1-2. Guya khu Matewu 5:11 hi yede gu si wona kharini silingo?

JESU tumbiside valandreyi vaye gu khuye va di hadzi tsaka. Uye va gengedzide gambe gu khuye, oyu a nyi haladzago a na tshangana ni silingo. (Mat. 10:22, 23; Luka 6:20-23) Ethu hi ngu tsaka khu gu khala vapizane va Kristo, ganiolu, ha gu dzipwa kharini ga gu tshuka valongo vathu va zama gu hi digisa gu thumeya Jehovha, wufumu wa gu hi wugeya mwendro sithumi-khwathu ni sihevbuli-khwathu va gu zama gu hi kutsedzeya gu gira silo nyo vivbe? Ha gu dundrugeya khu satshavbo sesi hi nga garadzega.

² Nya vangi kha va woni guwugedwa kha nga gighelo nyo tsake. Ambari ulolo, Lito la Nungungulu li ngu hi embeya gu khilo hi nga mana gutsaka ambari na hi gu wugedwa. Khu giyeyedzo, Jakobe lovide gu khuye kha hi yeli gu vbeya tshivba tepo hi emisanago ni sigaradzo, ganiolu, hi yede gu tsaka. (Jak. 1:2, 12) Nigu Jesu ganede khuye hi yede gu tsaka ambari tepo hi wugedwago. (Leri Matewu 5:11.) Hi nga simama kharini na hi tsakide ambari na hi gu tshangana ni silingo? Hi nga hevbula nya singi khu gu wona mahungu nyo khaguri ma gomogo avba nya lidangaliya eli Jakobe a lovedego maKristo nyo pheye. Gu pheya, hongoleni hi wona sigaradzo esi maKristo yaya ma tshanganidego naso.

3. Ginani gi nga girega hwane nyo ba Jakobe a khade mupizane wa Jesu?

³ Hwane nyo ba Jakobe, ndriye wa Jesu, a khade mupizane, maKristo Jerusalema ma di wugedwa. (Mith. 1:14; 5:17, 18) Nigu tepo Sitefane a nga songwa, maKristo nya mangi ma di tutuma khu dhoropani ma “phalalega ni litigo la Judheya ni Samariya” ma tutumeya Kipre ni Antiyokiya.  (Mith. 7:58–8:1; 11:19) Vapizane va tshanganide ni sigaradzo nya singi, ambari ulolo, avo va di gu tshumayela mahungu nya yadi khu guvbisega ni hayini va nga ba va vboha nigu avo va phasedzede avba nya gu wumbe mabandla ga malanga yoyo. (1 Ped. 1:1) Ganiolu, maKristo yaya nya gupheye ma emisanide ni dzitepo nya dzingi nya sigaradzo.

4. Khu sevbini simbe silingo esi maKristo nyo pheye ma si timisedego?

⁴ Makristo nyo pheye ma tshanganide ni silingo nya singi. Khu giyeyedzo, khu 50 matshiguni yathu, mufumeyi nya muRoma Klaudhiyo, a di vega nayo nya gu khuye vaJudha vatshavbo va duga khu Roma. Khu kharato, vaJudha va nga ba va khade maKristo, va di gurumedzwa gu diga dzindranga dzawe va ya khala ga mambe malanga. (Mith. 18:1-3) Khu 61 matshiguni yathu, mupostoli Pawulo lovide gu khuye vathu vovo va di valeteya vandriyaye mbeli ga vambe vathu, va va khotheya pasoni va bwe va va dzegeya silo sawe. (Hebh. 10:32-34) Gufana ni vambe vathu, maKristo nyo khaguri ma ngu tshaniseka ni gu dwala — Rom. 15:26; Filp. 2:25-27.

5. Siwudziso muni hi na hlamulago?

⁵ Tepo Jakobe a nga lova lidangaliya laye na wu si vbohi mwaga nya 62 matshiguni yathu, uye a di gu siti gwadi silingo va nga ba va tshangana naso vandriyaye. Jehovha thumiside Jakobe gasi gu loveya maKristo wusingalagadzi wu nga hadzi gu ma phasa gu simama na ma tsakide ambari na ma gu tshangana ni silingo. Hongoleni hi wona lidangaliya la Jakobe hi bwe hi hlamula siwudziso sesi: Gutsaka muni ogu Jakobe a ganedego khugo? Ginani gi nga girago maKristo ma vbeledwa khu gu tsaka? Nigu, guti, gukhodwa ni gutiya-hwambo gu nga hi phasa kharini gu simama na hi tsakide ambari na hi tshangana ni silingo?

