Biiyaʼ guiraʼ ni nuu lu sitiu riʼ

guyé lu índice

ARTÍCULO DE ESTUDIU 5

«Cristu nga xaíque stiʼ guiráʼ hombre»

«Cristu nga xaíque stiʼ guiráʼ hombre»

«Cristu nga xaíque stiʼ guiráʼ hombre» (1 COR. 11:3).

CANCIÓN 12 Nandxoʼloʼ Jiobá, Dios stidu

NI ZAZÍʼDINU *

1. ¿Xi zanda gucaa ti hombre cadi guni tratar familia stiʼ galán yaʼ?

¿XI REEDA ndaaniʼ íqueluʼ ora runadiágaluʼ diidxaʼ «xaíque stiʼ familia»? Nuu hombre runi tratar xheelaʼ ne ca xiiñiʼ modo ná ca tradición stiʼ, cultura o modo biniisi. Sicaríʼ guníʼ Yanita, ti hermana ni nabeza Europa: «Lugar ra nabezaʼ, riníʼ ique binni jma risaca hombre que gunaa, ne naquiiñeʼ guni tratárcabe laacaʼ casi criada». Ne Luke, ti hermanu ni nabeza Estados Unidos guníʼ: «Nuu hombre rusiidiʼ xiiñiʼ qué risaca stiidxaʼ ca gunaa, nga runi cadi naquiiñeʼ gulabi hombre guiráʼ ni riníʼcabe». Peru cadi zacá diʼ nga ribeza Jehová guni tratar hombre xheelaʼ (bichaaga ni né Marcos 7:13). ¿Xi zanda guni ti hombre para guiziidiʼ guni tratar familia stiʼ galán yaʼ?

2. ¿Xi naquiiñeʼ ganna xaíqueʼ stiʼ ti familia, ne xiñee?

2 Para ganda guni tratar ti hombre familia stiʼ galán la? naquiiñeʼ guiene xi ribeza Jehová guni. Laaca naquiiñeʼ gánnabe xiñee bidii Jehová autoridad hombre ne xi zanda gúnibe para chinándabe ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús. ¿Xiñee nabé risaca ganna hombre ca cosa riʼ yaʼ? Purtiʼ bidii Jehová ca xaíque stiʼ familia caadxi autoridad ne ribeza iquiiñecabe ni jneza (Luc. 12:48b).

¿XII NGA AUTORIDAD NI MAʼ BIDII JEHOVÁ BINNI?

3. ¿Xi rusiidiʼ 1 Corintios 11:3 laanu de autoridad ni maʼ bidii Jehová binni yaʼ?

3 (Biindaʼ 1 Corintios 11:3). Versículo riʼ cusiene ximodo gudixhe chaahuiʼ Jehová familia stiʼ ni nuu guibáʼ ne lu Guidxilayú. Cumu laabe runi mandarbe la? nápabe autoridad. Nga runi maʼ bidiibe autoridad guiráʼ ca xiiñibe, casi ca ángel ne binni, ne zabídxibe cuenta laacaʼ pur modo iquiiñecaʼ autoridad sticaʼ (Rom. 14:10; Efes. 3:14, 15). Maʼ bidii Jehová autoridad Jesús luguiáʼ congregación ne zabídxibe cuenta laa pur modo guni tratar laanu (1 Cor. 15:27). Laaca maʼ bidii Jehová autoridad hombre luguiáʼ xheelaʼ ne ca xiiñiʼ, peru laaca zabidxi Jehová ne Jesús cuenta laabe pur modo guni tratarbe familia stibe (1 Ped. 3:7).

4. ¿Xi autoridad napa Jehová ne Jesús?

4 Napa Jehová familia stiʼ guibáʼ ne lu Guidxilayú ne laa nga xaíque stícabe, nga runi nápabe autoridad para quíxhebe xi guni ca xiiñibe ne gúʼyabe guni cumplircaʼ ni (Is. 33:22). Jesús nga xaíque ndaaniʼ congregación ne laaca napa derechu quixheʼ xi gúninu ne guʼyaʼ gaca cumplir ni (Gál. 6:2; Col. 1:18-20).

