1. Gwɛlɛya jumanw lo be Jehova sagokɛlaw kan?

YALA gwɛlɛyaba dɔ b’i kan wa? N’a sɔrɔ kafoden dɔ donna i gasi la (Zaki 3:2). Wala a be se ka kɛ ko i baarakɛɲɔgɔnw wala i ka lakɔli filankuruw b’i lɔgɔbɔ sabu i be Jehova sago kɛra (1 Piyɛri 4:3, 4). A be se ka kɛ fana ko i somɔgɔ dɔw b’a ɲinina k’i bali ka taga lajɛnw na wala k’i bali k’i ka limaniya kofɔ tɔɔw ye (Mat. 10:35, 36). Ni gwɛlɛyaba dɔ b’i kan, i be se k’a miiri ko a ka fisa i ka Jehova sago kɛli dabila. Nka, la a la ko i ka gwɛlɛya mana kɛ min o min ye, Jehova bena hakilitigiya di i ma walisa i ka desizɔn ɲumanw ta. A bena fanga d’i ma fana walisa i ka se k’o gwɛlɛya muɲu.

2. Ka kɛɲɛ ni Ɔrɔmukaw 15:4 ye, n’an be Ala ka Kuma kalan, o bena an nafa cogo di?

² Mɔgɔ dafabali dɔw ye gwɛlɛyabaw muɲu cogo min na, Jehova y’a kɛ dɔw y’o sɛbɛ Bibulu kɔnɔ. Jehova tɛmɛna ciden Pol fɛ k’a sɛbɛ ko a y’o kɛ walisa an ka kalan sɔrɔ o koow la (Ɔrɔmukaw 15:4 kalan). N’an b’o maanaw kalan, o be se k’an jija ani ka jigiya di an ma. Nka walisa ka nafa sɔrɔ u la, an man ɲi k’u kalan dɔrɔn. An ka ɲi k’a to u k’an dusukun sɔrɔ ani k’an miiricogo yɛlɛma. An be se ka mun lo kɛ n’an mako be ladili la walisa ka gwɛlɛya tigitigi dɔ muɲu? An be se ka koo naani nunu kɛ: 1) Delili kɛ, 2) Miiri k’a filɛ, 3) Jatiminɛ kɛ ani 4) A sira tagama. An k’a filɛ an be se k’o koo kelen kelen bɛɛ kɛ cogo min na. * O kɔ, an bena tɛmɛ o kalankɛcogo fɛ ka kalan sɔrɔ masacɛ Dawuda ani ciden Pol ka koow la.

3. I ka ɲi ka mun lo kɛ ka sɔrɔ k’a daminɛ ka Bibulu kalan ani mun na?

 ³ 1) Delili kɛ. N’i b’a fɛ ka Bibulu kalan, Jehova deli fɔlɔ a k’i dɛmɛ i k’a lɔn o kalan be se k’i nafa cogo min na. Ɲɛyirali fɛ, n’i mako be ladili la walisa ka gwɛlɛya dɔ muɲu, Jehova deli a k’i dɛmɛ i ka Bibulu ka sariyakolo dɔw sɔrɔ minw be se k’i nafa.—Filip. 4:6, 7; Zaki 1:5.

4. Mun lo be se k’a to Bibulu ka maana dɔ be kɛ tiɲɛnko ye i ɲɛɛ na?

⁴ 2) Miiri k’a filɛ. Jehova ye setigiya kabakoman di an ma min b’a to an be miiri koow la. Walisa Bibulu ka maana dɔ ka kɛ tiɲɛnko ye i ɲɛɛ na, min be kɛra, miiri o la ani mɔgɔ min koo be fɔra, miiri k’a filɛ ko i b’o tigi nɔɔ na. A tigi ɲɛɛ be fɛɛn minw na, a kɛ komi i b’u yera. A be min miiri o fɛɛnw koo la, o ɲɔgɔn miiri.

