Bzimogeni bzinthu bzimwebzi

Ndokoni pa mbuto ya misolo ya nkhani

NKHANI YAKUPFUNZA 6

‘Msolo wa Mkazi ni Mwamuna’

‘Msolo wa Mkazi ni Mwamuna’

‘Msolo wa mkazi ni mwamuna.’—1 WAKOLINTO 11:3.

NYIMBO 13 Kristu ni Ciratizo Cathu

BZOMWE TIN’PFUNZA *

1. Pomwe mpfumakazi ikukumbuka bzakufuna kulowodwa, kodi ni mibvunzo iponi yomwe in’funika kubzibvunza?

AKRISTAU wentse ambabvera utsogoleri bwa Kristu, omwe ni mtsogoleri wakulungamiratu. Tenepo, mkazi wacikristau akalowodwa iye an’funika kubvera utsogoleri bwa mwamuna wace, omwe ni munthu wakuperewera. Bziribe kupusa kucita bzimwebzi nthawe zentse. Tenepo, pomwe mkazi akukumbukira bza kulowodwa na m’bale, an’funika kubzibvunza kuti: ‘Kodi n’ciyani cikulatiza kuti m’bale umweyu angadzakhale msolo wa banja wabwino? Kodi kutumikira Yahova ambakuwona kukhala cinthu cakufunika pa moyo wace? Penu nee, kodi n’ciyani comwe cikundicitisa inepano kukumbuka kuti umweyu angadzakhale munthu omwe angadzandithandize kupitiriza kukhala pa uxamwali na Yahova pambuyo pa kulowolana?’ Ndipo bzingakhale bwino kuti mpfumakaziyo ibzibvunzembo kuti: ‘Kodi ni makhalidwe yaponi yomwe ndinayo yomwe yangadzathandize banja lathu? Kodi ndine munthu wakupirira na wakupasa? Kodi ndiri pa uxamwali bwakulimba na Yahova?’ (Mpalizi 4:9, 12) Mkazi akakumbuka kucita bzinthu mwa nzeru pomwe akanati kulowodwa, bzimwebzi bzin’dzamuthandiza kuti bzinthu bzidzamufambire bwino m’banja, ndipo an’dzakhala wakukondwa.

2. Kodi mu nkhani ino tin’pfunza ciyani?

2 Mpfumakazi zathu zizinji zacikristau ni bziratizo bzabwino pa nkhani yakubvera azibayawo. Ndipo tikuwatenda thangwe ra kucita bzimwebzo! Ifepano timbakomedwa kutumikira Yahova pabodzi na mpfumakazi zakukhulupirikazi. Mu nkhani ino tin’cezerana mitawiro ya mibvunzo mitatu: (1) Kodi mpfumakazi zomwe ziri pa banja zimbagumana na mabvuto yaponi? (2) Thangwe ranyi mkazi ambabvera bayace? (3) Pa nkhani yakubvera, kodi amuna na akazi wacikristau angapfunze ciyani na ciratizo ca Jezu, Abigayeli na Mariya, omwe akhali mkazi wa Zuze, mai wa Jezu?

KODI MPFUMAKAZI ZACIKRISTAU ZIMBAGUMANA NA MABVUTO YAPONI?

3. Thangwe ranyi mabanja yentse yambagumana na mabvuto?

3 Malowozi ni mphaso yakupambulika na yakulungama yakucokera kwa Mulungu, tsono wanthufe ndife wakuperewera. (1 Juwau 1:8) Ndipopa Fala la Mulungu limbacenjeza anyakulowolana kuti iwo an’dzagumana na mabvuto yomwe yambafotokozedwa kuti ‘matsautso m’thupi mwawo.’ (1 Wakolinto 7:28) Mbaticezeraneni bzinthu bzing’ono-ng’ono bzomwe bzingakhale bzakunesa kuna akazi omwe ali pa banja.

