Amuye ku shebo

Amuye pa mitwi iliimo

MUTWI WAKWIIYA 11

Mbweenga Malembo Atuyuminisha

Mbweenga Malembo Atuyuminisha

“Lesa utupa kuliyumya.”​—LOMA. 15:5, NWT.

LWIIMBO 94 Tulalumba Ceebo ca Maswi Akwe Lesa

NSHESHI TWIIYE *

1. Ino ngamapensho nshi amwi bantu bakwe Yehova ngobeendaamo?

SA kuli lipenshi linene ndyemutookwiindaamo? Mpashi umwi mulibungano wakamukalasha. (Jemu. 3:2) Na mpashi beshicikolonyinaanu na abo mbomusebensaabo balamuseka ceebo cakwaamba ayi muli Kamboni wakwe Yehova. (1 Pit. 4:3, 4) Na mpashi beshikamukowa balamukasha kuya kumabungano alimwi akushimikila. (Mate. 10:35, 36) Na lipenshi ndyemutokwiindaamo ndinene abuumbi, mpashi inga mwayeeya ayi inga cabota kucilekabo kusebensela Yehova. Nacibi boobo, inga mwashoma cakutatoonsha kwaamba ayi Yehova alaakumupa busongo bwa kushiba nsheenga mwaciita alimwi ankusu shakuliyumya.

2. Kweelana a Bene Loma 15:4, ino kubelenga Maswi akwe Lesa inga kwatucafwa buyani?

2 Kwiinda mu Maswi akwe, Yehova wakatulwita makani abantu bamwi batamaninite mbobakacikonsha kuliyumya ndyebakalinga kwiinda mumapensho. Ino nciinshi ncaakacitila boobo? Wakacita boobo mukwiinga wakalinga kusuni kwaamba ayi aswebo twiiyewo. Alimwi ishi nshaakalwiita mutumwi Paulo kulemba. (Amubelenge Bene Loma 15:4.) Kubelenga makani aya inga kwatuyuminisha akutucafwa kulangila kunembo. Nacibi boobo, kwaamba ayi tufubileemo mumakani aya tatweelete kweelabo pakubelenga Baibo. Tulyeelete kusuminisha nshotubelenga kwaalula mbotuyeeya ambotulinyumfwa. Ino nciinshi nceenga twaciita na tutoolangoola makani palipenshi ndyetucite? Inga twacita shintu shili 4 shitokonkelaawo: (1Kupaila, (2Kuyeeyela, (3Kukutumana kuyeeyawo, alimwi a (4Kukonkela nshotweeya. Amuleke tubandike shiilikitwe mukucita shintu shili 4 ishi. * Lyalo tutoobona mbweenga twashikonkela ndyetutokwiiya shakacitika mubuumi bwa Mwaami Defedi alimwi a mutumwi Paulo.

1. KUPAILA

Kamutana kutalika kubelenga Baibo, amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kubona mbweenga mwafubilaamo mumakani ngomutobelenga (Amubone palagilafu 3)

3. Ino nciinshi ncomweelete kucita kamutana kutalika kubelenga Baibo, alimwi ino nceebonshi?

3 (1Kupaila. Kamutana kutalika kubelenga Baibo, amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kubona mbweenga mwafubilaamo mumakani ngomutobelenga. Kucakubonenaako, na mutolangoola makani eenga amucafwa palipenshi ndyemutokwiindaamo, amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kucana njiisho kuswa mu Maswi akwe sheenga shamucafwa kushiba shakucita.​—Filip. 4:6, 7; Jemu. 1:5.

2. KUYEEYELA

Amweeleshe kuyeeyela shakalinga kucitika akulibika mushesho nshemutoobelenga (Amubone palagilafu 4)

4. Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi munoonyumfwishisha kabotu nshemutoobelenga?

4 (2Kuyeeyela. Yehova wakatulenga ankusu shikankamika shakucikonsha kuyeeyela shintu. Kwaamba ayi munyumfwishishe kabotu makani amu Baibo, amweeleshe kuyeeyela shakalinga kucitika akulibika mushesho nshemutoobelenga. Amweeleshe kubona shintu kweelana awooyo ngomutoobelengaawo mbwaakalinga kushibona alimwi akweelesha kulinyumfwa kweelana ambwaakalinyumfwa.

