1. Na cava e dua na vuna e duavata kina na vuvale i Jiova?

 EDA marau nida lewenivuvale i Jiova. Na cava e veiyaloni kina na noda vuvale, eda duavata tale ga? Dua na vuna, ya nida saga ena noda vinaka kece meda doka na ituvatuva ni veiliutaki e vakarautaka o Jiova. Nida kila vinaka qori, eda na duavata tiko ga.

2. Na taro cava eda na sauma ena ulutaga qo?

² Eda na veivosakitaka ena ulutaga qo na veiliutaki ena ivavakoso. Eda na sauma tale ga e vica na taro: Na cava na nodra itavi na tacida yalewa? Era ulu ni yalewa kece na tacida tagane? Vakacava e tautauvata na itavi ni qase ni ivavakoso vei ira na mataveitacini, kei na ulunivuvale vei watina kei ira na luvena? Meda veivosakitaka mada e liu na noda rai me baleti ira na tacida yalewa.

3. Eda na mareqeta tiko ga vakacava na nodra itavi na tacida yalewa?

³ Eda mareqeti ira na tacida yalewa era cakacaka vakaukaua mera qarava nodra vuvale, era vunautaka na itukutuku vinaka, era tokona tale ga na ivavakoso. Eda na mareqeti ira vakalevu nida vakasamataka nodrau rai o Jiova kei Jisu me baleti ira. Ena yaga tale ga vei keda nida veivosakitaka na nona rai na yapositolo o Paula me baleti ira na tacida yalewa.

4. Eda kila vakacava ena iVolatabu ni mareqeti ira na tagane kei na yalewa o Jiova?

 ⁴ E tukuni ena iVolatabu ni o Jiova e mareqeti ira na yalewa kei na tagane. Kena ivakaraitaki, ena imatai ni senitiuri e sobuti ira na yalewa kei na tagane na yalo tabu i Jiova mera cakamana, me vaka nodra vosataka na veimataqali vosa. (Caka. 2:1-4, 15-18) Era lumuti tale ga ena yalo tabu mera na veiliutaki kei Karisito. (Kala. 3:26-29) Era vakalougatataki na yalewa kei na tagane mera bula tawamudu e vuravura. (Vkta. 7:9, 10, 13-15) Era lesi na tagane kei na yalewa mera vunautaka na itukutuku vinaka, mera veivakavulici tale ga. (Maciu 28:19, 20) E tukuni mada ga ena ivola na Cakacaka e dua na tacida yalewa o Pirisila kei na watina o Akuila, erau vakamacalataka vakadodonu na ka dina vua na turaga vuli vinaka o Apolosa.—Caka. 18:24-26.

5. Ena Luke 10:38, 39, 42, na cava na rai nei Jisu me baleti ira na yalewa?

⁵ E dau rokovi ira na yalewa o Jisu, e dokai ira tale ga. E sega ni muria na nodra ivakarau na Farisi nira dau beci ira na yalewa, era sega ni vosa vei ira e matanalevu, era sega tale ga ni veivosakitaka kei ira na Vosa ni Kalou. Ia o Jisu e veivosakitaka e levu na ka vakayalo kei ira na yalewa, vaka kina o ira na vo ni nona tisaipeli. b (Wilika Luke 10:38, 39, 42.) E sureti ira tale ga na yalewa mera tomani koya ena cakacaka vakavunau. (Luke 8:1-3) E talai ira tale ga o Jisu mera lai tukuna vei ratou na yapositolo ni sa vakaturi mai na mate.—Joni 20:16-18.

6. E vakaraitaka vakacava na yapositolo o Paula ni dokai ira na yalewa?

⁶ E tukuna sara ga na yapositolo o Paula vei Timoci me rokovi ira na yalewa. E tukuna vua me okati ira na ‘kenamarama me vaka era tinana,’ o ira na ‘goneyalewa me vaka era ganena.’ (1 Tim. 5:1, 2) E vukei Timoci vakalevu o Paula me lotu vaKarisito matua, ia e kila ni rau vakavulici Timoci ena “iVolatabu” o tinana kei buna. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) E tukuna o Paula na nona iloloma vei ira na yalewa lotu vaKarisito ni volavola vei ira e Roma. E kila na cakacaka era qarava na tacida yalewa, e vakavinavinakataka tale ga na nodra veiqaravi.—Roma 16:1-4, 6, 12; Fpai. 4:3.

