Agllashca temata ricungapaj

Temacunata ricungapaj

TEMA 5

“Cristoca, tucui jaricunatami umashna mandajun”

“Cristoca, tucui jaricunatami umashna mandajun”

“Cristoca, tucui jaricunatami umashna mandajun” (1 COR. 11:3).

CÁNTICO 12 Jehovami ñucanchi jatun Dios can

CAITAMI YACHAJUPASHUN *

1. ¿Huaquin jaricunaca imata catishpata paicunapa huarmita, huahuacunatapash tratan?

FAMILIATA umashna mandanaca ¿imata nisha nin? Huaquin jaricunaca paicuna causashca llactapa costumbrecunata, familiapi paicuna imashina viñashca costumbrecunata catishpami paicunapa huarmita, huahuacunatapash tratan. Europa llactamanda Yanita shuti paniguca ninmi: “Ñuca causajuj llactapica huarmicunaca jaricunata sirvingapallami can. Jaricunami huarmicunata yali can nishpami gentecunaca crin” ninmi. Cutin Estados Unidospi causaj Luke shuti huauquica ninmi: “Huaquin taitacunaca paicunapa churicunamanga, huarmicunataca ricuna cashcamandami ricuna cangui, paicunataca uyaitapash na uyanachu cangui nishpami yachachin” ninmi. Shinapash Jehová Diosca cusacuna paicunapa huarmigucunata shina tratachunga na munanllu (Marcos 7:13​huan chimbapurashpa ricupangui). Shinaca ¿jaricunaca imashinata familiataca ali mandaita ushan?

2. Familiapi umashna mandanamandaca cusacunaca ¿imatata yachana can? ¿Imamandata chaitaca yachana can?

2 Familiapi umashna ali mandangapaca, Jehová Dios cusacunaman imata mandashcatami ali yachana can. Shinallata Jehová Dios imamanda cusacunaman autoridadta cushcatapashmi ali intindina can. Jehová Diospa, Jesuspa ejemplotapash imashina cati ushashcatapashmi yachajuna can. Jehová Dios cusacunaman paicunapa familiapi autoridadta charichun cushcamandami shina rurana can. Y chai autoridadtaca Jehová Diosca ali utilizachunmi munan (Luc. 12:48b).

AUTORIDADTA CHARINACA ¿IMATATA NISHA NIN?

3. ¿Imatata 1 Corintios 11:3​pi shimicunamandaca yachajupanchi?

3 (1 Corintios 11:3ta liipangui). Cai textopica Jehová Dios jahua cielopi cai alpapipash, paipa familiata imashina organizashcatami ricuchin. Jehová Diosca tucuicunata mandangapami autoridadta charin. Chaimi shujcunamanbash asha autoridadta cushca. Chaimandami pipash autoridadta charijpica Jehová Diosca ali utilizachun munan (Rom. 14:10; Efes. 3:14, 15). Jehová Diosca, Jesusmanmi congregaciongunata umashna mandachun autoridadta cushca. Pero Jesús ñucanchita imashina tratashcataca Jehová Diosca ricujunmi (1 Cor. 15:27). Cusacunamanbashmi Jehová Diosca huarmita, huahuacunatapash mandachun autoridadta cushca. Shinapash chai autoridadta imashina utilizajujtaca Jehová Diospash, Jesuspashmi ricujun. Chaimi paicunapa ñaupapica, cusaca autoridadta imashina utilizashcata ricuchina can (1 Ped. 3:7).

4. ¿Imata rurangapata Jehová Diospash, Jesuspash autoridadta charin?

4 Jehová Diosca tucui autoridadta charimandami paipa huahuacuna imashina causanata yachachun, pai mandashcacunata cazuchunbash huaquin leycunata cushca (Is. 33:22). Congregacionda umashna mandajuimandami Jesuspash paipa mandashcacunata cazuchun leycunata cushca (Gál. 6:2; Col. 1:18-20).

5. Cusacunaca ¿tucui autoridadtachu charin?

5 Jehová Diospa, Jesuspa ejemplota catishpami cusacunaca familiata cuidangapaj autoridadta charin (Rom. 7:2; Efes. 6:4). Shinapash chai autoridadca na Jehová Diospa autoridadta yalica canllu. Cusa imata decidishpapash Bibliapi mandashcacunata catishpami decidina can (Prov. 3:5, 6). Shinallata shuj familiacunapi mandana autoridadtapash na charinllu (Rom. 14:4). Ushicuna, churicunapash viñashpa ña huasimanda rijpica, taitata respetashpami catin. Shinapash taitaca ñana paicunata mandana derechotaca charinllu (Mat. 19:5).