3. KUKUTUMANA KUYEEYAWO

Amuyeeyewo cakubikila maano pamakani ngomutobelenga akubona mbwaatoomukuma (Amubone palagilafu 5)

5. Ino kukutumana kuyeeyawo cilaamba nshi, alimwi ino nciinshi ceenga camucafwa kucita boobo?

5 (3Kukutumana kuyeeyawo. Ici cilasansulula kuyeeya cakubikila maano akubona makani ngomutobelenga mbwaatoomukuma. Kucita boobo kulatucafwa kushiba akunyumfwishisha kabotu makani ngotutobelenga. Kubelenga Baibo kwakubula kukutumana kuyeeyawo kuli anga nkulangilisha ncelwa kwakubula kuyeeya mbweenga shayakwa. Ano kukutumana kuyeeyawo kuli anga nkuyaka kusebensesha ncelwa nshemwalinga kulangilisha akubona ncomwayaka mbocitooboneka. Kuliipusha akukumbula miipusho itokonkelawo inga kwamucafwa kukutumana kuyeeyawo: ‘Ino uyu ngontobelengawo wakacita buyani kwaamba ayi acikoonshe kukoma lipenshi ndyaakalinga kucite? Ino Yehova wakamucafwa buyani? Ino nshondeeya inga shancafwa buyani kuliyumya mumapensho?’

4. KUKONKELA NSHOMWEEYA

Amukonkele nshomweeya kwaamba ayi munosala kabotu shakucita, kutolelela kuba aluumuno alimwi akuyumya lushomo lwanu (Amubone palagilafu 6)

6. Ino nceebonshi tulyeelete kukonkela nshetwiiya?

6 (4Kukonkela nshomweeya. Yesu wakaamba ayi na katutakonkeli nshetwiiya, tuli anga ngumuntu wakayaka ŋanda yakwe pamuseese. Nabi kwaamba ayi wasebensa cankusu, wanyonyoolabo nkusu shakwe. Ino nceebonshi? Nceebo cakwaamba ayi na kwesa cipuupu amuyoba unene ŋanda yakwe ilaakuwa. (Mate. 7:24-27) Ubu bweenka mbocibete akulindiswe, na katupaila, kuyeeya, alimwi akukutumana kuyeeyawo, sombi katutakonkeli nshetwiiya, nkokwaamba ayi twanyonyoolabo nkusu shesu. Na tweenda mubweelesho nabi kupenshekwa, tulaakuboolela mwisule. Ano na katwiiya akukonkela nshetwiiya, tulaakunoosala kabotu shakucita, tulaakuba aluumuno, alimwi lushomo lwesu lulaakuyuminaako. (Isa. 48:17, 18) Kwiinda mukukonkela shintu shili 4 nshetwabandikawo, amuleke tubone nsheenga tweeya kushakacitika mubuumi bwa Mwaami Defedi.

INO NSHIINSHI NSHEENGA TWEEYA KUSWA KU MWAAMI DEFEDI?

7. Ino ngamakani nshi amu Baibo ngeshi tubandikeewo?

7 Sa mwakakalashikwaawo kale ashicibusa na shikamukowa? Na mboboobo, kwiiya shakacita Mwaami Defedi, mwanaakwe musankwa Abusalomu ndyaakamukalasha akweelesha kumukusha pabwaami inga shamucafwa.​—2 Samwe. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Ino nshiinshi nsheenga mwaciita kwaamba ayi Yehova amucaafwe?

8 (1Kupaila. Ndyemutoyeeya pamakani amu Baibo, amulwiite Yehova mbomutolinyumfwa ceebo cakukalashikwa aumwi. (Kulu. 6:6-9) Amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kucana njiisho sheenga shamucafwa kuliyumya.

9. Ino nshiinshi shakacitika kuli Defedi a Abusalomu?

9 (2Kuyeeyela. Amuyeeye shakacitikila Mwaami Defedi paciindi ici alimwi amboshakamukuma. Abusalomu mwanaakwe Defedi wakasebensa kwamyaaka iinji kwaamba ayi bantu bamusuune. (2 Samwe. 15:7) Abusalomu ndyaakabona ayi ciindi ceelete cashika, wakatuma beshikusensa mucishi coonse ca Isilaeli, kwaamba ayi bayunge bantu kumusumina mbuli mwaami wabo. Wakacikonsha kuyunga Ayitofelo womwi wa beshicibusa bakwe Defedi abeshikumupandaako maano kwaamba ayi abe kulubasu lwakwe. Abusalomu wakalibika pa bwaami alimwi akweelesha kucaya Defedi uyo mpashi wakalinga mulwashi abuumbi paciindi ici. (Kulu. 41:1-9) Defedi ndyaakashiba shakalinga kusuni kucita Abusalomu wakaloboka kuswa mu Jelusalemu. Bashilumamba bakwe Abusalomu bakalwana abashilumamba bashomeka bakwe Defedi. Bashilumamba bakwe Abusalomu bakakomwa, alimwi Abusalomu mwanaakwe Defedi wakacaikwa.