7. Na taro cava eda na sauma?

⁷ Me vaka eda raica ena vica na parakaravu sa oti, e sega na yavu vakaivolatabu meda nanuma kina nira lolovira na tacida yalewa vei ira na tagane. Era yaga dina na tacida yalewa era dau loloma, era dau lomasoli. Era nuitaki ira na tacida yalewa qori na qase mera uqeta tiko ga na veiyaloni kei na duavata ena ivavakoso. Ia e vinakati meda sauma na taro qo: Na cava e vinakata kina o Jiova mera ubia na tacida yalewa na uludra ena so na gauna? Nira lesi ga na tacida tagane mera qase se dauveiqaravi, e kena ibalebale ya nira ulu ni yalewa kece na tacida tagane ena ivavakoso?

8. Me vaka e tukuni ena Efeso 5:23, e uludra na yalewa kece na tacida tagane? Vakamacalataka.

⁸ E kena isau rawarawa ga na sega. E sega ni uludra kece na tacida yalewa ena ivavakoso na tacida tagane, o Karisito ga. (Wilika Efeso 5:23.) Ena vuvale, ena lewai watina o tagane vakawati. E sega ni ulu i tinana o luvena tagane papitaiso. (Efeso 6:1, 2) Ena ivavakoso, e vakaiyalayala na nodra lewa na qase vei ira na  mataveitacini. (1 Ces. 5:12; Iper. 13:17) O ira na yalewa dawai era sega ni tiko kei na nodra itubutubu, era na doka nodra itubutubu kei ira na qase ni ivavakoso. Ia me vakataki ira ga na tacida tagane ena ivavakoso, e dua ga na uludra ya o Jisu.

9. Na cava mera ubia kina na uludra na tacida yalewa ena so na gauna?

⁹ O Jiova e lesi ira na tagane mera liutaka na veivakavulici kei na sokalou ena ivavakoso, e sega ni lesia vei ira na yalewa. (1 Tim. 2:12) Na vuna? E tautauvata ga kei na vuna e lesi Jisu kina me ulu i tagane, ya me tuvanaki vinaka kina nona ivavakoso. Ena so na ituvaki, ke qarava na tacida yalewa na itavi era dau qarava ga na tacida tagane, e vinakata o Jiova me ubia na uluna na tacida yalewa. c (1 Kor. 11:4-7) E sega ni kena ibalebale qori ni beci ira na yalewa o Jiova, ia e vinakata mera doka na nona ituvatuva ni veiliutaki. Nida vakasamataka tiko qori, meda sauma mada na taro: Na itavi cava era qarava na ulunivuvale kei na qase ni ivavakoso?

10. Na cava ena rairai via bulia kina eso na lawa e dua na qase ena ivavakoso?

¹⁰ Era lomani Karisito na qase ni ivavakoso, era lomana tale ga na sipi erau kerea o Jiova kei Jisu mera karona. (Joni 21:15-17) Ni vinaka na nona inaki e dua na qase, ena rairai nanuma ni vaka tiko na tama ena ivavakoso. Ena rawa ni vakasamataka, ke lewa na ulunivuvale na lawa me taqomaka nona vuvale, e rawa ni bulia tale ga na qase eso na lawa me taqomaki ira na sipi i Jiova. Era na rairai kerei ira na qase eso na mataveitacini  mera vakatulewa ena vukudra. Vakacava e tautauvata na nodra itavi na qase ni ivavakoso kei na ulunivuvale?

11. Na cava eso na ka e tautauvata kina na nodra itavi na qase kei na ulunivuvale?

¹¹ E vakaraitaka na yapositolo o Paula ni tiko eso na ka e tautauvata kina na itavi ni ulunivuvale kei ira na qase. (1 Tim. 3:4, 5) Kena ivakaraitaki, e vinakata o Jiova mera talairawarawa na lewenivuvale vua na ulunivuvale. (Kolo. 3:20) E vinakata tale ga mera talairawarawa na lewe ni ivavakoso vei ira na qase. E namaka o Jiova mera kauaitaka na ulunivuvale kei na qase na nodra bula vakayalo o ira na tataunaki vei ira. Mera vakadeitaka tale ga nira lomani. Me vakataki ira ga na ulunivuvale vinaka, mera vakadeitaka na qase mera vukei o ira na leqa tu. (Jeme. 2:15-17) E namaka tale ga o Jiova vei ira na qase kei na ulunivuvale mera muria nona ivakatagedegede, mera “kua ni kuria na ka e volai” ena iVolatabu.—1 Kor. 4:6.

