Olole evideo ziriho

Olole emyanzi erimwo

ECIGABI C’OKUYIGA 8

Gurhi Wakabamwo n’Omwishingo Amango Oli omu Marhangulo

Gurhi Wakabamwo n’Omwishingo Amango Oli omu Marhangulo

“Omu marhangulo ga ngasi lubero gammuyishira, mukacishinga, bene wirhu.”​—YK. 1:2.

LWIMBO 111 Sababu za Kuwa na Shangwe

EBI RHWAYIGA *

1-2. Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lwa Mateyo 5:11, gurhi rhushinganine rhukabona amarhangulo?

YEZU alaganyize entumwa zage oku zakabire n’obushagaluke. Na kandi abwira abamuzigira oku banalibuzibwe. (Mt. 10:22, 23; Lk. 6:20-23) Okuba banafunzi ba Kristu kunarhume rhwaba n’omwishingo. Cikone, gurhi rhuciyumva erhi rhuhagalikwa n’abantu bw’omu mulala gwirhu, abakulu b’ecihugo, erhi amango abirhu banyakazi erhi abirhu banafunzi barhushumya oku rhujire akantu kabi? Kobinali, oko kwanarhuma rhwaciyumva kubi erhi babusha bwenene.

2 Kobinali, abantu barhabona nka byanahashikana omuntu abe n’omwishingo amango ali omu malibuko. Cikone, Akanwa ka Nnamahanga karhubwizire oku byanahashikana. Entumwa Yakobo yayandisire oku ahali rhuciyumve nka ntaco rhwakacijira amango rhuli rhwalwisa mazibu malebe, rhushinganine rhube n’omwishingo. (Yk. 1:2, 12) Na Yezu aderha oku rhwanaba n’omwishingo amango rhuli rhwalibuzibwa. (Osome Mateyo 5:11.) Gurhi rhwakabamwo n’omwishingo amango rhuli rhwalisa amazibu? Rhwanaciyigiriza binji okubiyerekire amaruba Yakobo ayandikiraga Abakristu bw’omu myaka igana mirhanzi. Burhangiriza, rhwaganirira amazibu abo Bakristu bahikirwe nago.

MAZIBU GAHI ABAKRISTU BW’OMU MYAKA IGANA MIRHANZI BAHIKIRWE NAGO?

3. Bici byabire kasanzi kasungunu enyuma za Yakobo okuba mwanafunzi wa Yezu?

3 Enyuma za Yakobo mulumuna wa Yezu okuba mwanafunzi, Abakristu barhondera okuhagalikwa omu lugo lw’e Yerusalemu. (Ebj. 1:14; 5:17, 18) N’erhi bayusa bayirha omwanafunzi wakag’ihamagalwa Stefano, Bakristu banji bagajira ikumi n’abirhi, “bashandabana omu bihugo by’e Yudeya n’e Samariya,” baja kuli bwenene kurhaluka e Kipro n’e Antiyokiya. (Ebj. 7:58–8:1; 11:19, Mashi Bible) Rhurhakahashihugûkwa amazibu abo banafunzi balembire. Ciru akaba ntyo, bagendekera bayaliza omwanzi mwinja g’Obwami ngasi hoshi bakagigera n’ebigamba by’Ecikristu byarhondezibwa omu Burhegesi boshi bw’e Roma. (1 Pt. 1:1) Cikone agandi mazibu manji bwenene gali embere z’abo Bakristu.

4. Gandi mazibu gahi Abakristu bw’omu myaka igana mirhanzi bal’ishinganine balembere?

4 Abakristu bw’omu myaka igana mirhanzi balembîre amazibu ga ngasi lubero. Kwa lwiganyo, omu mwaka gwa 50 muli Kano Kasanzi Kirhu (K.K.K.), omukulu w’Oburhegesi bw’e Roma wakag’ihamagalwa Klaudiyo, ahâna irhegeko oku Abayahudi boshi barhenge omu cihugo c’e Roma. Byahûna Abayahudi bali bamaba Bakristu barhenge aha mwababo n’okuja olundi-lundi lunda. (Ebj. 18:1-3) Hofi n’omu mwaka gwa 61 muli Kano Kasanzi Kirhu (K.K.K.), entumwa Paolo yayandiko oku ababwo Bakristu bajacirwa, bakwebwa omu mpamikwa, n’abandi banyagwa ebintu byabo. (Hb. 10:32-34) Nk’oku abandi bantu boshi banalibuka, abo Bakritu bakagilembera nabo obukenyi n’obulwala.​—Rm. 15:26; Fl. 2:25-27.