5. ¿Xi autoridad napa ti xpinni Cristu ni naca xaíque stiʼ ti familia, ne padede rindá autoridad stiʼ?

5 Cásica Jehová ne Jesús la? ti xpinni Cristu ni naca xaíque stiʼ ti familia naquiiñeʼ guicaa decisión pur familia stiʼ (Rom. 7:2; Efes. 6:4). Peru laaca maca nexheʼ padede rindá autoridad stibe. Ne ora quíxhebe xi gaca ndaaniʼ familia stibe, naquiiñeʼ chinándabe ca principiu ni zeeda lu Biblia (Prov. 3:5, 6). Laaca naquiiñeʼ ganna ti xaíque stiʼ familia qué gapa autoridad para quixheʼ xi guni binni ni cadi naca familia stiʼ (Rom. 14:4). Ne ora riniisi ca xiiñibe ne rireecaʼ de ra lídxibe, maʼ cadi laabe nga autoridad sticaʼ, peru qué rusaana de guni respetarcaʼ laabe (Mat. 19:5).

¿XIÑEE BIDII JEHOVÁ AUTORIDAD BINNI?

6. ¿Xiñee bidii Jehová autoridad binni yaʼ?

6 Maʼ bidii Jehová autoridad familia stiʼ ni nuu guibáʼ ne lu Guidxilayú, ne nácani ti regalu guizáʼ sicarú. Ne pur nga cadi nuudinde familia stiʼ Jehová ne nuu orden ndaaniʼ ni (1 Cor. 14:33, 40). Pa ñaca qué ñuu autoridad ndaaniʼ ni la? qué ñuu diʼ orden ne guirutiʼ nibani nayecheʼ. Guzéʼtenu ti ejemplu, pa ñaca qué ñuu autoridad, qué ñánnanu tu laa naquiiñeʼ guicaa xiixa decisión ne guʼyaʼ ximodo gácani.

7. Casi ná Efesios 5:25, 28, ¿ximodo racalaʼdxiʼ Jehová guni tratar hombre xheelaʼ yaʼ?

7 Pa jneza biʼniʼ Dios ora bidii autoridad hombre, ¿xiñee runi tratar stale hombre xheelaʼ mal ne ruquiichináʼ laacabe yaʼ? Purtiʼ qué rinanda stale hombre ca principiu ni rudii Jehová para ca familia ne jma riuuláʼdxicaʼ chinándacaʼ costumbre ne tradición sticaʼ. Laaca zándaca runi tratárcabe xheelacabe mal para gúnicabe ni riuuláʼdxicabe. Guzéʼtenu ti ejemplu, zándaca guquiichináʼ ti hombre xheelaʼ para guni sentir jma risaca o para gusihuinni «dxandíʼ hombre laa». Zándaca guiníʼ íquebe neca qué zanda gucaabe xheelabe gannaxhii laabe, peru zanda gucaabe laa guidxibi laabe. Nuu tu laa ruchibi xheelaʼ para guni controlar laabe. * Ora runi ti hombre ca ni bizéʼtenu riʼ, rusihuinni qué rusisaca ne qué runi respetar xheelaʼ ne cadi cayuni ni ná Jehová (biindaʼ Efesios 5:25, 28).

¿XI ZANDA GUNI TI HOMBRE PARA GUIZIIDIʼ GUNI TRATAR FAMILIA STIʼ GALÁN?

8. ¿Xi zanda guni ti hombre para guiziidiʼ guni tratar familia stiʼ galán?

8 Para guiziidiʼ ti hombre guni tratar familia stiʼ galán naquiiñeʼ guʼyaʼ ximodo riquiiñeʼ Jehová ne Jesús autoridad ni nápacaʼ ne chinanda ejemplu stícabe. Guzéʼtenu chupa cualidad ni rusihuinni Jehová ne Jesús ne guidúʼyanu ximodo zanda gusihuinni ca xaíque stiʼ familia ca cualidad riʼ ora guni tratarcaʼ xheelacaʼ ne xiiñicaʼ.

