Kunanakas utji uk yatiñataki

Skip to table of contents

8 YATICHÄWI

¿Jan walinakan uñjaskasas kunjamsa kusisitäsna?

¿Jan walinakan uñjaskasas kunjamsa kusisitäsna?

“Munat jilatanakaja, jumanakatejj kunayman jan waltʼäwinakan uñjasipjjstajja, kusisipjjam” (SANT. 1:2).

CANCIÓN 111 Wali kusisitäpjjtanwa

¿KUNANAKATSA YATJJATASKAÑÄNI? *

1, 2. Mateo 5:11 textorjamajja, ¿jan waltʼäwinakan uñjaskasajj kunjamäñasasa?

JESUSAJJA, cheqpachapuniw kusisitäpjjäta sasaw discipulonakapar säna, ukampis jan waltʼäwinakanwa uñjasipjjäta sasaw sarakïna (Mat. 10:22, 23; Luc. 6:20-23). Jesusan discipulopäsajj wali kusisitätanwa. Ukhamäkchisa familiasamp jarkʼataw uñjassna, gobiernonakan arknaqataw uñjassna, escuelankiri jan ukajj trabajonkir compañeronakasaw jan walinak lurayañ munapjjestaspa, taqe ukanakaw llakisiyistaspa.

2 Cheqas janiw khitirus arknaqatäñajj kusisiykistuti, ukampis Diosan Arupajj kusisitäpjjam sistuwa. Sañäni, discípulo Santiagojja, jan waltʼäwinakan uñjasisajj janiw aynachtʼapjjañamäkiti antisas kusisitäpjjañamawa sasaw qellqäna (Sant. 1:2, 12). Jesusjam jan waltʼayañatak arknaqata uñjasipjjäta ukhas kusisipjjam sasaw säna (Mateo 5:11 liytʼañataki). Ukhamajj jan walinakan uñjaskasas ¿kunjamsa kusisitäsna? Santiagojj kunanaktï cartapan nayrïr cristianonakar qellqkäna ukanakatjja, waljanakwa yateqsna. Kuna jan walinakansa uka cristianonakajj uñjasipjjäna uk nayraqat uñjañäni.

¿KUNA JAN WALINAKANSA NAYRÏR CRISTIANONAKAJJ UÑJASIPJJÄNA?

3. ¿Jesusan Santiago jilapajj discipulopäjjäna uka qhepat kunas pasäna?

3 Jesusan Santiago jilapajj discipulopäjjäna uka qhepatjja, Jerusalén markan cristianonakajj jan waltʼayataw uñjasipjjäna (Hech. 1:14; 5:17, 18). Estebanajj jiwayatäjjäna uka qhepatjja, walja cristianonakaw uka markat escapjjapjjäna, ‘Judea ukhamarak Samaria uksa toqenakar ananukutaw uñjasipjjäna’. Jupanakat yaqhepajj Chipre, Antioquía markakamaw puripjjäna (Hech. 7:58-8:1; 11:19). Uka discipulonakajj kunayman jan walinakanwa uñjasipjjpachäna. Ukhamäkchïnsa, uka cheqanakan taqe chuymaw predicasipkakïna, ukatsti kawkjakamatï romanonakajj apnaqapkäna ukanakan congregacionanakaw uttʼayasïna (1 Ped. 1:1). Ukampis nayrïr cristianonakan problemanakapajj janiw ukaruk tukuskänti, qalltakïskänwa.

4. ¿Kuna problemanakansa nayrïr cristianonakajj uñjasipjjarakïna?

4 Kunayman problemanakwa nayrïr cristianonakajj aguantapjjäna. Sañäni, khä 50 mara jakʼanakanjja, romankir Claudio emperadorajj Roma markat sarjjapjjañapatakiw judionakar mayïna. Ukatwa cristianöjjapjjäna uka judionakajj utanakap jaytasajj yaqha markanakar jakir sarjjapjjäna (Hech. 18:1-3). Khä 61 maranakanjja, kunjamsa jilat kullakanakajj jiskʼachata, carcelar apata, kunanakapatï utjkäna ukanakas aparata uñjasipjjäna uka toqetwa apóstol Pablojj qellqäna (Heb. 10:32-34). Yaqha jaqenakjamarakiw yaqhep cristianonakajj pobrëpjjäna, usuntapjjarakïna (Rom. 15:26; Filip. 2:25-27).

