مازمۇنعا ٶتۋ

مازمۇن تىزىمىنە ٶتۋ

6-‏زەرتتەۋ ماقالاسى

‏«ايەلدىڭ باسى —‏ ەركەك»‏

‏«ايەلدىڭ باسى —‏ ەركەك»‏

‏«ايەلدىڭ باسى —‏ ەركەك» (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 11:‏3‏)‏.‏

13-‏ٵن ٴ‌ماسىحتى ۇلگى تۇتايىق

اڭداتپا *

1.‏ جار تاڭداعان كەزدە قىز باۋىرلاستىڭ نە جايلى ويلانعانى ٴ‌جون؟‏

بارلىق ماسىحشىلەر يساعا باعىنادى.‏ ول —‏ كەمەلدى باسشى.‏ ٴ‌بىراق تۇرمىس قۇرعاننان كەيىن ايەل كۇيەۋىنە،‏ ياعني كەمەلسىز ادامعا باعىنادى.‏ ايەلگە كۇيەۋىنە باعىنۋ ٵردايىم وڭاي بولا بەرمەيدى.‏ سوندىقتان جار تاڭداعان كەزدە قىز باۋىرلاستىڭ جاقسىلاپ ويلانىپ العانى ماڭىزدى.‏ مىسالى،‏ بىلاي دەپ ويلانعانى ٴ‌جون:‏ «بۇل ەر باۋىرلاستىڭ وتباسىندا جاقسى باسشى بولا الاتىنى بايقالا ما؟‏ ول رۋحاني ىستەردى ومىرىندە باستى ورىنعا قويا ما؟‏ ولاي ەتىپ جۇرمەگەن بولسا،‏ ۇيلەنگەننەن كەيىن وتباسىن رۋحاني جاعىنان العا تارتىپ جۇرە الا ما؟‏» ال وزىنە قاتىستى:‏ «بويىمدا نەكەمىزدى باقىتتى ەتۋگە كومەكتەسەتىن قاسيەتتەر بار ما؟‏ مەنى شىدامدى،‏ جومارت ادام دەۋگە بولا ما؟‏ ال ەحوبامەن قارىم-‏قاتىناسىم قانشالىقتى مىقتى؟‏»—‏ دەپ ويلانسا بولادى (‏ۋاع.‏ 4:‏9،‏ 12‏)‏.‏ ايەلدىڭ نەكەدە قانشالىقتى باقىتتى بولاتىنى ونىڭ نەكەگە دەيىن قانداي شەشىمدەر قابىلداعانىنا بايلانىستى.‏

2.‏ بۇل ماقالادا ٴ‌بىز نە قاراستىرامىز؟‏

2 بۇگىندە ميلليونداعان ٴ‌ماسىحشى ايەلدەر كۇيەۋلەرىنە باعىنىپ،‏ تاماشا ۇلگى كورسەتىپ ٴ‌جۇر.‏ ولار ماقتاۋعا ابدەن لايىق!‏ وسىنداي ادال ايەل باۋىرلاستارىمىزبەن بىرگە يىق تىرەسە قىزمەتتەسىپ جۇرگەنىمىزگە سونداي قۋانامىز.‏ بۇل ماقالادا ٴ‌بىز ٷش سۇراقتى قاراستىرامىز:‏ 1)‏ وتباسىندا ايەلدەر كەزىگەتىن كەيبىر قيىندىقتار قانداي؟‏ 2)‏ نەلىكتەن ايەلدەردىڭ ٶز كۇيەۋلەرىنە باعىنعاندارى دۇرىس؟‏ 3)‏ كۇيەۋلەر مەن ايەلدەر يسادان،‏ ابيگەلدەن جانە ٴ‌جۇسىپتىڭ ايەلى،‏ يسانىڭ اناسى بولعان ٴ‌ماريامنان نە نارسەگە ۇيرەنە الادى؟‏

ايەلدەردىڭ وتباسىندا كورەتىن قيىندىقتارى

3.‏ قيىندىقسىز نەكە بولا ما؟‏

3 نەكە —‏ كەمەلدى سي.‏ ٴ‌بىراق سول نەكەنى قۇراتىندار كەمەلسىز (‏جوح.‏ 1-‏ح.‏ 1:‏8‏)‏.‏ كيەلى كىتاپتا نەكە قۇرعاننان كەيىن ەرلى-‏زايىپتىلار «جاڭا قيىندىقتارعا» كەزىگەتىنى ايتىلعان (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 7:‏28‏)‏.‏ قازىر نەكەدەگى ايەلدىڭ كورەتىن كەيبىر قيىندىقتارىنا نازار اۋدارايىق.‏