10. Ino naakwiinga Mwaami Defedi wakacita buyani?

10 Amuyeeye Defedi mbwaakalinyumfwa ishi shoonse ndyeshakalinga kucitika. Wakalinga kumusuni Abusalomu alimwi akushoma Ayitofelo. Nacibi boobo, boonse bobilo bakamubukila. Bakamukalasha abuumbi alimwi bakalinga kusuni kumucaya. Mpashi naakwiinga Defedi wakacileka kushoma beshicibusa bakwe bamwi, akuyeeya ayi abalo bamubukila akuba kulubasu lwakwe Abusalomu. Mpashi naakwiinga wakatalika kuyeeyabo palwaakwe, alimwi akuloboka eenka. Na mpashi naakwiinga wakalefuka abuumbi. Sombi Defedi teshi mbwaakacita ubo. Muciindi cakucita boobo, wakacikonsha kukoma lipenshi ili. Ino nciinshi cakamucafwa?

11. Ino Defedi wakacita buyani ndyaakalinga mubukaalo buyumu?

11 (3Kukutumana kuyeeyawo. Ino nshiinshi nsheenga mweeya kuswa kumakani aya? Cakutaanguna amuleke tucane cikumbulo kumwiipusho uyu: “Ino Defedi wakacita buyani kwaamba ayi akome lipenshi ndyaakalinga kucite?” Muciindi cakwiingana akusalawo cakutayeeya, Defedi wakakalika moyo. Alimwi taakwe kuloonda abuumbi cakwaamba ayi waalilwa akusala shakucita. Sombi wakapaila kuli Yehova kwaamba ayi amucaafwe. Alimwi wakasenga alucafwo kuswa kubeshicibusa bakwe. Alimwi taakwe kuwayawaya kucita kweelana ambwaakasala. Nabi kwaamba ayi wakalinyumfwa cibiibi abuumbi, taakwe kucileka kushoma beshicibusa bakwe na kubabikila mfundilishi. Wakatolelela kushoma Yehova abeshicibusa bakwe.

12. Ino Yehova wakacita buyani kwaamba ayi acafwe Defedi?

12 Ino Yehova wakamucafwa buyani Defedi? Na mwalangwetawo makani aamwi palikani ili, mulaakucana ayi Yehova wakacafwa Defedi kwiinda mukumupa nkusu shakuliyumya. (Kulu. 3:1-8) Yehova wakapa shoolwe Defedi ceebo cakusala kwakwe. Alimwi wakacafwa beshicibusa bakwe Defedi bashomeka ndyebakalinga kulwana nkondo yakushitilisha mwaami wabo.

13. Ino cakubonenaako cakwe Defedi inga mwacikonkela buyani na umwi wamukalasha abuumbi? (Mateyo 18:15-17)

13 (4Kukonkela nshomweeya. Amuliipushe ayi, ‘Ino cakubonenaako cakwe Defedi inga ndacikonkela buyani?’ Inga mwayandika kufwambaana kucitawo comwi kwaamba ayi mumanishe lipenshi ndyemucite. Kweelana alipenshi ndyemucite, inga mwakonkela Yesu nshaakaamba palilembo lya Mateyo capita 18 na kukonkelabo njiisho itokwaambwawo. (Amubelenge Mateyo 18:15-17.) Nacibi boobo, tamweelete kufwambaana kusalawo shakucita na mwakalala. Mulyeelete kupaila kuli Yehova kwaamba ayi amucaafwe kukalika moyo akumupa busongo bwakusala kabotu. Mutacileeki kushoma beshicibusa banu, sombi amusumine lucafwo kuswa kuli mbabo. (Tus. 17:17) Alimwi ciyandika abuumbi, amukonkele Yehova nshamulwiita kwiinda mu Maswi akwe.​—Tus. 3:5, 6.

INO NSHIINSHI NSHEENGA MWEEYA KUCAKUBONENAAKO CAKWE PAULO?

14. Ino mbukaalo nshi bweenga bwamupa kuyuminishikwa anshetubelenga pa 2 Timoti 1:12-16; 4:6-11, 17-22?

14 Sa mutopikishikwa abeshikamukowa ceebo cakuba Kamboni? Na mpashi mulekala mucishi incito ya Bakamboni Bakwe Yehova moyakakashikwa? Na mboobo, mpashi makani ngotucana palilembo lya 2 Timoti 1:12-16 alimwi a 4:6-11, 17-22 inga amuyuminisha. * Paulo wakalemba lubasu ulu paciindi ndyaakalinga mujeele.

