo ki kare me tic ki omege me Amis pi cabit adek i dwe acel acel. En bene onongo tiyo macalo laneno me distrik kare ki kare, dok man onongo kwako miyo pwony i gure me adwol. Harvey onongo twero miyo pwonye i leb pa jo Japan, dok omege me Amis onongo bene gitwero niang. Ento, gamente me Taiwan onongo mito ni gure pa dini ducu obed i leb pa jo China keken. Dong kadi bed Harvey onongo pud tye ka yelle me pwonyo leb pa jo China, en obedo ka miyo pwonye i leb man kun omego mukene gonyo i leb pa jo Amis.

Kit macalo Taiwan onongo tye i te loc pa mony, onongo mitte ni omege gunong lancic wek gibed ki gure me adwol. Nongo lancic man onongo pe yot, dok polic onongo pol kare gigalle ki miyone. Ka polic pe gumiyo lancic wa i cabit me gure me adwol, Harvey onongo bedo i opicgi wang ma gumiyo. Kit macalo polic onongo lewic makogi ka Muno obedo orii i opicgi, onongo gimiyowa lancic oyotoyot.

I cabit ma onongo watiyo kacel ki omege, onongo pol kare wawoto pi cawa acel nyo makato, kun waito godi dok wangolo kulu mapatpat. Wiya pud po tyen mukwongo ma aito kwede got. I nge mato cai mo manok odiko, waito bac cawa 11 ki nucu me odiko me cito i caro mo mabor. I nge meno, wangolo kulu mo malac ki tyenwa, ka dong waito got mo ma itone tek adada. Got man onongo ocung atir ma oweko ka ailo wanga malo aneno tyen omego ma tye i nyima.

Odiko meno, Harvey otito kwena kacel ki omege mogo me caro meno, ento an atiyo kena i caro mo matidi ma tye ki jo ma giloko leb pa jo Japan. Me o cawa abiro me dyeceng, onongo dong acok poto ki kec pien pe acamo gin mo pi cawa malac. I kare ma arwatte ki Harvey, onongo omege mukene-ni dong gipe. Harvey onongo ogamo tong gweno adek ma numu pi magajin ma opoko. En onyuta kit me camone kun nongo ituco wiye manok ci icwiyo acwiya. Kadi bed onongo pe mit, atemo acel. Ento anga ma onongo bicamo tong gweno acel ma odong-ngi? Harvey omina pien otamo ni pe ebitwero tinga ka apoto ki kec.

I gure me adwol mo acel, akemme ki ariya ma kite dok pat. Onongo watye kabedo i gang pa omego mo ma tye i nget Ot me Ker kikome. Kit  macalo jo Amis gineno lwok calo gin ma pire tek, dako pa laneno me adwol onongo oyubo piwa ka lwok. Harvey onongo pol ki tic me atima, ci owacca ni akwong cito. Ka lwok man onongo tye ki jami lwok adek: baket ma tye ki pii mangic, ki acel me pii malyet, ki dong becen ma iye nono. Ki ur madit, dako pa laneno onongo oketogi woko ka maleng dok omege ma gitye i Ot me Ker ka yubbe pi gure me adwol gitwero nena. Apenye pi gin mo ma atwero tic kwede me genge. En okella kavera ma gin ma i iye pud twero nen! Atamo ni akob i te tipo mo ma i nge ot, ento onongo tye atudu kunu ma atamo ni gitwero tonga woko. Abedo ka tamo kekena ni: ‘Omege gitye ka tic dok pe gibiketo tamgi i koma ka atye ka lwok. Dok ka pe alwokke, ci abicwero cwinygi. Pe abiparo, abilwokke alwoka!’ Ci alwokke.

Harvey oniang ni pe yot pi utmege me Amis me dongo i yo me cwiny pien polgi onongo pe gingeyo kwan dok gipe ki jami akwana i lebgi. Kit macalo leb Amis onongo pud kicako coyone acoya-ni, onongo opore me pwonyo utmege magi kit me kwan ki coc i lebgi. Man onongo tic matek adada, ento lacen gubedo ki kero me pwonyo lok i kom Jehovah i leb pengi. Jami akwana i leb Amis ocako kati ma mwaka 1970 peya oromo, dok i mwaka 1968, kicako goyo Wi Lubele i leb pa jo Amis.