4. Thangwe ranyi mkazi angakumbuke kuti bzin’funika lini kuti ambabvere bayace?

4 Mwakubverana na momwe adaleredwera, mkazi nthawe zinango angakumbuke kuti kubvera bayace ni cinthu cakusaya kufunika. Marisol omwe ambakhala ku Estados Unidos adalewa kuti: “Komwe inepano ndidakulira akazi akhauzidwa kuti kawiri-kawiri an’funika kumbandendemerana na amuna pa bzinthu bzentse. Inepano nimbadziwa kuti Yahova adapereka ugo bwakutsogolera banja kuna amuna, ndipo napo Yahovayo ambalewa kuti akazi an’funika kumbabvera amuna wawo, tsono akaziwo an’funika kumbalemekezedwambo. Tsono mpsakunesa nthawe zentse kulemekeza ugo bwa mwamuna thangwe dziko limbalewa kuti inepano nin’funika lini kucita bzimwebzi.”

5. Kodi ni makumbukidwe yaponi yakuphonyeka yomwe wanthu winango ambakhala nayo pakulewa bza akazi?

5 Nthawe zinango mkazi angalowodwe na mwamuna omwe ambakumbuka kuti amuna mbakufunika kwene-kwene kuposa akazi. Mpfumakazi yakucemeredwa Ivon yomwe imbakhala ku América do Sul idalewa kuti: “Komwe inepano nimbakhala amuna ndiwo omwe ambayamba kudya, ndipo akazi ambadzadyambo pakumalizira. Atsikana ambaphika na kupsaira pamui, tsono alumbwana ambatumikiridwa na mai wawo pabodzi na mpfumakazi zawo, ndipo iwo ambauzidwa kuti ‘ndimwe mambo wa pamui.’” Mpfumakazi yakucemeredwa Yingling yomwe imbakhala ku Ásia idalewa kuti: “Komwe inepano nimbakhala wanthu ambalewa kuti mkazi an’funika lini kudziwa bzinthu bzizinji ayai kukhala na maluso yakusiyana-siyana. Bzomwe iwo ambafunika kudziwa ni kucita mabasa yentse ya pamui, ndipo iwo ambabvumizidwa lini kufotokozambo makumbukidwe yawo kuna amuna wawo.” Mwamuna omwe ambalatiza kuti ambafuna lini mkazace ndipo ambateweza lini bzomwe Bibliya limbalewa, ambacitisa moyo wa mkazace kukhala wakunesa, ndipo mwamunayo ambatazira kutewezera Jezu na kukondwesa Yahova.—Wayefezo 5:28, 29; 1 Pedru 3:7.

6. Kodi akazi an’funika kucita ciyani kuti alimbise uxamwali bwawo na Yahova?

6 Ninga momwe bzidafotokozedwera mu nkhani idamala ire, Yahova akudikhirira kuti amuna wacikristau asamalire mabanja yawo mwa kumbayapasa bzomwe iyo yambafunikira na kuyathandiza kupitiriza kunamata Yahovayo. (1 Timotio 5:8) Napo bziri tenepo, mpfumakazi zomwe ziri pa banja zin’funika kumbapambula nthawe kuti zimbawerenge Fala la Mulungu ntsiku zentse, kukumbukira, na kumbapemba kwa Yahova na mtima wawo wentse. Tsono, bzingakhale bzakunesa kucita bzimwebzi. Akazi ambakhala adatanganidwa, tenepo iwo angakumbuke kuti alibe nthawe ne mphanvu kuti ambacite bzimwebzi. Tsono mpsakufunika kuti iwo ambacite bzimwebzi. Thangwe ranyi? Thangwe Yahova akufuna kuti ali-wentse wa ifepano akulise lufoyi ndipo apitirize kukhala naye pa uxamwali.—Mabasa 17:27.

7. Kodi n’ciyani comwe cingathandize mkazi kuti ambabvere na kulemekeza bayace?

7 Mpsakubveka kuti mkazi an’funika kucita nyongo kuti abvere mwamuna wace. Ndipo Bibliya limbapereka mathangwe yabwino yakuti mkazi ambabvere mwamuna wace. Tenepo, iye akabvesesa na kubvuma bzomwe Bibliya limbapfunzisa pa nkhaniyi, bzin’dzamunesa lini kucita bzimwebzi.

