Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

NSOLO WA PFUNDZIRO 11

Kodi Kuleri Bhibhlya Kunatiphedza Tani Toera Kupirira Nyatwa?

Kodi Kuleri Bhibhlya Kunatiphedza Tani Toera Kupirira Nyatwa?

Mulungu . . . asatiwangisa toera kupirira.”AROMA 15:5.

NYIMBO 94 Tisapereka Takhuta Thangwi ya Bhibhlya

PINAFUNA IFE KUPFUNDZA *

1. Ndi nyatwa zipi zinathimbana na atumiki a Yahova?

KODI imwe muli kuthimbana na nyatwa? Panango mwatsukwaliswa na m’bale peno mulongo mu mpingo. (Tiya. 3:2) Panango musasingirirwa na andzanu akubasa peno akuxikola thangwi yakukhala m’bodzi wa Mboni za Yahova. (1 Ped. 4:3, 4) Kusiyapo pyenepi, panango acibale anu asakukhondesani kuenda kumisonkhano peno kamwaza mphangwa. (Mat. 10:35, 36) Khala nyatwa inathimbana na imwe ndi yakunentsa kakamwe, panango munanyerezera kusiya kutumikira Yahova. Mbwenye khalani na cinyindiro cakuti mwakukhonda tsalakana nyatwa inathimbana na imwe, Yahova anakupasani udziwisi na mphambvu toera kupirira nyatwa ineyi.

2. Mwakubverana na Aroma 15:4, kuleri Bhibhlya kunatiphedza tani?

2 Yahova acitisa kuti pitsandzo pya atumiki ace adapirira nyatwa pilembwe m’Bhibhlya. Thangwi yanji Yahova acita pyenepi? Toera ife tikwanise kupfundza kubulukira mu pitsandzo pyenepi. Ndi thangwi yace Yahova apumira mpostolo Paulu toera kulemba mafala anagumanika pa Aroma 15:4. (Lerini.) Kuleri pitsandzo pyenepi kunakwanisa kutibalangaza na kutipasa cidikhiro. Mbwenye toera kuphindula na pinaleri ife, tisafunika kucita pizinji kupiringana basi ene kuleri Bhibhlya. Ife tisafunika kutawirisa kuti Mafala a Mulungu acinje manyerezero athu, pontho akhuye ntima wathu. Mwacitsandzo, tisafunika kucitanji khala tisasaka uphungu wa m’Bhibhlya thangwi ya nyatwa zinathimbana na ife? Tisafunika kucita pinthu pinai: (1Kucita phembero, (2Kunyerezera, (3Kunyerezera mwacidikhodikho, na (4Kuphatisira pinapfundza ife. Mu nsolo uno tinaona kuti tinacita tani pinthu pyenepi. * Buluka penepo tinaphatisira pinthu pyenepi toera kupfundza pinthu pidacitikira Mambo Dhavidhi na mpostolo Paulu.

1. KUCITA PHEMBERO

Mbamudzati kuleri Bhibhlya, phembani Yahova toera akuphedzeni kubvesesa pinthu pinafuna imwe kuleri (Onani ndima 3)

3. Mbamudzati kuleri Bhibhlya, musafunika kucitanji, pontho thangwi yanji?

3 (1Kucita phembero. Mbamudzati kuleri Bhibhlya, phembani Yahova toera akuphedzeni kubvesesa pinthu pinafuna imwe kuleri. Mwacitsandzo, phembani Yahova toera akuphedzeni kugumana midida ya Bhibhlya yakuti inakuphedzani toera kucita cisankhulo cadidi.—Afil. 4:6, 7; Tiya. 1:5.

2. KUNYEREZERA

Toera kubvesesa citsandzo ca m’Bhibhlya cinaleri imwe, yeserani kunyerezera pya munthu analeri imwe na ikhikani pa mbuto yace (Onani ndima 4)

4. Ninji pinafuna kutiphedza toera kubvesesa citsandzo ca m’Bhibhlya cinaleri ife?

4 (2Kunyerezera. Yahova atipasa luso yakunyerezera yakuti ndi yakudzumatirisa kakamwe. Toera kubvesesa citsandzo ca m’Bhibhlya cinaleri imwe, yeserani kunyerezera pya munthu analeri imwe na ikhikani pa mbuto yace. Yeserani kuona pinthu pikhaona iye, pontho khalani na mabvero akhali na iye.