12-13. Me vaka e tukuni ena Roma 7:2, e duidui vakacava na nodra itavi na ulunivuvale kei ira na qase?

¹² E tiko tale ga na ka e duidui kina na nodra itavi na qase ni ivavakoso kei na ulunivuvale. Kena ivakaraitaki, o Jiova e  lesi ira na qase mera turaganilewa, e nodra itavi mera vakasivoi ira na sega ni veivutunitaka na nodra ivalavala ca mai na ivavakoso.—1 Kor. 5:11-13.

¹³ Ena dua tale na yasana, o Jiova e lesia vei ira na ulunivuvale eso na itavi e sega ni lesi vei ira na qase ni ivavakoso. Kena ivakaraitaki, e solia na lewa vei ira na ulunivuvale mera vakarautaka na lawa me baleta na nodra vuvale, mera raica tale ga me muri. (Wilika Roma 7:2.) Ena lewa na ulunivuvale na gauna mera yaco mai kina e vale na gone ena bogi. Era na vakadodonutaki luvedra ke ra sega ni muria na lawa qori. (Efeso 6:1) E macala ga ni na veivosakitaka kei watina na lawa ni vuvale, ni rau “dua ga na yago.” d—Maciu 19:6.

14. (a) Me vaka e tukuni ena Marika 10:45, na cava e veiganiti kina nona digitaki Jisu o Jiova me ulu ni ivavakoso? (b) Na cava na itavi ni iLawalawa Dauvakatulewa? (Raica na kato “ iTavi ni iLawalawa Dauvakatulewa.”)

¹⁴ E vakayagataka o Jiova na isoro i Jisu me voli keda yadua kina na lewe ni ivavakoso kei ira kece na vakabauta. (Wilika Marika 10:45; Caka. 20:28; 1 Kor. 15:21, 22) E veiganiti gona nona digitaki Jisu me ulu ni ivavakoso, ni solia nona bula me keda ivoli. Ni ulu ni ivavakoso o Jisu, e tu vua na lewa me vakarautaka na lawa meda muria yadua, vakavuvale, kei na ivavakoso. (Kala. 6:2) E sega ni vakarautaka ga na lawa, e raica sara ga meda vakani vakayalo. E mareqeti keda yadua tale ga.—Efeso 5:29.

15-16. Na cava o vulica ena ka erau tukuna o Marley kei Benjamin?

 ¹⁵ Era na vakaraitaka vakacava na tacida yalewa nira dokai Karisito? Nira muria na nodra veidusimaki na tagane e lesia me karoni ira. Levu na tacida yalewa era duavata kei na ka e tukuna o Marley, e dua na tacida yalewa mai Merika, “Au mareqeta na noqu itavi niu dua na yalewa vakawati, au lewe tale ga ni ivavakoso. Au dau saga tiko ga me donu noqu rai me baleta na ituvatuva ni veiliutaki i Jiova. E dau dokai au o watiqu, e dau mareqeta na noqu itavi, era va tale ga qori na tacida tagane ena ivavakoso. E vakarawarawataka sara ga noqu muria na ituvatuva ni veiliutaki i Jiova.”

¹⁶ Era vakaraitaka vakacava na tacida tagane ni matata vei ira na ituvatuva ni veiliutaki? Qori nira dokai ira na tacida yalewa. E tukuna o Benjamin e dua na tacida mai Igiladi, “Au vuli vakalevu ena nodra ivakamacala na tacida yalewa ena soqoni, kei na sala meu maqosa kina ena cakacaka vakavunau. E yaga vakalevu na nodra cakacaka.”

17. Na cava meda doka kina na ituvatuva ni veiliutaki?

¹⁷ Ni matata vei keda kece na tagane, yalewa, ulunivuvale, kei na qase na ituvatuva ni veiliutaki da qai doka, ena veiyaloni tiko ga na ivavakoso. Koya e bibi sara, ena vakacaucautaki kina o Jiova na Tamada vakalomalagi.—Same 150:6.