5. Madoso gahi rhwashuzako?

5 Erhi Yakobo ayandika amaruba gage embere z’omwaka gwa 62 muli Kano Kasanzi Kirhu (K.K.K.), alihugûsirwe bwinja amalibuko bene wabo na bali babo bakagilembera. Yehova alongoza Yakobo ayandikire abo Bakristu amahano gakabarhabala lyo bagendekera babà n’omwishingo ciru akaba bali omu marhangulo. Rhuganirire ebiri mw’ago maruba ga Yakobo, buzinda rhusuze kw’aga madoso: Mwishingo gwa gurhi Yakobo aganiriraga omu maruba gage? Bici byakarhuma Omukristu aheza omwishingo gwage? Na gurhi obwenge, obuyemere n’oburhwali byakarhurhabala rhugendekere rhwaba n’omwishingo ciru akaba rhuli omu mazibu?

BICI BIRHUMA OMUKRISTU ABA N’OMWISHINGO?

Nka kula omuliro guyaka omu cirahuli, ntyo ko n’omwishingo Yehova arhuha guyaka omu murhima gw’Omukristu (Olole ecifungo ca 6)

6. Nk’oku biyerekinwe omu lwandiko lwa Luka 6:22, 23, bulya gurhi Omukristu akaba n’omwishingo ciru akaba ali omu marhangulo?

6 Bantu banji banakarhanya mpu ly’omuntu aba nomwishingo byanahûna abe n’amagala minja, ensaranga nyinji, n’okuba n’omurhula omu mulala. Cikone, omwishingo Yakobo aganiriraga, ciba cigabi c’ilehe ly’iroho litagatifu lya Nnamahanga, ogo mwishingo omuntu arhaba nago mpu bulya ali omu kanga kalebe. (Gl. 5:22) Omukristu anabe n’omwishingo erhi bushagaluke, erhi ahugûkwa oku ali ajira ebi Yehova ashagalukire anali ashimba olwiganyo lwa Yezu. (Osome Luka 6:22, 23; Kl. 1:10, 11) Nka kula omuliro guyaka omu cirahuli, ntyo ko n’omwishingo guyaka omu murhima gw’Omukristu. Ogo mwishingo gurhakemeza-kemeza amango omuntu alwazire erhi amango akenyire. Ogo mwishingo gurhanazima amango omuntu ali ahagalikwa n’abantu bw’omulala gage erhi bandi bantu. Ahali h’okuzima, gunagendekere okuba munji bwenene. Amarhangulo rhuli rhwalwisa bulya rhuli Bakristu, garhuyemezize oku rhuli banafunzi bw’okuli ba Kristu. (Mt. 10:22; 24:9; Yn. 15:20) Yakobo agwêrhe ecirhumire cinja c’arhumaga ayandika ntya: “Omu marhangulo ga ngasi lubero gammuyishira, mukacishinga, bene wirhu.”​—Yk. 1:2.

Bulya gurhi rhwanashushanya amarhangulo n’omuliro gukolesibwa lyo batûla ecikolanwa c’ecuma? (Olole ecifungo ca 7) *

7-8. Bici birhuma obuyemere bwirhu bwasera amango rhuli omu marhangula?

7 Yakobo aganirire akandi kantu karhabala Abakristu balwise ciru n’amarhangulo mazibu bali bageramo. Aderha ntya: “Amarhangulo g’obuyemere bwinyu kulerha galerha obuzibu bw’okulembera amalibuko.” (Yk. 1:3) Rhwanashushanya amarhangulo n’omuliro bakolesa lyo batula cikolanwa cilebe c’ecuma. Erhi eco cikolanwa cakahebwa omu muliro na buzinda bacileke cihole, cinabe cizibu bwenene. Ko n’oko, nirhu erhi rhulembera mazibu malebe, obuyemere bwirhu bunasere. Oko ko kwarhumaga Yakobo ayandika ntya: “Ci obwo buzibu bw’okulembera amalibuko bukole nkana, lyo muba bantu bashinganine na bimanâ.” (Yk. 1:4) Erhi rhubona oku amarhangulo gasezize obuyemere bwirhu, rhunagalembere n’omwishingo.