4.‏ نەلىكتەن كەيبىر ايەلدەر كۇيەۋگە باعىنۋ ايەلدىڭ قادىرىن تۇسىرەدى دەپ ويلاۋى مۇمكىن؟‏

4 كەيبىر ايەلدەر كىشكەنتايىنان كۇيەۋگە باعىنۋ ايەلدىڭ قادىرىن تۇسىرەدى دەگەندى ەستىپ وسكەن.‏ سوندىقتان كەيبىرەۋلەرگە كۇيەۋلەرىنە باعىنۋ قيىنعا سوعىپ جاتادى.‏ قۇراما شتاتتاردا تۇراتىن ماريسول ەسىمدى ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى:‏ «مەن تۋىپ-‏وسكەن جەردە ەر مەن ايەل بارلىق جاعىنان تەڭ بولۋ كەرەك دەگەن ۇعىم ايەلدەردىڭ ساناسىنا ابدەن قۇيىلىپ قالعان.‏ مەن ەحوبانىڭ قۇرىلىمى بويىنشا،‏ كۇيەۋ ايەلدىڭ باسى ەكەنىن جانە بۇل قۇرىلىم ايەلدىڭ ەش قادىرىن تۇسىرمەيتىنىن جاقسى تۇسىنەمىن.‏ سوندا دا كەيبىر كەزدەرى كۇيەۋىمنىڭ بيلىگىن قۇرمەتتەۋ ماعان قيىن بولىپ جاتادى».‏

5.‏ كەيبىر ەر ادامدار ايەلدەرگە قاتىستى قانداي قاتە كوزقاراس ۇستانادى؟‏

5 ال كەيبىر ەر ادامدار ايەلدەر ەكىنشى سورتتى ادام دەگەن كوزقاراستى ۇستانادى.‏ وڭتۇستىك امەريكادا تۇراتىن ٴ‌بىر ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى:‏ «ٴ‌بىز تۇراتىن جەردە الدىمەن ەر ادامدار،‏ سودان كەيىن ايەل ادامدار تاماقتانادى.‏ قىزدار كىشكەنتايىنان تاماق ىستەپ،‏ ٷي جيناۋدى ۇيرەنەدى.‏ ال ۇل بالالاردى «سەن ٷيدىڭ پاتشاسىسىڭ» دەپ وسىرەدى.‏ ولارعا كىشكەنتايىنان اناسى مەن اپكە-‏قارىنداستارى قىزمەت كورسەتىپ جۇرەدى».‏ ال ازيادا تۇراتىن ٴ‌بىر ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى:‏ «قىتاي تىلىندە ايەلگە اقىل مەن قابىلەتتىڭ ەشقانداي دا قاجەتى جوق دەگەنگە مەڭزەيتىن ماقال بار.‏ ٴ‌بىزدىڭ جاقتا ايەل تەك ٷي شارۋاسىمەن اينالىسۋ كەرەك،‏ ونىڭ كۇيەۋىنە ٶز پىكىرىن ايتۋعا قۇقى جوق دەگەن كوزقاراس قالىپتاسىپ قالعان».‏ كيەلى كىتاپقا مۇلدەم جات،‏ قاتىگەز وسىنداي كوزقاراستىڭ ىقپالىنا بەرىلگەن ەر ادامدار ايەلدەرىن باقىتسىز ەتەدى،‏ ٵرى ولار يسانىڭ ۇلگىسىنە ەلىكتەۋدەن قالادى،‏ ەحوبانىڭ ىقىلاسىنا دا بولەنبەيدى (‏ەفەس.‏ 5:‏28،‏ 29؛‏ پەت.‏ 1-‏ح.‏ 3:‏7‏)‏.‏