9. ¿Ximodo rusihuinni Jehová humilde laa?

9 Humildad. Guirútiruʼ jma nuu xpiaaniʼ que Jehová, neca zacá rucaadiágabe ca xpínnibe (Gén. 18:23, 24, 32). Dede rudiibe lugar gudii ca binni ni zinanda autoridad stibe sugerencia laabe (1 Rey. 22:19-22). Neca perfectu Jehová qué ribeza gácanu perfectu. Lugar de nga la? racanebe ca xpínnibe guibánicaʼ galán neca imperfectu laacaʼ (Sal. 113:6, 7). Ne lu Biblia riete gudxi David Jehová laa nga ni racané laabe (Sal. 27:9; Heb. 13:6). Gunna David gunda biʼniʼ stale cosa purtiʼ guca Jehová humilde né laa ne gucané laabe (2 Sam. 22:36).

10. ¿Ximodo bisihuinni Jesús humilde laa?

10 Guidúʼyanu ejemplu stiʼ Jesús. Neca guca Jesús Maestru ne Señor stiʼ ca discípulo stiʼ, guyuu dispuestu quiʼbiʼ ñeecabe. ¿Xiñee bidii Jehová lugar guicá relatu riʼ lu Biblia yaʼ? Purtiʼ racalaʼdxiʼ gusiidiʼ laanu gácanu humilde, dede né ca ni naca xaíque stiʼ familia. Sicaríʼ guníʼ Jesús: «Maʼ bilueeʼ laatu ximodo gúnitu, cásica bineʼ laatu, zacaca naquiiñeʼ gúnitu» (Juan 13:12-17). Neca gupa Jesús stale autoridad, qué nibeza ñacané binni laa, sínuque gucanebe laacaʼ (Mat. 20:28).

Cusihuinni ti hombre humilde laa ne nadxii familia stiʼ purtiʼ cayacané gaca vuelta ni raca ra yoo ne cayacané familia stiʼ chuʼ jma gaxha de Jehová. (Biiyaʼ párrafo 11 ne 13).

11. ¿Ximodo zanda gusihuinni ca xaíque stiʼ familia humilde laacaʼ cásica Jehová ne Jesús?

11 ¿Xi rizíʼdinu? Stale modo zanda gusihuinni xaíque stiʼ ti familia humilde laa. Qué ribézabe gaca xheelabe ne ca xiiñibe perfectu. Rucaadiágabe familia stibe, neca cadi nuube de acuerdu. Marley, ti gunaa ni nabeza Estados Unidos guníʼ: «Naa ne xheelaʼ nuu biaje gadxé gadxé ni riníʼ íquedu ora chiguicaadu ti decisión, peru runeʼ sentir risacaʼ para laabe ora rinabadiidxabe naa xi riníʼ iqueʼ ne rietenaláʼdxibe ni ante guicaabe ti decisión». Ti hombre humilde racané né ca vuelta ni raca ra yoo, neca riníʼ ique binni neza ra nabézacabe gunaa si nga naquiiñeʼ gúnini. Peru zándaca gácani nagana para ca hombre. ¿Xiñee yaʼ? Sicaríʼ guníʼ ti hermana láʼ Rachel: «Lugar ra nabezaʼ, pa guʼyaʼ ca vecinu o familia cayacané xheelaʼ naa guiaʼriʼ traste o guiá ra yoo, zándaca guiníʼ íquecaʼ pa “dxandíʼ hombre laabe”. Zaníʼ íquecaʼ qué runi mandarbe». Pa zacaca riníʼ íquecabe neza ra nabézaluʼ, cadi guiaandaʼ lii gudiibiʼ Jesús ñee ca discípulo stiʼ, neca stale binni guníʼ ique dxiiñaʼ stiʼ ti esclavu ni. Ti xaíque stiʼ ti familia qué zuyubi guiaana bien nezalú binni, sínuque zuni stipa chuʼ familia stiʼ galán. Risaca gaca ca xaíque stiʼ familia humilde, peru guidúʼyanu xi sti cualidad naquiiñeʼ gusihuínnicabe.

