1. Bantu bakue Yehova kunti basaakaana ni maavia ki?

EBA, uli mukwemiiwa na buavia bwaviizie saana? Paange muntu umo mu kilonghaano wakikukitila mu nzila yakikukisia. (Yak. 3:2) Ao paange bantu bauli wabomba nabo ao benoobe ba ku masomo bali bakuseka paantu uli wamubombela Yehova. (1 Pet. 4:3, 4) Ao paange bantu ba mu lupua lobe bali bakukaania kuya ku kulonghaana ao kulanda ni bange palua kiketekelo kyobe. (Mat. 10:35, 36) Kine buavia bukolele saana, kunti wamona nangue kiweemesie ni kulekela kumubombela Yehova. Inzi, uye wali ni kisinka nangue, anzia kine uli ni buavia ki, Yehova wakaba kukupeela mulangue wa kukukwasia kumona vya kukita ni maka a kukukwasia kusipikizia.

2. Kukoonkana ni lileembo lya Baroma 15:4, kusoma Mulandu Wakue Leeza kunti kwatukwasia siani?

² Yehova waabiikile mu Mulandu wakue mpunda ilondoluele bantu basipuililikile vibaasipikiziizie maavia akolele. Juu ya ki waakitile evio? Eevi tusambilileko kuli beene. Kabili, Yehova waamusonseziizie mutumua Paulo aleembe evio. (Soma Baroma 15:4.) Kine twasoma ezio mpunda, ili kutukoselezia ni kutupeela kiswapilo. Inzi, pakuti ezio mpunda itukwasie, te tupalilesie kupeleela pa kuisoma mu Bibilia. Tupalile kulekelela Maleembo aalulule nzila yeetu ya kutontonkania ni kutukumia ku mutima weetu. Kwa mufuano, kine tuli mukukeba butunguluzi bwa kutukwasia kusipikizia maavia atuli nao, kunti twakita siani? Kunti twabombia eezi nzila ina: (1) Pepa, (2) Mona mu maano, (3) Imbulula, ni ya (4) Bombia. Ale kansi, tumone vya kubombia ezio nzila. * Kisia, tuli kubombia ezio nzila eevi kusambilila  ku beelia byaamusaangile Likolo Daudi ni mutumua Paulo.

3. Upalile kukita ki ntaanzi ya kusoma Bibilia, kabili juu ya ki?

³ (1) Pepa. Ntaanzi ya kutendeka kusoma Bibilia, pepa kuli Yehova wamuloomba akukwasie umone viuli kunoonkelamo mu mpunda iuli kusoma. Kwa mufuano, kine uli mukukeba masoke a kukukwasia kuluisia buavia buuli nabo, muloombe Yehova akukwasie upate mafunde ali mu Mulandu wakue ali kukutungulula.​—Baf. 4:6, 7; Yak. 1:5.

4. Kunti wakita siani eevi mpunda ya Bibilia yaaluke ya kisinka kuli weewe?

⁴ (2) Mona mu maano. Yehova waatupeele buviinde bwa kupapia bwa kumona bintu mu maano. Eevi mpunda ya Bibilia yaaluke ya kisinka kuli weewe, ezia kumona mu maano bintu byaakitikile kabili ezia kwimona kuya wali ozo muntu uuli mukusoma. Ezia kumona bintu byaamwene ozo muntu ni kwiunvua nga vyaaiunvuile.

5. Kwimbulula kuli na mana ki, kabili kunti waimbulula siani?

⁵ (3) Imbulula. Kwimbulula kuli na mana ya kutontonkania wapoozeleko saana maano ku mpunda iuli mukusoma ni kumona ezio mpunda viikukumiizie. Kukita evio kuli kukukwasia kuungania malanga ni kunvuisia beelia biuli mukuya wasoma. Kusoma Bibilia bila kwimbulula kuli nga evelia kukenta pa bitepe biteetelue bya kusona lushungi, inzi bila kubisona. Kwimbulula kuli nga evelia kusona bebio bitepe byonse eevi byaluke lushungi lupalile kuvualua. Pakuti wimbulule, upalile kwiipuzia ni kwasuka beebi biipuzio: ‘Muntu alondolwelue mu eezi mpunda waakitile ki eevi kupuisia buavia bwakue? Yehova waamukwasiizie siani? Kunti nabombia siani masomo anapata eevi nsipikizie maavia ane?’

