Gadé sa ki adan

Ay adan lis a sé sijè-la

ISTWA A TOUT ON VI

Lè Jéova ka mandé-nou fè on biten, nou pa jen ka di-y non

Lè Jéova ka mandé-nou fè on biten, nou pa jen ka di-y non

NI ON gwo tanpèt ki pasé. Dlo a rivyè-la monté é i té ka chayé onpakèt labou é onpakèt wòch dèyè do a-y. Nou té bizwen janmbé rivyè-la men dlo-la chayé pon-la. Nou té a 3 : mwen, mari an mwen Harvey é on moun ki té ka palé amis é ki té ka tradui ban nou. Men a pa ti pè nou té pè, é nou té mélé kon sann é farin ! Sé frè-la ki té lòt koté a rivyè-la té enkyèt pou nou, men nou koumansé travèsé kanmenm. Adan on prèmyé tan, nou fè ti vwati an nou monté dèyè do a on kamyon ki té tibwen pi gran ki vwati-la. Aprésa, menmsi pa té ni ayen pou tchenn vwati-la dèyè kamyon-la, kamyon-la travèsé dlo-la piti-a-piti. Nou té ni lenprésyon sa pa té ka fin menm ! Pannan nou té ka travèsé rivyè-la, nou pa jen arété priyé Jéova. Nou travèsé lòt koté-la é ayen pa rivé-nou. Sa fèt an 1971. Nou té a lès a Taywann, kivédi lwen lwen lwen a la nou fèt la. Poukwa nou ay viv jous a Taywann ? Ban’an rakonté-zòt tout istwa-la.

NOU KA APRANN ENMÉ JÉOVA

Harvey té ni 3 frè é sé-y ki té pi gran la. Fanmi a-y dékouvè lavérité a Midland Junction an Òstrali. A épòk-lasa, kivédi adan lézanné 1930, moun té ka vwè bon mizè an péyi-la. Harvey vin enmé Jéova fò é i pran lèbatèm a 14 an. Tousuit apré, ni on biten i byen konprann menm : lè yo ka ba-w fè on biten an lasanblé-la, fò pa ou di non. Lè i té jenntiboug, on jou, on frè mandé-y li sé paragraf a Tou dè Gad la. Konm i té ka santi kè i pa té’é pé fè sa, i té préféré di frè-la non. Men frè-la di-y on biten ki fè-y réfléchi. Mi sa i di-y : « Si on moun adan lòwganizasyon a Jéova ka mandé-w fè on biten, sé kè i ka pansé ou kapab fè-y ! » (2 Kor. 3:5).

An vin konnèt lavérité an Anglètè anmenmtan ki manman-mwen é pi gran sè an mwen. Pap’an mwen fin pa vin Témwen a Jéova men odépa, i pa té pou sa menm ! Menmsi papa pa té tèlman dakò, an pran lèbatèm. Aprésa, an désidé kè plita, an té’é vin pyonyé, é apré, an té’é vin misyonè. Pap’an mwen di-mwen kè an pa té’é vin pyonyé touttan an pa té majè, kivédi touttan an pa té ni 21 an. Men mwen, an pa té ni lentansyon atann tousa tan ! Konm sè an mwen té ay enstalé-y an Òstrali, an mandé papa si an té pé ay viv èvè-y. A lépòk, an té ni 16 an. Anfinaldikont, an vin pyonyé a 18 an.

An 1951, jou a mayé an nou.

Sé an Òstrali an vin konnèt Harvey. Nou toulédé té anvi vin misyonè. Nou mayé an 1951. Nou rété pyonyé pannan 2 an é aprésa, yo nonmé Harvey rèsponsab a siwkonskripsyon. Siwkonskripsyon an nou té ka touvé-y a lwès a Lòstrali. A pa ti gran téritwa a siwkonskripsyon-lasa té gran ! Pou vizité sé lasanblé-la, nou té ni onlo chimen a fè, é sé koté-lasa pa gè té ni lapli.

RÈV AN NOU KA RÉYALIZÉ

An 1955, apré Lékòl a Galaad, yo ka ban-nou diplòm an nou o Yankee Stadium.

An 1954, té ni 25èm klas a Galaad é yo mandé-nou si nou té vé fè pawti a klas-lasa. Nou toujou té anvi vin misyonè é rèv an nou pa té k’ay tadé a réyalizé. Nou ay Nouyòk an bato. Pannan lékòl-la, a pa ti fouyé nou fouyé an Bib-la ! An lékòl-la, yo té ka aprann-nou palé èspagnòl. Men sa té rèd pou Harvey pas i pa té ka rivé woulé sé r-la.

