1. Apa sěmbaụ alasang kěluargang i Yehuwa nasěmbaụ?

I KITẸ mal᷊uasẹ̌ nakoạ bageang bọu kěluargang i Yehuwa. Kawe nụe kěluargang i kitẹ mararame dingangu nasěmbaụ? Sěmbaụ alasange ual᷊ingu i kitẹ kěbị nẹ̌tawakal᷊i sěngapang botonge gunang měngarěga atorang soal u kekepalaan seng nikoạ i Yehuwa. Sěběnarẹ̌e maeng i kitẹ limembong makaěna atorang soal u kekepalaan, i kitẹ sarung limembong masěmbaụ.

2. Manga kakiwal᷊o apa sarung simbaheng i kitẹ su pěngangěndungang ini?

² Su pěngangěndungang ini, i kitẹ sarung měngěndung i sai piạ wewenang su ral᷊ungu sidang. I kitẹ lai sarung sumimbahẹ̌ manga kakiwal᷊o ini: Apa tugasu manga saudari? Apa kěbị saudara ene kai těmbonangu kěbị saudari? Apa wewenang penatua gunang saudara lai saudari ene mẹ̌sul᷊ung dingangu wewenang sěngkatau papạ gunang kawing lai anạe? Katewe kahumotongange, i kitẹ sarung měngěndung kerea i kitẹ měkoạ manga saudari.

3. Kerea tadeạu i kitẹ limembong měngarěga hal᷊ẹ̌ seng nikoạu manga saudari?

³ I kitẹ měngarěga manga saudari apang marading měngurusẹ̌ kěluargane, měnginjilẹ̌, dingangu mẹ̌tul᷊ung taumata wal᷊inẹ su sidang. I kitẹ sarung limembong měngarěga si sire mạeng mẹ̌tiněna kerea i Yehuwa dingangi Yesus měkoạ si sire. I kitẹ lai sarung makaěbạ gunane mạeng mẹ̌tiněna soal u kerea i Rasul Paulus měkoạ wawine.

4. Kerea Alkitapẹ̌ něnodẹ i Yehuwa měngarěga wawine kere i Sie měngarěga esẹ?

 ⁴ Alkitapẹ̌ něnodẹ Yehuwa měngarěga wawine kere i Sie měngarěga esẹ. Contone, kere su abad humotong, Yehuwa něgělị rohkẹ̌’E masusi su wawine mẹ̌sul᷊ung kere su esẹ kụ ini nakakoạ si sire botonge měkoạ hal᷊ẹ̌ makạlaherang, kere mẹ̌bisara su haghing bawera. (Kis. 2:1-4, 15-18) Wawine lai esẹ seng nipileng rohkẹ̌ masusi sarung mẹ̌parenta dingangi Kristus. (Gal. 3:26-29) Wawine lai esẹ sarung makaěbạ hadiah měbiahẹ̌ kěkalẹ̌ su dunia. (Why. 7:9, 10, 13-15) Kụ esẹ lai wawine piạ tugasẹ̌ gunang měnginjilẹ̌ dingangu měněntiro habarẹ̌ mapia. (Mat. 28:19, 20) Contone, bukẹ̌ Kisah nẹ̌běke soal u sěngkatau saudari arenge Priskila, i sie dingangu kawinge, i Akuila, něněntiro katěngadẹ̌ su sěngkatau esẹ piạ sikol᷊ah marangẹ, arenge Apolos.​—Kis. 18:24-26.

5. Kerea Lukas 10:38, 39, 42 něnodẹ i Yesus měngẹ̌ngarěga manga wawine?

⁵ Yesus měngẹ̌ngarěga dingangu měngẹ̌ngadatẹ̌ wawine. Yesus tawe nẹ̌těno su tau Farisi. Tau Farisi něněntiro wawine ene kai tawẹ arěgane. I sire tawe měbẹ̌bisara dingangu wawine su těngong taumata l᷊awọ kụ i sire lai tawe něněntiro lohong Binohẹ Susi su wawine. Katewe, i Yesus nělahẹ katěngadẹ̌ dingangu wawine lai esẹ. * (Basa Lukas 10:38, 39, 42.) I sie lai němala wawine tumol᷊e si sie měkoạ hal᷊ẹ̌ měnginjilẹ̌. (Luk. 8:1-3) Kụ i Yesus něgělị kesempatan su wawine gunang maul᷊ị su manga murite i sie seng nipěbiahẹ̌ bọu papate.​—Yoh. 20:16-18.