JEHOVÁ DIOSCA ¿IMAPATA HUAQUINGUNAMANGA AUTORIDADTA CUSHCA?

6. Jehová Diosca ¿imapata huaquingunamanga autoridadta cushca?

6 Jehová Diosca juyaimandami huaquinguna autoridadta charichunga saquishca. Autoridadta huaquinguna charishcamandami tranquilo, ali causaigu tiaita ushan (1 Cor. 14:33, 40). Umashna pipash na mandajpica, caipi chaipi, llaquillami causanman. Chaimi pi imatapash decidina cajta, o pi ultimopi tucuimanda decidina cajtapash na yachai ushanman.

7. Efesios 5:25, 28​pica cusacuna paipa huarmiguta ¿imashina tratachunda Jehová Diosca mandajun?

7 Cusacunataca familiata cuidachun Taita Dios churashca cajpica ¿imashpata huaquin huarmigucunaca juyaipa, llaquilla, macai tucushpa causan? Paicunaca Jehová Diospa mandashcacunata na yachaimanda, llactapa o familiapa costumbrecunata catimandami shina tratan. Shinallata chai cusacunaca paicunalla ali cangapaj, ali sintiringapaj munaimandami huarmigucunataca maltratan. Na cashpaca huarmigucuna paicunata respetachun munashpa o shujcunapa ñaupapi paicuna jaricunapacha cashcata ricuchingapaj munaimandami huarmigucunataca nali tratan. Chai cusacunaca huarmicuna paicunata juyachun obligaita na ushashcataca alimi yachan. Chaimi nali tratashpa huarmigucuna paicunata manllaita charishpa, paicuna imata munashcata rurachun obligan. * Jaricuna huarmigucunata shina tratashpaca, huarmigucunata na respetashcata, na juyashcatami ricuchin. Jaricuna shina rurachun, shina yuyachunbash Jehová Diosca na munanllu (Efesios 5:25, 28ta liipangui).

¿IMASHINATA CUSACA FAMILIAPI ALI MANDAITA USHAN?

8. Familiata ali cuidangapaca ¿imatata cusaca rurana can?

8 Shuj cusa o shuj taita paipa familiata ali cuidangapaca Jehová Diospash, Jesuspash imashina paicunapa autoridadta utilizajtami ricuna can. Jehová Diospash, Jesuspash imashina cajta ricushpami cusaca paipa huarmiguta, huahuacunatapash aliguta tratana can.

9. Jehová Diosca ¿imashinata humilde cashcata ricuchin?

9 Humildemi cana can. Jehová Diosmi tucui tucuita yali ali yachaita charin. Shina cashpapashmi paipa sirvijcuna imata nishcataca aliguta uyan (Gén. 18:23, 24, 32). Pai imata rurangapaj autoridadta charishpapash, shujcuna imata yuyashcataca uyanllami (1 Rey. 22:19-22). Jehová Dios jucha illaj perfecto cashpapash, ñucanchicuna perfecto cachunga na shuyanllu. Chaipa randica paita sirvishpa cati ushachunmi tucuipi ayudan (Sal. 113:6, 7). Chaimi Rey Davidca, Jehová Diosca ‘ñucata ayudajmi’ can nircami (Sal. 27:9; Heb. 13:6). Rey Davidca Jehová Dios imata mingashcatami pactachi usharca. Shinapash rey Davidca Jehová Dios humilde cashcamanda, pai ayudashcamandallami pactachi usharcani nircami (2 Sam. 22:36, TNM ).

10. ¿Imashinata Jesusca humilde cashcata ricuchirca?