15. Ino nciinshi nceenga mwasenga Yehova kumucafwa?

15 (1Kupaila. Kamutana kubelenga malembo ayo, amupaile akulwiita Yehova lipenshi ndyemutokwiindaamo alimwi ambomutoolinyumfwa. Lyalo amusenge Yehova kwaamba ayi amucaafwe kubona njiisho nsheenga mweeya pamapensho Paulo ngakeendaamo, sheenga shamucafwa kushiba shakucita palipenshi ndyemucite.

16. Ino nshiinshi shakacitikila Paulo?

16 (2Kuyeeyela. Amuyeeye kwaamba ayi ndimwe mutokwiinda mumapensho Paulo ngakeendaamo. Wakaangwa amaceni akubikwa mujeele ku Loma. Nabi kwaamba ayi wakaangwawo kale, paciindi ici wakalinga kushomete cakutatoonsha kwaamba ayi atoocaikwa. Bamwi mbwakalinga kusebensaabo bakamuloboka paciindi ici, alimwi wakalinga kulemete abuumbi.​—2 Timo. 1:15.

17. Ino naakwiinga Paulo wakacita buyani?

17 Paulo naakalinga kusuni, naakwiinga wakabikila maano kuyeeya sha kwisule. Mpashi naakwiinga wakatalika kuyeeya ayi naakwiinga taakwe kusala kuba Mwineklistu usebensa cankusu nibatakwe kumucata akumubika mujeele. Naakwiinga wakakalala ayi basankwa ba mundabala ya Asia bakamuloboka, alimwi naakwiinga wakacileka kushoma beshicibusa bakwe bamwi. Nacibi boobo, Paulo taakwe kucita boobo. Ino nceebonshi wakatolelela kushoma ayi beshicibusa bakwe balaakutolelela kushomeka kuli nguwe alimwi ayi Yehova alaakumupa cilambu?

18. Ino Paulo wakacita buyani ndyaakalinga mumapensho?

18 (3Kukutumana kuyeeyawo. Amukumbule mwiipusho uyu, “Ino Paulo wakacita buyani kwaamba ayi aliyuumye ndyaakalinga mumapensho?” Nabi kwaamba ayi wakalinga kucishi ayi ali pafwiifwi kucaikwa, Paulo wakabikila maano kukucita cintu ciyandika abuumbi, nkokwaamba ayi kucita ceenga caleta bulemu kuli Yehova. Alimwi wakatolelela kuyeeya mbweenga wayuminisha bamwi. Wakacinka manungo muli Yehova kwiinda mukupaila lyoonse. (2 Timo. 1:3) Muciindi cakubikila maano abuumbi kubaabo bakamuloboka, Paulo wakatondesha kulumba kubeshicibusa bashomeka abo bakalinga kumucafwa. Kwiilikaawo, Paulo wakatolelela kwiiya Maswi akwe Lesa. (2 Timo. 3:16, 17; 4:13) Alimwi ciyandika abuumbi, wakalinga kushomete cakutatoonsha kwaamba ayi Yehova a Yesu balimusuni abuumbi. Tabakwe kumushiya eenka, alimwi wakalinga kushomete ayi balaakumupa cilambu ceebo cakushomeka kwakwe.

19. Ino Yehova wakamucafwa buyani Paulo?

19 Yehova wakamucenjeshela limwi Paulo kwaamba ayi alaakupenshekwa ceebo cakuba Mwineklistu. (Milimo 21:11-13) Ino Yehova wakamucafwa buyani Paulo? Wakalinga kukumbula mipailo yakwe, alimwi mukuya kwaciindi wakamupa nkusu. (2 Timo. 4:17) Paulo wakalinga kushomete cakutatoonsha kwaamba ayi alaakutambula cilambu ceebo cakusebensa cankusu kwakwe. Yehova wakapa kwaamba ayi beshicibusa bakwe Paulo bashomeka banoomucafwa.

20. Kweelana a Bene Loma 8:38, 39 ino cakubonenaako cakwe Paulo inga mwacikonkela buyani?

20 (4Kukonkela nshomweeya. Amuliipushe ayi, ‘Ino cakubonenaako cakwe Paulo inga ndacikonkela buyani?’ Bweenka mbuli Paulo, tulyeelete kulangila kupenshekwa ceebo cakusebensela Yehova. (Maako 10:29, 30) Kwaamba ayi tutolelele kushomeka ndyetutokwiinda mubweelesho, tulyeelete kucinka manungo muli Yehova kwiinda mukupaila alimwi akwiiya Maswi akwe lyoonse. Alimwi tulyeelete kwiibaluka kwaamba ayi cintu ciyandika abuumbi nkucita sheenga shaleta bulemu kuli Yehova. Inga twashoma cakutatoonsha kwaamba ayi taakuwo ceenga capa kwaamba ayi atushiye akucileka kututondesha lusuno.​—Amubelenge Bene Loma 8:38, 39; Ebu. 13:5, 6.

