1. ?Wanem wan risen we i mekem se famle blong Jehova i joengud?

YUMI laekem blong stap long famle blong Jehova. ?From wanem famle ya i gat pis mo i joengud? Wan risen se yumi evriwan i traem bes blong yumi, blong respektem otoriti we Jehova i stanemap. Blong talem stret, moa we yumi kasemsave long otoriti ya, moa we bambae yumi joengud.

2. ?Long stadi ya, bambae yumi ansa long wanem kwestin?

² Long stadi ya, bambae yumi tokbaot otoriti insaed long kongregesen. Mo tu, bambae yumi ansa long ol kwestin ya: ?Wanem wok blong ol sista? ?I tru se evri brata oli hed blong evri sista? ?Ol elda oli gat sem kaen otoriti long ol brata sista, olsem we wan hed blong famle i gat long waef mo ol pikinini blong hem? Fastaem, bambae yumi tokbaot wanem tingting we yumi mas gat long ol sista.

3. ?Olsem wanem yumi save tinghae long wok we ol sista blong yumi oli mekem?

³ Yumi tinghae long ol sista blong yumi we oli wok had blong lukaot long famle blong olgeta, talemaot gud nius, mo sapotem kongregesen. Bambae yumi tinghae moa long olgeta, taem yumi kasemsave long tingting we Jehova mo Jisas i gat long olgeta. Mo tu, taem yumi kasemsave se Pol i tritim ol woman olsem wanem, hemia bambae i givhan long yumi.

4. ?Baebol i soem olsem wanem se Jehova i tinghae long ol woman?

⁴ Baebol i soem se Jehova i tinghae long ol woman olsem long ol man. Eksampol, Baebol i soem se long taem  blong ol fas Kristin, Jehova i givim tabu spirit blong hem long ol woman wetem ol man, mo i givim paoa long olgeta blong oli mekem ol bigfala wok, olsem toktok long narafala lanwis. (Wok 2:1-4, 15-18) Tabu spirit i makemaot ol woman wetem ol man, blong oli rul wetem Kraes. (Gal. 3:26-29) Ol woman wetem ol man bambae oli kasem praes ya blong laef olwe long wol. (Rev. 7:9, 10, 13-15) Mo ol woman wetem ol man oli kasem wok ya blong prij mo tijim gud nius long ol narafala. (Mat. 28:19, 20) Buk blong Ol Wok i tokbaot wok we Sista Prisila i mekem wetem hasban blong hem Akwila. Tufala i eksplenem klia trutok long Apolos we i skulgud.—Wok 18:24-26.

5. ?Luk 10:38, 39, 42 i soem wanem tingting blong Jisas long ol woman?

⁵ Jisas i respektem mo i ona long ol woman. Hem i no folem kastom blong ol Farisi. Olgeta ya oli stap daonem ol woman, oli no wantem toktok long olgeta long pablik ples, mo neva oli tokbaot Baebol wetem olgeta. Be Jisas i defren, hem i tokbaot ol dip save blong trutok long ol woman, olsem we i mekem long ol disaepol blong hem. * (Ridim Luk 10:38, 39, 42.) Mo tu, hem i letem ol woman oli folem hem long wok blong prij. (Luk 8:1-3) Mo Jisas i givim privilej long olgeta blong oli talemaot long ol aposol se hem i laef bakegen.—Jon 20:16-18.

6. ?Olsem wanem Pol i soem se hem i respektem ol woman?

⁶ Aposol Pol i talem stret long Timoti blong i ona long ol woman. Hem i talem long Timoti blong i tritim “ol olfala woman olsem we oli mama blong [hem]” mo blong luk “ol yangfala woman olsem we oli sista blong [hem].” (1 Tim. 5:1, 2) Pol i mekem plante samting blong halpem Timoti blong i kam bigman long tingting, be hem i no fogetem se mama mo bubu woman blong Timoti nao oli faswan blong tijim hem long “ol tabu tok blong Baebol.” (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Taem Pol i raetem leta blong hem long ol man Rom, hem i raetem nem blong ol sista, blong talem halo long olgeta. Hem i luksave wok blong ol sista, mo tu, hem i talem tangkiu long olgeta from we oli ol Kristin minista.—Rom 16:1-4, 6, 12; Fil. 4:3.