6.‏ ەحوبامەن جەكە قارىم-‏قاتىناس دامىتۋ ٷشىن ايەلدەردىڭ نە ىستەگەنى ماڭىزدى؟‏

6 الدىڭعى ماقالادان بىلگەنىمىزدەي،‏ ەحوبانىڭ تالابى بويىنشا ٴ‌ماسىحشى كۇيەۋلەر وتباسىنىڭ رۋحاني،‏ ەموسيالىق،‏ ماتەريالدىق قاجەتتىلىگىن قامداۋ كەرەك (‏ٴ‌تىم.‏ 1-‏ح.‏ 5:‏8‏)‏.‏ ٴ‌بىراق ٴ‌ماسىحشى ايەلدەردىڭ وزدەرى دە كۇندەلىكتى كيەلى كىتاپ وقۋعا،‏ وي جۇگىرتۋگە جانە ەحوباعا دۇعا ەتۋگە ۋاقىت ٴ‌بولۋ كەرەك.‏ بۇلاردى ىستەۋ ايەلدەرگە كەيدە قيىن بولىپ جاتادى.‏ اتقاراتىن تىرلىكتەرى كوپ بولعاندىقتان،‏ ولاردىڭ كۇشتەرى مەن ۋاقىتتارى قالماۋى مۇمكىن.‏ ٴ‌بىراق ايەلدەردىڭ رۋحاني ىستەرگە ۋاقىت تاپقاندارى اسا ماڭىزدى.‏ سەبەبى ەحوبا ٵرقايسىسىمىز ونىمەن جەكە قارىم-‏قاتىناس دامىتقانىمىزدى قالايدى (‏ەل.‏ ٸس.‏ 17:‏27‏)‏.‏

7.‏ كۇيەۋگە باعىنۋ وڭاي بولۋ ٷشىن ايەل نەنى ٴ‌تۇسىنۋ كەرەك؟‏

7 كەمەلسىز كۇيەۋلەرىنە باعىنۋ ٷشىن ايەلدەرگە كوپ كۇش سالۋعا تۋرا كەلىپ جاتادى.‏ ەگەر ايەل كۇيەۋگە باعىنۋدىڭ نە ٷشىن ماڭىزدى ەكەنىن جەتە ٴ‌تۇسىنىپ السا،‏ وعان ەحوبا جۇكتەگەن تاپسىرمانى اتقارۋ الدەقايدا جەڭىل بولادى.‏

نەلىكتەن ايەلدىڭ كۇيەۋىنە باعىنعانى دۇرىس؟‏

8.‏ ەفەستىكتەرگە 5:‏22—‏24-‏تارماقتاردان كورىنەتىندەي،‏ ٴ‌ماسىحشى ايەلدەر كۇيەۋلەرىنە نە سەبەپتى باعىنادى؟‏

8 ٴ‌ماسىحشى ايەلدەر ەحوبانىڭ ايتقانىنا قۇلاق اسىپ،‏ كۇيەۋلەرىنە باعىنادى ‏(‏ەفەستىكتەرگە 5:‏22—‏24 وقىڭىز)‏.‏ ولار كوكتەگى اكەلەرىنە تولىقتاي سەنىپ ارتىپ،‏ ول ٴ‌بىر نارسە وتىنسە،‏ تەك ولاردى جاقسى كورگەندىكتەن جانە قامدارىن ويلاعاندىقتان وتىنەتىنىن جاقسى تۇسىنەدى (‏مۇس.‏ 5-‏ج.‏ 6:‏24؛‏ جوح.‏ 1-‏ح.‏ 5:‏3‏)‏.‏

9.‏ ايەل كۇيەۋىنىڭ بيلىگىن قۇرمەتتەسە،‏ بۇنىڭ قانداي پايداسىن كورەدى؟‏

9 وسى دۇنيەدە ايەل كۇيەۋىنە باعىنسا،‏ قادىرى تۇسەدى دەگەن كوزقاراس كەڭ تارالعان.‏ سوندىقتان كوپ ايەلدەر كۇيەۋلەرىنە باعىنعىسى كەلمەيدى.‏ ٴ‌بىراق بۇنداي كوزقاراستى ۇستاناتىن ادامدار ەحوبانىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مول قۇداي ەكەنىن بىلمەيدى.‏ ەحوبا ٶزىنىڭ اياۋلى قىزدارىنان ولاردىڭ قادىرىن تۇسىرەتىن نارسەنى ەشقاشان تالاپ ەتپەس ەدى.‏ ەگەر ايەل ەحوبا جۇكتەگەن تاپسىرمانى ورىنداۋعا بارىنشا تىرىساتىن بولسا،‏ وتباسىندا تىنىشتىق پەن بەرەكە ورنايدى (‏ٴ‌زاب.‏ 119:‏165‏)‏.‏ ال وتباسىنىڭ بەرەكەلى بولعانى وزىنە دە،‏ كۇيەۋىنە دە،‏ بالالارىنا دا جاقسى.‏

