1. Ifa eú popun pwata án Jiowa we famili a tipeeúfengen?

SIA pwapwa le chóni án Jiowa we famili. Pwata ach na famili a mmen kinamwe me tipeeú? Eú popun pún kich meinisin sia achocho le súféliti ewe kókkótun nemenem Jiowa a akkóta. Ren enletin, lapólóón ach weweiti ena kókkótun nemenem, pwal ina lapólóón ach tipeeúfengen.

2. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwe pélúweni lón ei lesen?

² Lón ei lesen, sipwe pwóróus wóón ewe kókkótun nemenem lón ewe mwichefel. Sipwe pwal pélúweni ekkeei kapas eis: Ifa wisen ekkewe Chón Kraist fefin? Mi pwúng pwe iteiten emén me emén Chón Kraist mwán iir mékúren iteiten emén me emén Chón Kraist fefin? Itá án ekkewe mwán mi ásimaw nemenem wóón pwiich kewe a léllé ngeni án ekkewe mékúren famili nemenem wóón pélúwer kewe me néúr kewe? Akkomw, sipwe pwóróus wóón itá epwe ifa ach ekiek usun ekkewe Chón Kraist fefin.

3. Ifa usun sipwe tongeni alapaaló ach aúcheani minne chienach kewe Chón Kraist fefin ra féri?

³ Sia aúcheani chienach kewe Chón Kraist fefin mi angang weires le túmúnú ar famili, afalafala ewe pwóróus allim, me álisatá ewe mwichefel. Sia tongeni alapaaló ach aúcheaniir ren ach ekieki usun án Jiowa me Jesus ekiek usur. Sipwe pwal káé epwe ifa féfférúch ngeni ekkewe fefin ren ach káé féfférún aposel Paulus ngeniir.

4. Ifa usun ewe Paipel a pwári pwe Jiowa a aúcheani ekkewe fefin me pwal ekkewe mwán?

⁴ Ewe Paipel a pwári pwe Jiowa a aúcheani ekkewe fefin  me pwal ekkewe mwán. Áwewe chék, ewe Paipel a affata pwe lón fansoun ekkewe aposel, Jiowa a fang an ngún mi fel ngeni ekkewe fefin me pwal ekkewe mwán, me a atufichiir le féri ekkewe manaman, áwewe chék ren ar fós lón sókkopaten fós. (Föf. 2:1-4, 15-18) Ekkewe fefin me pwal ekkewe mwán ra kepit ren ewe ngún mi fel ar repwe fiti Kraist le nemenem. (Kal. 3:26-29) Ekkewe fefin me pwal ekkewe mwán repwe eáni feiéchún manaw esemuch wóón fénúfan. (Pwär. 7:9, 10, 13-15) Me ekkewe fefin me ekkewe mwán ra kewis ar repwe afalafala me asukula aramas ewe kapas allim. (Mat. 28:19, 20) Ren enletin ewe puken Föför a fós usun emén Chón Kraist fefin itan Prisila. Iir me pwúlúwan we itan Akwila ra áweweéchú ewe enlet ngeni Apollos, emén mwán mi watte an sukul.​—Föf. 18:24-26.

5. Ifa usun Lukas 10:38, 39, 42 a pwári án Jesus ekiek usun ekkewe fefin?

⁵ Jesus a súféliti ekkewe fefin. Ese fiti eérenien ekkewe Farisi, iir mi eáni ekiek pwe ekkewe fefin ra lamotkisikis seni ekkewe mwán. Rese fós ngeni ekkewe fefin lein aramas me rese fókkun fóffós ngeniir usun án Kot we Kapas. Nge Jesus a pwóróus ngeni ekkewe fefin me pwal ekkewe mwán usun ewe enlet lón Paipel. * (Álleani Lukas 10:38, 39, 42.) A pwal mut ngeni ekkewe fefin ar repwe fiti lón an sáifetál le afalafal. (Luk. 8:1-3) Me Jesus a mut ngeniir feiéchún ar repwe esile ngeni néún kewe aposel pwe a fen manawsefál seni máló.​—Joh. 20:16-18.

6. Ifa usun aposel Paulus a pwári pwe a súféliti ekkewe fefin?

⁶ Ewe aposel Paulus a áchema ngeni Timoty an epwe súféliti ekkewe fefin. Paulus a ereni pwe féfférún ngeni “ekewe chinlap fefin usun itä nge ir inelap,” me féfférún ngeni ‘ekewe föpwül usun itä nge ir fefinan.’ (1 Tim. 5:1, 2) Paulus a fókkun álisi Timoty le wiliti emén Chón Kraist mi ásimaw, nge a mirititi pwe inen Timoty we me inan we chinnap iir ekkewe mi fen akkomw le áiti ngeni ekkewe “Toropwe mi Pin.” (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Paulus a kapong ngeni ekkewe ekkóch Chón Kraist fefin me féúni iter lón néún we taropwe ngeni ekkewe chón Rom. Ese chék kúna ar angang, nge a pwal apasa an kilisou ngeniir ren met ra féri.​—Rom 16:1-4, 6, 12; Fil. 4:3.

7. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwele pélúweniir?

⁷ Ekkewe parakraf mwen ei ra pwári pwe ewe Paipel ese apasa pwe ekkewe Chón Kraist fefin ra lamotkisikis seni ekkewe Chón Kraist mwán. A watte álillisin chienach kewe Chón Kraist fefin mi tong me kisáseú ngeni ewe mwichefel, me ekkewe mwán mi ásimaw ra aúcheani ar álisatá kinamween me tipeeúin ewe mwichefel. Nge mi chúen lamot ach sipwe pélúweni ekkeei kapas eis: Pwata Jiowa a mochen pwe fán ekkóch emén Chón Kraist fefin epwe pwélú mékúran? Itá pokiten ekkewe chék Chón Kraist mwán ra kewis pwe repwe mwán mi ásimaw me chónálillisin mwichefel, iwe a wewe ngeni pwe iteiten emén me emén Chón Kraist mwán iir mékúren iteiten emén me emén Chón Kraist fefin lón ewe mwichefel?

8. Me ren Efisos 5:23, itá iteiten emén me emén Chón Kraist mwán iir mékúren iteiten emén me emén Chón Kraist fefin? Áweweei.

⁸ Itá iteiten emén me emén Chón Kraist mwán iir mékúren iteiten emén me emén Chón Kraist fefin lón ewe mwichefel? Aapw!  (Álleani Efisos 5:23.) Lón ewe famili, ewe mwán mi pwúpwúlú a wor an nemenem wóón pwúlúwan we. Emén át mi papatais esap i mékúren inan we. (Ef. 6:1, 2) Me lón ewe mwichefel, a kaúk án ekkewe mwán mi ásimaw nemenem wóón chón lón. (1 Tes. 5:12; Ipru 13:17) Ekkewe fefin mi lipich rese chúen nóm ren semer kewe me iner ra chúen súfélitiir me pwal súféliti ekkewe mwán mi ásimaw. Iwe nge, usun chék ekkewe Chón Kraist mwán lón ewe mwichefel, Jesus chék i mékúrer.

9. Pwata a lamot án ekkewe Chón Kraist fefin repwe pwélú mékúrer fán ekkóch?

⁹ Iwe nge, a pwúng pwe Jiowa a ewisa ngeni ekkewe mwán ar repwe wisen emmweni ewe angangen asukul me fel lón ewe mwichefel, me ese ewisa ngeni ekkewe fefin ena wis. (1 Tim. 2:12) Pwata? Ren pwal ewe chék popun a ewisa ngeni Jesus an epwe mékúren ewe mwán, pwe epwe kókkótéch ewe mwichefel. Ika ren och popun a lamot án emén Chón Kraist fefin epwe eáni eú wis itá úrúrún wisen emén Chón Kraist mwán, iwe Jiowa a mochen an epwe pwélú mékúran. * (1 Kor. 11:4-7) Jiowa a mochen án ekkewe Chón Kraist fefin repwe féri ena pwe repwe pwári ar súféliti an kókkótun nemenem, nge esap ren an mochen ámmeef ngeniir pwe ra lamotkisikis. Iwe iei sipwe pélúweni ei kapas eis: Ifa úkúkún án ekkewe mékúren famili me ekkewe mwán mi ásimaw nemenem?

10. Neman pwata fán ekkóch emén mwán mi ásimaw epwe mochen féri allúk fán iten ewe mwichefel?

¹⁰ Ekkewe mwán mi ásimaw ra tongei Kraist, me ra tongei ekkewe “sip,” iir kewe Jiowa me Jesus ra onómuur fán túmúnúer. (Joh. 21:15-17) Pokiten emén mwán mi ásimaw a tongei  chón ewe mwichefel, eli epwe ekieki pwe i usun emén sam ngeniir. Ina popun, neman emén mwán mi ásimaw epwe ekieki pwe ika a wor án emén mékúren famili pwúúng le féri allúk pwe epwe túmúnú an famili, iwe a pwal tongeni féri allúk a ekieki epwe túmúnú néún Kot kewe siip. Ren án ekkóch pwiich kewe tingorei ekkewe mwán mi ásimaw ar repwe féri kefil fán iter, ra tongeni ámmeef ngeniir pwe iir mékúrer lón pekin ngún. Nge itá a taitap án ekkewe mwán mi ásimaw lón mwichefel me ekkewe mékúren famili nemenem?

11. Ikkefa ekkewe mettóch wisen mékúren famili me wisen mwán mi ásimaw ra lélléfengen wóón?

¹¹ Aposel Paulus a apasa pwe a wor met wisen mékúren famili me wisen mwán mi ásimaw ra lélléfengen wóón. (1 Tim. 3:4, 5) Áwewe chék, Jiowa a mochen pwe chón lón ewe famili repwe álleasochisi mékúren ewe famili. (Kol. 3:20) A pwal mochen chón ewe mwichefel repwe álleasochisi ekkewe mwán mi ásimaw. Jiowa a mochen pwe ekkewe mékúren famili me ekkewe mwán mi ásimaw repwe áiti ngeni chókkewe mi nóm fán túmúnúer ar repwe tongei. Repwe pwal nochchei ar repwe meefi tongeer. Me ekkewe mwán mi ásimaw repwe álisi chókkewe mi nóm fán weires, usun chék ekkewe mékúren famili mi múrinné. (Jas. 2:15-17) Pwal och, Jiowa a mochen án ekkewe mwán mi  ásimaw me mékúren famili repwe apéchékkúla an kewe allúk me repwe “chök apwönüetä mine a mak” lón ewe Paipel.​—1 Kor. 4:6.