7. ?Naoia bambae yumi tokbaot wanem kwestin?

⁷ Olsem we laswan paragraf i soem, i no gat wan tingting long Baebol we i soem se ol sista oli daon moa long ol brata. Ol gudfala sista ya blong yumi we oli kaen, oli givhan bigwan long kongregesen, mo ol elda oli dipen long olgeta blong oli promotem pis mo yuniti long kongregesen. Be i gat sam kwestin we yumi mas save ansa blong olgeta. Eksampol: ?From wanem sam samtaem, Jehova i askem blong wan sista i kavremap hed blong hem? Ol brata nomo oli save kam elda mo man blong givhan. ?Hemia i min se evri brata oli hed blong evri sista long kongregesen?

8. Folem Efesas 5:23, ?evri brata oli hed blong evri sista? Eksplenem.

⁸ !Sotfala ansa: Nogat! Wan brata i no hed blong evri sista long kongregesen, Kraes nao i hed. (Ridim Efesas 5:23.) Long famle, hasban nao i gat otoriti long waef blong hem. Wan boe we i baptaes, hem i no hed blong mama blong hem.  (Efes. 6:1, 2) Mo long kongregesen, ol elda oli no gat ful otoriti long ol sista mo ol brata. (1 Tes. 5:12; Hib. 13:17) Ol singel woman we oli no moa stap wetem ol perens blong olgeta, oli gohed blong respektem tufala mo ol elda. Be olsem ol man long kongregesen, oli gat wan “hed” nomo, hemia Jisas.

9. ?From wanem sam samtaem, ol sista oli mas kavremap hed blong olgeta?

⁹ Be i tru se Jehova i putumap ol man blong oli lidim wok ya blong tij mo wosip long kongregesen, mo hem i no givim sem otoriti ya long ol woman. (1 Tim. 2:12) ?From wanem? From sem risen ya we hem i putumap Jisas blong i hed blong ol man, hemia blong mekem se famle blong hem i oganaes gud. Sipos wan situesen i mekem se wan sista i mas mekem wan wok we wan brata i sud mekem, naoia Jehova i askem se sista ya i kavremap hed blong hem. * (1 Kor. 11:4-7) Jehova i no askem samting ya blong daonem sista ya, be Hem i wantem se sista ya i soem respek long otoriti we hem i putumap. I gud yumi tingbaot ol samting ya, mo yumi ansarem kwestin ya: ?Ol hed blong famle mo ol elda oli gat sem otoriti?

10. ?From wanem maet wan elda i wantem putumap ol rul long kongregesen?

¹⁰ Ol elda oli lavem Kraes, mo oli lavem ol “sipsip” we Jehova mo Jisas i putum aninit long otoriti blong olgeta. (Jon 21:15-17) Wetem gudfala tingting, maet wan elda i tingbaot hem wan se i hed long kongregesen olsem wan papa. Maet hem i  tingbaot se sipos wan hed blong famle i gat raet blong putumap ol rul blong protektem famle blong hem, wan elda tu i save putumap ol rul blong protektem ol sipsip blong God. Mo maet sam brata sista oli askem ol elda blong oli mekem ol desisen long bihaf blong olgeta, nao long rod ya, oli stap enkarejem ol elda ya blong oli kam olsem hed blong olgeta. ?Be ol elda long kongregesen, mo ol hed blong famle, oli gat sem kaen otoriti?

11. ?Olsem wanem otoriti blong hed blong famle mo hemia blong ol elda i sem mak?

¹¹ Aposol Pol i soem se i gat sam samting we oli sem mak long otoriti blong hed blong famle wetem hemia blong ol elda. (1 Tim. 3:4, 5) Eksampol, Jehova i wantem se ol memba blong famle oli obei long hed blong famle. (Kol. 3:20) Mo hem i wantem se olgeta long kongregesen oli obei long ol elda. Jehova i ekspektem se hed blong famle mo ol elda, oli mekem se olgeta we oli stap aninit long otoriti blong olgeta, oli stap helti long spirit. Tufala tugeta i mas mekem se oli harem gud long filing. Mo olsem wan gudfala hed blong famle i mekem, ol elda tu oli meksua se oli givhan long kongregesen long taem blong trabol. (Jem. 2:15-17) Mo tu, Jehova i ekspektem ol elda  mo ol hed blong famle, blong oli promotem ol rul blong Hem, mo blong oli “no mas go bitim mak blong ol tok ya we oli raetem finis” long Baebol.—1 Kor. 4:6.