10.‏ كەرل باۋىرلاستىڭ سوزدەرىنەن قانداي ساباق الۋعا بولادى؟‏

10 كەمەلسىز كۇيەۋلەرىنە مويىنسۇنۋلارىمەن ايەلدەر باسشىلىق ٴ‌پرينسيپىن ورناتقان ەحوبانى قۇرمەتتەيتىندەرىن جانە جاقسى كورەتىندەرىن كورسەتەدى.‏ وڭتۇستىك امەريكادا تۇراتىن كەرل ەسىمدى ايەل باۋىرلاس بىلاي دەيدى:‏ «كۇيەۋىمنىڭ قاتەلىكتەر جاساپ قويۋى ابدەن مۇمكىن ەكەنىن بىلەمىن.‏ سونداي كەزدەرى دۇرىس ارەكەت ەتەتىن بولسام،‏ ەحوبامەن قارىم-‏قاتىناسىمدى قانشالىقتى باعالايتىنىمدى كورسەتەمىن.‏ كوكتەگى اكەمدى قۋانتۋ ٷشىن كۇيەۋىمە ٵرى قاراي دا باعىنا بەرەمىن».‏

11.‏ اننيس باۋىرلاسقا كەشىرىمدى بولۋعا نە كومەكتەسەدى جانە ودان قانداي ۇلگى الساق بولادى؟‏

11 كۇيەۋى سەزىمىن ەسكەرمەسە،‏ نە نارسەگە مازالانىپ جۇرگەنىن تۇسىنۋگە تىرىسپاسا،‏ ايەلىنە ونى قۇرمەتتەۋ،‏ وعان باعىنۋ قيىن بولۋى مۇمكىن.‏ وسىنداي كەزدەرى قالاي ارەكەت ەتەتىنىن ايتىپ،‏ اننيس ەسىمدى ايەل باۋىرلاس بىلاي دەدى:‏ «مەن كۇيەۋىمە رەنجىمەۋگە تىرىسامىن.‏ بارلىعىمىز قاتەلەسەمىز،‏ ەحوبا ٴ‌بارىمىزدى كەشىرەدى.‏ مەن دە ەحوبا سياقتى كەشىرىمدى بولعىم كەلەدى.‏ كەشىرگەن كەزدە كوڭىلىم كادىمگىدەي ورنىعىپ قالادى» (‏ٴ‌زاب.‏ 86:‏5‏)‏.‏ كەشىرە بىلەتىن ايەلگە كۇيەۋىنە باعىنۋ الدەقايدا جەڭىل بولادى.‏

كيەلى كىتاپ كەيىپكەرلەرىنەن ۇلگى الىڭىز

12.‏ كيەلى كىتاپتا قانداي ادامداردىڭ وقيعالارى بار؟‏

12 كەيبىرەۋلەر تەك ٵلسىز ادام عانا بىرەۋگە باعىنادى دەپ ويلاۋى مۇمكىن.‏ ٴ‌بىراق بۇل مۇلدەم ولاي ەمەس.‏ كيەلى كىتاپتا رۋحى مىقتى تۇلعالاردىڭ وزگەلەرگە باعىنعانى جايلى وقيعالار كوپ.‏ قازىر يسادان،‏ ابيگەل مەن ٴ‌ماريامنان نە نارسەگە ۇيرەنە الاتىنىمىزدى قاراستىرايىق.‏

13.‏ يسا ەحوباعا نە ٷشىن باعىنادى؟‏ ٴ‌تۇسىندىرىڭىز.‏

13 يسا ەحوباعا باعىنادى.‏ يسانىڭ بۇلاي ەتكەنى ونىڭ اقىلى تاياز،‏ قولىنان تۇك كەلمەيدى دەگەندى بىلدىرمەيدى.‏ سەبەبى يسا ادامدارعا ٴ‌تالىم بەرگەندە،‏ ويلارىن وتە تۇسىنىكتى ٵرى قاراپايىم ەتىپ جەتكىزگەن (‏جوح.‏ 7:‏45،‏ 46‏)‏.‏ بۇدان ونىڭ وتە اقىلدى ٵرى دانا ەكەنى كورىنەدى.‏ ال قولىنان تۇك كەلمەگەندە،‏ ەحوبا وعان ەشقانداي تاپسىرما بەرمەس ەدى.‏ ەحوبا يسانىڭ قابىلەت-‏دارىندارىن باعالاعانى سونشا —‏ بۇكىل عالامدى ونىمەن بىرگە جاراتتى (‏ناق.‏ س.‏ 8:‏30؛‏ ەۆر.‏ 1:‏2—‏4‏)‏.‏ ال يسانى قايتا تىرىلتكەننەن كەيىن وعان ٴ‌تىپتى «كوك پەن جەردەگى بارلىق بيلىكتى» سەنىپ تاپسىردى (‏مات.‏ 28:‏18‏)‏.‏ قانشا جەردەن دارىندى بولسا دا،‏ يسا ٵردايىم ەحوبادان اقىل-‏كەڭەس سۇرايدى.‏ ويتكەنى ول اكەسىن جاقسى كورەدى (‏جوح.‏ 14:‏31‏)‏.‏