THANGWE RANYI MKAZI AN’FUNIKA KUMBABVERA BAYACE?

8. Mwakubverana na Wayefezo 5:22-24, thangwe ranyi mkazi wacikristau ambabvera bayace?

8 Mkazi wacikristau ambabvera bayace thangwe ndibzo bzomwe Yahova ambafuna kuna iye. (Werengani Wayefezo 5:22-24. *) Mkaziyo ambakhulupira Baba wace wakudzulu ndipo ambadziwa kuti Baba waceyo ambamufuna, ndipo ambamukumbira kuti acite bzinthu bzabwino bzomwe bzingamupase phindu.—Bzakutonga 6:24; 1 Juwau 5:3.

9. Kodi n’ciyani cimbacitika mkazi akambabvera Yahova mwa kulemekeza bayace?

9 Dziko limbalimbisa akazi kuti aleke kumbabvera mitemo ya Yahova nakuti ambawone nkhani yakubvera kukhala yakusaya kufunika. Tenepo, wale omwe ambathandizira nzeru imweyi ambamudziwa lini Yahova, Mulungu wathu walufoyi. Yahova angapase lini wana wace omwe ambawafuna lamulo lomwe lingawacitise kubziwona kuti mbakusaya kufunika. Mpfumakazi yomwe imbacita nyongo kuti ibvere Yahova mwa kulemekeza mwamuna wace, imbathandiza kuti banja lace likhale pa mtendere. (Psalymo 119:165) Bzimwebzi bzimbabweresa phindu kuna bayace, wana wace na kuna iye kubodzi.

10. Kodi tikupfunza ciyani na bzomwe Carol adalewa?

10 Mkazi omwe ambabvera bayace ambalatiza kuti ambafuna ndipo ambalemekeza Yahova omwe adakhazikisa utsogoleri m’banja. Mpfumakazi Carol yomwe imbakhala ku América idalewa kuti: “Inepano nimbadziwa kuti mwamuna wangu ambaphonyambo, ndipo nimbadziwambo kuti bzomwe inepano nimbacita abayangu akaphonya bzimbalatiza momwe nimbawonera uxamwali bwangu na Yahova. Tenepo, nimbapitiriza kubvera abayanguwo thangwe ra kufuna kukondwesa Baba wangu wakudzulu.”

11. Kodi n’ciyani cimbathandiza mpfumakazi Aneese kuti ambalekerere bayace, ndipo tingapfunze ciyani na bzomwe iye adalewa?

11 Bzingakhale bzakunesa mkazi kulemekeza na kubvera bayace, penu bayaceyo ambamukumbukira lini ne kucita naye thupo. Tsono onani bzomwe mpfumakazi Aneese imbacita bzimwebzi bzikamucitikira. Iye adati: “Nimbayezera kuleka kuwakoyera ca ku mtima. Nimbadziwa kuti tentsenefe timbaphonya. Cakulinga cangu n’kuwalekerera na mtima wentse ninga momwe Yahova ambacitira. Ndikawalekerera nimbabzibva bwino mu mtimamu.” (Psalymo 86:5) Mkazi omwe ambalekerera bzimbamunesa lini kubvera mwamuna wace.

KODI TINGAPFUNZE CIYANI NA BZIRATIZO BZA M’BIBLIYA?

12. Kodi m’Bibliya muna bziratizo bza wanthu aponi?

12 Wanthu winango ambakumbuka kuti munthu omwe ambabvera alibe mphanvu. Tsono bzomwe iwo ambakumbukabzo mpsacadidi lini. M’Bibliya muna bziratizo bza wanthu azinji omwe akhabvera ndipo akhana mphanvu. Mbaticezeraneni ciratizo ca Jezu, Abigayeli na Mariya.