6. Kerea i Rasul Paulus něnodẹ i sie měngẹ̌ngarěga wawine?

⁶ Rasul Paulus něgělị laingatẹ̌ si Timotius gunang měngadatẹ̌ wawine. Rasul Paulus naul᷊ị si Timotius gunang měkoạ ’wawine limembong maghurang kere mamạe’ dingangu měkoạ ’wawine mangudạ kere wawinene’. (1 Tim. 5:1, 2) Maning i Paulus masau měněntiro si Timotius sarang i sie piạ pangangimang matoghasẹ̌, Paulus masingkạ mamạ dingangi omang i Timotius kahumotongange něněntiro si sie lohongu ”Binohẹ Susi”. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Su surate gunang tau Roma, i Paulus nẹ̌sěbạ arengu pirang katau saudari. Paulus bal᷊inẹ kětạeng němanda apa nikoạu manga saudari. Katewe lai nẹ̌tarimakasẹ̌ ual᷊ingu hal᷊ẹ̌ seng nikoạ i sire.​—Rm. 16:1-4, 6, 12; Flp. 4:3.

7. Manga kakiwal᷊o apa sarung ěndungang i kitẹ?

⁷ Bọu piram baụ paragraf seng niěndungang i kitẹ, Alkitapẹ̌ tawe naul᷊ị saudara limembong maarěga bọu saudari. Manga saudari makěndagẹ̌ dingangu mapia nakatul᷊ung mal᷊awọ su sidang, kụ manga penatua měngumbala si sire gunang mẹ̌tul᷊ung měndiagạ pẹ̌darame lai kasasěmbaụ su sidang. Katewe, i kitẹ bědang mědeạ sasimbahẹ̌ bọu manga kakiwal᷊o ini: Kawe nụe Yehuwa něngatorẹ̌ saudari harusẹ̌ měpakẹ tatakạ těmbọ su piram baụ situasi? Ual᷊ingu kětạeng saudara nipile gunang makoạ penatua dingangu hamba pelayanan, apa ene mangal᷊ene kěbị saudara ene kai těmbonangu kěbị saudari?

8. Tumuhụ Efesus 5:23, apa kěbị saudara ene kai těmbonangu kěbị saudari? Lahẹko.

⁸ Apa kěbị saudara ene kai těmbonangu kěbị saudari? Sasimbahe tala! (Basa Efesus 5:23.) Su keluarga, kawing esẹ piạ wewenang gunang kawing wawine. Anạ esẹ seng bọu nibaptisẹ̌ bal᷊inẹ těmbonang i mamạe. (Ef. 6:1, 2) Su ral᷊ungu sidang, wewenang penatua gunang saudara-saudari ene piạ batase. (1 Tes. 5:12; Ibr. 13:17) Wawine bědang tawe nẹ̌kawing kụ seng tawe  nẹ̌tanạ dingangu matimade harusẹ̌ tatapẹ̌ měngadatẹ̌ si sire dingangu manga penatua. Kụ, mẹ̌sul᷊ung kere esẹ su ral᷊ungu sidang, manga wawine kětạeng piạ sěmbaụ těmbonang, ene kai i Yesus.

9. Kawe nụe pẹ̌sěngsul᷊ẹ manga saudari harusẹ̌ měpakẹ tatakạ těmbọ?

⁹ Memang, Yehuwa němile esẹ gunang makoạ těmbonang su sidang, kụ wawine tawe nighělịkang wewenang mẹ̌sul᷊ung. (1 Tim. 2:12) Kawe nụe? Alasange mẹ̌sul᷊ung kere i Yehuwa němile si Yesus nakoạ těmbonang gunang esẹ, ene kai měndiagạ sidang tadeạu tatapẹ̌ maatorẹ̌. Mạeng su piram baụ situasi saudari harusẹ̌ měkoạ tugasẹ̌ biasa kẹ̌koatengu saudara, Yehuwa něngatorẹ̌ tadeạu i sire měpakẹ tatakạ těmbọ. * (1 Kor. 11:4-7) Yehuwa nẹ̌dorong saudari gunang měkoạ ene, bal᷊inẹ ual᷊ingu i sire tawe maarěga, katewe Yehuwa měnodẹ kerea i sire měngarěga prinsip soal u kekepalaan seng nikoạ’E. Ual᷊ingu seng nakasingkạ ene, mahịe i kitẹ sumimbahẹ̌ kakiwal᷊o ini: Pira kal᷊awọe wewenangu těmbonangu keluarga dingangu penatua?