8 Na kandi, Yakobo aganirire omu maruba gage mazibu maguma na maguma gakarhuma rhwaheza omwishingo gwirhu. Mazibu gahi ago, na gurhi rhwakagahimamo?

OKULWISA AMAZIBU GAKARHUMA RHWAHEZA OMWISHINGO GWIRHU

9. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire okuba n’obwenge?

9 Ebyakarhuma waheza omwishingo: Okurhamanya ebi oshinganine okujira. Amango rhuli omu marhangulo rhwanalangalira Yehova n’okumuhuna arhurhabale rhurhôle emihigo yakamushagalula, eyakalerhera bene wirhu obunguke, n’eyakarhurhabala rhugendekere rhwabêra bishwekerezi kuli ye. (Yer. 10:23) Byanahûna rhube n’obwenge lyo rhumanya gurhi rhwakajira na gurhi rhwajashuza balya bali barhulibuza. Erhi rhwakaba rhurhamanyiri ebi rhwajira omu kasanzi k’amarhangulo, oko kwanarhuma rhwavunika omurhima na ntyo rhwanaheza omwishingo gwirhu.

10. Bici olwandiko lwa Yakobo 1:5, lurhubwizire rhwakajira lyo rhuba n’obwenge?

10 Oku wakajira: Ohûne Yehova obwenge. Akaba rhulonzize okulembera amarhangulo n’omwishingo, burhangiriza rhushinganine okushenga Yehova arhuhe obwenge bw’okurhôla emihigo minja. (Osome Yakobo 1:5.) Gurhi rhushinganine rhujire erhi rhwakabona nka Yehova arhashuzize isala lirhu duba-duba? Yakobo adesire oku rhushinganine rhugendekere ‘rhwashenga’ Nnamahanga. Yehova arharhama n’amasala rhusalira gw’okumuhûna obwenge. Arhakanagaya mpu bulya gurhi rhuli rhwamubulisa omurhula. Larha wirhu w’omu mpingu ‘anashoboze boshi burhagera’ obwenge bw’okurhuhashisa okulembera amango rhuli omu marhangulo. (Enna. 25:12, 13) Anabone amazibu girhu, anaciyumve kubi amango rhuli rhwalibuka, ajira n’irala ly’okurhurhabala. Kobinali okumanya ntyo kwanarhuma rhwaba n’omwishingo! Cikone, gurhigi Yehova arhuhâmwo obwenge?

11. Bici bindi rhushinganine rhujire lyo rhuba n’obwenge?

11 Yehova anarhuhe obwenge kugerera Akanwa kage, Bibliya. (Mig. 2:6) Lyo rhuba n’obobwenge, rhushinganine rhukasoma Akanwa ka Nnamahanga n’ebitabu birhu biyimangire oku Bibliya. Cikone, rhushinganine rhujire binji kulusha okuba n’obumanye kone. Rhushinganine rhukolese obwenge bwarhenga emwa Nnamahanga omu kukakolesa amahano arhuha omu kalamo kirhu. Yakobo ayandika ntya: “Mube bakujira akanwa ka Nnâmahanga, ci arhali ba kuyumvirhiza kwône.” (Yk. 1:22) Erhi rhukolesa amahano garhenga emwa Nnamahanga, rhunabe bakulonza omurhula, balugero na bakubabalira. (Yk. 3:17) Ago morhere ganarhurhabala rhulwise ngasi mazibu buzira kuheza omwishingo gwirhu.

12. Bulya gurhi kuba kwa bulagirire okuhugûkwa Ebibliya bwinja?

12 Akanwa ka Nnamahanga ko kaba nka cilolero (ciyo) cirhurhabala rhubone gurhi rhuyosire n’ebi rhushinganine rhukubûle omu kalamo kirhu. (Yk. 1:23-25) Kwa lwiganyo, enyuma z’okuyusa rhwasoma Akanwa ka Nnamahanga byanahûna rhucilole ekandalala kirhu lyo rhuyaka okukagaya duba-duba. Kugerera oburhabale bwa Yehova, rhwanahikira aha rhwaba batûdu omu kasanzi rhuli haguma n’abantu erhi omu mango rhuli omu marhangulo gakarhuma rhwakaliha. Bulya rhuba batûdu, rhunalwise n’oburhwali boshi amarhangulo rhwakaba rhulimo. Rhwanaba n’obuhashe bw’okurhanya bwinja n’okurhôla emihigo minja. (Yk. 3:13) Oko kuyerekine kunganaci kuba kwa bulagirire okuhugûkwa Ebibliya bwinja!

13. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire okuyiga enyiganyo z’abakozi ba Nnamahanga baganirirwe omu Bibliya?

13 Hali amango rhuhikira aha rhwahugûkwa ebi rhwalishinganine okujira enyuma z’okurhogera omu magosa. Cikone eyo erhali njira nyinja ya karhuyigiriza ebi rhushinganine rhujire. Enjira nyinja y’okuba n’obwenge kuli kuciyigiriza kugerera enyiganyo z’abantu barharhogeraga omu magosa n’enyiganyo za balya barhogire omu magosa n’amazibu oko kwabadwirhire. Co cirhumire Yakobo arhuhanwire oku rhuciyigirize binji kugerera enyiganyo z’abakozi ba Nnamahanga baganirirwe omu Bibliya nka Abrahamu, Rahabu, Ayubu na Eliya. (Yk. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Abo bakozi bishwekerezi ba Yehova, balembîre amarhangulo gakarhumire barhaba n’omwishingo. Enyiganyo zabo ziyerekine oku nirhu kugerera oburhabale bwa Yehova rhwanahashilembera amarhangulo.

14-15. Bulya gurhi kuli kwa bulagirire rhuyuse akarhinda karhulimo?

14 Ebyakarhuma waheza omwishingo: Okuba n’akarhinda. Hali mango maguma maguma rhuhikira aha rhwayabirwa okuhugûkwa bintu biguma na biguma biba omu Kanwa ka Nnamahanga. Erhi kandi Yehova abule bwashuza amasala girhu nk’oku rhwalilangalire. Ebyo byoshi nkaba byanarhuma rhwaba n’akarhinda. Erhi akaba rhurhamaziri ako karhinda, kanahikira aha kashereza obuyemere bwirhu n’okushereza obwira bwirhu haguma na Yehova. (Yk. 1:7, 8) Na kandi oko kwanarhuma rhurhaciba n’obulangalire bw’amango gayisha.

15 Entumwa Paolo yashushanyize obulangalire bwirhu bw’amango gayisha n’omutungo. (Hb. 6:19) Omutungo gunarhabale obwarho lyo buyimanga buzira kudundagana amango omulaba guli omu nyanja. Cikone ogo mutungo guba gwabulagirire nk’obudagule bugushwekera oku bwarho busezire. Nka kula engutu erhuma obudagule burhacihashishweke omutungo bwinja, ko n’oko akarhinda karhahabirwi amashuzo gw’okunali kanarhuma obuyemere bwirhu bwarha. Erhi omuntu ogwerhe akarhinda ahagalikwa, ho n’aho anaheze obuyemere bwage lugenda okuhikirizibwa kw’ebiragane bya Yehova. Erhi rhwakaheza obuyemere bwirhu, rhwanaheza n’obulangalire bwirhu nabo. Nk’oku Yakobo adesire, omuntu ogwerhe akarhinda kw’aba “nka kula omuvumba w’omu nyanja guhisibwa n’okuhêkwa eyi n’eyi n’empusi.” (Yk. 1:6) Omuntu oyosire ntyo nta lusiku akaba n’omwishingo!

16. Bici rhushinganine rhujire erhi akaba rhugwerhe akarhinda?

16 Oku wakajira: Oyuse akarhinda; ozibuhye obuyemere bwawe. Orharhindiraga okurhôla omuhigo. Omu nsiku z’omulebi Eliya, abantu ba Yehova baja barhindira lugenda obwemere bwabo. Eliya ababwira ntya: “Mangaci mweki mwaleka oku kuja mwarhegera na gombi? Akaba Nyakasane [Yehova, NWT] ali Nyamuzinda, mumukulikire; akaba Bali yeri Nyamuzinda kulikiragi ye!” (1 Bam. 18:21) Ene nalyo kuli kwa bulagirire okurhalegerera rhwarhindira-rhindira. Kuli kwa bulagirire rhujire obusagasi lyo rhuciyemeza rhwenene n’obwalagale oku Yehova ye Nnamahanga w’okuli, Ebibliya kaba Kanwa kage n’oku Abahamirizi ba Yehova bo bali lubaga lwage ene. (1 Ts. 5:21) Okujira ntyo kwanayusa akarhinda kirhu na kandi kwanazibuhya obuyemere bwirhu. Erhi rhwakayumva akarhinda kirhu karhahikiri aha kahwa, rhwanajihûna abagula oburhabale. Rhushinganine rhujire okwirhu koshi lyo rhugendekera rhwaba n’omwishingo gw’okukolera Yehova!