13. Thangwe ranyi Jezu ambabvuma kutsogoleredwa na Yahova? Fotokozani.

13 Jezu ambalemekeza Yahova sikuti thangwe rakuti iye alibe nzeru ayai luso. Kupfunzisa kwace mwakubveka bwino kumbalatiza kuti Jezu ana nzeru na luso. (Juwau 7:45, 46) Yahova akhadziwa kuti Jezu ana luso kwene-kwene, ndipopa adabvuma kuti iye aphate naye basa pabodzi pakulenga bzinthu kudzulu na pa dziko la pantsi. (Mimwani 8:30; Wahebereu 1:2-4) Pomwe Yahova adalamusa Jezu, iye adamupasa ‘utongi bwentse, kudzulu na pa dziko la pantsi.’ (Mateu 28:18) Napo kuti Jezu ana luso lakudziwa bzinthu bzizinji, iye ambathemba Yahova kuti amutsogolere. Thangwe ranyi? Thangwe ambafuna Baba wace.—Juwau 14:31.

14. Kodi amuna akupfunza ciyani (a) na momwe Yahova ambawonera akazi? (b) na bzomwe bzidanembedwa pa Mimwani 31?

14 Pfunziro kuna amuna omwe ali pa banja. Yahova ambafuna kuti akazi ambabvere azibayawo sikuti thangwe rakuti amunawo mbakufunika kwene-kwene kuposa akaziwo. Yahova ambalatiza kuti akaziwo mbakufunikambo mwa kuwasankhula kuti akatonge pabodzi na Jezu kudzulu. (Wagalata 3:26-29) Yahova adalatiza kuti ambakhulupira Mwana wace mwakumupasa udindo. Mpsibodzi-bodzimbo, mwamuna wa nzeru ambalatiza kuti ambakhulupira mkazi wace mwa kumupasambo mabasa yanango. Bibliya limbafotokoza bzomwe mkazi wa nzeru angacite. Mwa ciratizo, iye anganyang’anire mabasa pamui na kucitambo malonda. (Werengani Mimwani 31:15, 16, 18. *) Iye ana ufulumbo bwa kumbafotokoza makumbukidwe yace. Ndipo bayace an’funika kumbamukhulupira na kumbatetekera bzomwe iye ambalewa. (Werengani Mimwani 31:11, 26, 27. *) Mwamuna akambacita bzinthu na mkazi wace mwalufoyi na kumulemekeza, mkaziyo an’dzakomedwa ndipo bzin’dzakhala bzakusaya kunesa kumbamubvera.

Kodi akazi omwe ali pa banja angapfunze ciyani na ciratizo ca Jezu cakubvera Yahova? (Onani ndime 15)

15. Kodi akazi akupfunza ciyani na ciratizo ca Jezu?

15 Pfunziro kuna akazi omwe ali pa banja. Napo kuti Jezu adacita bzinthu bzizinji, iye ambawona lini ninga cinthu cakunyozeka kubvera utsogoleri bwa Pai wace. (1 Wakolinto 15:28; Wafiripo 2:5, 6) Mpsibodzi-bodzimbo na mkazi wacikristau omwe ambatewezera ciratizo ca Jezu. Mkaziyo ambabzibva lini kukhala wakunyozeka kubvera utsogoleri bwa bayace. Ndipo iye ambathandizira bayace sikuti kokha thangwe ra kumufuna, koma thangwe rakuti iye ambafuna Yahova na kumulemekeza.

Pambuyo pa kutumizira cakudya Davide pabodzi na wanthu wace, Abigayeli akufenderera Davide. Tenepo Abigayeliyo akugodama ndipo akuuza Davideyo kuti aleke kubzibweresera mulandu wa mulopa mwakucita phiringu (Onani ndime 16)

16. Mwakubverana na 1 Samuweri 25:23-28, kodi Abigayeli adagumana na bzineso bziponi? (Onani cithunzi-thunzi pa tsamba lakuyamba.)

