Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 8

Mwakupwila Vakuwahilila Chamokomoko naVyeseko

Mwakupwila Vakuwahilila Chamokomoko naVyeseko

“Enu vandumbwami, wahililenu omu namumona vyeseko vyakulisezaseza.”—YAKO. 1:2.

MWASO 111 Vyuma Vyatulingisa Tuwahilile

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1-2. Kweseka naMateu 5:11, chuma muka twatela kulinga nge tuli nakumona vyeseko?

NUMBA TUHU Yesu alwezele vaka-kumukavangiza ngwenyi navapwanga nakuwahilila chamwenemwene, oloze avalwezele nawa ngwenyi navamonanga vyeseko. (Mateu 10:22, 23; Luka 6:20-23) Twawahilila mwomwo twapwa tutumbaji twaKulishitu. Uno tweji kwivwanga ngachilihi nge vanatufumbukila kuli vausoko wetu, chipwe kutuyanjisa kuli vaka-fulumende chipwe kutushinjila kuli vakwetu vaka-milimo chipwe vakwetu vaka-shikola mangana tulinge vyuma vyavipi? Kushinganyeka havyuma kana chinahase kutulingisa tulizakamine.

2 Kakavulu vatu kavashinganyeka ngwavo luyanjisa lunahase kuneha kuwahililako. Oloze Mazu aKalunga atulweza tuwahililenga nge vali nakutuyanjisa. Chakutalilaho, kambaji Yakova asonekele ngwenyi nge tuli nakumona vyeseko, katwatela kuhombako, oloze twatela kuwahilila. (Yako. 1:2, 12) Yesu nawa ambile ngwenyi twatela kuwahilila numba tuhu vali nakutuyanjisa. (Tangenu Mateu 5:11.) Vyuma muka navitukafwa tuwahilile chamokomoko navyeseko natumona? Natulinangula vyavivulu hakushimutwila vyuma vimwe vize Yakova asonekelele vaka-Kulishitu vakulivanga. Tuchishimutwile haukalu vamwene vaka-Kulishitu kana.

UKALU MUKA VAMWENE VAKA-KULISHITU VAKULIVANGA?

3. Vyuma muka vyasolokele omu Yakova alumukile nakupwa kambaji kaYesu?

3 Kufuma haze Yakova songo yaYesu alumukile nakupwa kambaji, vaka-Kulishitu muYelusalema vaputukile kuvayanjisa. (Vili. 1:14; 5:17, 18) Omu vajihile kambaji Setefwano, vaka-Kulishitu vavavulu “valimwangilile kujingalila jaYuleya naSamaliya,” kaha vakahete nakuKupulusu nakuAndeyoka. (Vili. 7:58–8:1; 11:19) Chikupu vene, tumbaji vamwene ukalu waunene. Chipwe ngocho, vatwalileho lika kwambulula mujimbu wamwaza kuvihela kuze vayilenga, nakutunga vikungulwilo mungalila yaWangana wavaLoma. (Petu. 1, 1:1) Oloze kwapwile ukalu weka waunene wapwile nakwiza kulutwe.

4. Ukalu muka ukwavo vamwenenga vaka-Kulishitu vakulivanga?

4 Vaka-Kulishitu vakulivanga vamwene ukalu wauvulu. Chakutalilaho, kafwe mu 50 C.E., Kolochiu Mwangana wavaLoma alwezele vaYuleya vosena vafume muLoma. Shikaho vaYuleya vaze valumukile nakupwa vaka-Kulishitu vasezele membwavo nakuya nakutwama kweka. (Vili. 18:1-3) Kafwe mu 61 C.E., kaposetolo Paulu asonekele ngwenyi vakwavo vaka-Kulishitu vavatolekelenga nakuvahaka mukamenga, nakuvapupa vikumba vyavo. (Hepe. 10:32-34) Kaha nawa vamwenenga ukalu wauhutu nakuviza misongo, ngana mwavatu vosena.—Loma 15:26; Fwili. 2:25-27.