6. Guya khu Luka 6:22, 23, khu ginani muKristo a nga simamago na tsakide ambari a gu ba a emisana ni silingo?

⁶ Vathu adzina va nga pimisa gu khavo va nga tsaka basi va gu mana womi nya wadi, dzitsapawu nya dzingi ni gurula ndrangani. Ganiolu, gutsaka ogu Jakobe a ganedego khugo handro nya liphuvbo nya guage nigu kha guyi khesi si hi dugeleyago guvbanyani. (Gal. 5:22) Mukristo a nga mana gutsaka mwendro gutsaka nya lisine khu guti gu khuye a ngu tsakisa Jehovha ni gu landreya giyeyedzo gya Jesu. (Leri Luka 6:22, 23; Kol. 1:10, 11) Gutsaka gwathu gu nga fananiswa ni kandriya yi khondrago, ambari go veta phuvbo mwendro guwa ndzadzi iyo kha yi tshimegi. Anethu hi nga simama na hi tsakide ambari go dugeleya ni gevbini womini gwathu. Ethu kha hi na nga vbeledwa khu gu tsaka ambari ha gu dwala mwendro gu hamuga dzitsapawu. Nigu ethu hi na tsaka ambari ha gu hegwa mwendro gu wugedwa khu valongo ni vambe vathu. Gutsaka gwathu gu na engedzeya ambari tepo vathu va zamago gu hi gira hi vbeledwa khu gu tsaka. Silingo hi tshanganago naso khu kotani nya gukhodwa gwathu, sa gu yeyedza gu khiso hi vapizane va Kristo. (Mat. 10:22; 24:9; Joh. 15:20) Khu gighelo gyogyo, Jakobe lovide gu khuye: “Vandriyangu, ni gevbini gilingo mu gi manago, tsakani, mu nengela.” — Jak. 1:2.

7-8. Khu ginani gukhodwa gwathu gu tiyago tepo hi tshanganago ni silingo?

⁷ Jakobe a ngu ganeya gu khuye khu ginani maKristo ma timiseyago silingo nya singi. Uye wari khuye: “Gukhodwa gwanu gwa gu pala silingo gu ngu ninga gutimisela.” (Jak. 1:3) Silingo si nga fananiswa ni nilo wu thumiswago gasi gu gira espada nya metal. Tepo espada yi thedwago niloni yi bwe yi duswa gasi gu vbola, ya gu engedzeya gu tiya. Jakobe lovide gu khuye: “Gutimisela gu vbwetega gu manega ni mithumo ya yadi yi vbeledego.” (Jak. 1:4) Tepo hi wonago gu khethu silingo si ngu tiyisa gukhodwa gwathu hi na si timiseya na hi tsakide.

⁸ Avba nya lidangaliya laye, Jakobe a ngu ganeya gambe khu simbe silo si nga hi beyago litsako. Khu sevbini sigaradzo soso nigu hi nga si pala kharini?

9. Khu ginani hi yedego gu manega ni guti?

⁹ Ginani gi nga hi girago hi vbeledwa khu gu tsaka? Ha gu ba hi si giti gilo nyo gire. Tepo hi emisanago ni gigaradzo gu vbwetega hi lomba giphaso ga Jehovha gasi a hi phasa gu gira silo si na mu tsakisago, si na phasago vandriyathu si bwe si hi phasa gu simama na hi tumbegide gwaye. (Jer. 10:23) Gu vbwetega hi manega ni guti gasi hiti esi hi nga girago ni esi hi yedego gu embeya ava va hi wugeyago.  Hi nga vbeya tshivba ha gu mbati egi hi nga girago hi bwe hi luza litsako nya mba hweya.

10. Guya khu Jakobe 1:5, ginani egi hi yedego gu gira gasi gu mana guti?

¹⁰ Ginani hi yedego gu gira gasi hi simama na hi tsakide? Lomba guti ga Jehovha. Gasi hi timiseya sigaradzo na hi tsakide gupheya hi yede gu gombeya ga Jehovha hi lomba guti gasi hi kodza gu hunga gu gira silo nya sadi. (Leri Jakobe 1:5.) Ginani hi yedego gu gira ha gu wona gu khethu Jehovha kha hlamuli nombelo wathu khu gu vbiredza? Jakobe wari khuye hi yede gu ‘simama gu lomba’ ga Nungungulu. Jehovha kha gorogi tepo hi simamago hi mu lomba guti. Uye kha na nga hi zangareya. Papayi wathu wa ndzadzini ‘a ngu ninga khu wuhindzi’ tepo hi lombago guti gasi gu timiseya silingo. (Ndzi. 25:12, 13) Uye a ngu si wona sigaradzo hi tshanganago naso nigu isoso kha si mu phari gwadi, khu kharato, uye a dzi emisede gu hi phasa. Khu lisine, esi khiso si hi girago hi tsaka. Jehovha a gu hi ninga kharini guti?