16 Mwamuna wace wa Abigayeli akhacemeredwa Nabali. Nabaliyo akhali munthu wakufuna bza iye yekha basi, wakubzikuza ndipo akhatenda lini. Thangwe ra bzimwebzi, moyo wa banja la Abigayeli ukhali wakunesa kwene-kwene. Abigayeli angadafuna kuti banja lace limale iye angadalekerera Davide na acikunda wace kuyenda kukapha mwamuna wace. Koma alibe kucita bzimwebzo. M’mbuto mwace, iye adacita ciri-centse kuti akhotcerere bayace pabodzi na wanthu wa m’banja mwace. Kumbukirani kukhwimika komwe Abigayeli adakhala nako pakuyenda kukagumana na acikunda 400 wale, acikacezerana mwa ulemu na Davide. Iye akhali wakukonzeka kuyenda kukapepesa thangwe ra bzomwe bayace adacita. (Werengani 1 Samuweri 25:23-28. *) Davide adazindikira kuti ni Yahova omwe adatumiza mkazi wakukhwimikayo kuti amupase malango yakuthemera yomwe yadamuthandiza kuleka kucita pikado ikulu.

17. Kodi amuna angapfunze ciyani na bzomwe bzidacitikira Davide na Abigayeli?

17 Pfunziro kuna amuna omwe ali pa banja. Abigayeli akhali mkazi wa nzeru kwene-kwene, thangwe ra bzimwebzo Davide adatetekera malango yace. Na tenepo, iye adatcenkha kupha wanthu omwe akhalibe mulandu. Mwa kundendemerana na bzimwebzi, mwamuna wa nzeru an’funikambo kumbakumbukira bzomwe mkazi wace angalewe pomwe akanati kusankhula bzakucita. Ndipo makumbukidwe ya mkazaceyo yangathandize mwamunayo kuleka kucita bzinthu mwakusaya nzeru.

18. Kodi akazi angapfunze ciyani na ciratizo ca Abigayeli?

18 Pfunziro kuna akazi omwe ali pa banja. Mkazi omwe ambafuna Yahova na kumulemekeza angathandizire banja lace kukhala na moyo wabwino, napo kuti bayace ambatumikira lini Yahova ne kuteweza mitemo ya m’Bibliya. Ndipo mkaziyo an’dzanyang’ana lini njira iri-yentse kuti amalise banjalo. M’mbuto mwace, mwa ulemu na mwakubvera, mkaziyo an’dzacita ciri-centse kuti athandize bayaceyo kufuna kupfunza bza Yahova. (1 Pedru 3:1, 2) Tsono penu mwamuna waceyo angalambe kutumikira Yahova, Yahovayo an’dzakomedwa thangwe ra kuwona kuti mkaziyo akukhala wakubvera na wakukhulupirika kwa bayaceyo.

19. Kodi ni pa nthawe iponi pomwe mkazi an’funika lini kubvera bayace?

19 Mkazi wacikristau omwe ambabvera, angabvume lini bayace akamuuza kuti aleke kubvera mitemo ya m’Bibliya. Mwa ciratizo, tiyezezere kuti mpfumakazi inango ina mwamuna omwe ambatumikira lini Yahova, ndipo mwamunayo amuuza kuti abe ayai acite cinthu cinango comwe cimbakondwesa lini Yahova. Akristau wentsene kuphatanidzambo akazi omwe mbakulowodwa, an’funika cakuyamba kubvera Yahova Mulungu. Penu mpfumakazi ingauzidwe kuti ileke kubvera mitemo ya m’Bibliya, mwakukhwimika na mwa ulemu iyo ingafotokoze thangwe ranyi in’funika lini kucita bzomwe bayaceyo amuuza.—Mabasa 5:29.