3. KUNYEREZERA MWACIDIKHODIKHO

Tisafunika kunyerezera mwacidikhodikho pinaleri ife na kuona kuti tinapiphatisira tani (Onani ndima 5)

5. Kunyerezera mwacidikhodikho kusabvekanji, pontho munacita tani pyenepi?

5 (3Kunyerezera mwacidikhodikho. Kunyerezera mwacidikhodikho pisabveka kunyerezera mwadidi kakamwe pinaleri ife na kuona kuti tinapiphatisira tani. Pyenepi pinatiphedza toera kubveranisa mphangwa zinaleri ife na kubvesesa mwadidi pinthu pinaleri ife. Toera mukwanise kunyerezera mwacidikhodikho, bvundzikani tenepa: ‘Kodi munthu analeri ine acitanji toera kukunda nyatwa zace? Kodi Yahova amphedza tani? Pontho pinthu pyenepi pidapfundza ine pinandiphedza tani toera kupirira nyatwa?’

4. KUPHATISIRA PINAPFUNDZA IFE

Tingaphatisira pinapfundza ife, tinakwanisa kucita pisankhulo pyadidi, pontho pinatiphedza toera kukhala antendere na cikhulupiro cakuwanga (Onani ndima 6)

6. Thangwi yanji tisafunika kuphatisira pinthu pinapfundza ife?

6 (4Kuphatisira pinapfundza ife. Yezu alonga kuti tingakhonda kuphatisira pinthu pinapfundza ife, tinakhala ninga munthu anamanga nyumba yace pa tcetca. Maseze aphate basa yakuwanga kakamwe, mbwenye asabvunga mphambvu zace papezi. Thangwi yanji? Thangwi condzi na madzi akudzala angamenya nyumba ineyi inagwa. (Mat. 7:24-27) Munjira ibodzi ene, khala ife tisacita phembero, tisanyerezera na tisanyerezera mwacidikhodikho, mbwenye nee tisaphatisira pinapfundza ife, tikulemba m’madzi. Thangwi tingathimbana na nyatwa peno kutcingwa, cikhulupiro cathu cinafewa. Mbwenye tingapfundza Bhibhlya na kuphatisira pinapfundza ife, tinakwanisa kucita pisankhulo pyadidi, pontho pinatiphedza toera kukhala antendere na cikhulupiro cakuwanga. (Iza. 48:17, 18) Cincino tendeni tidinge pinthu pidacitikira Mambo Dhavidhi mukuphatisira pinthu pyenepi pinai pidapfundza ife.

TINAPFUNDZANJI NA CITSANDZO CA MAMBO DHAVIDHI?

7. Ndi pinthu pipi pinafuna kupfundza ife cincino?

7 Kodi imwe mwatsukwaliswa na xamwali wanu peno wacibale wanu? Khala ndi tenepo, cinthu cinafuna kukuphedzani ndi kukumbuka pinthu pidacita Mambo Dhavidhi mu ndzidzi udasandukirwa iye na mwanace anacemerwa Absaloni, wakuti akhafuna kumpitira m’mbuto ninga mambo.—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Musafunika kucitanji toera Yahova akuphedzeni?

8 (1Kucita phembero. Mu ndzidzi unanyerezera imwe pinthu pidacitikira Mambo Dhavidhi, citani phembero kuna Yahova toera kumpanga mabvero ali na imwe thangwi ya njira idatsalakanwa imwe mwakuipa. (Masal. 6:6-9) Buluka penepo phembani Yahova toera akuphedzeni kugumana midida ya Bhibhlya yakuti inakuphedzani toera kukunda mabvero anewa.

9. Ndi pinthu pipi pidacitika kuna Dhavidhi na Absaloni?

9 (2Kunyerezera. Nyerezerani pinthu pyonsene pidacitikira Mambo Dhavidhi, pontho nyerezerani kuti pyenepi pyankhuya tani. Absaloni mwana wa Dhavidhi amala pyaka pingasi mbanyengerera anthu toera anfune. (2 Sam. 15:7) Pidaona Absaloni kuti wakwana ndzidzi toera kucita pikhafuna iye, atuma anthu toera kapanga madzindza onsene a Izraeli kuti atawire Absaloni ninga mambo. Iye anyengererambo Aitofeli wakuti akhali phungu na xamwali wa ponda ndipondembo wa Dhavidhi toera akhale kukhundu yace. Buluka penepo Absaloni aikhika ekha ninga mambo mbasaka Dhavidhi toera kumupha, wakuti panango pa ndzidzi unoyu akhaduwala kakamwe. (Masal. 41:1-9) Pidadzindikira Dhavidhi pinthu pyenepi, iye athawa mu Yerusalemu. Mukupita kwa ndzidzi, anyankhondo a Absaloni amenyana na anyankhondo a Dhavidhi. Mbwenye anyankhondo a Absaloni aluza, pontho Absaloni aphiwa.

