1. Waardoor wordt vaak bepaald hoe een man over gezag denkt?

WAT betekent het woord gezag voor jou? Vaak wordt de manier waarop mannen met hun vrouw en kinderen omgaan bepaald door de cultuur, door tradities of door hun eigen opvoeding. Janita, een zuster in Europa, zegt: ‘Waar ik vandaan kom, worden vrouwen gezien als inferieur aan mannen en als slaafjes. Dat beeld zit heel diep.’ Luke, een broeder in de VS, zegt: ‘Vaders leren hun zonen vaak: vrouwen mag je wel zien maar niet horen. Hun mening is niet belangrijk.’ Maar Jehovah wil niet dat mannen hun gezag zo laten gelden. (Vergelijk Markus 7:13.) Hoe kan een man leren een goed gezinshoofd te zijn?

2. Wat moet een man weten, en waarom?

² Om een goed gezinshoofd te zijn moet een man eerst weten wat Jehovah van hem vraagt. Hij moet ook weten waarom Jehovah sommigen gezag over anderen geeft en hoe hij het voorbeeld van Jehovah en Jezus kan volgen. Waarom is het belangrijk dat een man dat weet? Omdat Jehovah verwacht dat hij het gezag dat hij als gezinshoofd heeft gekregen goed gebruikt (Luk. 12:48b).

3. Wat leren we van 1 Korinthiërs 11:3?

³ Lees 1 Korinthiërs 11:3. Dit vers beschrijft de structuur van Jehovah’s universele gezin. Een positie als hoofd heeft twee belangrijke elementen: gezag en verantwoordelijkheid. Jehovah is ‘het hoofd’, het hoogste gezag.  Al zijn kinderen, zowel engelen als mensen, zijn hem verantwoording schuldig (Rom. 14:10; Ef. 3:14, 15). Jehovah heeft Jezus het gezag gegeven over de gemeente, maar Jezus moet zich bij Jehovah verantwoorden voor de manier waarop hij ons behandelt (1 Kor. 15:27). Daarnaast heeft Jehovah de man het gezag gegeven over zijn vrouw en kinderen, maar de man moet zich bij Jehovah en Jezus verantwoorden voor de manier waarop hij zijn gezin behandelt (1 Petr. 3:7).

4. Welk gezag hebben Jehovah en Jezus?

⁴ Omdat Jehovah het Hoofd is van zijn universele gezin, heeft hij het gezag zijn kinderen gedragsregels voor te schrijven. En hij kan die regels ook handhaven (Jes. 33:22). Omdat Jezus het hoofd is van de gemeente, heeft ook hij het recht regels op te stellen en te handhaven (Gal. 6:2; Kol. 1:18-20).

5. Wat houdt het gezag van een gezinshoofd in, en wat zijn de grenzen?

⁵ Net als Jehovah en Jezus heeft een christelijk gezinshoofd het gezag beslissingen te nemen voor zijn gezin (Rom. 7:2; Ef. 6:4). Maar er zijn grenzen aan zijn gezag. Zijn regels moeten bijvoorbeeld gebaseerd zijn op principes uit Gods Woord (Spr. 3:5, 6). En hij heeft niet het gezag regels te maken voor personen die geen deel zijn van zijn gezin (Rom. 14:4). Als zijn kinderen volwassen zijn en het huis uit gaan, hebben ze nog wel respect voor hem maar staan ze niet meer onder zijn gezag (Matth. 19:5).

6. Waarom geeft Jehovah sommigen gezag?

⁶ Jehovah heeft het gezagspatroon ingesteld uit liefde voor zijn gezin. Het is een geschenk van hem. Het maakt het voor Jehovah’s gezin mogelijk om op een vredige, ordelijke manier te functioneren (1 Kor. 14:33, 40). Als niet duidelijk is wie welk gezag heeft, leidt dat binnen zijn gezin tot chaos en onvrede. Niemand zou dan weten wie de knopen moet doorhakken en wie toeziet op het uitvoeren van beslissingen.