11. Ginani gambe hi yedego gu gira gasi hi mana guti?

¹¹ Jehovha a ngu hi ninga guti khu gu thumisa Lito laye. (Mav. 2:6) Gasi gu mana guti hi yede gu hevbula Bhibhiliya ni mabhuku ma seketedwego omu nya Bhibhiliya. Ganiolu, hi yede gu gira nya singi gu vbindra gu hevbula basi. Hi yede gu gira esi Nungungulu a gu khuye hi yede gu gira. Jakobe lovide gu khuye: “Khalani valandrisi nya mahungu yaya, mu si khali basi vayingisi.” (Jak. 1:22) Ha gu landrisa wusingalagadzi wa Nungungulu, hi na khala vathu nya gurule, nya vadi ni ava nyo tale khu wuhindzi. (Jak. 3:17) Makhalelo yaya ma na hi phasa gu timiseya ni gevbini gilingo nya mba vbeledwa khu gu tsaka.

12. Khu ginani si gu na ni lisima guti gwadi Bhibhiliya?

¹² Lito la Nungungulu lo fana ni libona li hi phasago gu wona omu hi yedego gu tshukwadzisa ni edzi hi nga girago khidzo isoso. (Jak. 1:23-25) Khu giyeyedzo, hwane nya gu hevbule Lito la Nungungulu adzina hi nga tugula gu khethu hi yede gu dziphara hi si vbiredzeyi gu goroga.  Khu gu phaswa khu Jehovha, hi nga hevbuleya gu khala vathu nya gurule go tshuka muthu nyo khaguri a hi gorosa mwendro ha gu ba hi tshangana ni sigaradzo. Gurula gu ngu hi phasa gu emisana ni sigaradzo, gu ngu hi phasa gambe gu dundrugeya gwadi khu gigaradzo hi bwe hi hunga gu gira silo nya sadi. (Jak. 3:13) Khu lisine si na ni lisima guti gwadi Bhibhiliya!

13. Khu ginani hi yedego gu hevbula khu siyeyedzo sa omu nya Bhibhiliya?

¹³ Dzimbe dzitepo ha guti esi hi yedego gu gira hwane nyo ba hi hosiside. Ganiolu, si ngu vbisa gu hevbula khu ndziya yoyo. Ndziya nya yadi nyo mane khiyo guti gu hevbula khu silo nya sadi ni esi nyo vivbe esi vambe va giridego. Khiso si giridego Jakobe a hi kutsa gu wona siyeyedzo sa omu nya Bhibhiliya nya nga Abrahama, Rahabhe, Joba ni Eliya. (Jak. 2:21-26; 5:10, 11, 17, 18) Sithumi sesi nyo tumbege sa Jehovha si si kodzide gu timiseya silingo si nga hadzi va beya litsako. Giyeyedzo gyawe nyo timiseye, gya gu hi yeyedza gu khigyo khu gu phaswa khu Jehovha anethu hi nga si kodza gu timiseya silingo.

14-15. Khu ginani hi si yeligo gu veta khu magata gukanakana gwathu?

¹⁴ Ginani gi nga girago gu hi vbeledwa khu gu tsaka? Ha gu ba hi kanakaneya esi hi si khodwago. Dzimbe dzitepo adzina si nga hi garadzeya gu pwisisa gilo nyo khaguri omu nya Bhibhiliya. Mwendro Jehovha a gu mba hlamula milombelo yathu khedzi hi nga ba hi si vbweta khidzo. Esi si nga hi wuseya gukanakana. Ha gu gu veta khu magata gukanakana gogo, ugo gu nga vbedza gukhodwa gwathu gu bwe gu ghoha wupari wathu ni Jehovha. (Jak. 1:7, 8) Nigu gu nga hi gira hi vbeledwa khu gutumba gwathu khu wumindru.

¹⁵ Mupostoli Pawulo fananiside gutumba gwathu khu wumindru ni giwindri nyo tiye ni gu lemeya (âncora). (Hebh. 6:19) Âncora ya gu tiyisa ngalava go ba gu veta gingulu yi bwe yi gira gu ngalava yi si hongoli yi ya thegeya omu nya siwindri. Ganiolu, âncora yi na thuma basi ya gu za korenti yi hungeledwego avba nya ngalava yi si phinugi. Gufana ni feruji yi girago gu korenti yi phinuga avba nya âncora, ha gu kanakaneya esi hi si hevbulago, gukhodwa gwathu gu na vbeya. Nigu tepo hi emisanago ni sigaradzo hi nga vbeledwa khu gutumba nya gu khethu Jehovha a na tadzisa situmbiso saye. Ha gu vbeledwa khu gukhodwa, gutumba nugo gu na vbeya. Kha nga a ganeyago Jakobe, muthu a kanakanago “a gu fanana ni mavimbi ya phwani ma legalegiswago khu phuvbo.” (Jak. 1:6) Muthu a dzipwago khu ndziya yoyo si nga mu gira a si tsaki!