NSHEENGA TWEEYA KUBAABO BAAMBWA MU BAIBO

21. Ino nciinshi cakacafwa ba Ayoko alimwi amukwesu Hector kukoma mapensho ngobakalinga kucite?

21 Shakubonenaako shaambwa mu Baibo inga shatucafwa nabi tube mubukaalo buyumu buyani. Kucakubonenaako, Ba Ayoko, bapainiya bekala ku Japan, bakaamba ayi makani ashakeendaamo Jona akabacafwa kucileka kuloonda kushimikila mumisena mucanika bantu baanji. Mukwesu wacanike waliina lya Hector ukala ku Indonesia ucite bashali bateshi Bakamboni wakaamba ayi cakubonenaako cakwe Lute cakamuyuminisha kwiiya pali Yehova akutalika kumusebensela.

22. Ino inga mwacita buyani kwaamba ayi mufubileemo ndyemutokweebela na kukutika shisekano shamu Baibo na mbasu sha “Amukonkele Cakubonenaako Calushomo Lwabo”?

22 Ino nkuli nkweenga mwacana makani amu Baibo ashakubonenaako sheenga shamucafwa? Mavidyo esu, makani amu Baibo akabelengwa mbuli shisekano, alimwi amakani ngotucana palubasu lwa “Amukonkele Cakubonenaako Calushomo Lwabo” inga shamucafwa kunyumfwishisha kabotu makani amu Baibo. * Kamutana kweebela, kukutika na kubelenga makani aya akabambwa cakubikila maano, amupaile akusenga Yehova kwaamba ayi amucaafwe kucana shiiyo shiyandika. Amuyeeye kwaamba ayi ndimwe wooyo utokwaambawo bunene mulubasu ndomutokwiiya. Amukutumane akuyeeya shakacita basebenshi bakwe Yehova bashomeka alimwi a Yehova mbwakabacafwa kukoma mapensho. Lyalo amuyeeye mbweenga mwakonkela cakubonenaako cabo. Amulumbe Yehova palucafwo ndwaatoomupa. Alimwi amutondeshe kulumba kwanu kwiinda mukweeleshako kuyuminisha bamwi akubacafwa.

23. Kweelana a Isaya 41:10, 13, ino Yehova watushomesha nshi?

23 Buumi mucishi cino ceendeleshekwa a Satana mbuyumu alimwi cimwi ciindi tulaalilwa ashakucita. (2 Timo. 3:1) Nacibi boobo, tatweelete kulisukama nabi kuloonda. Yehova alishi mapensho ngotutokwiindaamo. Washomesha ayi paciindi ndyetutoyandika lucafwo alaakutucatilila alyaansa lyakwe lyakululyo lya nkusu. (Amubelenge Isaya 41:10, 13.) Kwiinda mukushoma mulucafwo lwakwe, Malembo inga atupa nkusu akutucafwa kukoma lipenshi lili lyoonse.

LWIIMBO 96 Libuku Lyakwe Lesa​—Mbuboni

^ par. 5 Makani aanji amu Baibo alatondesha ayi Yehova alibasuni basebenshi bakwe alimwi alabacafwa kuliyumya mumapensho aliwoonse. Mumutwi uyu tutokwiiya nsheenga twaciita paciiyo ca Baibo capalwesu kwaamba ayi tunoofubilaamo.

^ par. 2 Kwiilika pasheeshi nshetwaambawo, kuli nshila ashimwi nsheenga twakonkela ndyetutokwiiya Baibo. Shimwi inga mwashicana mulibuku lya Bbuku Ligwasya Kuvwuntauzya lya Bakamboni ba Jehova pamutwi utokwaamba ayi “Ibbaibbele” alimwi akamutwi katokwaamba ayi “Kubala Bbaibbele Akulimvwisya.”

^ par. 14 Mavesi aya taeelete kubelengwa pa Ciiyo ca Njashi Yamulindilishi kulibungano.

^ par. 22 Amubone lubasu lwa “Amukonkele Cakubonenaako Calushomo Lwabo​—Basankwa abanakashi baambwa mu Baibo” pa jw.org. (Amuye palembetwe ayi NJIISHO SHAMU BAIBO > KUSHOMA MULI LESA.)