5. ¿Kuna jisktʼanakarus qhanañchaskañäni?

5 Santiagojj janïr 62 maran cartap qellqkäna ukhajja, kuna jan walinakansa jilat kullakanakajj uñjasipjjäna uk sumwa yatïna. Jehová Diosajja, kunjamsa uka cristianonakajj jan waltʼäwinakan uñjaskasas kusisitakïsipkaspa uka toqet ewjjtʼanak qellqañapatakiw Santiagor amuytʼayäna. Jichhajja, uka cartapatwa yatjjatañäni. Ukat aka jisktʼanakaruw qhanañcharakiñäni: ¿kunatsa mä cristianojj jan waltʼäwinakan uñjaskasas kusisitakïskaspa?, ¿kuna problemanakan uñjasisas mä cristianojj jan kusisitäjjaspa?, ¿kunayman jan walinakankkasas kunjamsa yatiñanïñasa Diosar confiyañasa jan ajjsarañas kusisitäñatak yanaptʼistani?

¿KUNANAKAS CRISTIANONAKAR KUSISIYISTU?

Jehová Diosajj kusisiñ churkistu ukajja, kunjamtï ninajj mä farol manqhan nakhaskaki ukhamawa, janiw kunas jiwtʼaykaspati. (Párrafo 6).

6. Lucas 6:22, 23 textorjamajja, ¿kunatsa mä cristianojj jan waltäwinakan uñjaskasas kusisitakïskaspa?

6 Walja jaqenakajja, maynejj jan usutäspa, walja qollqenïspa, kusisit familianïspa ukhakiw kusisit jakasispa sasaw amuyapjje. Ukampis Santiagojj parlkäna uka kusisiñajja, espíritu santon achupat maynïriwa. Ukatwa kunayman jan waltʼäwinakan uñjaskasas kusisitakïsksna (Gál. 5:22). Cristianonakarojja, Jehová Diosamp sumat uñjatäña, Jesusat yateqasis sarnaqañaw cheqpach kusisiñ churistu (Lucas 6:22, 23 liytʼañataki; Col. 1:10, 11). Kunjamtï mä farolajj jallutsa thayatsa ninar jarkʼaqkejja, ukhamarakiw kusisiñajj chuyma manqhasan suma jarkʼaqatäski. Usutäktan ukhasa, qollqejj jan utjkistu ukhas kusisitakïsktanwa. Familiasasa yaqhanakas jarkʼistu jan ukajj jiskʼachapkistu ukhas kusisitakïsktanwa. Jaqenakajj jan kusisitäñasatak jan waltʼayañ munkistu ukhajja, jukʼamp kusisitätanwa. Diosar servitas layku jan waltʼäwinakan uñjasitasajj Jesusan cheqpach discipulonakapätaswa uñachtʼayi (Mat. 10:22; 24:9; Juan 15:20). Ukatwa Santiagojj akham säna: “Jumanakatejj kunayman jan waltʼäwinakan uñjasipjjstajja, kusisipjjam” sasa (Sant. 1:2).

Mä espada lurañatakejj ninampiw juntʼutatayasi, ¿kunjamsa uka ninajj problemanakar uñtasitäspa? (Párrafo 7). *

7, 8. ¿Yantʼanakajj kunjamsa Diosar confiyañan yanaptʼistu?

7 Kunatsa cristianonakajj sinti jan walinakan uñjaskasas aguantapjje, uka toqet Santiagojj akham siwa: “Jan waltʼäwinkkasajj Diosar confiyasipkakta ukhajja, aguantañwa yateqasipktajja” sasa (Sant. 1:3). Mä espadat amuytʼañäni, espada lurañatakejja, nayraqatajj ninampiw juntʼutatayapjje, thayarayjjapjje ukhasti, espadajj jukʼamp duröjjewa, yantʼanakajj uka ninamp sasiwa. Yantʼanakan uñjasktan ukhajj ukhamarakiw Diosar jukʼamp confiytanjja. Ukatwa Santiagojj akham säna: “Jumanakatejj aguantasipkakïtajja, jukʼamp suma wakichtʼat jaqëpjjätawa, ukhamatwa jumanakajj phoqatäpjjäta, taqe kunansa sanöpjjäta” sasa (Sant. 1:4). Ukhamajja yantʼanakajj Diosar jukʼamp confiyañatakiw yanaptʼistu, ukatwa jan waltʼäwinakan uñjasisas kusisit aguantsna.