5. Vihula muka natukumbulula?

5 Omu Yakova apwile nakusoneka mukanda wenyi shimbu kanda 62 C.E., atachikijile ukalu vapwile nakuhitamo vandumbwenyi. Yehova amuhwiminyinyine asonekele vaka-Kulishitu vyuma vize navivakafwa vapwenga vakuwahilila chamokomoko naukalu. Tukekesenu mukanda WaYakova nakukumbulula vihula vino: Mwomwo ika muka-Kulishitu atela kuwahilila, numba nge ali nakumona vyeseko? Vyuma muka vinahase kuhonesa muka-Kulishitu kupwa wakuwahilila? Kaha mangana nalufwelelo nakumika, navitukafwa ngachilihi tutwaleho kupwa vakuwahilila chamokomoko naukalu?

VYUMA MUKA VINAHASE KULINGISA MUKA-KULISHITU APWENGA WAKUWAHILILA?

Kuwahilila chamuka-Kulishitu cheji kutwalangaho lika, ngana mwamulangi uze uli mulinongo lyalambi (Talenu palangalafu 6)

6. Kweseka naLuka 6:22, 23, mwomwo ika muka-Kulishitu atela kupwa wakuwahilila numba nge ali nakumona ukalu?

6 Vatu vanahase kushinganyeka ngwavo navapwa vakuwahilila kuvanga kaha nge navapwa vakulikangula, nakupwa najimbongo jajivulu natanga yakuunda. Oloze kuwahilila chize asonekele Yakova, cheji kwizanga mwomwo yashipilitu yaKalunga, keshi nge mwomwo yavyuma ali nakuhitamo mutuko. (Ngale. 5:22) Muka-Kulishitu eji kupwanga wakuwahilila hakutachikiza ngwenyi ali nakwivwisa Yehova kuwaha, nakukavangiza chakutalilaho chaYesu. (Tangenu Luka 6:22, 23; Kolo. 1:10, 11) Kuwahilila chetu tunahase kuchifwanyisa kumulangi uli mulinongo lyalambi. Numba tuhu nakuhita peho chipwe vula, kaweshi kujimako. Chochimwe nawa, tunahase kupwa lika vakuwahilila, numba tuhu tuli nakumona ukalu wakufwana nge uhutu, luyanjisa, misongo nakutufumbukila. Ukalu tweji kumonanga mwomwo yalufwelelo lwetu, wasolola nge twapwa tutumbaji twaKulishitu vamuchano. (Mateu 10:22; 24:9; Yowa. 15:20) Echi chikiko chalingishile Yakova asoneke ngwenyi: “Enu vandumbwami, wahililenu omu namumona vyeseko vyakulisezaseza.”—Yako. 1:2.

Mwomwo ika vyeseko vavifwanyishila kukakahya kamulwazo, kaze veji kuzachisanga hakunwisa chikungo? (Talenu palangalafu 7) *

7-8. Lufwelelo lwetu lweji kupwanga ngachilihi nge tuli nakuhita muvyeseko?

7 Yakova avulukile nawa chuma chikwavo chize chinahase kulingisa vaka-Kulishitu vomike muvyeseko. Ambile ngwenyi: “Lufwelelo lwenu luze vaneseka lyehi naluneha lukakachila.” (Yako. 1:3) Vyeseko tunahase kuvifwanyisa kukakahya kamulwazo, kaze veji kuzachisanga hakunwisa chikungo. Nge chinazumu lyehi veji kuchihakanga mumeya, kaha cheji kupwanga jino chikola. Chochimwe nawa nge natupwa vakumika hakumona vyeseko kaha lufwelelo lwetu naluzama. Yakova asonekele ngwenyi: “Echenu lukakachila lumanyise milimo yalwo, mangana mupwenga muvamuhwila muvalambwe mwosena.” (Yako. 1:4) Kutachikiza ngwetu vyeseko tuli nakumona navizamisa lufwelelo lwetu nachitukafwa tupwenga vakuwahilila.