7. Was het volgens Efeziërs 5:25, 28 Jehovah’s bedoeling dat mannen vrouwen domineren?

⁷ Als Gods gezagsregeling zo goed is, waarom voelen veel vrouwen zich dan door hun man onderdrukt en gedomineerd? Dat komt doordat veel mannen Jehovah’s normen voor het gezin negeren en plaatselijke gewoonten of tradities volgen. Het kan ook uit zelfzucht zijn dat ze hun vrouw mishandelen. Een man kan bijvoorbeeld dominant zijn om zijn ego te voeden of om anderen te laten zien dat hij een ‘echte man’ is. Hij denkt misschien dat hij haar liefde niet kan afdwingen maar dat hij wel angst kan gebruiken om haar onder de duim te houden. * Met zo’n manier van denken en doen geven mannen hun vrouw niet het respect dat ze verdienen, en dat gaat regelrecht in tegen wat Jehovah wil. (Lees Efeziërs 5:25, 28.)

8. Hoe kan een man leren een goed gezinshoofd te zijn?

⁸ Een man kan een goed gezinshoofd worden door Jehovah en Jezus na te volgen in de manier waarop ze hun gezag  gebruiken. Laten we eens kijken naar twee van hun eigenschappen die een gezinshoofd kan gebruiken.

9. Hoe laat Jehovah zien dat hij nederig is?

⁹ Nederigheid. Jehovah is wijzer dan wie maar ook. Toch luistert hij naar de mening van zijn aanbidders (Gen. 18:23, 24, 32). Hij laat degenen die onder zijn gezag staan ideeën aandragen (1 Kon. 22:19-22). Hoewel Jehovah zelf volmaakt is, verwacht hij op dit moment geen volmaaktheid van ons. In plaats daarvan komt hij onvolmaakte mensen die hem aanbidden te hulp (Ps. 113:6, 7). De Bijbel noemt Jehovah zelfs een ‘helper’ (Ps. 27:9; Hebr. 13:6). Koning David erkende dat hij alles wat hij had bereikt alleen aan Jehovah’s nederigheid te danken had (2 Sam. 22:36).

10. Hoe liet Jezus zien dat hij nederig was?

¹⁰ Neem ook het voorbeeld van Jezus. Hoewel hij voor zijn discipelen Heer en Meester was, waste hij hun voeten. Waarom heeft Jehovah dat verslag in de Bijbel opgenomen? Eén reden was ongetwijfeld dat hij gezinshoofden en ook anderen een goed voorbeeld wilde geven om na te volgen. Jezus zei zelf: ‘Ik heb jullie het voorbeeld gegeven: wat ik voor jullie heb gedaan, moeten jullie ook doen’ (Joh. 13:12-17). Hoewel hij veel gezag had, verwachtte hij niet te worden gediend. In plaats daarvan was hij degene die diende (Matth. 20:28).

11. Hoe kan een gezinshoofd de nederigheid van Jehovah en Jezus navolgen?

¹¹ Lessen voor ons. Een gezinshoofd kan op allerlei manieren nederigheid tonen. Hij zal bijvoorbeeld geen volmaaktheid van zijn vrouw en kinderen verwachten. Hij luistert naar de mening van gezinsleden, ook als dat een andere mening is. Marley, die in de VS woont, zegt: ‘Soms heb ik een andere mening dan m’n man. Maar ik weet dat hij me waardeert en respecteert, want hij vraagt naar m’n mening en houdt er rekening mee voordat hij een beslissing neemt.’ Daarnaast is een nederige man bereid te helpen in het huishouden, zelfs als dat wordt bezien als vrouwenwerk. Waarom kan dat moeilijk zijn? ‘Waar ik vandaan kom,’ zegt  een zuster die Rachel heet, ‘denken buren en familieleden dat een man geen “echte man” is als hij zijn vrouw helpt met de afwas of met schoonmaken. Dan denken ze dat hij haar niet onder de duim heeft.’ Als er in jouw omgeving ook zo wordt gedacht, bedenk dan dat Jezus de voeten van zijn discipelen waste ook al werd dat gezien als een klusje voor slaven. Een goed gezinshoofd maakt zich niet druk om hoe hij zelf overkomt maar om hoe het met zijn vrouw en kinderen gaat. Welke eigenschap is naast nederigheid ook nog belangrijk voor een gezinshoofd?