Onani ndime 20 *

20. Kodi ifepano timbadziwa tani kuti Mariya akhali pa uxamwali bwabwino na Yahova?

20 Mariya akhali pa uxamwali bwakulimba na Yahova. Bzikuwonekeratu kuti Mariyayo akhadziwa bwino bzinembo. Pomwe akhaceza na Elizabeti, mai wa Juwau Batista, iye adaphatisa basa Bzinembo bza Cihebereu bzakupitirira 20. (Luka 1:46-55) Tenepo kumbukirani ibzi: Napo kuti Mariya akhali pa umakhadzi na Zuze, anjo wa Yahova alibe kuyamba kukalewalewa na Zuzeyo. Koma anjoyo adakalewalewaletu na Mariyayo acikamuuza kuti angadadzakhala na pathupi acidzabereka Mwana wa Mulungu. (Luka 1:26-33) Yahova akhamudziwa bwino Mariya. Ndipo Yahovayo akhakhulupira kuti Mariyayo angadadzamufuna Mwanaceyo na kumusamalira bwino. Ndipo mwakusaya kupenukira Mariya adapitiriza kukhala pa uxamwali bwabwino na Yahova Mulungu, napo pambuyo pakuti Jezu adafa na kulamusidwira kudzulu.—Mabasa 1:14.

21. Kodi amuna angapfunze ciyani na nkhani ya m’Bibliya yakulewa bza Mariya?

21 Pfunziro kuna amuna omwe ali pa banja. Mwamuna wa nzeru ambakomedwa kwene-kwene mkazi wace akadziwa bwino bzinembo. Iye ambagopa lini kuti mkazaceyo angabziyese msolo wa banjalo. Ndipo mwamunayo ambazindikira kuti penu mkazace angadziwe Bibliya na mitemo yace, iye angathandizire banjalo. Napo penu mkazi adapfunza kwene-kwene kuposa mwamuna wace, mwamunayo ndiye ana ugo bwakutsogolera kunamata ninga banja na bzinthu bzinango m’banjamo.—Wayefezo 6:4.

Kodi akazi angapfunze ciyani na Mariya, omwe akhali mai wa Jezu, pa nkhani ya kupfunza Bibliya na kumbakumbukira bzomwe apfunzabzo? (Onani ndime 22) *

22. Kodi akazi omwe ali pa banja angapfunze ciyani na ciratizo ca Mariya?

22 Pfunziro kuna akazi omwe ali pa banja. Mkazi an’funika kumbabvera mwamuna wace. Koma iye an’funika kumbacitambo nyongo kuti alimbise uxamwali bwace na Yahova. (Wagalata 6:5) Tenepo, iye an’funika kumbapambula nthawe kuti ambacite pfunziro lace la pa yekha na kumbakumbukira bzomwe akupfunzabzo. Bzimwebzi bzin’dzamuthandiza kukulisa lufoyi lomwe analo kuna Yahova na kumbamulemekeza, ndipo iye an’dzakhala wakukondwa akambabvera bayace.

23. Kodi akazi wakubvera ambakhala na phindu liponi, ndipo bzomwe iwo ambacitabzo bzimbathandiza tani banja lawo na gwere?

23 Akazi omwe ambabvera azibayawo thangwe ra lufoyi lomwe analo kuna Yahova, an’dzakhala wakukondwa kwene-kwene kusiyana na wale omwe ambalamba utsogoleri bomwe Yahova adabukhazikisa. Iwo ni ciratizombo cabwino kuna alumbwana na atsikana wacikristau. Ndipo bzomwe iwo ambacitabzo bzimbacitisa kuti m’banja mwawo na mu gwere mukhale na lufoyi pabodzi na mtendere. (Tito 2:3-5) Ntsiku zino, atumiki wa Yahova azinji mbaakazi. (Psalymo 68:11) Bziribe basa kuti ndife amuna ayai akazi, tentsene tingathandizire kuti gwere likhale lakukondwa. Mu nkhani yakutewera tin’dzacezerana kuti ali-wentse wa ifepano angacite tani bzimwebzi.