8 Mumukanda asonekele Yakova, asonekelemo nawa vyuma vimwe vize vinahase kutuhonesa kupwa vakuwahilila. Vyuma muka venyovyo, kaha tunahase kuvihonesa ngachilihi?

MWAKUKUMISHILA UKALU UZE WEJI KUTUHONESANGA KUPWA VAKUWAHILILA

9. Mwomwo ika twasakiwa kupwa namangana?

9 Ukalu: Kuhona kutachikiza mwakulingila. Nge tuli muukalu, twatela kusakula vyuma vize navivwisa Yehova kuwaha, nakunganyalisa vandumbwetu, nakutukafwa tutwaleho lika kulama kulonga chetu. (Yele. 10:23) Twasakiwa kupwa namangana, mangana tutachikize vyuma twatela kulinga navyuma twatela kuhanjika kuli vaze veji kutufumbukilanga. Nge katwatachikijile vyakulingako, kaha tunahase kuhomba nakuhona kupwa vakuwahilila.

10. Hakusaka tupwenga namangana, vyuma muka twatela kulinga vize vasoneka hali WaYakova 1:5?

10 Vyuma twatela kulinga: Twatela kulomba Yehova atuhane mangana. Hakusaka tupwenga vakuwahilila numba tuhu tuli nakumona ukalu, twatela kuvangila kulomba Yehova atuhane mangana akusakula kanawa vyuma vyakulinga. (Tangenu WaYakova 1:5.) Vyuma muka twatela kulinga kachi nge tunamono ngwetu Yehova katukumbulwile washiko? Yakova asonekele ngwenyi, twatela ‘kulombanga lika’ kuli Kalunga. Yehova kapihililako kachi nge natutwalaho lika kumulomba atuhane mangana. Kaha nawa keshi kututolekako. Nge natulomba Setu wamwilu atuhane mangana akutukafwa tulipike naukalu, kaha mwatuhanawo “namuchima umwe.” (Samu 25:12, 13) Yehova eji kwivwanga kukola kumuchima nge tunakumona vyeseko, ngocho eji kufwilanga kutukafwa. Echi cheji kutwivwisanga kuwaha chikuma. Uno Yehova eji kutuhananga ngachilihi mangana?

11. Vyuma muka vikwavo twatela kulinga mangana tupwenga namangana?

11 Yehova eji kutuhananga mangana kuhichila muMazu enyi. (Vishi. 2:6) Hakusaka tupwenga namangana kana, twatela kulinangula Mazu aKalunga namikanda yahanjika haMbimbiliya. Katwatela kukumina kaha hakutachikiza mangana aKalungako, oloze twatela nawa kuwazachisanga mukuyoya chetu. Yakova asonekele ngwenyi: “Pwenunga muvaka-kulinga mwaya mazu, keshi muvaka-kwivwa kahako.” (Yako. 1:22) Shikaho nge natulinga mwaya mazu aKalunga, kaha natupwa vakuunda, nakwashiwisa muchima nakutetela. (Yako. 3:17) Vilinga kana navitukafwa tumike muvyeseko nakupwa vakuwahilila.

12. Mwomwo ika chapwila chachilemu kutachikiza kanawa Visoneka?

12 Mazu aKalunga anapu nge chitalilo chakutukafwa tutachikize vyuma twatela kwalumunako, namwakuvyalumwina. (Yako. 1:23-25) Chakutalilaho, hanyima yakutanga Mazu aKalunga tunahase kumona jino ngwetu twatela kukehesako muchima wamatoto. Yehova mwatukafwa tutachikize mwakupwila vakuvova nge vatu vanatwivwisa kupihya chipwe nge vyuma vimwe vinatwivwisa kupihya. Kupwa vakuvova nachitukafwa tushinganyekenga mwamangana nakusakula kanawa vyakulinga numba nge tuli muukalu. (Yako. 3:13) Shikaho chapwa chachilemu kutachikiza kanawa Visoneka.