12. Waartoe motiveert liefde Jehovah en Jezus?

¹² Liefde. Alles wat Jehovah doet, doet hij uit liefde (1 Joh. 4:7, 8). Liefdevol voorziet hij in onze geestelijke behoeften via zijn geschreven Woord, de Bijbel, en zijn organisatie. Hij voorziet in onze emotionele behoeften door ons ervan te verzekeren dat hij van ons houdt. En onze materiële behoeften? Jehovah ‘voorziet ons rijkelijk van alles waarvan we genieten’ (1 Tim. 6:17). Als we fouten maken, corrigeert hij ons. Maar dan houdt hij nog steeds van ons. Uit liefde heeft Jehovah voorzien in de losprijs. En Jezus houdt zo veel van ons dat hij zijn leven voor ons heeft gegeven (Joh. 3:16; 15:13). Niets kan de liefde verbreken die Jehovah en Jezus voelen voor wie loyaal aan hen zijn (Joh. 13:1; Rom. 8:35, 38, 39).

13. Waarom is het belangrijk dat een gezinshoofd liefde toont voor zijn gezin? (Zie ook het kader ‘ Hoe kan een pasgetrouwde man het respect van zijn vrouw krijgen?’)

¹³ Lessen voor ons. Alles wat een gezinshoofd doet, moet hij doen uit liefde. Waarom is dat zo belangrijk? Johannes geeft het antwoord: ‘Wie niet van zijn broeder [of familie] houdt, die hij ziet, kan ook niet van God houden, die hij niet ziet’ (1 Joh. 4:11, 20). Een man die van zijn gezin houdt en Jehovah en Jezus wil navolgen, zal in de geestelijke, emotionele en materiële behoeften van zijn gezin  voorzien (1 Tim. 5:8). Hij zal zijn kinderen opleiden en corrigeren. En hij blijft zijn best doen om beslissingen te nemen die tot eer van Jehovah en tot voordeel van zijn gezin zijn. Laten we op elk van die terreinen eens kijken hoe een gezinshoofd Jehovah en Jezus kan navolgen.

14. Hoe zorgt een gezinshoofd voor de geestelijke behoeften van zijn gezin?

¹⁴ Zorg voor de geestelijke behoeften. Jezus wilde er net als zijn Vader op toezien dat degenen die aan zijn zorg waren toevertrouwd altijd geestelijk goed gevoed waren (Matth. 5:3, 6; Mark. 6:34). Zo is het ook de prioriteit van een gezinshoofd om in de geestelijke behoeften van zijn gezin te voorzien (Deut. 6:6-9). Hij doet dat door ervoor te zorgen dat zijn gezin Gods Woord leest en bestudeert, de vergaderingen bezoekt, het goede nieuws predikt en een vriendschap met Jehovah ontwikkelt en onderhoudt.

15. Hoe kan een gezinshoofd in de emotionele behoeften van zijn gezin voorzien?

¹⁵ Zorg voor de emotionele behoeften. Jehovah gaf openlijk uiting aan zijn liefde voor Jezus (Matth. 3:17). Jezus gaf vaak uiting aan zijn liefde voor zijn volgelingen, zowel door wat hij deed als door wat hij zei. En zij uitten hun liefde voor hem (Joh. 15:9, 12, 13; 21:16). Als gezinshoofd kun je je liefde voor je vrouw en kinderen tonen door wat je doet, bijvoorbeeld door de Bijbel met ze te bestuderen. Maar je moet ook zeggen dat je van ze houdt en ze waardeert. Geef ze als dat passend is complimenten waar anderen bij zijn (Spr. 31:28, 29).