5. Ka jatiminɛ kɛ koo dɔ kan, o kɔrɔ ko di ani i be se k’o kɛ cogo di?

⁵ 3) Jatiminɛ kɛ. I ye fɛɛn minw kalan, ka jatiminɛ kɛ u kan, o kɔrɔ ko ka miiri koɲuman u kan walisa k’a filɛ u ɲɛsinna ele ma cogo min na. O b’i dɛmɛ k’a lɔn jɛɛn min be miiriyaw ni ɲɔgɔn cɛ ani i ye fɛɛn minw kalan, k’o faamu koɲuman. Ka Bibulu kalan ani i tɛ miiri a kan, a be komi ka foto faranfarannin dɔ filɛ. A ka gwɛlɛ k’a lɔn mɔgɔ min foto lo, n’i m’a nɔrɔ nɔrɔ ɲɔgɔn na. N’i ye fɛɛn dɔ kalan ani ka miiri a kan, a be komi ka foto faranfarannin dɔ nɔrɔ nɔrɔ ɲɔgɔn na. I ye min kalan, walisa ka miiri o kan, i be se k’i yɛrɛ ɲininga ko: “Mɔgɔ min kofɔra, ale ye mun lo kɛ walisa k’a ka gwɛlɛya ɲɛnabɔ? Jehova y’a dɛmɛ cogo di? N’ be kalan minw sɔrɔ o koo la, u be n’ dɛmɛ cogo di ka n’ ka gwɛlɛyaw ɲɛnabɔ?”

6. An ye min kalan, mun na an ka ɲi k’o sira tagama?

⁶ 4) A sira tagama. Yezu ko an ye min kalan n’an t’o sira tagama, an bɔnin lo cɛɛ dɔ ma min y’a ka boon lɔ cɛncɛn kan. A ye baaraba kɛ, nka a ka jijaliw bɛɛ ye fuu ye. Mun na do? Sabu ni fɔɲɔba ni sanjiba nana, o boon bena ben (Mat. 7:24-27). O cogo kelen na, hali n’an be delili kɛ ka sɔrɔ ka Bibulu kalan, n’an be miiri ani ka jatiminɛ kɛ a kan, nka min fɔra n’an t’o sira tagama, an ka jijaliw bɛɛ ye fuu lo ye. Ni gwɛlɛya wala kɔrɔbɔli y’an sɔrɔ, an tɛna se k’o muɲu sabu an tɛ ni limaniya barikaman ye. Nka, an ye min kalan n’an b’o sira tagama, an bena se ka desizɔn ɲumanw ta, an hakili bena sigi kosɔbɛ ani an ka limaniya barika bena bonya (Ezayi 48:17, 18). An ye koo naani minw kofɔ, an ka basigi u kan k’a filɛ an be kalan min sɔrɔ koo dɔ la, min ye masacɛ Dawuda sɔrɔ.

7. An bena Bibulu ka maana juman lo lajɛ sisan?

⁷ Yala i teri wala i somɔgɔ dɔ ye koo dɔ kɛ min ye i dusu kasi wa? N’o lo, a filɛ masacɛ Dawuda ye min kɛ tuma min na a dencɛ Abisalɔn y’a janfa ani k’a ɲini ka kɛ masacɛ ye. N’i y’o maana lajɛ, i bena nafa sɔrɔ a la.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. I be se ka mun lo kɛ walisa Jehova k’i dɛmɛ?

⁸ 1) Delili kɛ. O maana to i hakili la ani koo jugu min kɛra i la, a fɔ Jehova ye o ye min kɛ i la tigitigi (Zab. 6:7-10). O kɔ, a deli a k’i dɛmɛ i ka sariyakolo dɔw sɔrɔ minw bena a to i be see sɔrɔ o gwɛlɛya kan.

9. A lakali dɔɔni min kɛra Dawuda ni Abisalɔn cɛ.

⁹ 2) Miiri k’a filɛ. Miiri k’a filɛ koo minw kɛra ani u ye nɔɔ min to masacɛ Dawuda kan. Dawuda dencɛ Abisalɔn ye jijaliba kɛ saan caaman kɔnɔ walisa k’a  koo diya mɔgɔw ye (2 Sam. 15:7). Wagati bɛnnin na, Abisalɔn ye kolajɛbagaw ci Israɛl jamana kuru bɛɛ la walisa u ka mɔgɔw labɛn u ka sɔn ale ka kuntigiya ma. A yɛrɛ sera ka Ayitofɛli lasun a tugura a kɔ a ka murutili la. Ayitofɛli tun ye Dawuda teri sɔbɛ n’a ladibaga dɔ ye. Abisalɔn y’a yɛrɛ kɛ masacɛ ye ani a y’a ɲini ka Dawuda faga. N’a sɔrɔ Dawuda tun bananin lo kosɔbɛ o wagati la (Zab. 41:2-10). Abisalɔn tun b’a fɛ ka min kɛ, Dawuda bɔra o kala ma ani a bolila ka bɔ Zeruzalɛmu. Kɔfɛ, Abisalɔn ka sɔrɔdasiw ni Dawuda ka sɔrɔdasiw ye ɲɔgɔn kɛlɛ. Dawuda ka sɔrɔdasiw ye see sɔrɔ ani u y’a dencɛ Abisalɔn faga.