An lékòl-la, yo mandé-nou si ni moun ki té entérésé pou ay préché o Japon. Si yo té vé, yo té pé enskri-yo pou yo aprann palé japoné. Nou té préféré lésé Jéova chwazi koté-la pou nou ay la. Kèlkè tan apré, Albert Schroeder, yonn adan sé fòwmatè-la, vwè kè nou pa té enskri-nou asi lis-la. I di-nou réfléchi tibwen ankò. Men konm nou té ka ézité toujou, mi sa i di-nou : « Mwen é sélézòt fòwmatè-la, nou mèt non a zòt asi lis-la. Éséyé aprann japoné-la. » Sa té pi fasil pou Harvey aprann lang-lasa.

An 1955, lè nou rivé o Japon, té ni yenki 500 pwoklamatè. Harvey té ni 26 an é mwen an té ni 24 an. Nou té misyonè adan on vil non ay sé Kobé é nou rété la 4 lanné. Aprésa, yo nonmé Harvey rèsponsab a siwkonskripsyon, kifè, nou viré adan sèwvis-lasa adan on réjyon non ay sé Nagoya. A pa ti kontan nou té kontan ! Nou té adoumanman adan sèwvis-lasa. Nou té enmé sé frè-la, nou té enmé manjé-la é nou té enmé sé bèl koté-la nou té k’ay la. Men kèlkè tan apré, Jéova mandé-nou fè ondòt biten é nou pa té pé di-y non.

YO KA BAN-NOU ON NOUVO TRAVAY A FÈ É NOU KA JWENN DÒT DIFIKILTÉ

An 1957, mwen é Harvey, nou èvè dòt misyonè a Kobé, o Japon.

Sa té ka fè 3 an kè Harvey té rèsponsab a siwkonskripsyon, lèwgadé, filyal a Lèjapon mandé-nou si nou té pé ay a Taywann pou nou pé sa préché ba-moun ki té ka fè pawti a on tribi non a-y sé amis. Sèwten frè a tribi-lasa té vin apòsta, kifè, filyal a Taywann té bizwen on frè pou édé-yo pwotéjé sé lasanblé-la kont sé apòsta-lasa. É fò frè-lasa té sav palé japoné * byen. Men konm nou té enmé travay-la nou té ka fè la o Japon, sa pa té fasil dè pran désizyon-lasa. Men Harvey té byen désidé a fè tousa Jéova té ka mandé-y fè. Kifè, nou désidé ay Taywann.

Nou rivé an novanm 1962. A Taywann té ni 2 271 pwoklamatè é lamajorité a sé pwoklamatè-lasa té amis. Men prèmyé biten pou nou té fè sé aprann palé chinwa. Sé on liv tousèl nou té ni é madanm-la ki té ka aprann-nou palé chinwa la pa té ka palé anglé. Men magrésa, nou rivé aprann lang-lasa kanmenm.

Kèlkè tan apré nou rivé, yo mandé Harvey ay travay an filyal-la, é yo ba-y okipé dè travay a prédikasyon-la ki ka fèt adan tout péyi-la. Konm filyal-la té toupiti, Harvey té ka ni tan fè tout travay-la i té ni a fè la, é aprésa, nou té k’ay édé sé lasanblé amis la. Défwa, nou té pé rété èvè yo jiska 3 simenn. Lè sé té péryòd a lasanblé, délè, Harvey té ka fè déotwa diskou. Lè i té ka fè sé diskou-lasa, i té’é pé fè-y an japoné é sèten sé frè-la té’é konprann-yo. Men pwoblèm-la sé kè gouvènman-la té vlé kè sé moun-la palé chinwa lè yo té sanblé pou adoré Bondyé. Menmsi kò a Harvey poto’o tèlman bon adan zafè a chinwa-la, i té ka fè diskou a-y an lang-lasa, é on frè té ka tradui-y an amis.

A épòk-lasa, pou ou té fè on lasanblé, fò ou té ni on otorizasyon. É a pa konsa ou té ka trapé otorizasyon-lasa ! Défwa, sa té ka pran onlo tan ! Siwvwè simenn a lasanblé-la, sé frè-la poto’o rèsèvwa otorizasyon-la pou pé sa fè lasanblé-la, Harvey té k’ay an biwo a lapolis é i té ka rété la joustan yo ba-y otorizasyon-la. Konm sa té ka jenné sé polisyé-la lèwvwè on étranjé té adan biwo-la, yo té ka ba-y sa pap-pap.

PRÈMYÉ FWA AN AY AN MONTANGN

Nou ka travèsé on flèv ki pa té tèlman fon a Taywann pou nou pé sa ay adan téritwa an nou.