10. Ndi pinthu pipi pyakuti Mambo Dhavidhi mbadanyerezera kupicita?

10 Buluka penepo, nyerezerani mabvero adakhala na Dhavidhi thangwi ya pinthu pyonsene pidancitikira. Iye akhafuna Absaloni, pontho akhanyindira Aitofeli. Mbwenye amuna anewa ansandukira. Iwo atsukwalisa kakamwe Dhavidhi, pontho akhafuna kumupha. Pyenepi mbapidacitisa Dhavidhi kusiya kunyindira axamwali ace anango mbanyerezera kuti iwo asacita khundu ya Absaloni. Kusiyapo pyenepi, panango iye mbadadzudzumika kakamwe na umaso wace mbanyerezera kuthawa dziko ineyi peno kukhala wakutsukwala kakamwe. Mbwenye Dhavidhi nee acita pyenepi. M’mbuto mwace, iye akunda pinentso pyenepi. Kodi iye akwanisa tani kukunda pinentso pyenepi?

11. Ndi pinthu pipi pidacita Dhavidhi mu ndzidzi ukhathimbana iye na pinentso?

11 (3Kunyerezera. Munapfundzanji na pinthu pidacitikira Dhavidhi? Mbatidzati kutawira mbvundzo unoyu, pakutoma tendeni tione pinthu pidacita Dhavidhi. Dhavidhi nee adzudzumika kakamwe, pontho nee acita pisankhulo pyakusowa ndzeru. Kusiyapo pyenepi, iye nee agopa kakamwe mbasowa cakucita. M’mbuto mwace, iye aphemba ciphedzo ca Yahova. Kusiyapo pyenepi, iye aphembambo ciphedzo ca axamwali ace. Pontho iye acita mwakucimbiza pinthu pidasankhula iye kucita. Maseze Dhavidhi akhali wakutsukwala, iye nee asiya kunyindira anthu anango. Dhavidhi apitiriza kunyindira Yahova na axamwali ace.

12. Kodi Yahova aphedza tani Dhavidhi?

12 Kodi Yahova aphedza tani Dhavidhi? Mungafufudza m’mabukhu athu, imwe munaona kuti Yahova apasa mphambvu Dhavidhi toera kupirira pinentso pikhathimbana na iye. (Masal. 3:1-8) Kusiyapo pyenepi, Yahova apasa nkhombo Dhavidhi thangwi ya pisankhulo pidacita iye. Pontho iye aphedzambo axamwali akukhulupirika a Dhavidhi mu ndzidzi ukhamenya iwo nkhondo toera kutsidzikiza mambo wawo.

13. Munatowezera tani citsandzo ca Dhavidhi mungatsalakanwa mwakuipa na munthu unango? (Mateu 18:15-17)

13 (4Kuphatisira pinapfundza ife. Bvundzikani, ‘Ndinatowezera tani citsandzo ca Dhavidhi?’ Imwe musafunika kucita pinthu mwakucimbiza toera kutsalakana nyatwa inathimbana na imwe. Mwacitsandzo, imwe munakwanisa kuphatisira uphungu wa Yezu unagumanika pa Mateu kapitulu 18 mwakubverana na nyatwa inathimbana na imwe. (Lerini Mateu 18:15-17.) Mbwenye nee musafunika kucita pisankhulo mu ndzidzi wakuti muli wakuipirwa. Pontho phembani Yahova toera akuphedzeni kuti mukwanise kukhala akukhurudzika, pontho toera mukwanise kukhala na ndzeru toera mukwanise kutsalakana nyatwa inathimbana na imwe. Lekani kusiya kunyindira axamwali anu. M’mbuto mwace, tawirani ciphedzo cawo. (Mis. 17:17) Kusiyapo pyonsene, phatisirani uphungu wa Yahova unagumanika m’Bhibhlya.—Mis. 3:5, 6.

TINAPFUNDZANJI NA CITSANDZO CA PAULU?

14. Ndi ndzidzi upi wakuti lemba ya 2 Timoti 1:12-16 na 4:6-11, 17-22 inakwanisa kukuwangisani?

14 Kodi imwe musatcingwa na acibale anu thangwi yakutumikira Yahova? Peno musakhala mu dziko yakuti basa ya Mboni za Yahova isakhondeswa? Khala ndi tenepo, imwe munakwanisa kuwangiswa mungaleri 2 Timoti 1:12-16 na 4:6-11, 17-22. * Paulu alemba mavesi anewa mu ndzidzi ukhali iye nkaidi.