10. Koo minw bɛɛ ye masacɛ Dawuda sɔrɔ, o tun be se k’a lasun ka mun lo kɛ?

¹⁰ Miiri k’a filɛ Dawuda dusukunnakow tun ye min ye, tuma min na o koow bɛɛ tun be kɛra a la. Abisalɔn koo tun ka di a ye ani Ayitofɛli tun y’a ka lannamɔgɔ dɔ ye. Nka, u fila bɛɛ y’a janfa. U ye Dawuda dusu kasi kosɔbɛ ani u yɛrɛ y’a ɲini k’a faga. A tun be se ka tigɛ a teri tɔɔw la ani k’a miiri ko u farala Abisalɔn kan a ka murutili la. A tun be se ka miiri a yɛrɛ dama koo la ani ka boli ka bɔ dugu kɔnɔ a kelen. Wala a jigi tun be se ka tigɛ pewu! Nka, Dawuda ma o si kɛ. A ye see sɔrɔ a ka gwɛlɛya kan. Mun lo y’a dɛmɛ do?

11. Dawuda ye mun lo kɛ gwɛlɛya wagati la?

¹¹ 3) Jatiminɛ kɛ. O maana b’i dɛmɛ ka mun lo faamu? A ɲini ka ɲiningali nin jaabi: “Dawuda ye mun lo kɛ walisa k’a ka gwɛlɛya ɲɛnabɔ?” Dawuda hakili ma ɲagami ani a ma kɔrɔtɔ ka desizɔn ta. N’o tɛ, o tun tɛna kɛ desizɔn ɲuman ye. A ma koow bila ka suma fana siranya kojugu kosɔn. Nka, a ye dɛmɛ ɲini Jehova fɛ delili la. A y’a ɲini a teriw fana fɛ u k’a dɛmɛ. A ye min latigɛ, a y’o kɛ joona joona. Hali k’a sɔrɔ dɔw tun ye Dawuda dusu kasi kojugu, a ma tigɛ tɔɔw la ani ka dimi mara a kɔnɔ. Nka, a limaniyanin tora Jehova la ani a tun lanin lo a teriw la fana.

12. Jehova ye Dawuda dɛmɛ cogo di?

¹² Jehova ye Dawuda dɛmɛ cogo di? N’i ye sɛgɛsɛgɛri kɛ, i bena a ye ko a mako tun be fanga min na walisa k’a ka gwɛlɛya muɲu, Jehova y’o di a ma (Zab. 3:1-9). A ye desizɔn minw ta, Jehova y’a kɛ u ɲɛna a bolo. Tuma min na Dawuda teri kantigiw tun be kɛlɛ kɛra walisa k’u ka masacɛ latanga, Jehova y’u dɛmɛ fana.

13. Ni mɔgɔ dɔ y’i dusu kasi kojugu, i be se ka Dawuda ladegi cogo di? (Matiyo 18:15-17)

¹³ 4) A sira tagama. I yɛrɛ ɲininga ko: “Ne be se ka Dawuda ladegi cogo di?” Koow kɛ joona joona walisa k’i ka gwɛlɛ ɲɛnabɔ. Ka kɛɲɛ ni koow cogoya ye, Yezu ye min fɔ Matiyo 18nan kɔnɔ, i be se k’o ladili wala a ka miiriya jɔnjɔn sira tagama (Matiyo 18:15-17 kalan). Nka, kana kɔrɔtɔ ka desizɔn dɔw ta n’i diminin lo. Jehova deli a k’i hakili sigi ani a ka hakilitigiya d’i ma walisa i ka se k’o koo ɲɛnabɔ. Kana tigɛ i teriw la, nka sɔn u ka dɛmɛ na (Talenw17:17). A kɔrɔtanin lo kosɔbɛ i ka tugu Jehova ka ladiliw kɔ minw be sɔrɔ a ka Kuma kɔnɔ.—Talenw 3:5, 6.