10 Cunanga Jesuspa ejemplomanda yachajupashunchi. Jesusca paipa discipulocunata yachachij cashpapash, paipa discipulocunapa chaquicunatami maillachirca. Cai ruraitaca ¿imamandata Jehová Diosca Bibliapi escribichishpa saquishca? Tucui gentecuna, cusacunapash familiata ali tratanata yachajuchunmi Jesuspa rurashcataca Bibliapi escribichishpa saquirca. Jesusca nircami: “Ñuca rurashcashna, cangunapash rurashpa causachunmi chashnaca maillachini” (Juan 13:12-17). Autoridadta charishpapash Jesusca na paita sirvichunga shuyajurcachu, sino pairami shujcunata sirvirca (Mat. 20:28).

Huasipi ruranacunapi ayudashpami shuj ali cusaca humilde, juyaj cashcata ricuchin. Shinallata Jehová Diosmanda yachachingapapashmi esforzarin. (Párrafo 11, 13​ta ricupangui).

11. Jehová Diosmanda, Jesusmandapash ¿imatata cusacunaca yachajuita ushan?

11 ¿Imatata yachajui ushapanchi? Cusacunaca paicuna humildecuna cashcataca shuj shuj ruraicunapimi ricuchi ushan. Por ejemplo, paipa huarmigupash, paipa huahuacunapash tucuita alipacha rurachunga na shuyanachu can. Shinallata na de acuerdo cashpapash paipa huarmigu, paipa huahuacunapash imata yuyashcatami uyana can. Estados Unidospi causaj Marley shuti huarmiguca ninmi: “Ñuca cusaguhuanga na tucuipichu de acuerdo canchi. Pero shinapash pai ñuca yuyaicunata respetashcatami sintipashcani. Porque nara imatapash decidishpallatami ñuca imata yuyashcapipash pensarin” nin. Shinallata shuj humilde cusaca, huasipi imapash ruraicunapipashmi ayudan. Paicuna causajushca pushtupi huarmicunallami chai ruraicunata rurana can nishpa pensajpipash, humilde cusaca ruranllami. Shinapash huaquingunapaca chaita pactachinaca dificilmi caita ushan. Rachel shuti paniguca ninmi: “Ñuca causajuj llactapica, shuj cusa huasipi platocunata maillashpa, huasita limpiashpa paipa huarmiguta ayudajpica, familiacunapash, vecinocunapash paica huarmi mandashcami can, huarmitapash na controlai ushanllu nishpami riman” ninmi. Quiquin causajuj llactapipash gentecuna shina pensajpica quiquinga Jesús paipa discipulocunapa chaquicunata maillachishcatami yarina capangui. Chai ruraitaca esclavocunallami ruran carca. Shinapashmi Jesusca chaita rurarca. Shuj humilde cusaca pailla ali quidanapi yuyanapa randica, paipa huarmigupash paipa huahuacunapash ali, cushilla sintirichunmi ricuna can. Shinapash ¿cusacunaca humilde cangapallachu esforzarina can?

12. Jehová Diospash Jesuspash ¿imatata juyaimandaca ruran?

12 Juyashcatami ricuchina can. Jehová Diosca imata rurashpapash juyaimandami ruran (1 Juan 4:7, 8). Ñucanchicunata juyashcata ricuchingapaj, paipa amigocuna cachun munashcata ricuchingapami Jehová Diosca Bibliata, paipa organizaciondapash cushca. Shinallata pai ñucanchicunata juyashcata seguro cachunbashmi ayudan. Jehová Diosca “ñucanchi cushijushpa causachun, imagutapash ninanda caramujuj” Taita Diosmi can (1 Tim. 6:17). Ñucanchicuna pandarijpipash Jehová Diosca juyashpami catin. Chaimi mejorashpa catichun ayudan. Ñucanchita juyaimandami Jesusta cai alpaman ñucanchimanda huañuchun cachamurca. Jesuspashmi ñucanchita juyaimanda paipa causaiguta curca (Juan 3:16; 15:13). Jehová Diospash, Jesuspash ñucanchita juyashcamandaca pipash na caruyachita ushanllu (Juan 13:1; Rom. 8:35, 38, 39).

13. Cusaca ¿imashpata paipa familiata juyashcata ricuchina can? (“ Chairalla cazarashca jari paipa huarmigu paita respetachunga ¿imatata rurana can?” nishca recuadrota ricupangui).