16. Ginani hi yedego gu gira ha gu ba hi ri ni gukanakana?

¹⁶ Ginani hi yedego gu gira gasi hi simama na hi tsakide? Lulamisa gu kanakana u bwe u tiyisa gukhodwa gwago. U nga hweyi gu lulamisa gukanakana gwago. Matshiguni ya muprofeti Eliya, vathu va Jehovha va di gu kanakaneya esi va nga ba va si khodwa. Eliya a di va embeya gu khuye: “Kala lini mu na ndzodolago khu mipimiso mivili? Pfhumu a gu bani ari uye, mu landreleni; aholu, a gu bani nari Bhahali, landrelani uye!” (1 Dzipf. 18:21) Anethu muhuno hi yede gu vbiredzeya gu lulamisa gukanakana gwathu. Hi yede gu gira wugevisisi gasi hi tiyisega khu habune gu khethu Jehovha khuye Nungungulu, hi tiyisega gu khethu Bhibhiliya Lito laye ni gu tiyisega gu khethu Dzifakazi dza Jehovha vathu vaye. (1 Tes. 5:21) Ha gu gira satshavbo sesi hi na fuvisa gukanakana hi tiyisa gukhodwa gwathu. Ha gu vbweta giphaso gasi gu lulamisa gukanakana hi gu nago hi nga hidzimeleya madhota. Hi nga si khaleyi mihuni gasi hi simama ni gu tsaka thumoni wa Jehovha!

17. Ginani gi na dugeleyago ha gu vbeledwa khu gutiya-hwambo?

¹⁷ Ginani gi nga girago gu hi vbeledwa khu gu tsaka? Ha gu vbeya tshivba. Bhibhiliya yari khiyo: “Wa gu dugedwa khu mhango u vbela tshivba, gu yeyedza gupwani khwa tiya.” (Mav. 24:10) Khu giHebheru lito “guvbeya tshivba” la gu thula “gu vbeledwa khu gutiya-hwambo.” Wa gu vbeledwa khu gutiya-hwambo u na vbeledwa khu gu tsaka nya mba hweya.

18. Sa gu thula ginani gutimiseya?

 ¹⁸ Ginani hi yedego gu gira gasi hi simama na hi tsakide? Tumba Jehovha uye a na gu ninga gutiya-hwambo gasi u timiseya. Hi yede gu manega ni gutiya-hwambo gasi hi timiseya silingo. (Jak. 5:11) Lito “gutimiseya” li thumisidwego khu Jakobe la gu hi gira hi dundrugeya khu muthu a emidego a tiya wulanga nyo khaguri. Lisotshwa nya gutiya-hwambo la gu ema wulangani walo nigu kha li tutumi la gu wona valala.

19. Ginani hi nga gi hevbulago avba nya giyeyedzo gya mupostoli Pawulo?

¹⁹ Mupostoli Pawulo giyeyedzo nya gyadi nyo tiye hwambo ni gutimiseya. Dzimbe dzitepo dzipwide na vbede tshivba. Ganiolu, uye timisede kholu a di gu tumba gu khuye Jehovha a na mu ninga tshivba a nga ba a yi vbweta. (2 Kor. 12:8-10; Filp. 4:13) Ethu hi nga manega ni tshivba yoyo ni gutiya-hwambo ha gu dzumeya gu khethu hi ngu vbweta giphaso gya Jehovha. — Jak. 4:10.

20-21. U nga tiyisega khu ginani?

²⁰ Hi nga tiyisega gu khethu silingo hi tshanganago naso khandri tsayiso wa Jehovha. Jakobe a gu hi tiyisegisa gu khuye: “Muthu a gu lingwa a nga ganeli, khuye: ‘Khu Nungungulu a nyi lingago.’ Nungungulu kha dzi kodzi gu lingwa khu guvivba, gambe kha lingi muthu.” (Jak. 1:13) Ha gu tiyisega gu khethu isoso lisine hi na khala dzipari nya dzikhongolo dza Papayi wathu nya lihaladzo wa ndzadzini. — Jak. 4:8.

²¹ Jehovha “kha vbindrugedzi.” (Jak. 1:17) Uye phaside maKristo nyo pheye avba nya silingo sawe nigu muhuno nugo a na phasa moyo ni moyo wathu. Lomba giphaso ga Jehovha gasi u mana guti, gukhodwa ni gutiya-hwambo, uye a na hlamula milombelo yago. Tiyisega gu khuwe uye a na gu phasa gu sima na wu tsakide tepo u timiseyago silingo!