13. Mwomwo ika twatela kulinangwila vyakutalilaho vyavatu vaze vasoneka muMbimbiliya?

13 Kakavulu tweji kutachikizanga vyuma twatela kulihendako nge tunalimbenje. Oloze kachatela kupwa ngochoko. Jila yamwaza yakupwilamo namangana shina kulinangula kuvyuma vyamwaza valingile vakwetu navize valimbenjele. Evi vikiko vyalingishile Yakova atukolezeze ngwenyi tulondezezenga vatu vasoneka muMbimbiliya vakufwana nge Apalahama, naLahave naYopa naElija. (Yako. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Ava vangamba jaYehova vakushishika vapwile vakumika muvyeseko vize vyatelelele kuvahonesa kupwa vakuwahilila. Kumika chavo chasolola nge nayetu Yehova nahase kutukafwa tupwenga vakumika.

14-15. Mwomwo ika katwatela kupwa vaka-kukakasanako?

14 Ukalu: Kukakasana. Lwola lumwe cheji kutukaluhwilanga kwivwishisa vyuma vahanjika muMazu aKalunga. Kaha nawa Yehova nahase kuhona kukumbulula kulomba chetu mujila yize twapwanga nakusaka. Echi chinahase kutulingisa tuputuke kukakasana. Nge katweshi kuzachilahoko, kaha lufwelelo lwetu naluzeya nakwenyeka usoko wetu naYehova. (Yako. 1:7, 8) Chinahase nawa kutulingisa twechenga kutalilila vyuma atushika.

15 Kaposetolo Paulu afwanyishile lutalililo lwetu kuchikungo chawato. (Hepe. 6:19) Chikungo kana cheji kukinganga wato kumakimba nakuhona kuhungumukila kumalolwa. Chikungo chawato cheji kuzatanga kanawa nge lilenge kalyeshi kumbitukako. Kukakasana cheji kuzeyesanga lufwelelo lwetu, ngana muze shingwe yeji kwenyekanga lilenge. Kukakasana chinahase kulingisa mutu uze vanafumbukila ahone kufwelela ngwenyi Yehova mwakatesamo jishiko jenyi. Nge lufwelelo lwetu naluzeya kaha katweshi kupwa nalutalililoko. Yakova ambile ngwenyi, mukakuhuhwasana “nafwane nge likimba lyahakalungalwiji, lyakupekwomwoka napeho nakunganjanga.” (Yako. 1:6) Chapwa chachikalu mutu wakufwana ngana kupwa wakuwahilila.

16. Vyuma muka twatela kulinga nge tuli nakukakasana?

16 Vyuma mwatela kulinga: Fwilenu kutachikiza vyuma muli nakukakasana, zamisenu lufwelelo lwenu. Kanda kupwa namichima yivaliko. Mumakumbi akapolofweto Elija, vatu jaYehova vapwilenga vaka-michima yivali. Elija ambile ngwenyi: “Uno namukakasananga palanga nakumwaka uka? Kachi nge Yehova napu Kalunga wamuchano, kaha mukavangizenu. Oloze nge Mbale nawa napu kalunga wamuchano, kaha mukavangizenu.” (Vamya. 1, 18:21) Omwo mukiko chapwa namakumbi ano. Twatela kuhehwojolanga mangana tukunyuke ngwetu Yehova ikiye Kalunga wamuchano, kaha Mbimbiliya yapwa Mazu enyi, Vinjiho jaYehova vapwa vatu jenyi. (Teso. 1, 5:21) Kulinga chuma kana nachitukafwa twechenga kukakasana, nakuzamisa jino lufwelelo lwetu. Nge kuliko vyuma vimwe vinakutukaluhwila kwivwishisa, kaha twatela kuhulisa vakulwane muchikungulwilo. Twatela kuzachilaho washiwashi mangana tuzachile Yehova nakuwahilila.