8 Kuna problemanakas jan kusisit jakasiyjjestaspa ukanakwa Santiagojj cartapan mä qhawqha qhanañchäna. ¿Uka problemanakajj kawkïrinakasa, ukat kunjamsa askichsna?

KUSISITÄSKAKIÑATAKEJJ KUNANAKSA LURSNA

9. ¿Kunatsa yatiñanïñ muntanjja?

9 Jan waltʼäwi: jan kun lurirjamäsa. Jan waltʼäwinakan uñjasktan ukhajja, kunatï Jehová Diosar kusisiykaspa, jilat kullakanakarus yanaptʼkaspa, Diosar taqpach chuymamp serviñatakis yanaptʼkistaspa uka amtanakaruw puriñ muntanjja (Jer. 10:23). Kunsa lurañäni enemigonakasar kamsañänisa ukatakejj yatiñanïñwa muntanjja. Jan kuns lurirjamäjjsna ukhajja, aynachtʼjjsnawa, llakitakëjjarasnawa.

10. Santiago 1:5 textorjamajja, ¿yatiñanïñatakejj kun lurañasasa?

10 Kunsa lurañasa: Jehová Diosaruw yatiñanïña mayiñasa. Yantʼanakan uñjaskasas kusisitäskakiñatakejja, nayraqatajj yatiñanïñatakiw Diosar oracionan mayisiñasa, ukhamat suma amtanakar puriñataki (Santiago 1:5 liytʼañataki). Ukampis Jehová Diosajj janis oracionanakas jankʼak contestkistaspa ukham amuyañäni ukhajj ¿kunsa lurañasa? Santiagojj “Diosar mayisisipkakim” sasaw ewjjtʼistu. Jehová Diosajj kutin kutin jan waltʼäwinak aguantañatak yatiñanïñ mayitasatjja, janiw jiwasatak coleraskaniti. Jan ukasti jan michʼasisaw yatiñanïñ churistani (Sal. 25:12, 13, TNM). Jupajja, kuna yantʼanakansa uñjastan uk sumwa yatiski, jiwasat sinttʼasiwa, yanaptʼañwa munarakistu. ¿Uk yatiñajj kusiskañajjaya? Kunjamsa Jehová Diosajj yatiñanïñ churistu uk jichhajj uñjañäni.

11. ¿Yatiñanïñatakejj kunampsa lurañasaraki?

11 Jehová Diosajj Arup toqew yatiñanïñ churistu (Prov. 2:6). Ukatakejj Biblia estudiañasawa, Bibliat apstʼat qellqatanakatsa yatjjatañasarakiwa. Ukampis janiw yatjjatañakejj wakiskiti, jan ukasti kuntï Jehová Diosajj ewjjtʼkistu ukarjamaw sarnaqañasaraki. Discípulo Santiagojj akham sänwa: “Diosan arunakap phoqerïpjjam, jan aleq ischʼukirikïpjjamti” sasa (Sant. 1:22). Diosan ewjjtʼanakapar istʼtan ukhajja, sumankir jaqeru, amuytʼasiri, khuyaptʼayasir jaqeruw tuktanjja (Sant. 3:17). Ukham jaqëñajja, kuna kasta yantʼan uñjaskasas kusisitäskakiñatakiw yanaptʼistu.

12. ¿Kunatsa Bibliat sum yatjjatañajj wakisi?

12 Diosan Arupajj mä espejompi sasiwa, kunansa cambiañasa, kunjamsa lurañasa uk amuytʼasiñatakiw yanaptʼistu (Sant. 1:23-25). Sañäni, Bibliat yatjjatasajja, inas jankʼak colerasirïtas amuyassna. Jaqenakasa problemanakas colerayistani ukhajja, Jehová Diosan yanaptʼapampejj llampʼu chuymampi uñjañwa yateqañäni. Llampʼu chuymanïsajja, jan waltʼäwinak utjkani ukar saykatañajj janiw chʼamäkaniti. Sumwa amuytʼasiñäni, suma amtanakaruw purirakiñäni (Sant. 3:13). Ukhamajja Bibliat yatjjatañajj wali wakiskiripuniwa.

13. ¿Kunatsa Diosan servirinakapat Biblian qellqatäki ukanakat yatjjatañasa?