14. Koo jumanw lo la vɛrise nunu be se k’i jija: 2 Timote 1:12-16; 4:6-11, 17-22?

¹⁴ Yala i somɔgɔw b’i kɛlɛ sabu i be Jehova sago kɛra wa? Wala i be jamana dɔ kɔnɔ yɔrɔ min na faamanw ye bali sigi Jehova Seerew ka baara faan caaman wala a bɛɛ kan wa? N’o lo, vɛrise nunu  be se k’i jija: 2 Timote 1:12-16 ani 4:6-11, 17-22. * Pol y’u sɛbɛ k’a to kaso la.

15. I be se ka Jehova deli mun lo koo la?

¹⁵ 1) Delili kɛ. A fɔ Jehova ye gwɛlɛya min b’i kan ani o be min kɛ i la tigitigi ka sɔrɔ k’o vɛrisew kalan. O kɔ, a deli a k’i dɛmɛ i ka kalan sɔrɔ Pol ka koo la walisa k’a lɔn i ka ɲi ka min kɛ.

16. Mun lo ye Pol sɔrɔ?

¹⁶ 2) Miiri k’a filɛ. Pol be kasobon dɔ la Ɔrɔmu ani u y’a siri ni jɔlɔkɔ ye. A siɲɛ fɔlɔ tɛ ka kɛ kaso la. Nka nin sen fɛ, a lanin b’a la ko u bena a faga. A teri dɔw banna a la ani a sɛgɛnninba lo. Miiri k’a filɛ ko i be Pol nɔɔ na!—2 Tim. 1:15.

17. Pol ka koo tun be se k’a lasun ka mun lo kɛ?

¹⁷ Pol tun be se ka to ka miiri koo tɛmɛninw na. A tun be se k’a miiri ko n’ale tun ma kɛ kerecɛn ye min kisɛyanin lo, u tun tɛna a don kaso la. Komi Azi mara balima dɔw banna a la, a tun be se ka dimi mara a kɔnɔ ani ka tigɛ a teri tɔɔw la. Nka, Pol ma o si kɛ. Mun na a tun lanin b’a la ko a teriw bele bena kantigiya kɛ a ye ani ko Jehova bena a duga?

18. Pol ye mun lo kɛ gwɛlɛya wagati la?

¹⁸ 3) Jatiminɛ kɛ. A ɲini ka ɲiningali nin jaabi: “Pol ye mun lo kɛ walisa k’a ka gwɛlɛya ɲɛnabɔ?” Hali k’a sɔrɔ Pol tun b’a lɔn ko u tun bena a faga yanni dɔɔni, a ma ɲinɛ ko a kɔrɔtanin lo kosɔbɛ a ka nɔɔrɔ la Jehova kan. A tun be se ka tɔɔw jija cogo min na, a tora ka miiri o la ani a tun b’a jigi la Jehova kan delili la tuma o tuma (2 Tim. 1:3). Balima dɔw tun banna Pol la, nka a ma to ka miiri o koo la tuma bɛɛ. A teri minw y’a dɛmɛ ni kanuya ye, a tora k’a yira olu la ko a b’u waleɲuman lɔn kosɔbɛ. A tora ka Ala ka Kuma sɛgɛsɛgɛ fana (2 Tim. 3:16, 17; 4:13). Min kɔrɔtanin lo ka tɛmɛ, o ye ko a tun lanin b’a la kosɔbɛ ko Jehova ni Yezu b’ale kanu. Olu tun ma ban Pol la ani a tun lanin b’a la ko a ye baara min kɛ kantigiya la, u bena a duga o kosɔn.

19. Jehova ye Pol dɛmɛ cogo di?

¹⁹ Jehova tun ye Pol lasɔmi ko a bena kɔrɔbɔliw sɔrɔ sabu a ye kerecɛn ye (Kɛw. 21:11-13). Jehova ye Pol dɛmɛ cogo di? A y’a ka deliliw jaabi ani a ye fanga di a ma (2 Tim. 4:17). Jehova ye Pol hakili sigi ko a ye jijalibaw kɛ walisa ka duga minw ɲini, a bena u sɔrɔ. A ye Pol teri kantigiw fana lasun u y’a dɛmɛ cogo nafaman na.