17. Bici byakarhuhikira erhi rhwakaheza oburhwali bwirhu?

17 Ebyakarhuma waheza omwishingo: Okuvunika omurhima. Akanwa ka Nnamahanga kadesire ntya: “Akaba wàrhibire omurhima olusiku lw’amarhangulo, erhi obuzibu bwawe bunali ntabwo.” (Mig. 24:10) Oluderho lw’Ecihabraniya luhindwîrwe “kurhiba omurhima” lwanahugûlwa “okubula oburhwali.” Erhi wakaheza oburhwali bwawe, ho n’aho wanaheza n’omwishingo gwawe.

18. Okulembera kw’okuderha gurhi?

18 Oku wakajira: Oshenge Yehova akuhe oburhwali bw’okulembera. Kuli kwa bulagirire rhube n’oburhwali lyo rhulembera amarhangulo girhu. (Yk. 5:11NWT) Oluderho Yakobo akolesize luhindwirwe “kulembera” lwanaganirira ola muntu obêra asezire oku muhigo gwage. Rhwanarhanya oku ntwali y’omusoda obêra ayimanzire okw’izamu lyage, n’okulahira okuyigulira omushombanyi ciru akayisha anacibambire gurhi.

19. Bici rhwakaciyigiriza kugerera olwiganyo lw’entumwa Paolo?

19 Entumwa Paolo yahânyire olwiganyo lwinja bwenene lw’okuba murhwali na wakulembera. Hali amango, akag’iciyumva ali muzamba. Cikone, ahikira aha alembera bulya al’ilangalire oku Yehova amuha emisi alagirireko. (2 Kr. 12:8-10; Fl. 4:13) Rhwanaba n’emisi n’oburhwali rhulagirireko erhi rhwakayemera n’obwirhohye oburhabale bwarhenga emwa Yehova.​—Yk. 4:10.

OYEGERE NNAMAHANGA ONAGENDEKERE WABA N’OMWISHINGO

20-21. Bici rhwakayemera n’obwalagale?

20 Rhwanayemera n’obwalagale oku amarhangulo rhulimo burhali buhane bwarhenga emwa Yehova. Yakobo arhubwizire ntya: “Amango omuntu ali omu marhangulo arhaderhaga erhi: ‘Nyamuzinda yeri wantangula.’ Bulya Nyamuzinda arharhangulwa n’amabi, naye arharhangula muntu yeshi-yeshi.” (Yk. 1:13NWT) Erhi rhuyemera ntyo n’obwalagale, rhunayegere Larha wirhu w’omu mpingu.​—Yk. 4:8.

21 Yehova “arhashanja.” (Yk. 1:17NWT) Arhabire Abakristu bw’omu myaka igana mirhanzi, n’ene agendekera arhabala ngasi muguma wirhu. Oshenge Yehova n’obwirhohye akuhe obwenge, obuyemere, n’oburhwali. Ashuza oku masala gawe. Na ntyo wanayemera n’obwalagale oku akurhabala ogendekere waba n’omwishingo amango oli omu marhangulo!

LWIMBO 128 Kuvumilia Mpaka Mwisho

^ kip. 5 Ecitabu ca Yakobo cirimo amahano gakarhurhabala amango rhuli rhwalembera amarhangulo. Eci cigabi caganirira mahano maguma na maguma Yakobo ahânaga. Ago mahano ganarhurhabala rhulembere amarhangulo buzira kuheza omwishingo gwirhu gw’okukolera Yehova.

^ kip. 59 AMAHUGÛLO G’ENFOTO: Mwene wirhu abapolisi bali mugwarha. Mukage n’omwali bali balola gurhi bali bamuheka. Amango oyo mwene wirhu ali omu mpamikwa, bene wirhu na bali birhu bali balalika mukage n’omwali oku nterekêro yabo y’omulala. Oyo mwali wirhu n’omwali bali bashenga Yehova ngasi mango oku abarhabale balembere ago marhangulo. Yehova amabaha omurhula gw’ekandalala n’oburhwali. N’oko, kwamarhuma obuyemere bwabo bwasera, na ntyo balembere n’omwishingo.