14.‏ ا)‏ كۇيەۋلەر ايەلدەرگە قاتىستى ەحوبادان نە نارسەگە ۇيرەنسە بولادى؟‏ ٵ)‏ كۇيەۋلەر ناقىل سوزدەر 31-‏تاراۋداعى سوزدەردەن نە تۇيسە بولادى؟‏

14 كۇيەۋلەردىڭ ۇيرەنەرى.‏ ەحوبا ايەلدەردەن كۇيەۋلەرىنە باعىنۋدى تالاپ ەتەدى.‏ ٴ‌بىراق بۇل ەحوبا ايەلدەردى تومەن سانايدى دەگەندى بىلدىرمەيدى.‏ ەگەر ول تومەن ساناعاندا،‏ يسامەن بىرگە بيلىك ەتۋگە ايەلدەردى دە تاڭداماس ەدى (‏عال.‏ 3:‏26—‏29‏)‏.‏ كۇيەۋلەر ەحوبادان ۇلگى السا بولادى.‏ ەحوبا ٶزىنىڭ ۇلىنا سەنىم ارتىپ،‏ وعان بيلىك بەردى.‏ ەحوباعا ەلىكتەيتىن كۇيەۋلەر ايەلدەرىنە ٴ‌بىرشاما بيلىك بەرەدى.‏ كيەلى كىتاپتا ايەلدەردىڭ كوپ نارسە ىستەۋگە قابىلەتتى ەكەنى ايتىلعان.‏ مىسالى،‏ ناقىل سوزدەردە ايتىلعان ايەل ٷي تىرلىكتەرىن باسقارادى،‏ تاناپتى الىپ-‏ساتۋمەن اينالىسادى،‏ ساۋدا-‏ساتتىق جۇرگىزەدى ‏(‏ناقىل سوزدەر 31:‏15،‏ 16،‏ 18 وقىڭىز)‏.‏ كۇيەۋى بولسا ونى ٶز پىكىرىن ايتۋعا قۇقى جوق قۇل سانامايدى.‏ قايتا،‏ وعان سەنىم ارتىپ،‏ ايتقان ۇسىنىستارىن تىڭدايدى ‏(‏ناقىل سوزدەر 31:‏11،‏ 26،‏ 27 وقىڭىز)‏.‏ كۇيەۋلەر ايەلدەرىنە وسىلاي قۇرمەت كورسەتەتىن بولسا،‏ ايەلدەرى ولارعا قۋانا باعىناتىن بولادى.‏

يسا ٵردايىم ەحوباعا باعىنادى.‏ بويىندا قابىلەت-‏دارىندارى بار ايەلدەر يسادان ۇلگى السا بولادى (‏15-‏ابزاستى قاراڭىز)‏

15.‏ ايەلدەر يساعا قالاي ەلىكتەسە بولادى؟‏

15 ايەلدەردىڭ ۇيرەنەرى.‏ يسا ۇلى ىستەر اتقارعان.‏ ٴ‌بىراق ول ەشقاشان «اكەمە باعىنسام،‏ قادىرىم تۇسەدى» دەپ ويلاماعان (‏قور.‏ 1-‏ح.‏ 15:‏28؛‏ ٴ‌فىلىپ.‏ 2:‏5،‏ 6‏)‏.‏ بويىندا قابىلەت-‏دارىندارى بار ايەلدەر يساعا ەلىكتەيتىن بولسا،‏ «كۇيەۋىمە باعىنسام،‏ قادىرىم تۇسەدى» دەپ ويلامايدى.‏ ونداي ايەل كۇيەۋىن جاقسى كورگەندىكتەن وعان قولداۋ كورسەتەدى.‏ ول مۇنى ٴ‌بىرىنشى كەزەكتە ەحوبانى جاقسى كورىپ،‏ قۇرمەتتەگەندىكتەن ىستەيدى.‏

ابيگەل ٴ‌داۋىت پەن ونىڭ جىگىتتەرىنە ازىق-‏تۇلىك جىبەرىپ،‏ ارتىنان ٶزى كەلدى.‏ ول ٴ‌داۋىتتىڭ اياعىنا جىعىلىپ،‏ ودان كەك الىپ ۇلكەن قاتەلىك جاساماۋدى ٶتىندى (‏16-‏ابزاستى قاراڭىز)‏