12-13. Usun met sia káé seni Rom 7:2, ifa usun wisen ekkewe mékúren famili a sókko seni wisen ekkewe mwán mi ásimaw?

¹² Iwe nge, mi pwal wor watte sókkofesenin lefilen wisen emén mwán mi ásimaw me wisen emén mékúren famili. Áwewe chék, Jiowa a ewisa ngeni ekkewe mwán mi ásimaw ar repwe wisen soukapwúng, me a ngeniir ewe wis ar repwe atowu chókkewe rese aier seni ewe mwichefel.​—1 Kor. 5:11-13.

¹³ Iwe nge, Jiowa a ewisa ngeni ekkewe mékúren famili och wis nge ese ngeni ekkewe mwán mi ásimaw. Áwewe chék, a ewisa ngeni ewe mékúren famili an epwe féri allúk me apéchékkúla ekkena allúk fán iten an we famili. (Álleani Rom 7:2.) Áwewe chék, a wor án ewe mékúren famili pwúúng le apwúngaló ika kulók fite néúr kewe repwe liwiniti imwer lepwin. A pwal wor an pwúúng le apwúngúúr ika rese álleasochisi ena allúk. (Ef. 6:1) Pwúngún emén mékúren famili mi tong epwe pwúngúpwúng ngeni pwúlúwan we mwen an epwe féri ekkewe allúk fán iten an famili. Pokiten ren enletin, iir me pwúlúwan we “eman chök.” *​—Mat. 19:6.

14. (a) Me ren Markus 10:45, pwata a fich án Jiowa ewisa ngeni Jesus an epwe mékúren ewe mwichefel? (b) Met wisen ewe Mwichen Soupwúngúpwúng? (Ppii ewe pwóór “ Wisen ewe Mwichen Soupwúngúpwúng.”)

¹⁴ Me ren ewe méén kepich, Jiowa a mééni manawen emén me emén lón ewe mwichefel,  me pwal chókkewe mi lúkú Jesus. (Álleani Markus 10:45; Föf. 20:28; 1 Kor. 15:21, 22.) Ina popun, a fich an ewisa ngeni Jesus, ewe mi fangóló manawan pwe epwe méén kepich, an epwe mékúren ewe mwichefel. Pokiten i mékúrach, iwe a wor an pwúúng le féri me apéchékkúla ekkewe allúk usun met mi lamot án aramas, ekkewe famili, me chón ewe mwichefel repwe féri. (Kal. 6:2) Nge Jesus ese chék féri allúk, nge a pwal túmúnú me tongei emén me emén kich.​—Ef. 5:29.

15-16. Met ka káé seni meefien Marley me Benjamin?

¹⁵ Ekkewe Chón Kraist fefin ra pwári pwe ra súféliti Kraist ren ar álleasochisi emmwenien ekkewe mwán a seikiiretá pwe repwe túmúnúúr. Iei alon emén Chón Kraist fefin itan Marley lón Merika usun met chómmóng chienach fefin ra ekieki: “Ua fókkun aúcheani wisei wisen emén fefin mi pwúpwúlú me wisei wisen emén Chón Kraist fefin lón ewe mwichefel. Iteitan ua kan ámááraatá ewe ekiek mi pwúng usun án Jiowa kókkótun nemenem. Nge pwúlúwei we me ekkewe Chón Kraist mwán lón ewe mwichefel ra ámecheresi ngeniei ai upwe féri ena, pokiten ra súfélitiei me pwári pwe ra aúcheani met ua féri.”

¹⁶ Ekkewe Chón Kraist mwán ra pwári pwe ra weweiti ewe kókkótun nemenem ren ar súféliti ekkewe Chón Kraist fefin. Emén chienach itan Benjamin mi nóm England a apasa: “A chómmóng met ua káé seni meefien ekkewe Chón Kraist fefin lón ekkewe mwich, me seni ar kewe kapasen pesepes ren ifa usun sipwe lipwákéch lón ach angangen afalafal me asukula aramas. Ai lúkú pwe ewe angang ra féri a fókkun aúchea.”

17. Pwata sipwe súféliti ewe kókkótun nemenem?

¹⁷ Lupwen meinisin ekkewe mwán, fefin, mékúren famili me ekkewe mwán mi ásimaw ra weweiti me súféliti ewe kókkótun nemenem, epwe wor kinamwe lón ewe mwichefel. Me lap seni ena, sipwe elingaaló Semach we mi tong lón láng, Jiowa.​—Kölf. 150:6.