13 ¿Imatata yachajui ushapanchi? Imaguta rurashpapash cusaca tucuitami juyaimanda rurana can. ¿Imamandata shina nipanchi? Apóstol Juanga nircami: “crijta [o familiata] ñavihuan ricujushpapash, na juyashpaca, ñavipi na ricurij Taita Diostacarin, ¿imashnata juyai ushangayari?” nishpa (1 Juan 4:11, 20). Paipa familiata juyaj cusaca, Jehová Diospa, Jesuspa ejemplota catingapami esforzarin. Chaimi paipa familia Jehová Diosmanda yachajushpa catichun ayudan, huarmiguta huahuacunatapash juyashcata ricuchin. Shinallata ima minishtishcaguta cushpapashmi ali mantinin (1 Tim. 5:8). Paipa huahuacunatapashmi ali yachachin. Imapash nalitaiman rurashcajpica uchallami alita ruranata yachachin. Shinallata Jehová Diosta alabashpa catingapaj, paipa familiapash ali causachunmi ali decisiongunata japinata yachajushpa catin. Cunanga Jehová Diospa, Jesuspa ejemplota catishpa cusacuna imacunatalla rurana cashcata yachajupashunchi.

CUSACUNACA FAMILIATA CUIDANGAPACA ¿IMACUNATATA RURANA CAN?

14. Paipa familia Jehová Diosman quimirichunga ¿imatata cusacunaca rurana can?

14 Paipa familia Jehová Diosmanda yachajushpa catichunmi ayudan. Jesusca Jehová Diospa ejemplota catishpami paipa discipulocuna Jehovapi tucui shunguhuan crishpa catichun ayudarca (Mat. 5:3, 6; Mar. 6:34). Shinallatami cusacunaca paipa familia Jehová Diosman ashtahuan quimirichun ayudanapacha can (Deut. 6:6-9). Chaipaca paipa familia Bibliata liichun, yachajuchun, villachingapaj llujshichun, tandanajuicunamanbash richunmi ayudana can. Shinallata Jehová Diospa ali amigocuna cachunbashmi ayudana can.

15. Paipa familiata juyashcataca ¿imashinata cusacunaca ricuchina can?

15 Huarmiguta, huahuacunatapash juyashcatami ricuchin. Jehová Diosca na pinganayachishpami shuj gentecunapa ñaupapi Jesustaca ñuca juyashca Churigu nirca (Mat. 3:17). Jesuspashmi paipa catijcunata juyashcata nirca. Chaitaca ruraicunahuanbashmi ricuchirca. Paipa catijcunapashmi Jesusta juyashcata nirca (Juan 15:9, 12, 13; 21:16). Cusacunaca paipa huarmiguta, huahuacunatapash juyashcatami ricuchina can. Chaitaca paicunahuan Bibliamanda yachajujushpami ricuchita ushan. Shinallata juyanimi nitapash ninalla can. Ali cajpicarin shuj gentecunapa ñaupapipashmi paicunata felicitanalla can (Prov. 31:28, 29).

Jehová Diospa ñaupapi ali ricuringapaca shuj ali cusaca familiata alimi mantinina can. (Párrafo 16​ta ricupangui).

16. a) ¿Imatata cusacunaca rurana can? b) ¿Imapita na yapata empeñarina can?

16 Ima minishtishcaguta cushpapashmi ali mantinin. Israelitacuna Jehová Diosta na cazunajujpipashmi, Jehová Diosca paicuna ima minishtishcatami cushpa catirca (Deut. 2:7; 29:5). Cunanbipashmi ñucanchi ima minishtishcaguta cushpa Jehová Diosca ayudan (Mat. 6:31-33; 7:11). Jesuspashmi paita catijcunamanga shinallata ayudarca (Mat. 14:17-20). Irquillacunatapashmi jambirca (Mat. 4:24). Jehová Diospa ñaupapi ali cangapaca, cusaca paipa familia imata minishtishcagutami cuna can. Shinapash na trabajopilla yapata empeñarinachu can. Trabajopilla yapata empeñarishpaca paipa familiaman Jehovamanda yachachingapaj, familiata cuidangapapash na tiempota charingachu.

17. Jehová Diospash, Jesuspash ¿imashinata ñucanchitaca yachachin?

17 Familiata juyaihuanmi consejashpa yachachin. Jehová Diosca ñucanchita juyaimanda, ali causachun munaimandami disciplinan (Heb. 12:7-9). Jesuspashmi paita catijcunataca juyaihuan Jehová Diosmandaca yachachirca (Juan 15:14, 15). Jesusca shinllita consejashpapash siempremi juyaihuan tratan carca (Mat. 20:24-28). Paica ñucanchicuna juchayu caimanda pandarijlla cashcataca alimi yachan (Mat. 26:41).