12-13. Folem Rom 7:2, ?olsem wanem otoriti blong hed blong famle mo hemia blong ol elda, i defren?

¹² Be, i gat bigfala difrens bitwin otoriti blong ol elda wetem hemia blong hed blong famle. Eksampol, Jehova i givim wok blong jaj long ol elda, mo i givim responsabiliti blong oli putumaot long kongregesen, wan man we i no tanem tingting blong hem. Be hem i no givim wok ya long hed blong famle.—1 Kor. 5:11-13.

¹³ Mo tu, Jehova i givim sam otoriti long hed blong famle, be i no givim long ol elda. Eksampol, Hem i givim raet long hed blong famle blong i putum ol rul long famle blong hem, mo meksua se oli folem ol rul ya. (Ridim Rom 7:2.) Traem tingbaot, wan hed blong famle i save putum rul se wetaem ol pikinini blong hem oli mas kambak long haos long naet. Mo tu, hem i gat raet blong panisim olgeta taem oli no obei long rul ya. (Efes. 6:1) I tru se wan gudfala hed blong famle bambae i toktok wetem waef blong hem bifo we i putumap ol rul, from we tufala i “wan bodi nomo.” *—Mat. 19:6.

14. (1) Folem Mak 10:45, ?from wanem i stret we Jehova i putumap Jisas i hed blong kongregesen? (2) ?Wanem otoriti we Hed Kampani i gat? (Yu luk bokis ya “ Wok Blong Hed Kampani.”)

¹⁴ Jehova i yusum ransom blong pemaot laef blong evri man insaed long kongregesen, mo blong eniwan we i bilif long  Jisas. (Ridim Mak 10:45; Wok 20:28; 1 Kor. 15:21, 22) Jisas nao i givim laef blong hem olsem wan ransom, taswe i stret nomo we God i putumap hem i kam hed blong kongregesen. Jisas i hed blong yumi, taswe hem i gat otoriti blong putumap ol rul, mo meksua se yumi wanwan, wetem ol famle, mo ful kongregesen, i obei long ol rul ya. (Gal. 6:2) Be Jisas i no jes putumap ol rul nomo, hem i fidim yumi wanwan tu mo i keagud long yumi.—Efes. 5:29.

15-16. ?Yu lanem wanem long komen blong Sista Marley mo Brata Benjamin?

¹⁵ Ol sista oli soem se oli respektem Kraes, taem oli obei long ol man we hem i putumap blong oli lukaot long olgeta. Sista Marley long Yunaeted Stet, i talem samting we plante sista oli agri long hem, se: “Mi mi tinghae long responsabiliti blong mi olsem wan waef mo wan sista long kongregesen. Oltaem mi mas traehad blong gat stret tingting long otoriti we Jehova i putumap. Be from we hasban blong mi, wetem ol brata long kongregesen, oli respektem mi mo oli talem tangkiu from wok we mi mekem, hemia i mekem i isi moa long mi.”

¹⁶ Ol brata oli soem se oli kasemsave long otoriti we God i putumap, taem oli respektem mo ona long ol sista. Brata Benjamin long Inglan, i talem se: “Mi mi lanem plante samting long ansa blong ol sista long ol miting, mo long teknik blong olgeta blong mekem stadi mo prij. Mi ting se wok we oli mekem i givhan bigwan.”

17. ?From wanem yumi mas respektem rul ya long saed blong otoriti?

¹⁷ Taem evriwan long kongregesen, hemia ol man, woman, hed blong famle, mo ol elda, oli kasemsave mo respektem rul ya long saed blong otoriti, kongregesen i gat pis. Impoten moa, yumi stap presem Jehova we i Papa blong yumi long heven.—Sam 150:6.