20. Ka kɛɲɛ ni Ɔrɔmukaw 8:38, 39 ye, i be se ka Pol ladegi cogo di?

²⁰ 4) A sira tagama. I yɛrɛ ɲininga ko: “N’ be se ka Pol ladegi cogo di?” An k’a lɔn ko u bena an tɔɔrɔ an ka limaniya kosɔn i ko u ye Pol tɔɔrɔ cogo min na (Mariki 10:29, 30). Walisa ka to kantigiya la kɔrɔbɔli tuma na, an ka ɲi ka to ka Jehova deli ani k’a ka Kuma sɛgɛsɛgɛ tuma o tuma. An ka ɲi k’a to an hakili la tuma bɛɛ fana ko fɛɛn min kɔrɔtanin lo kosɔbɛ, o ye ka nɔɔrɔ la Jehova kan. An ka la a la ko Jehova tɛna an to yen abada ani ko mɔgɔ tɛ se ka koo si kɛ min be se k’an faran ka bɔ Jehova ka kanuya la!—Ɔrɔmukaw 8:38, 39 kalan; Eburuw 13:5, 6.

21. Mun lo ye Aya ni Hector dɛmɛ ka see sɔrɔ u ka gwɛlɛyaw kan?

²¹ Mɔgɔ minw kofɔra Bibulu kɔnɔ, olu  ka koo be se k’an dɛmɛ ka fanga sɔrɔ ka gwɛlɛya sifa bɛɛ muɲu. Ɲɛyirali fɛ, Aya ye piyɔniye ye Zapɔn ani a tun be siran ka waajuli kɛ jamayɔrɔ la. A ko Zonasi ka maana y’ale dɛmɛ ka see sɔrɔ o siranya kan. Hector ye kanbelenin ye, a be Ɛndonezi jamana na ani a bangebagaw tɛ Jehova bato. A ko Uruti ka ɲɛyirali y’ale lasun a y’a ɲini ka Jehova lɔn ani k’a sago kɛ.

22. Mun lo be se k’i dɛmɛ ka nafa sɔrɔ fɛɛn nunu na bɛrɛbɛrɛ: Videwo minw basiginin lo Bibulu kan ani barokun nunu: “U ka limaniya ladegi”?

²² Bibulu ka maana minw bena i ka limaniya sabati, i be se k’olu sɔrɔ min? An ka videwow, Bibulu ka maanaw teyatiriw ani barokun nunu lajɛ: “U ka limaniya ladegi.” * O fɛɛnw be se k’i dɛmɛ walisa Bibulu ka maanaw ka kɛ tiɲɛnko ye i ɲɛɛ na. Sɛgɛsɛgɛri kɛra koɲuman walisa k’o fɛɛnw labɛn. Sanni i k’u filɛ, k’u lamɛn wala k’u kalan, Jehova deli fɔlɔ a k’i dɛmɛ walisa i ka kalan nafamanw sɔrɔ u la. Jehova sagokɛla minw ka koo be lakalila, miiri k’a filɛ ko i b’u nɔɔ na. O mɔgɔ kantigiw ye min kɛ ani Jehova y’u dɛmɛ cogo min na u ye see sɔrɔ u ka gwɛlɛyaw kan, jatiminɛ kɛ o kan. O kɔ, i ye kalan minw sɔrɔ, i k’u sira tagama ka ɲɛsin i yɛrɛ ka koo ma. Jehova be dɛmɛ min lasera i ma, a fo o kosɔn. A yira ko i b’a waleɲuman lɔn i kɛtɔ ka sababuw ɲini walisa ka tɔɔw jija ani k’u dɛmɛ.

23. Ka kɛɲɛ ni Ezayi 41:10, 13 ye, Jehova ye layidu ta ko a bena mun lo kɛ an ye?

²³ Komi Sutana lo be duniɲa ni marala, koow man nɔgɔ an fɛ ani tuma dɔw la, an yɛrɛ t’a lɔn an bena min kɛ (2 Tim. 3:1). Nka, o man ɲi k’an hakili ɲagami wala ka siranya bila an na. Jehova b’a lɔn min b’an kan. A ye layidu ta ko n’an mako be dɛmɛ na, a bena an dɛmɛ n’a kinibolo barikaman ye (Ezayi 41:10, 13 kalan). An lanin b’a la ko Jehova bena an dɛmɛ ani ko n’an be Bibulu sɛgɛsɛgɛ, o bena barika don an na walisa an ka se ka gwɛlɛya sifa bɛɛ muɲu.