Ento gamente onongo pe mito ni wapok jami akwana ma pe tye i leb pa jo China. Pi meno, me gengo peko, Wi Lubele i leb Amis wagoyo i yo mapatpat. Me labolle, pi kare mo, wabedo ka goyo Wi Lubele i leb aryo mapatpat, i leb pa jo China ki Amis. Pi meno, ka ngat mo onongo tye ki gungcwiny, ci onongo twero nen bote calo watye ka tic ki magajin man me pwonyo jo Amis leb pa jo China. Ni cakke i kare meno, dul pa Jehovah ocwalo woko jami akwana mapol i leb pa jo Amis wek okonygi me pwonyo lok ada me Baibul.​—Tic 10:34, 35.

I kine ka mwaka 1966, utmege me Amis mapol onongo pe gitye ka kwo ma rwatte ki cik pa Lubanga. Kit macalo onongo pe guniang cik ma igi lac me Baibul, jo mogo i kingi onongo gitimo tim tarwang, gimer ki kongo, dok mogo gitiyo ki taa ki betel nut. Harvey olimo kacokke mapol, kun tute me konyo utmege wek guniang kit ma Jehovah neno kwede jami magi. I kare ma walimo  kacokke mo acel, wakato ki i gin mutimme ma atito pire i acakki me lokka.

Utmege ma gimwol onongo gitye atera me timo alokaloka, ento ki cwercwiny jo mapol pe gutimo, wel lutit kwena i lobo Taiwan odok piny cakke ki i 2,450 wa i 900 i kine ka mwaki 20 keken. Man oturo cwinywa adada. Kadi bed kit meno, onongo wangeyo ni Jehovah pe bigoyo laane i kom dul ma pe leng i yo me cwiny. (2 Kor. 7:1) I nge kare mo, kacokke ducu onongo dong gitye ka tic pi Jehovah i yo mupore, dok ki laa pa Jehovah, lobo Taiwan dong tye ki lutit kwena makato 11,000 kulu.

Cakke i kine ka mwaka 1980 cito kwede anyim, wacako neno kit ma utmege me Amis gidongo kwede i yo me cwiny, dok Harvey onongo dong twero cwalo cawa malac me konyo Chinese. En obedo ki yomcwiny madwong me konyo luot pa lumegiwa mapol me doko Lucaden pa Jehovah. Wiya po ni en otito kit ma cwinye obedo yom kwede me winyo ka laco acel i kin jo magi lego bot Jehovah pi tyen mukwongo. An bene atye ki yomcwiny madwong pien abedo ki kare me pwonyo jo mapol me nyiko cok ki Jehovah. Abedo bene ki yomcwiny me tic i jang gang kalwa ma i lobo Taiwan kacel ki awobi ki anyaka pa latin kwanna me Baibul macon.

I kare-ni dong atye kena. I nge bedo i nyomwa pi mwaki ma romo 59, cwara me amara Harvey oto woko i Januari 1, 2010, i nge lweny ki two kanca. En otero mwaki ma romo 60 kulu i tic pi kare malac! Pud aparre adada. Ento cwinya obedo yom adada me tic kacel kwede i lobe aryo mapatpat! Wapwonyo kit me loko leb aryo matek pa jo Acia​—ento pi ticce onongo mitte ni Harvey opwony wa coyone bene.

I kine ka mwaki angwen, i nge to pa Harvey, Lukiko Madit omoko ni kit ma dong atii woko, bibedo ber ka adok cen i lobowa i Australia. Tamma mukwongo obedo ni, ‘Pe amito weko lobo Taiwan.’ Ento Harvey opwonya pe me kwero tam pa dul pa Jehovah mo keken, pi meno acito. Lacen aniang ni obedo ber ni adok cen i lobowa pien atii woko dok amito kony.

I kare-ni atiyo i jang gang kal me Australasia cakke i ceng baraja me o i ceng abic dok i tum pa cabit atito kwena ki jo me kacokkena. Ki i Betel, cwinya yom me tic ki leb Japanese ki Chinese ma apwonyo me jolo wele ma giloko leb magi. Atye ka kuro nicer ma Jehovah ocikke pire. Angeyo ni en wiye bipo i kom Harvey, ma opwonye me timo gin mo keken ma Jehovah openye.​—Jon 5:28, 29.