12. ¿Ximodo rusihuinni Jehová ne Jesús nadxiicaʼ laanu?

12 Guendarannaxhii. Guiráʼ ni runi Jehová rúnini purtiʼ nadxii binni (1 Juan 4:7, 8). Cumu nadxiibe laanu la? riquiiñebe Stiidxabe ne organización stibe para chuʼnu jma gaxha de laabe. Racanebe laanu guni sentirnu seguru purtiʼ rusietenaláʼdxibe laanu guizáʼ nadxiibe laanu. Ne laaca rudii Jehová laanu «guiráʼ xixé cosa ni rusiecheʼ laanu» (1 Tim. 6:17). Riguu jnézabe laanu ora rucheʼnu, peru qué rusaana de gannaxhiibe laanu. Ne pur nga la? bidiibe Xiiñibe para gulá binni, ne Jesús laaca nadxii laanu, nga runi guyuu dispuestu gatiʼ pur laanu (Juan 3:16; 15:13). Gastiʼ qué zanda gucueeza Jehová ne Jesús de gannaxhiicaʼ ca ni qué rusaana laacaʼ (Juan 13:1; Rom. 8:35, 38, 39).

13. ¿Xiñee nabé risaca gusihuinni ti hombre ni naca xaíque nadxii familia stiʼ yaʼ? (Laaca zanda gúʼyaluʼ recuadru ni láʼ « ¿Xi naquiiñeʼ guni ti hombre ni nacubi bichaganáʼ para guni respetar xheelaʼ laa?»).

13 ¿Xi rizíʼdinu? Guiráʼ ni guni ti xaíque stiʼ familia naquiiñeʼ gúnini purtiʼ nadxii familia stiʼ. ¿Xiñee nabé risácani yaʼ? Apóstol Juan guníʼ: «Pa cadi nadxiibe hermanu [o familia] stibe nin ne ruuyabe laa, ximodo zanda gannaxhiibe Dios pa qué ruuyabe laa» (1 Juan 4:11, 20). Nga runi, ti hombre ni nadxii familia stiʼ ne racalaʼdxiʼ chinanda ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús zuni stipa gacané familia stiʼ chuʼ jma gaxha de Jehová, guni sentircaʼ seguru ne gudiibe ni caquiiñecaʼ (1 Tim. 5:8). Zusiidibe ne zaguu jnézabe ca xiiñibe. Laaca zaziidiruʼ hombre ca guicaa decisión ni gusisaca Jehová ne ni gacané familia stiʼ. Guidúʼyanu ximodo zanda guni ti xaíque stiʼ familia ca cosa ni bizéʼtenu riʼ ne ximodo zanda chinándabe ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús.

NI CAQUIIÑEʼ GUNI TI HOMBRE NI NACA XAÍQUE STIʼ TI FAMILIA

14. ¿Xi zanda guni ti hombre ni naca xaíque para gacané familia stiʼ chuʼ gaxha de Jehová yaʼ?

14 Gacané familia stiʼ chuʼ gaxha de Jehová. Cásica Jehová, Jesús laaca biyubi modo chuʼ fe stiʼ ca xpinni naguidxi (Mat. 5:3, 6; Mar. 6:34). Ngaca nga ni naquiiñeʼ guni ti hombre ni naca xaíque stiʼ ti familia, naquiiñeʼ guʼyaʼ cadi guixeleʼ familia stiʼ de Jehová (Deut. 6:6-9). Para ganda gúnibe ni la? naquiiñeʼ gúʼndanebe ne guni estudiárnebe familia stibe Biblia, chécabe reunión, guni predicárcabe ne gúnicabe stipa cadi gusaana de gaca xhamígucabe Jehová.