16.‏ سامۋيلدىڭ 1-‏جازباسى 25:‏3،‏ 23—‏28-‏تارماقتارعا ساي،‏ ابيگەل ومىرىندە قانداي بەينەت كوردى؟‏ (‏مۇقاباداعى سۋرەتتى قاراڭىز.‏)‏

16 ال ابيگەلدىڭ ۇلگىسىنە كەلسەك،‏ ونىڭ كۇيەۋى نابال ٶزىمشىل،‏ كوكىرەك،‏ العىستى بىلمەيتىن ادام ەدى.‏ بىردە ٴ‌داۋىت ٶزىنىڭ ادامدارىمەن نابالدى ولتىرۋگە اتتاندى.‏ سول كەزدە ابيگەل جامان كۇيەۋىمنەن قۇتىلاتىن بولدىم دەپ،‏ قول قۋسىرىپ وتىرمادى.‏ ول نابالدى جانە بۇكىل ٷي ٸشىن امان الىپ قالۋ ٷشىن دەرەۋ ارەكەت ەتۋگە كىرىستى.‏ ابيگەل نەتكەن باتىل ەدى!‏ ول 400 جاۋىنگەر مەن ٴ‌داۋىتتىڭ الدىندا تۇرىپ ماسەلەنىڭ باسىن اشۋعا تىرىسقان.‏ ول داۋىتكە قۇرمەتپەن سويلەپ،‏ نابالدىڭ بار كىناسىن ٶز موينىنا الىپ،‏ كەشىرىم سۇرادى ‏(‏سامۋيلدىڭ 1-‏جازباسى 25:‏3،‏ 23—‏28 وقىڭىز)‏.‏ ال ٴ‌داۋىت ەحوبا ونى اۋىر كۇنا جاساۋدان ساقتاپ قالعىسى كەلىپ جاتقانىن ٴ‌تۇسىنىپ،‏ ابيگەلدىڭ كەڭەسىنە قۇلاق استى.‏

17.‏ داۋىتپەن جانە ابيگەلمەن بولعان جاعدايدان كۇيەۋلەر نە نارسەگە ۇيرەنە الادى؟‏

17 كۇيەۋلەردىڭ ۇيرەنەرى.‏ ابيگەل پاراساتتى ايەل بولعان.‏ ٴ‌داۋىتتىڭ ونىڭ كەڭەسىنە قۇلاق اسقانى دۇرىس بولدى.‏ ايتپەسە ول جازىقسىز ادامداردىڭ قانىن توگىپ،‏ اۋىر كۇنا جاساپ قويار ەدى.‏ دانا ارەكەت ەتكىسى كەلەتىن كۇيەۋ وسى وقيعادان ساباق الىپ،‏ ماڭىزدى ٴ‌بىر شەشىم قابىلداماس بۇرىن ايەلىنىڭ پىكىرىنە قۇلاق تۇرەدى.‏ ايەلىنىڭ پىكىرى ۇلكەن قاتەلىكتىڭ الدىن الۋعا كومەكتەسۋى مۇمكىن.‏

18.‏ ايەلدەر ابيگەلدەن قانداي ۇلگى السا بولادى؟‏

18 ايەلدەردىڭ ۇيرەنەرى.‏ كۇيەۋى كۋاگەر بولماسا دا،‏ يا كۋاگەر بولا تۇرا كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىنە ساي ٴ‌جۇرىپ-‏تۇرماسا دا،‏ ەحوبانى جاقسى كورەتىن ايەل ٶز وتباسىنىڭ يگىلىگىن ويلاي بەرەدى.‏ مۇنداي ايەل نەكەسىن ٷزۋدىڭ جولىن ىزدەپ،‏ كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىن اتتامايدى.‏ قايتا،‏ كۇيەۋىنە باعىنىپ،‏ وعان قۇرمەت كورسەتەدى.‏ وسىلاي ٸس-‏ارەكەتىمەن ونى ەحوبانى جاقىنىراق تانىپ-‏بىلۋگە تالپىندىرادى (‏پەت.‏ 1-‏ح.‏ 3:‏1،‏ 2‏)‏.‏ بۇدان ەش نارسە وزگەرمەگەن كۇندە دە،‏ ەحوبا بۇنداي ايەلدىڭ كۇيەۋىنە باعىنعانىن وزىنە تانىتىلعان ادالدىق دەپ بىلەدى.‏ بۇنداي ايەلدەر ەحوبانى قاتتى قۋانتادى.‏