13 Awisajja, jan walinakar purtʼasisakiw kunatï jan lurañasäki uk yateqtanjja, ukampis jan waltʼäwinakar purtʼasisak yateqañat sipansa, mayninakan suma luräwinakapata, jan suma luräwinakapat yateqañaw jukʼamp wakiskiri. Ukatwa Santiagojj Biblian qellqatäki uka Abrahán, Rahab, Job ukat Elías jupanakat yatjjatañatak chʼamañchistu (Sant. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18). Diosan uka servirinakapajja, jan waltʼäwinak kusisitaw aguantapjjäna. ¿Kunsa jupanakat yateqsna? Jiwasajj jupanakjamarakiw Jehová Diosan yanaptʼapampejj jan walinak aguantsna.

14, 15. ¿Kunanakatï pächasiykistu ukanak kunatsa askichañasa?

14 Jan waltʼäwi: kunarutï creyktan ukat pächasisa. Awisajja kuntï Biblian liyktan uk janiw entiendksnati. Jan ukajj janiw kunjamtï suykayätan ukhampun Diosajj oracionanakas contestkistaspati, ukaw pächasiyistaspa. Pächasiskaksna ukhajja, Diosarojj jukʼat jukʼat janiw confiyjjsnati, janirakiw Jupampis sum apasjjsnati (Sant. 1:7, 8). Kuntï jutïrin katoqañ suyktan ukarus janiw creyjjsnati.

15 Apóstol Pablojja, kuntï jutïrin katoqañ suyktan ukajj mä anclar uñtasitawa sasaw säna (Heb. 6:19). Mä jachʼa thayajj sartki ukhajja, anclaw barcorojj katjjasi, jachʼa qalanakar jan chocañapatakisa katjjasirakiwa. Ukampis anclan cadenapatï tʼaqasispa ukhajja, janiw anclajj barcor katjjasjjaspati. Kunjamtï sarrojj cadenar jan waltʼaykejja, ukhamarakiw kunanakatï pächasiykistu ukajj Diosar confiyañan aynachtʼayistaspa. Maynitï pächaskasin jan walinakan uñjasispa ukhajja, Jehová Diosan promesanakapar janiw confiyjjaspati, jan confiyasajj janiw suytʼäwinëjjaspati. Santiagojj akham sänwa: “Khititejj pächaski ukajja, kunjamtï oladajj thayampi apnaqatäki, uksar aksarus jaqnaqatäki ukhamawa” sasa (Sant. 1:6). Maynitï ukham pächasispajja, janiw kunapachas kusisitäkaspati.

16. ¿Pächasktan ukhajj kunsa lurañasa?

16 Kunsa lurañasa: kunanakatï pächasiykistu uk askichañasawa, Diosar jukʼamp confiyañatakiw chʼamachasiñasaraki. Jan pächasipjjañäniti. Elías profetajj jakkäna uka tiemponjja, Diosan markapajj pächasjjänwa, ukatwa Elías profetajj jupanakar akham säna: “¿Kunapachkamasa jumanakajja pä chuyma sarnaqapjjätajja? Tatitutejj cheqa Diosächi ukajja, jupar arkapjjam, jan ukajj Baal diosatï cheqächi ukajja, juparuwa arkapjjañamajja” sasa (1 Rey. 18:21). Jichha tiempon ukajj pasarakistaspawa. Ukatwa Jehová Diosajj cheqapun utjaskatapat jan pächasiñataki, Bibliajj Arupapunïskatapat jan pächasiñataki, Jehová Diosan Testigonakapas cheqapun Jupan markapätapat jan pächasiñatak yatjjatañasa (1 Tes. 5:21). Ukham lurañäni ukhajja, janiw pächasjjañäniti. Jehová Diosarus jukʼampiw confiyañäni. Kunanakatï pächasiykistu ukanak askichañatak yanaptʼa munstan ukhajja, jilïr irpirinakaruw jisktʼasiñasa. Jehová Diosar kusisita serviskakiñatakejja, jankʼakiw jan pächasiñatakejj kuns lurañasa.

17. ¿Jiwasatï ajjsarirïsna ukhajj kunas pasaspa?

17 Jan waltʼäwi: aynachtʼat jikjjatasisa. Bibliajj akham siwa: ‘Tʼaqesiña horasantejj aynachtʼäta ukapachajja, jukʼa chʼamanikiwa jikjjatasjjäta’ sasa (Prov. 24:10). “Aynachtʼäta” sasin hebreo arun traduciski ukajja, ajjsaririr tukjjaña sañwa munaspa. Jiwasatï ajjsarirïsna ukhajja, janiw kusisitäjjsnati.