15. ¿Xi zanda guni ti hombre ni naca xaíque para gacané familia stiʼ guni sentir seguru yaʼ?

15 Gacané familia stiʼ guni sentircaʼ seguru. Guníʼ Jehová nezalú binni nadxii Jesús (Mat. 3:17). Bisihuinni Jesús nadxii ca xpinni pur guiráʼ ni guníʼ ne ni biʼniʼ. Ne laaca bisihuinni ca xpínnibe nadxiicaʼ laabe (Juan 15:9, 12, 13; 21:16). Zanda gusihuinni ti hombre nadxii xheelaʼ ne ca xiiñiʼ pur ca cosa ni guni, tobi de ca cosa ca nga guni estudiarné laacabe Biblia. Peru laaca naquiiñeʼ gábibe laacaʼ nadxiibe ne rusisácabe laacaʼ, ne ora ganda la? guiniʼbe bien de laacaʼ nezalú xcaadxi binni (Prov. 31:28, 29).

Pa racalaʼdxiʼ xaíque stiʼ ti familia chuulaʼdxiʼ Jehová ni runi, caquiiñeʼ gudiibe ni caquiiñeʼ familia stibe. (Biiyaʼ párrafo 16).

16. a) ¿Xiruʼ naquiiñeʼ guni xaíque stiʼ ti familia? b) ¿Xi cuidadu naquiiñeʼ gapa ca xaíque stiʼ familia?

16 Gudii ni caquiiñeʼ familia stiʼ. Bidii Jehová guiráʼ ni caquiiñeʼ ca israelita dede né ora biʼniʼ castigarbe laacaʼ pur qué nuzuubacaʼ diidxaʼ (Deut. 2:7; 29:5). Tiempu riʼ laaca rudii Jehová ca xpinni guiráʼ ni caquiiñecaʼ (Mat. 6:31-33; 7:11). Ne Jesús laaca bizaalaʼdxiʼ gudii ni gó ca xpinni ne chuʼcaʼ nazaaca (Mat. 4:24; 14:17-20). Para ganda gusiecheʼ xaíque stiʼ ti familia Jehová la? caquiiñeʼ gudiibe ni caquiiñeʼ familia stibe. Peru naquiiñeʼ gápabe cuidadu. Cadi naquiiñeʼ guni xhaatabe dxiiñaʼ dede gusaana de gacanebe familia stibe chuʼcaʼ gaxha de Jehová ne guni sentircaʼ seguru.

17. ¿Ximodo rusiidiʼ ne riguu jneza Jehová ne Jesús laanu?

17 Gusiidiʼ ne uguu jneza. Rusiidiʼ ne riguu jneza Jehová laanu purtiʼ racalaʼdxiʼ guibáninu galán (Heb. 12:7-9). Cásica Jehová, Jesús laaca bisiidiʼ ne guluu jneza ca binni ni yenanda autoridad stiʼ (Juan 15:14, 15). Guluu jnézabe binni, peru laaca biʼniʼ tratarbe laacaʼ né stale cariñu (Mat. 20:24-28). Nánnabe imperfectu laanu ne stale biaje rucheʼnu (Mat. 26:41).

18. ¿Xi cadi naquiiñeʼ gusiaandaʼ xaíque stiʼ ti familia?

18 Xaíqueʼ stiʼ ti familia ni rinanda ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús siempre rietenalaʼdxiʼ cadi perfectu xheelaʼ ne ca xiiñiʼ, ne cadi naduxhunebe laacaʼ (Col. 3:19). Lugar de nga la? rúnibe ni ná Gálatas 6:1 ne riguu jnézabe laacaʼ «né diidxaʼ nadóʼ», ne qué riaandaʼ laabe laaca imperfectu laabe. Ne cásica Jesús, nánnabe naquiiñeʼ gácabe ti ejemplu para familia stibe (1 Ped. 2:21).