19.‏ ايەل قانداي جاعدايدا كۇيەۋىنە باعىنبايدى؟‏

19 ٴ‌ماسىحشى ايەل بارلىق كەزدە كۇيەۋىنە باعىنادى.‏ ٴ‌بىراق كيەلى كىتاپقا قايشى كەلەتىن نارسەلەردى تالاپ ەتكەن جاعدايدا ول كۇيەۋىنىڭ ايتقانىن ىستەمەيدى.‏ مىسالى،‏ ەحوباعا سەنبەيتىن كۇيەۋى ٴ‌ماسىحشى ايەلدى وتىرىك ايتۋعا،‏ ۇرلىق جاساۋعا نە باسقا دا قۇدايعا ۇنامسىز ىستەردى ىستەۋگە يتەرمەلەۋى مۇمكىن.‏ مۇندايدا ول كۇيەۋىنىڭ ايتقانىن ىستەۋدەن باس تارتىپ،‏ وعان ٶزىنىڭ كوزقاراسىن جۇمساقتىقپەن ٵرى ناقتى تۇسىندىرەدى.‏ بارلىق ماسىحشىلەر،‏ سونىڭ ىشىندە نەكە قۇرعان ايەل باۋىرلاستار دا ٴ‌بىرىنشى كەزەكتە ەحوباعا ادال بولۋلارى كەرەك (‏ەل.‏ ٸس.‏ 5:‏29‏)‏.‏

20-‏ابزاستى قاراڭىز *

20.‏ ٴ‌ماريام ەحوبامەن جەكە قارىم-‏قاتىناس دامىتقانىن قايدان بىلەمىز؟‏

20 ەندى ٴ‌ماريامنىڭ ۇلگىسىن كورەيىك.‏ ول ەحوبامەن جەكە قارىم-‏قاتىناس دامىتقان.‏ بۇنى نەدەن بايقاۋعا بولادى؟‏ ٴ‌ماريام جازبالاردى وتە جاقسى بىلگەن.‏ بىردە ول جاقيانىڭ اناسى ەلىزابەتكە كەلگەندە،‏ ەۆرەي جازبالارىنان 20 دان اسا ٷزىندى كەلتىردى (‏لۇقا 1:‏46—‏55‏)‏.‏ ٴ‌ماريام مەن ەحوبانىڭ اراسىندا جەكە قارىم-‏قاتىناس بولعانى مىنا جاعدايدان دا كورىنەدى:‏ ٴ‌ماريام جۇسىپپەن اتاستىرىلعان بولسا دا،‏ ەحوبا ٶزىنىڭ پەرىشتەسى ارقىلى ۇلىنىڭ تۋىلاتىنى جايلى ٴ‌بىرىنشى بولىپ جۇسىپكە ەمەس،‏ ٴ‌ماريامنىڭ وزىنە ايتتى (‏لۇقا 1:‏26—‏33‏)‏.‏ بۇدان ەحوبا ٴ‌ماريامدى وتە جاقسى بىلگەنىن كورەمىز.‏ ول ٴ‌ماريام يسانى جاقسى كورىپ،‏ قامقورلاي الاتىنىنا سەنىمدى بولدى.‏ ٴ‌ماريام يسا قايتىس بولىپ،‏ كوككە قايتا تىرىلگەننەن كەيىن دە ەحوبامەن قارىم-‏قاتىناسىن ٵرى قاراي دا دامىتا بەردى (‏ەل.‏ ٸس.‏ 1:‏14‏)‏.‏

21.‏ ٴ‌ماريامنىڭ ۇلگىسىنەن كۇيەۋلەر نە تۇيە الادى؟‏

21 كۇيەۋلەردىڭ ۇيرەنەرى.‏ ٴ‌ماسىحشى ايەل كيەلى جازبالاردى وتە جاقسى ٴ‌بىلۋى مۇمكىن.‏ مۇندايدا رۋحاني تولىسقان كۇيەۋ «ايەلىم مەنەن اسىپ،‏ وتباسىمدى باسقارىپ كەتەتىن بولدى» دەپ قورىقپايدى،‏ قايتا،‏ قۋانادى.‏ سەبەبى كيەلى كىتاپ پرينسيپتەرىن جەتىك بىلەتىن ايەل وتباسىنا جاقسى جاعىنان ىقپال ەتەتىنىن تۇسىنەدى.‏ ٴ‌بىراق كۇيەۋلەر مىنانى ۇمىتپاۋ كەرەك:‏ رۋحاني جاعىنان بولسىن نە باسقا جاعىنان بولسىن،‏ ايەلى وزىنەن بىلىمدىرەك بولسا دا،‏ وتباسىنىڭ رۋحاني قاجەتتىلىگىن قامداۋ،‏ مىسالى وتباسىلىق عيباداتتى ۇيىمداستىرۋ،‏ ٵردايىم كۇيەۋدىڭ جاۋاپكەرشىلىگىندە (‏ەفەس.‏ 6:‏4‏)‏.‏