18. ¿“Aguantäna” siski uka arojj kunsa amuyayistu?

18 Kunsa lurañasa: Jehová Diosaw yantʼanak jan ajjsaras aguantañatak yanaptʼitani sasaw confiyañasa. Yantʼanak aguantañatakejja, jan ajjsarirïñaw wakisi (Sant. 5:11). Kuna arunaktï Santiagojj qellqkäna ukanakat mayajja, “aguantäna” sasaw traducisi. Uka arojja, maynejj jan ajjsarasa lugarapan sayaskaki ukwa amuyayistu. Inas ukajj mä jan ajjsarir soldadot amtaychistu, enemigopajj jan waltʼayañatak jupan ukar juti ukhasa, janiw escapkiti lugarapan sayaskakiwa.

19. ¿Kunsa apóstol Pablot yateqassna?

19 Jan ajjsarirïñsa, aguantañsa apóstol Pablotwa yateqassna. Awisajj aynachtʼataw jikjjatasïna, ukampis Jehová Diosaw chʼam churitani sasaw confiyirïna, ukaw aguantañatak yanaptʼäna (2 Cor. 12:8-10; Filip. 4:13). Jiwasatï humilde chuymampi Jehová Diosan yanaptʼap thaqañäni ukhajja, apóstol Pabljamaw chʼamani jikjjatasiñäni, janirakiw ajjsarkañäniti (Sant. 4:10).

JEHOVÁ DIOSAR JAKʼACHASISAJJ KUSISITAW JAKASISKAKIÑÄNI

20, 21. ¿Kunatsa jan pächasktanjja?

20 Yantʼanakajj janiw Jehová Diosan castigopäkiti, ukat janiw pächasktanti. Santiagojj akham sistuwa: “Jan waltʼäwin uñjasisajja, jan khitisa ‘Diosaw nayarojj yantʼitu’ sasajj sispanti. Diosajj janiw jan walinakampejj yantʼatäkaspati, janirakiw jupajj ni khitirus yantʼkiti” sasa (Sant. 1:13). Uka arunakat jan pächaskstan ukhajja, alajjpachankir munasir Awkisarojj jukʼampiw jakʼachasiñäni (Sant. 4:8).

21 Jehová Diosajj janiw “mayjtʼkaspati ni onjjtkaspasa” (Sant. 1:17). Jupajja nayrïr cristianonakarojj jan waltʼäwinak aguantapjjañapatakiw yanaptʼäna, ukhamarakiw jichha tiempon sapa maynir yanaptʼistani. Ukhamajja, Jehová Diosarojj yatiñanïñataki, Jupar jukʼamp confiyañataki, jan ajjsarirïñatak yanaptʼa mayisiskakiñäni. Jupasti oracionanakas istʼistaniwa. Jan walinakan uñjaskañäni ukhas Jupaw kusisitäskakiñatakejj yanaptʼistani, janipun ukat pächasiñäniti.

CANCIÓN 128 Tukuykamaw aguantañasa

^ Párrafo 5 Bibliankir Santiago librojja, kunjamsa jan walinakar saykatsna uka toqet walja wakiskir ewjjtʼanakaniwa. Uka ewjjtʼanakat mä qhawqhanakwa aka yatichäwin uñjaskañäni, ukanakaw jan waltʼäwinakan uñjaskasas Jehová Diosar kusisit serviskakiñataki, aguantaskakiñatak yanaptʼistani.

^ Párrafo 59 FOTONAKAT JUKʼAMP QHANAÑCHTʼAÑATAKI: Policiaw mä jilatan utaparu jupar katuntañatak sari. Esposapampi imill wawapampejj kunjamsa jilatar apasipki ukwa uñchʼukisipki. Kullakan esposopajj carcelankkipanjja, mä qhawqha jilat kullakanakaw jupanakamp chika Jehová Diosar adorasipki. Kullakajj phuchitapampiw aguantañatak Jehová Diosar chʼama oracionan mayisisipki. Jehová Diosaw sumak jikjjatasipjjañapataki, jan ajjsarapjjañapatak yanaptʼi. Ukhamatwa, jupanakajj Jehová Diosar jukʼamp confiyapjje, aguantapjje kusisitäpjjaraki.