15. Ndi pinthu pipi pisafunika imwe kuphemba Yahova?

15 (1Kucita phembero. Mbamudzati kuleri mavesi anewa, pangani Yahova nyatwa inathimbana na imwe, pontho mpangeni mabvero ali na imwe thangwi na nyatwa ineyi. Buluka penepo, phembani Yahova toera akuphedzeni kugumana midida ya Bhibhlya m’mavesi anewa analonga pya nyatwa idathimbana na mpostolo Paulu, yakuti inakuphedzani toera kudziwa pinthu pinafunika imwe kucita mungathimbana na nyatwa.

16. Ndi pinthu pipi pidacitikira Paulu?

16 (2Kunyerezera. Nyerezerani pinthu pidacitika kuna mpostolo Paulu. Iye amangwa na unyolo mbaikhwa nkaidi ku Roma. Paulu akhadaendeswa kale nkaidi, mbwenye paulendo unoyu iye akhadziwa kuti mbadaphiwa. Andzace anango akhadamala kunthawa, pontho manungo ace nee akhali mwadidi.—2 Tim. 1:15.

17. Ndi pinthu pipi pyakuti Paulu mbadanyerezera kupicita?

17 Paulu mbadakwanisa kunyerezera kuti mbadakhonda kukhala Nkristu waphinga, panango iye nee mbadaikhwa nkaidi. Kusiyapo pyenepi, iye mbadaipirwa kakamwe na amuna adanthawa mu dhistritu ya Azya, pontho panango iye mbadasiya kunyindira axamwali ace anango. Mbwenye Paulu nee acita pyenepi. Mphapo thangwi yanji Paulu akhali na cinyindiro cakuti axamwali ace mbadapitiriza kukhala akukhulupirika kuna iye, pontho Yahova mbadampasa nkhombo?

18. Kodi Paulu acitanji mu ndzidzi ukhathimbana iye na nyatwa?

18 (3Kunyerezera mwacidikhodikho. Nyerezerani kuti ndi pinthu pipi pidaphedza Paulu. Ngakhale kuti Paulu akhadziwa kuti mwakukhonda dembuka mbadafa, iye nee aduwala kuti cinthu cakufunika kakamwe ndi kupasa mbiri Yahova. Pontho iye akhapitiriza kunyerezera kuti mbadawangisa tani anango. Iye akhanyindira Yahova mukucita phembero kuna iye kazinji kene. (2 Tim. 1:3) M’mbuto mwakunyerezera kakamwe thangwi ya ale adanthawa, Paulu apereka takhuta kakamwe kuna axamwali ace akuti amphedza mwaufuni m’midzidzi ikhathimbana iye na nyatwa. Kusiyapo pyenepi, Paulu akhapitiriza kupfundza Mafala a Mulungu. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Kusiyapo pyonsene, iye akhali na cinyindiro consene cakuti asafuniwa na Yahova pabodzi na Yezu. Yahova na Yezu nee asiya Paulu, pontho iwo mbadampasa nkhombo thangwi yakukhulupirika kwace.

19. Kodi Yahova aphedza tani Paulu?

19 Yahova akhadacenjeza Paulu mwanyapantsi kuti iye mbadatcingwa thangwi yakukhala Nkristu. (Mabasa 21:11-13) Mphapo Yahova amphedza tani? Yahova atawira maphembero a Paulu, pontho ampasa mphambvu. (2 Tim. 4:17) Paulu apangwa kuti mbadatambira muoni thangwi yakuphata basa mwakuwanga. Kusiyapo pyenepi, Yahova akulumizambo axamwali akukhulupirika a Paulu toera kumphedza.

20. Mwakubverana na Aroma 8:38, 39, tinatowezera tani citsandzo ca Paulu?

20 (4Kuphatisira pinapfundza ife. Bvundzikani, ‘Ndinatowezera tani citsandzo ca Paulu?’ Ninga Paulu, ife tisafunika kudziwa kuti tinatcingwa thangwi yakutumikira Yahova. (Marko 10:29, 30) Natenepa toera tipitirize kukhala akukhulupirika kuna Yahova m’midzidzi ya nyatwa, tisafunika kupitiriza kucita phembero kuna iye na kupfundza Mafalace ntsiku zonsene. Pontho ndzidzi onsene tisafunika kukumbuka kuti cinthu cakufunika kakamwe kuna ife ndi kupasa mbiri Yahova. Kusiyapo pyenepi, ife tisafunika kukhala na cinyindiro cakuti Yahova cipo anatisiya, pontho nkhabe cinthu cinafuna kumpingiza toera akhonde kutifuna.—Lerini Aroma 8:38, 39; Aheb. 13:5, 6.