ايەلدەر كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋ مەن وي جۇگىرتۋگە قاتىستى يسانىڭ اناسى ٴ‌ماريامنان قانداي ۇلگى السا بولادى؟‏ (‏22-‏ابزاستى قاراڭىز)‏ *

22.‏ ايەلدەر ٴ‌ماريامنان قانداي ۇلگى الا الادى؟‏

22 ايەلدەردىڭ ۇيرەنەرى.‏ وتباسىن رۋحاني جاعىنان قامداۋ كۇيەۋدىڭ مىندەتى بولعانمەن،‏ ايەل ٶزىنىڭ رۋحاني كۇيى ٷشىن ٶزى جاۋاپتى ەكەنىن ٴ‌تۇسىنۋ كەرەك (‏عال.‏ 6:‏5‏)‏.‏ ول جەكە زەرتتەۋگە جانە وي جۇگىرتۋگە ارنايى ۋاقىت ٴ‌بولىپ قويۋى قاجەت.‏ سونىڭ ارقاسىندا ونىڭ ەحوباعا دەگەن قۇرمەتى مەن سۇيىسپەنشىلىگى ارتىپ،‏ كۇيەۋىنە قۋانا باعىنا بەرەتىن بولادى.‏

23.‏ ايەلدىڭ كۇيەۋىنە باعىنعانى وزىنە،‏ وتباسىنا،‏ قاۋىمعا قاي جاعىنان پايدالى؟‏

23 كۇيەۋلەرىنە ەحوبانى جاقسى كورگەندىكتەن باعىناتىن ايەلدەر ەحوبانىڭ باسشىلىق ٴ‌پرينسيپىن مويىندامايتىن ادامداردان الدەقايدا باقىتتى ٶمىر كەشەدى.‏ ولار جاس ەر باۋىرلاستار مەن قىز باۋىرلاستار ٷشىن تاماشا ۇلگى.‏ بۇنداي ايەلدەر وتباسىندا عانا ەمەس،‏ قاۋىمدا دا سۇيىسپەنشىلىك پەن جىلۋلىقتىڭ بولۋىنا ۇلەس قوسادى (‏تيت.‏ 2:‏3—‏5‏)‏.‏ ەحوباعا ادال قىزمەت ەتىپ جۇرگەن ايەلدەر قۇداي حالقىنىڭ باسىم بولىگىن قۇرايدى (‏ٴ‌زاب.‏ 68:‏11‏)‏.‏ ٴ‌بىراق ايەل بولايىق،‏ ەر بولايىق —‏ ٵرقايسىسىمىزدىڭ قاۋىمعا قوسار ٶز ۇلەسىمىز بار.‏ بۇل تۋرالى كەلەسى ماقالادا ٴ‌سوز قوزعايمىز.‏

131-‏ٵن ‏«قۇداي قوسقان جۇپتى»‏

^ ‏ 5-‏ابزاس ەحوبا ورناتقان باسشىلىق پرينسيپىنە ساي،‏ تۇرمىس قۇرعان ايەل كۇيەۋىنە باعىنۋ كەرەك.‏ ٴ‌بىراق باعىنۋ دەگەندى قالاي تۇسىنگەنىمىز دۇرىس؟‏ قازىر يسانىڭ جانە كيەلى كىتاپتاعى تاماشا ۇلگى قالدىرعان كەيبىر كەيىپكەرلەردىڭ وقيعالارىنا نازار اۋدارايىق.‏ كۇيەۋلەر مەن ايەلدەر ولاردان كوپ نارسەگە ۇيرەنە الادى.‏

^ ‏ 68-‏ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى:‏ ٴ‌ماريام جاقيانىڭ اناسى ەلىزابەتپەن سويلەسكەن كەزدە،‏ ەۆرەي جازبالارىنان ۇزىندىلەردى جاتقا كەلتىردى.‏

^ ‏ 70-‏ابزاس سۋرەت سيپاتتاماسى:‏ بۇگىندە ٴ‌ماسىحشى ايەلدەر دە رۋحاني كۇيلەرىن نىعايتۋ ٷشىن كيەلى كىتاپتى زەرتتەۋگە ارنايى ۋاقىت بولەدى.‏