18. Cusaca ¿imatata yarina can?

18 Jehová Diospa, Jesuspa ejemplota catij cusaca paipa huarmigu, paipa huahuacunapash juchayucuna cashcataca alimi yachan. Chaimi paica na imagumandapash yapata culiranlla (Col. 3:19). Culiranapa randica Gálatas 6:1​pi shimicunata yarishpami ‘na fiñashpa, ali shunguhuan’ paipa familiata consejana can. Paipash juchayu cashcatapashmi yarina can. Cusaca Jesushnami paipa familiataca ali ejemplota ricuchishpami ali yachachina can (1 Ped. 2:21).

19, 20. Decisiongunata agllagrijushpaca ¿imashinata shuj cusaca Jehová Diospa, Jesuspa ejemplota catijushcata ricuchin?

19 Familiapi pensarishpami imagutapash decidina can. Jehová Diosca siempremi paita sirvijcunapi pensarishpa imagutapash decidin. Por ejemplo, Jehová Diosca ñucanchicuna cushilla causachunmi ñucanchimanga causaita carashca. Shinallata ñucanchi juchacunamanda huañuchun paipa Churi Jesusta cachamuchunbash pipash na obligarcachu. Jehová Diosca cushijushpami ñucanchita ayudangapaj paipa Churita curca. Jesuspashmi shujcunapi pensarishpa ali decisiongunata agllarca (Rom. 15:3). Por ejemplo, shuj viajeca Jesusca samanatapash saquishpami tauca gentecunaman yachachirca (Mar. 6:31-34).

20 Shuj ali cusaca paipa familiata ali cuidangapami, ali decisiongunata japina can. Chaimi nara imagutapash rurashpallata aliguta yuyashpa ali decidina can. Chai ratoca na paipilla pensashpa, imatapash yangata decidinallachu can. Chaipa randica, Jehová Dios imata yachachishcata pensarishpami ali imagutapash decidina can (Prov. 2:6, 7). Shinami paipa familiapi pensarishcata ricuchin (Filip. 2:4). *

21. ¿Imatata cati semanaca yachajupashun?

21 Jehová Diosca shuj jatun responsabilidadtami cusacunamanga cushca. Chai responsabilidadta ali pactachichunmi munan. Jehová Diospa, Jesuspa ejemplota catingapaj esforzarishpaca ali cusami caita ushanga. Shinallata huarmigupash paipa cusata ayudajpica, familia enteromi cushilla causanga. Shinapash cusacunaman umashna mandana autoridadta Jehová Dios cushcataca ¿imashinata huarmigucunaca ricuna can? Shinallata, cazarashca huarmiguca ¿ima llaquicunatata tal vez charita ushan? Chaitaca cati semanami yachajupashun.

CÁNTICO 16 Jesús mandajushcamandaca Jehovata alabashunchi

^ párr. 5 Shuj jari cazarashpaca paipa familiatami umashna mandai callarin. Cai temapica Jehová Dios huaquingunaman ima autoridadta cushcata, imamanda chaita rurashcata, shinallata Jehovamanda, Jesusmandapash cusacuna imata yachajui ushashcatami yachajupashun. Cati temapica, Jesusmanda y Jehovapa shuj sirvijcunamandapash cusacuna, huarmicunapash imata yachajui ushashcatami ricupashun. Chaipa cati temapica, congregacionbi autoridadta charij huauquicuna imashina chai autoridadta ali utilizana cashcatapashmi yachajupashun.

^ párr. 7 Peliculacunapi, videojuegocunapi, asichingapaj librocunapica huarmita maltratana ali cajtashna ricuchunmi yachachin. Chaimandami gentecunaca huarmiguta cusa maltratashpa causanaca normalmi can nishca.

^ párr. 20 Imashina ali decisiongunata agllana cashcata ashtahuan yachajungapaj munashpaca, 15 de Abril de 2011 La Atalaya revistapi, “Tomemos decisiones que honren a Dios” nishca temata, página 13​manda 17​caman ricupangui.