PFUNDZANI NA PITSANDZO PYA ANTHU ANANGO AKUKHULUPIRIKA ANALONGWA M’BHIBHLYA?

21. Ninji pidaphedza Aya na Hector toera kukunda pinentso pyawo?

21 Pitsandzo pya anthu anango analongwa m’Bhibhlya pinatiphedza toera kukhala na mphambvu yakupirira pinentso. Mwacitsandzo, Aya wakuti ndi mpainiya wa ku Japau alonga kuti mbiri ya Yona yamphedza toera kukunda kugopa pakupereka umboni wapakweca. Hector m’phale wa ku Indoneziya wakuti anyakubalace nee asatumikira Yahova alonga kuti citsandzo ca Rute camphedza toera kupfundza thangwi ya Yahova na kuntumikira.

22. Musafunika kucitanji mbamudzati kubvesera kulerwi kwa Bhibhlya ninga dhrama peno kuleri misolo yakuti “Towezerani Cikhulupiro Cawo”?

22 Munagumana kupi pitsandzo pya m’Bhibhlya pyakuti pinakuphedzani toera kuthimbana na nyatwa? Mavidhyu athu, kulerwi kwa Bhibhlya ninga dhrama na misolo yakuti “Towezerani Cikhulupiro Cawo” pinatiphedza toera kubvesesa pidacitika na anthu analongwa m’Bhibhlya. * Mbamudzati kuona mavidhyu anewa, kubvesera peno kuleri mphangwa zenezi, phembani Yahova toera akuphedzeni kugumana ntsonga zakuti munakwanisa kuziphatisira. Yeserani kuikhika pa mbuto ya anthu anewa. Nyerezerani mwacidikhodikho pinthu pidacita atumiki anewa akukhulupirika a Yahova, pontho iye aaphedza tani toera kukunda pinentso pyawo. Buluka penepo, phatisirani pinthu pyenepi pidapfundza imwe. Kusiyapo pyenepi, perekani takhuta kuna Yahova thangwi ya ciphedzo cinakupasani iye. Pontho pangizani kuti musapereka takhuta kakamwe mukusaka miyai toera kuphedza na kuwangisa anango.

23. Mwakubverana na Izaiya 41:10, 13, Yahova apikira kucitanji kuna ife?

23 Umaso mu dziko ino inatongwa na Sathani ndi wakunentsa kakamwe, pontho midzidzi inango nee tisadziwa pinafuna ife kucita. (2 Tim. 3:1) Mbwenye ife nee tisafunika kudzudzumika peno kugopa. Yahova asadziwa nyatwa zinathimbana na ife. Tingafuna ciphedzo, iye apikira kuti anatiphedza na djanja yace yamadyo. (Lerini Izaiya 41:10, 13.) Ife tiri na cinyindiro consene cakuti Yahova anatiphedza, pontho Bhibhlya inatipasa mphambvu toera kupirira nyatwa zonsene zinathimbana na ife.

NYIMBO 96 Bukhu ya Mulungu ndi Mpfuma

^ ndima 5 Pitsandzo pizinji pinagumanika m’Bhibhlya pisapangiza kuti Yahova asafuna atumiki ace, pontho asaaphedza toera kupirira nyatwa. Nsolo uno unafokotoza kuti tinacita tani pfundziro ya munthu paekha yakuti inatiphedza toera kuphindula na pinthu pinaleri ife.

^ ndima 2 Ineyi ndi njira ibodzi yakuti tinakwanisa kuiphatisira toera kupfundza Bhibhlya. Njira zinango toera kupfundza Bhibhlya zisagumanika m’bukhu Inaphatisira Mboni za Yahova Pakufufudza pa nsolo wakuti “Bhibhlya” na pa nsolo ung’ono wakuti “Kuleri na Kubvesesa Bhibhlya.”

^ ndima 14 Lekani kuleri mavesi anewa mu ndzidzi wa Pfundziro ya Ncenjezi.

^ ndima 22 Onani misolo yakuti “Towezerani Cikhulupiro ca Amuna na Akazi Analongwa M’bhibhlya” mu jw.org. (Pitani pakhundu yakuti PIPFUNDZISO PYA M’BHIBHLYA > KUKHULUPIRA MULUNGU.)