17. Vyuma muka navisoloka nge tunahombo?

17 Ukalu: Kuhomba. Mazu aKalunga amba ngwawo: “Kachi nge nauhomba halwola lwavihuli, kaha ngolo jove najikeha.” (Vishi. 24:10) Shikaho nge mutu nahombo, kaha keshi kupwa wakuwahililako.

18. Uno lukakachila lwalumbununa ika?

18 Vyuma twatela kulinga: Kupendamina hali Yehova. Kumika nachitukafwa tukakachile nge tuli nakumona vyeseko. (Yako. 5:11) Lizu azachishile Yakova lyakwamba ngwavo ‘lukakachila,’ lyalumbununa nawa kwimana ndundulu mumwe kaha. Lizu kana linahase kutwanukisa liswalale uze mwalitalasana navaka-kole jenyi chakuzeneka kuchina.

19. Vyuma muka tunahase kulinangula kuchakutalilaho chakaposetolo Paulu?

19 Kaposetolo Paulu atuhana chakutalilaho chamwaza mwomwo apwilenga wakumika kaha nawa walukakachila. Shimbu jimwe azeyelenga, oloze apwilenga lika nalukakachila mwomwo apendaminyinyine hali Yehova mangana amuhane ngolo. (Koli. 2, 12:8-10; Fwili. 4:13) Nayetu tunahase kukwata ngolo nge natulinyisa nakupendamina hali Yehova.—Yako. 4:10.

PANDAMENU KULI YEHOVA NAKUPWA VAKUWAHILILA

20-21. Vyuma muka twatela kufwelela?

20 Twatela kufwelela ngwetu vyeseko tuli nakumona kavyapwa hikutuzangamisa kuli Yehovako. Yakova atulweza ngwenyi: “Nge mutu ali mucheseko kanda amba ngwenyi: ‘Vali nakungweseka kuli Kalunga[ko].’ Mwomwo Kalunga kaveshi kumweseka navyuma vyavipiko, kaha ikiye nawa keshi kweseka mutu naumweko.” (Yako. 1:13) Kufwelela mazu kana nachitukafwa tupandame chikuma kuli Setu wamwilu.—Yako. 4:8.

21 Yehova ‘kanungwojoka chipwe kwalumukako.’ (Yako. 1:17) Akafwile vaka-Kulishitu vakulivanga omu vapwile muukalu, ngocho mwatukafwa nayetu nawa. Shikaho mulombenunga Yehova amikafwe mupwenga namangana nalufwelelo nakumika. Ijivenu ngwenu mwakumbulula kulomba chenu. Echi nachimikafwa mutwaleho lika kupwa vakuwahilila omu namumonanga vyeseko.

MWASO 128 Kukakachila Palanga naKusongo

^ par. 5 Mumukanda WaYakova mwatwama vyuma vyavivulu vize vinahase kutukafwa nge tuli nakumona vyeseko. Muchihande chino natushimutwila havyuma vimwe asonekele Yakova. Vyuma kana navitukafwa tutwaleho lika kuzachila Yehova nakuwahilila chamokomoko nakumona ukalu.

^ par. 59 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Ndumbwetu walunga vanamukwate kutupokola. Puwenyi namwana vali nakumutala omu vali nakuya. Shimbu ali mukamenga vandumbwenyi vali napuwenyi namwana nakulemesela hamwe Kalunga. Puwenyi namwana vali nakulomba kuli Yehova mangana avajikijise. Yehova mwavahana kuunda chenyi nakuvalingisa vapwenga vakumika. Kaha lufwelelo lwavo naluzama nakupwa vakuwahilila.