10. Kawe nụe pẹ̌sěngsul᷊ẹ sěngkatau penatua měkẹ̌koạ atorang su sidang?

¹⁰ Manga penatua makěndagẹ̌ si Kristus. I sire lai makěndagẹ̌ su manga domba seng nighělị i Yehuwa dingangi Yesus gunang pakiurusẹ̌ si sire. (Yoh. 21:15-17) Ual᷊ingu nakaěbạ tugasẹ̌ gunang měngurusẹ̌ sidang, manga penatua aramanung mẹ̌tiněna i sire kai kere papạ gunang anạu sěmbau su ral᷊ungu sidang. I sire aramanung nẹ̌pikirẹ̌ mạeng těmbonangu keluarga piạ hakẹ̌e měkoạ atorang gunang měndiagạ kěluargane, penatua lai botonge měkoạ atorang  gunang měndiagạ dombang Mawu. Pirang katau anạu sěmbaụ aramanung měnihasa manga penatua gunang měkoạ ene, kụ mẹ̌dorong penatua měkoạ putusang gunang i sire. Katewe, apa penatua su sidang dingangu těmbonangu keluarga piạ wewenang mẹ̌sul᷊ung?

11. Kerea wewenang těmbonangu keluarga mẹ̌papangawẹ dingangu wewenangu manga penatua?

¹¹ Rasul Paulus nělahẹ wewenangu penatua mẹ̌papangawẹ dingangu wewenang těmbonangu keluarga. (1 Tim. 3:4, 5) Contone, Yehuwa nẹ̌dorong anggota keluarga gunang matuhụ su těmbonangu keluarga. (Kol. 3:20) Kụ i Sie mapulu anạu sěmbau su sidang lai matuhụ su penatua. Yehuwa mělẹ̌harapẹ̌ těmbonangu keluarga dingangu manga penatua měngurusẹ̌ pakapia taumata apang su al᷊ungu wewenang i sire, tadeạu kuměndagẹ̌ si Yehuwa. I sire lai harusẹ̌ měngurusẹ̌ kebutuhan emosi taumata apang su al᷊ungu wewenang i sire. Kụ kere těmbonangu keluarga mapia manga penatua mẹ̌tul᷊ung anạu sěmbaụ su sidang su tempong nakahombang masalah. (Yak. 2:15-17) Kụ, i Yehuwa mělẹ̌harapẹ̌ manga penatua dingangu těmbonangu keluarga mẹ̌tul᷊ung taumata wal᷊inẹ gunang tumuhụ manga hukung’E. I Sie lai něgělị laingatẹ̌ si sire tadeạu tawe ”lumampa apa seng kạbawohẹ” su Alkitapẹ̌.​—1 Kor. 4:6.

12-13. Tumuhụ Amsal 6:20, kawe nụe wewenang těmbonangu keluarga nẹ̌tatěntang dingangu wewenangu penatua?

 ¹² Katewe lai, piạ pẹ̌tatěntange gěguwạ wewenangu penatua dingangu wewenang těmbonangu keluarga. Contone, Yehuwa seng něgělị wewenang su penatua gunang makoạ hakim, kụ i Sie lai seng něgělị wewenang si sire gunang měněbang taumata seng někoạ dosa kụ tawe mẹ̌tobatẹ̌ bọu dal᷊ungu sidang.​—1 Kor. 5:11-13.