Lè nou té ka pasé on simenn èvè on lasanblé lokal, an jénéral, fò-nou té maché plis ki inèdtan pou ay an téritwa-la. Fò-nou té travèsé rivyè, men anplis té ni montangn é fò nou té monté-yo. An ka sonjé prèmyé fwa an ay an montangn. Jou-lasa, fò-nou té pati a 5 è-é-dèmi di maten pou nou té pé ay adan on vilaj ki té lwen menm. Alò, nou enn valé manjé-la pou nou té pé ay pran kaw-la. Aprésa, nou travèsé on gran gran rivyè men dèyè do a sa, té ni on manman montangn ki té ka atann-nou ! Mésyé, mòn-la té ka monté tèlman dwèt ! Si an pa té’é ka gadé anho, sé pyé a frè-la ki té douvan an mwen la an té’é ka vwè.

Joumaten-lasa, Harvey té ka préché èvè sé frè-la ki té abityé préché an téritwa-lasa é mwen, an té ka préché tousèl an mwen adan on ti vilaj moun té ka palé Japoné. Koté inè-d-laprémidi, an trapé on féblès pas sa té ka fè on moman an poto’o manjé. Lè an fin pa jwenn Harvey tout sé frè-la té ja pati. Harvey té distribiyé déotwa jounal pou yo té ba-y twa zé. Harvey montré-mwen kijan mwen té manjé sa. I fè on ti tou anho a zé-la é i fè yonn anba osi é i enn valé sa. Lè an té ka gadé sa, sa pa té ka ban-mwen anvi manjé, men monchè, an manjé yonn kanmenm ! Men kimoun ki té kay manjé twazyèm zé-la ? Ében, i lésé-y ban mwen pas si an té trapé on léta la, i pa té’é pé pòté-mwen.

ON BEN AN PÉ’É JEN OUBLIYÉ

Pou on lasanblé a siwkonskripsyon, ni on biten ki rivé-mwen é an pa té ka atann-mwen a sa menm ! Nou té ka rété aka on frè é kaz a-y té koté on Sal di Wayòm. Adan koutim a sé amis la, fò ou bengné men ni on jan pou ou bengné. Sé pousa, madanm a rèsponsab a siwkonskripsyon-la ban-mwen sa ki fo pou nou té pé sa bengné. Konm Harvey té okipé, i di-mwen alé toujou. Sè-la ban-mwen : on so èvè dlo fwèt, on so èvè dlo cho é on basin ki té vid. Men an pa konprann ! Madanm a rèsponsab a siwkonskripsyon-la mèt sé so-la déwò-la é sé frè-la ki té ka préparé lasanblé-la té an Sal di Wayòm la. Men toutmoun té’é vwè-mwen ! Alò, an mandé-y si i pa té ni on rido ban mwen oben ondòt biten pou kaché-mwen. Men i menné on siré an plastik ban mwen ki té transparan. An gadé pou vwè si an té pé ay kaché dèyè do a kaz-la men sé zwa-la té ka atann-mwen é siwvwè an té pwoché two pré, yo té’é mòdé-mwen. Lèwgadé, an réfléchi é an di : « Sé frè-la ka pòté tèlman mannèv, donk a pa mwen yo ké vwè. É si an pa bengné jòdla, mèt a kaz-la pé’é kontan. Monchè, an-nou ay ! » Kifè, an pran ti ben an mwen.

Nou abiyé kon sé amis-la lè yo ka fè lafèt.

PIBLIKASYON POU MOUN KI KA PALÉ AMIS

Harvey rann-li kont kè sé frè-la ki té Amis la pa té ka pwogrésé pas yo pa té sa li é pas pa té ni piblikasyon an lang a yo. Avan, sé moun-la té ka palé Amis men yo pa té sav ékri lang-lasa. Men lè yo koumansé maké lang-lasa, sé frè a filyal-la désidé kè fò yo aprann sé frè Amis la li an lang a yo. Sa mandé onlo éfò men sa pèwmèt sé frè-la étidyé Labib yomenm a yo. Koté 1966, yo koumansé tradui sèwten piblikasyon an amis é an 1968, yo tradui Tou dè Gad la an lang-lasa.

Men gouvènman-la té vé nou distribiyé piblikasyon yenki an chinwa. Alò, nou touvé on jan pou fè Tou dè Gad la parèt pou sa pa pwokiré-nou pon bab. Pannan on tan, adan menm Tou dè Gad la, ou té ka touvé sé 2 lang-lasa : amis é chinwa. Kifè, si on moun té bizwen véyé sa nou ka fè, i té’é ni lenprésyon kè nou ka aprann moun palé chinwa. Dépi sa, Lòwganizasyon ja fè onlo piblikasyon parèt an lang amis pou fè sé moun-la ki ka palé lang-lasa konnèt sé vérité-la ki an Bib-la (Akt 10:34, 35).