16. Wat moet een gezinshoofd nog meer doen, en hoe kan hij het juiste evenwicht vinden?

¹⁶ Zorg voor de materiële behoeften. Toen de Israëlieten werden gestraft voor hun ongehoorzaamheid, bleef Jehovah nog wel in hun basisbehoeften voorzien (Deut. 2:7; 29:5). Hij voorziet ook in onze behoeften (Matth. 6:31-33; 7:11). Jezus voorzag in voedsel voor zijn volgelingen (Matth. 14:17-20). Hij had ook zorg voor hun lichamelijke gezondheid (Matth. 4:24). Om Jehovah blij te maken moet je als gezinshoofd je gezin onderhouden. Maar zorg voor de juiste balans. Voorkom dat je zo in je werk opgaat dat het je niet lukt goed voor de geestelijke en emotionele behoeften van je gezin te zorgen.

17. Hoe onderwijzen en corrigeren Jehovah en Jezus ons?

¹⁷ Geef leiding en raad. Jehovah onderwijst en corrigeert ons voor ons eigen bestwil (Hebr. 12:7-9). En net als zijn Vader geeft Jezus degenen die onder zijn gezag staan liefdevol opleiding (Joh. 15:14, 15). Hij is duidelijk maar vriendelijk (Matth. 20:24-28). Hij begrijpt dat we onvolmaakt  zijn en de neiging hebben fouten te maken (Matth. 26:41).

18. Waar houdt een goed gezinshoofd rekening mee?

¹⁸ Als gezinshoofd kun je Jehovah en Jezus navolgen door er rekening mee te houden dat je gezinsleden onvolmaakt zijn. ‘Wees niet hard’ tegen je vrouw of kinderen (Kol. 3:19). Maar pas het principe uit Galaten 6:1 toe en probeer ze ‘zachtaardig weer op het rechte pad te brengen’. Houd daarbij altijd in gedachte dat je zelf ook onvolmaakt bent. Besef net als Jezus dat je voorbeeld het beste onderwijs is (1 Petr. 2:21).

19-20. Hoe kan een gezinshoofd bij het nemen van beslissingen Jehovah en Jezus navolgen?

¹⁹ Neem onbaatzuchtige beslissingen. Jehovah neemt beslissingen met de belangen van anderen op het oog. Zo besloot hij het leven te scheppen omdat hij de vreugde ervan met anderen wilde delen, niet uit eigenbelang. En niemand heeft hem gedwongen om zijn Zoon voor onze zonden te laten sterven. Dat deed hij omdat hij ons wilde helpen. Ook Jezus nam beslissingen die vooral in het voordeel van anderen waren (Rom. 15:3). Hij besloot bijvoorbeeld zijn eigen rust op te geven om een grote groep mensen te kunnen onderwijzen (Mark. 6:31-34).

²⁰ Een goed gezinshoofd weet dat het heel moeilijk is verstandige beslissingen voor zijn gezin te nemen, en hij neemt zijn verantwoordelijkheid serieus. Vermijd het als gezinshoofd zomaar een beslissing te nemen of puur op je emotie af te gaan. Je kunt van Jehovah leren goede beslissingen te nemen (Spr. 2:6, 7). * Dan zul je niet je eigen belangen voor ogen hebben, maar die van anderen (Fil. 2:4).

21. Waar gaat het volgende artikel over?

²¹ Jehovah heeft gezinshoofden een zware taak gegeven, en ze zijn aan hem verantwoording schuldig voor de manier waarop ze zich daarvan kwijten. Maar als een man zijn best doet het voorbeeld van Jehovah en Jezus te volgen, zal hij een goed gezinshoofd zijn. En als zijn vrouw haar rol vervult, zullen ze een gelukkig huwelijk hebben. Hoe moet een vrouw het gezag van haar man bezien? En wat kunnen voor haar de uitdagingen zijn? Die vragen worden in het volgende artikel beantwoord.