¹³ Katewe, i Yehuwa seng něgělị su těmbonangu keluarga wewenang, kụ wewenang ene tawe nighělị su manga penatua. Contone, Yehuwa seng něgělị su těmbonangu keluarga wewenang gunang měkoạ atorang lai měkoạ kěluargane tumuhụ manga atorang ene. (Basa Amsal 6:20.) Těmbonangu keluarga piạ hakẹ̌e gunang měkoạ atorang soal u pukul᷊ẹ̌ pira anạe mapul᷊ẹ sarang bal᷊e su tempong hěbi. I sie lai piạ wewenang gunang měgělị disiplin mạeng anạe tawe timol᷊e atorang seng nikoạe. (Ef. 6:1) Tantu, těmbonangu keluarga makěndagẹ̌ sarung mẹ̌bisara kal᷊imona dingangu kawinge těntal᷊ang bědang tawe někoạ atorang gunang kěluargang i sire, ual᷊ingu i rẹ̌dua kai seng ”nakoạ sěmbaụ”. *—Mat. 19:6.

14. (a) Bọu apa niul᷊ị su Markus 10:45, kawe nụe nihino Yehuwa němile si Yesus nakoạ těmbonangu sidang? (b) Apa wewenangu Badan Pimpinan? (Pěmanda kotak ” Wewenangu Badan Pimpinan”.)

¹⁴ Bọu tatěbusẹ̌, Yehuwa seng něměli pěbawiahu kěbị anạu sěmbaụ su sidang, aramanung lai kěbị taumata. (Basa Markus 10:45; Kis. 20:28; 1 Kor. 15:21, 22) Hakị u ene sěbạe nẹ̌tatahino Yehuwa němile si Yesus nakoạ těmbonangu sidang, ual᷊ingu  i sie seng něgělị pěbawiahe nakoạ tatěbusẹ̌. Ene alasange, kawe nụe i Yesus piạ wewenang gunang měkoạ atorang soal u apa harusẹ̌ koatengu pẹ̌sěngkatau, keluarga, dingangu kěbị su ral᷊ungu sidang. Kụ i sie lai piạ hakẹ̌e gunang měkoạ si sire tumuhụ manga atorang ene. (Gal. 6:2) Katewe i Yesus bal᷊inẹ kětạeng někoạ atorang, i sie někoạ limembong mal᷊awọ bọu ene. I sie makěndagẹ̌ dingangu něngurusẹ̌ pakapia i kitẹ sěngkatau-sěngkatau.​—Ef. 5:29.

15-16. Apa kaěndungangu bọu apa niwerang i saudari arenge Marley dingangu saudara arenge Benjamin?

¹⁵ Manga saudari něnodẹ i sire měngẹ̌ngadatẹ̌ si Kristus, mạeng tumol᷊e laahạ bọu esẹ seng nipile gunang měngurusẹ̌ si sire. Lawọ saudari setuju dingangu apa niul᷊ị i Marley, sěngkatau saudari mětẹ̌tanạ su Amerika Serikat. I sie nẹ̌bera, ”Tugasẹ̌ku nakoạ kawing wawine dingangu saudari su sidang ene sěbạe maarěga si siạ. Iạ turusẹ̌ nẹ̌tawakal᷊i gunang měngarěga wewenang seng nighělị i Yehuwa su kawingku dingangu su manga penatua. Katewe, kawingku dingangu manga saudara su sidang nakakoạ iạ limembong gampang měkoạ ene, ual᷊ingu i sire něnodẹ pěngangarěga su hal᷊ẹ̌ seng takụ nikoạ.”

¹⁶ Manga saudara něnodẹ i sire nakaěna atorang soal u kekepalaan mạeng i sire měngarěga lai měngadatẹ̌ manga saudari. Sěngkatau saudara arenge Benjamin, mětẹ̌tanạ su Inggris, nẹ̌bera, ”Iạ seng něngěndung mal᷊awọ bọu komentar manga saudari su pěngangibadang dingangu těgung i sire soal u kerea tadeạu limembong mapaelẹ̌ měnginjilẹ̌ dingangu měněntiro. Iạ nẹ̌tiněna hal᷊ẹ̌ i sire sěbạe maarěga.”

17. Kawe nụe i kite haruse měngarěga prinsip soal u kekepalaan?

¹⁷ Su tempong kěbị esẹ, wawine, těmbonangu kěluarga, dingangu penatua su sidang nakaěna lai měngarěga prinsip soal u kekepalaan, sidang sarung mararame. Kụ limembong penting lai i kitẹ makawantugẹ̌ si Yehuwa, i Amang i kitẹ makěndagẹ̌ su sorga.​—Mz. 150:6.