6. Juu ya ki tupalile kubombia bintu bituli mukusambilila?

⁶ (4) Bombia. Yesu waalandile nangue, kine te tuli mukubombia bintu bituli mukusambilila, tupaleene ni muntu waimika nsesi yakue pa musenga. Ozo muntu wabombia maka engi, inzi, maka akue aya mwampuni. Juu ya ki? Paantu kine mwela ukata wapuupilako ni mvula ikata yanokelako, ezio nsesi ili kutuutika. (Mat. 7:24-27) Enka evio, kine twapepa, twamona mu maano, ni kwimbulula, inzi, bila kubombia beelia bitwasambilila, maka etu ali kuya mwampuni. Kine twaaluka mu maavia ao twakyuziiwa, kiketekelo kyetu te kiya kyalumine. Inzi, kine twasambilila ni kubombia beelia bitwasambilila, tuli kukwata bupinguzi buweeme, tuli kuya twali saana ni mutende, kabili kiketekelo kyetu kili kukila kukosa. (Is. 48:17, 18) Ale kansi tumone bintu bituli kusambilila kupitila beelia byaamusaangile Likolo Daudi twabombia eezi nzila itwalondolola.

7. Te twalondoluela mpunda ki ili mu Bibilia?

⁷ Eba, kibuza ao muntu wa mulupua wakikukisia? Kine i evio, kusambilila palua keelia kyaakitile Likolo Daudi musita muana wakue Absalomu lwaamwalukiile ni kwezia kumuibila bukolo, kunti kwakukwasia.​—2 Sam. 15:5-14, 31; 18:6-14.

8. Kunti wakita ki eevi Yehova akukwasie?

⁸ (1) Pepa. Wali ni ezio mpunda mu maano, mubuile Yehova viuli mukwiunvua juu ya bintu bibiipile bibakikukitila. (Malum. 6:6-9) Mubuile Yehova viwiunvuile kakiine. Kisia, muloombe Yehova akukwasie kupata mafunde ali kukutungulula eevi umone keelia kiupalile kukita eevi kusipikizia buavia bobe.

9. Ni kiki kyakitikile pakati kakue Daudi ni absalomu?

⁹ (2) Mona mu maano. Mu ezi mpunda, tontonkania palua bintu byaakitikile kabili mona mu maano vyaemene Likolo Daudi. Absalomu mwina Daudi, wakita kale miaka ingi wali mukubemba bantu eevi bamutone. (2 Sam. 15:7)  Absalomu lwamona nangue musita upalile wafika, watuma bantu bakue mu kyalo kyonse kya Israeli eevi basonsezie bantu bamwitabile weene kuya wali likolo wabo. Wamubemba ni Aitofeli, umo wa babibuza ba peepi bakue Daudi kabili bali bamusoka, ni weene wamusangukila Daudi. Absalomu waipuunda kuya wali likolo, kabili waezia kumukwata Daudi ni kumwipaya. Paange musita Absalomu lwali mukuya wakita evio, Daudi aluele saana. (Malum. 41:1-9) Daudi wamana ozo mupango ubiipile wakue Absalomu ni kubutuka wafuma mu Yerusalamu. Balukale bakue Absalomu baluana ni balukale bakue Daudi basiele bali bakisinka kuli weene. Babo balukale babisanguka, bakandua, ni Absalomu mwina Daudi waipaiwa.