ON NÉTWAYAJ KA FÈT

Pannan prèskè 20 an, jan-la sé frè amis la té ka viv la pa té annakò èvè sa Labib ka di. Konm yo pa té ka gè konprann sèwten prensip ki an Bib-la, ni sèwten adan yo ki té ka fè péché sèksyèl, ki té ka bwè pou sou, ki té ka fimé é ki té ka pran dwòg. Lè Harvey té ka pasé vwè sé lasanblé-la, i té ka èspliké sé frè-la ka Jéova té ka pansé dè sé biten-lasa. É jistèman, sa an rakonté-zòt la o koumansman a awtik-la, sé sa ki rivé-nou lè nou té ay ankourajé on lasanblé.

Sèwten frè ki té ni imilité té paré a chanjé, men malérèzman, ni onlo ki pa té vé chanjé. É an 20 an, nou pasé dè 2 450 pwoklamatè a 900 pwoklamatè a Taywann. Lè nou vwè sa, sa kasé 2 bra an nou. Men dè tout fason, nou té sav kè Jéova pa té’é jen béni òwganizasyon a-y si i pa té pwòp (2 Kor. 7:1). Men kèlkè tan apré, sé lasanblé-la viré asi bon chimen-la, kifè, Jéova béni-yo. É konnyéla la, ni 11 000 pwoklamatè a Taywann.

Dépi 1980, fwa a sé frè é sè-la ki adan sé lasanblé amis la vin pi fò. Kifè, Harvey té pé okipé-y plis dè sé lasanblé chinwa la. I rivé édé mari a onlo sè vin Témwen a Jéova é i té kontan toubònman ! On jou, i vin sav kè mari a on sè priyé Jéova pou prèmyé fwa. É lè i rakonté-mwen sa, a pa ti kontan i té kontan ! É mwen osi an kontan davwa an rivé édé onlo moun sensè a vin bon bon zanmi èvè Jéova. Dayè, adan Bétèl a Taywann, an jous travay èvè on gason é on fi a on ansyen étidyan an mwen. Sa té bèl menm !

AN PÈD ON MÒSO AN MWEN É SA FANN TCHÈ AN MWEN

Malérèzman, jòdijou, ti doudou an mwen pa akoté an mwen ankò. Harvey té ni on kansè é lè 1é janvyé 2010, kansè-la fin bat èvè-y. Sa té ja ka fè prèskè 59 an kè nou té mayé. Harvey té adan sèwvis aplentan la dépi prèskè 60 an ! É jousalè, i ka manké-mwen onlo. Men an kontan toubònman davwa an té ni lokazyon ay sèvi Jéova èvè mari an mwen adan sé 2 bèl péyi-lasa. Nou aprann palé 2 lang difisil toubònman é Harvey jous aprann ékri-yo.

Kèlkè lanné apré, Komité santral la désidé kè konm an ja ni on bèl laj, sa té’é myé kè an viré an Òstrali. Prèmyé lidé ki pasé an tèt an mwen sé : « An pa k’ay ponkoté. » Men Harvey é mwen, nou pa jen té ka di non lè Lòwganizasyon té ka mandé-nou fè on biten. Alò, a pa alè an té k’ay koumansé fè sa ! Kèlkè tan apré, an rann-mwen kont kè désizyon-la Komité santral la pran la té bon paskè an té ja ni on bèl laj é pi tan té’é ka pasé pi an té’é bizwen yo édé-mwen.

Lèwvwè ni frè é sè ki ka palé japoné oben chinwa ki ka vin vizité Bétèl-la, an ka fè-yo vizité

Jòdijou, an ka travay adan Bétèl a Lòstralazi lasimenn é lèwvwè wikenn rivé, an ka préché èvè lasanblé lokal an mwen. Lèwvwè ni frè é sè ki ka palé japoné oben chinwa ki ka vin vizité Bétèl-la, an ka fè-yo vizité. É a pa ti kontan an kontan fè sa ! An ka atann lè Jéova ké résisité moun pas an sav i pa oubliyé Harvey ; Harvey toujou té ka fè sa Jéova té ka mandé-y fè (Jan 5:28, 29).

^ par. 14 A Taywann, moun ka palé chinwa pas gouvènman-la mandé-yo palé chinwa. Men pannan pliski 10 an, sé japoné sé moun-la té ka palé. Kifè, onlo tribi a Taywann té ka palé japoné.