NYIMBO 131 Comwe Mulungu Wacimanga Pabodzi

^ ndi. 5 Yahova adakhazikisa makonzedwe yakuti mkazi ambabvere na kulemekeza bayace. Kodi bzimwebzi bzin’funa kulewanyi? Amuna pabodzi na akazi wacikristau angapfunze kwene-kwene bza nkhani yakubvera na kulemekeza ugo kucokera pa ciratizo ca Jezu na bza wanthu wa m’Bibliya.

^ ndi. 8 Wayefezo 5:22 Akazi ambabvere amuna wawo, ninga momwe ambabvera Mbuya; 23 thangwe mwamuna ni msolo wa mkazi wace, ninga momwe Kristu aliri msolo wa gwere, pakukhala mpulumusi wa thupiro. 24 Tenepa ninga Gwere limbabvera Jezu Kristu, tenepombo akazi ambawabvere, m’bzentse, amuna wawo.

^ ndi. 14 Mimwani 31:15 Iye ambamuka kukadadoka, kuti akapereke cakudya kuna wanthu wa pamui pace, ndipo anyabasa wace wacikazi ambawagawanisa mabasa yakuti acite. Iye ambafuna kukhala na munda ndipo ambaugula. 16 Iye ambakumbuka kukhala na munda ndipo ambaugula; Ambalima munda wa mpesa thangwe ra basa la manja yace 18 Ambalima munda wa mpesa thangwe ra basa la manja yace.

^ ndi. 14 Mimwani 31:11 Mwamuna wace ambamuthemba na mtima wentse, ndipo mwamunayo ambasaya lini ciri-centse. 26 Iye ambalewalewa mwanzeru; Ndipo lamulo la kudeka mtima liri pa lirime lace. 27 Iye ambanyang’anira mabasa ya pamui pace, ndipo ambadya lini cakudya ca utofu.

^ ndi. 16 1 Samuweri 25:23 Pomwe Abigayeli adawona Davide, adabuluka mwakamfulumize pa bulu wace. Iye adagodamira Davideyo ndipo adatsulima mpaka nkhope yace kukhuya pantsi. 24 Tenepo, iye adagodama pantsi pa minyendo ya Davide acilewa kuti: “Kuphonya kukhale kwangu mbuya wangu. Ndaphata minyendo, bvumizani kapolo wanu wacikazi kulewalewa namwe, ndipo tetekerani mafala ya kapolo wanune. 25 Ndaphata minyendo mbuya wangu, lekani kutetekera Nabali munthu wapezi-peziyu, pakuti bzakucita bzace mpsakubverana na dzina lace. Dzina lace ni Nabali ndipo iye alibe nzeru. Koma ine kapolo wanu ndiribe kuwona amuna omwe imwepo mbuya wangu mwawatuma. 26 Tsapano, mbuya wangu, ndikulumbira pana Yahova Mulungu wa moyo na pana imwe mbuya, ni Yahova omwe akubwezani kuti muleke kukhala na mulandu wa mulopa nakuti muleke kucita cirungamo na manja yanu. Tenepo anyamadulanthaka wanu omwe akufuna kukucitani bzakuipa mbuya wangu, akhale ninga Nabali. 27 Tsapano mphaso yomwe kapolo wanu wabweresa kwa imwe mbuya wangu, muipereke kwa amuna omwe akukuperekezaniwa. 28 Ndaphata minyendo lekererani kuphonya kwa kapolo wanu, thangwe Yahova an’dzapasa mbuya wangumwe nyumba yakulimba, pakuti mbuya wangu mukumenya nkhondo za Yahova, ndipo palibe kuwoneka cakuipa ciri-centse kwa imwe mbuya wangu mu ntsiku zentse za moyo wanu.”

^ ndi. 72 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Pakuceza na Elizabeti, omwe ni mai wace wa Juwau Batista, Mariya akukwanisa kufotokoza na mtima wace wentse bzomwe iye adapfunza m’Bzinembo bza Cihebereu.

^ ndi. 74 BZOMWE BZIKUCITIKA PA CITHUNZI-THUNZI: Mpfumakazi yacikristau yapambula nthawe kuti ipfunze Bibliya kuti ilimbise cikhulupiro cace.