19, 20. ¿Ximodo zanda chinanda xaíque stiʼ ti familia ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús ora guicaa xiixa decisión?

19 Guicaa decisión ni gacané familia stiʼ. Ante guicaa Jehová ti decisión riníʼ ique ximodo zacaneni xcaadxi. Guzéʼtenu ti ejemplu, dxi bizáʼ Jehová guiráʼ cosa, qué niníʼ ique para laasi, sínuque bíʼnibe ni para ganda guibáninu nayecheʼ. Guirutiʼ ñuni obligar laabe nuseendabe Xiiñibe para gatiʼ pur ca pecadu stinu, sínuque bíʼnibe ni para gacanebe laanu. Laaca gucuaa Jesús decisión para gacané xcaadxi (Rom. 15:3). Ti biaje dxi maʼ bidxágabe, guyuube dispuestu gusiidibe stale binni lugar de guiziiláʼdxibe (Mar. 6:31-34).

20 Ti hombre ni rizaalaʼdxiʼ familia stiʼ nanna nagana nga guicaa decisión ni gacané familia stiʼ ne qué ruuyabe ni casi guendariguite. Rúnibe stipa cadi casi zebe guicaabe ti decisión sin guiníʼ íquebe familia stibe. Laaca rudiibe lugar gusiidiʼ Jehová laabe guicaabe decisión jneza, ne pa gúnibe ni zusihuínnibe rizaaláʼdxibe xcaadxi binni ne qué ruyúbibe puru para laasibe (Prov. 2:6, 7; Filip. 2:4). *

21. ¿Xi zazíʼdinu lu sti artículo ca yaʼ?

21 Nabé nagana dxiiñaʼ ni maʼ bidii Jehová ca xaíque stiʼ familia, ne zabídxibe cuenta laacaʼ pur modo gúnicaʼ dxiiñaʼ riʼ. Peru pa guni ti hombre ni maʼ bichaganáʼ stipa pur chinanda ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús la? zuni tratar familia stiʼ galán. Ne pa guni cumplir xheelabe né dxiiñaʼ ni maʼ bidii Jehová laa la? zabánicabe nayecheʼ. ¿Ximodo naquiiñeʼ guʼyaʼ ti gunaa ni maʼ bichaganáʼ autoridad ni maʼ bidii Jehová binni, ne xi guendanagana zándaca guidxaagalube yaʼ? Zazíʼdinu ni lu sti artículo ca.

CANCIÓN 16 Gusisácanu Jiobá purtiʼ maʼ bíʼnibe Xiiñibe Rey

^ párrafo 5 Ora richaganáʼ ti hombre, reeda gaca xaíque stiʼ ti familia. Lu artículo riʼ zadúʼyanu xii nga autoridad ni maʼ bidii Jehová binni, xiñee bidiibe ni ne xi zanda guiziidiʼ ca hombre de ejemplu stiʼ Jehová ne Jesús. Lu guiropa artículo stiʼ serie riʼ, zadúʼyanu xi zanda guiziidiʼ ca hombre ne ca gunaa ni maʼ bichaganáʼ de Jesús ne de xcaadxi ejemplu ni zeeda lu Biblia. Ne lu guionna artículo riʼ zazíʼdinu de autoridad ni rudii Jehová ndaaniʼ congregación.

^ párrafo 7 Lu ca película, obra de teatru ne lu ca programa de televisión rihuinni normal nga guni maltratar hombre xheelaʼ ne dede quiñe laabe. Nga runi stale binni riníʼ ique cadi malu guquiichináʼ ti hombre xheelaʼ.

^ párrafo 20 Zadxélaluʼ jma información ni caníʼ ximodo guicaa binni decisión jneza, lu artículo ni láʼ «Quixhe íquenu gúninu ni gusisaca Dios», bireeni lu revista Torre stiʼ ni rapa 15 de abril de 2011, yaza 13 hasta 17.