10. Likolo Daudi nga waakitile siani?

¹⁰ Kisia paapo, mona mu maano vyaiunvuile Daudi musita bebio byonse lubyali byakitika kuli weene. Waali wamutonene Absalomu kabili waali wamuswapiile Aitofeli. Anzia evio, bonse babili baamusangukiile. Baamulengiizie Daudi akisike saana kabili baaeziizie ni kumwipaya. Daudi nga waatontonkaniizie nangue ni babibuza bakue bange bonse beungile pamo ni Absalomu, kabili nga waalekeele kubaswapila. Nga waatendekele kutontonkaniasie palwakue muine, ni kutona abutukile ku kyalo kinge walisie bunke. Ao nga watiokele saana mutima. Anzia evio, pa bebio byonse, Daudi taakitilepo ata kimo. Kuliko kukita evio, waanziizie bobo buavia bwaali bwakolele. Kiki kyaamukwasiizie aviinde kusipikizia?

11. Daudi wakitile ki mu ezio aali yaali yakolele?

¹¹ (3) Imbulula. Kunti wasambilila mafunde ki mu eezi mpunda? Asuka keeki kiipuzio, “Daudi waakitile ki eevi kwikwasia ye muine?” Daudi taavulengeene mu maano ni kukwata lubilo-lubilo bupinguzi busili na mulangue. Kabili taaunvuile saana muenzo ni evio kusialasie wapolokeelue bila kyakukita. Inzi, waapepele kuli Yehova amukwasie. Waaloombele ni babibuza bakue bamukwasie. Kabili taakokuele kukita kukoonkana ni bupinguzi bwaakwete. Anzia kine Daudi wakisilue saana, taasuulile bantu bange kabili taalekeele kubaswapila. Waatwaliliile kumuswapila Yehova ni babibuza bakue.

12. Yehova waakitile ki eevi kumukwasia Daudi?

¹² Yehova waamukwasiizie siani Daudi? Kine wakebulula, uli kumona nangue Yehova wamupeele Daudi maka aabanga wakabiile eevi kusipikizia bobo buavia. (Malum. 3:1-8; bulondolozi bwa ntaanzi) Yehova waapaalile bupinguzi bwaakwete Daudi. Kabili, Yehova waabakwasiizie babibuza bakue Daudi musita ubaali baluana eevi kumukingilila likolo wabo.

13. Kunti wamupala siani Daudi kine muntu kampanda wakulengia ufiitue saana? (Mateo 18:15-17)

¹³ (4) Bombia. Iipuzie eevi: ‘Kunti namupala siani Daudi?’ Kunti yaloomba ukite lubilo eevi kupuisia buavia bobe. Kukoonkana ni aali, kunti wabombia lisoke lyakue Yesu lili mu Mateo katue ka 18 nga mulilandiile ao wakebamo lifunde. (Soma Mateo 18:15-17.) Inzi, te upalile kukwata bupinguzi lubilo-lubilo musita luuli mu kipuki. Upalile kupepa kuli Yehova akupeele mutima utekameene kabili akukwasie eevi umane kyakukita. Te kulekela kubaswapila babibuza bobe. Inzi, uye waleengele kwitabila musita ubakebele kukukwasia. (Tus Maf. 17:17) Kabili, kintu kya mana saana, koonka musoko wakue Yehova uli mu Mulandu wakue.​—Tus Maf. 3:5, 6.

14. Ni aali ki ili kukulengia upooze maano ku milandu ili mu 2 Timoteo 1:12-16; 4:6-11, 17-22?

¹⁴ Eba, bantu ba mu lupua lobe bali bakupinga paantu uli wamubombela Yehova? Eba, wikeele mu kyalo mukaniiziwe miilo inge aosie yonse ya Bakasininkizia Bakue Yehova? Kine i evio, kunti wakoseleziiwa kine wasoma 2 Timoteo 1:12-16 ni 4:6-11, 17-22. * Paulo  waaleembele azo Maleembo musita lwabanga wali mu buloko.

15. Kunti wamuloomba ki Yehova?

¹⁵ (1) Pepa. Ntaanzi ya kusoma ezio milongo, mubuile Yehova buavia bobe ni viuli mukwiunvua. Mubuile buavia buine. Kupuako, musita luuli mukusoma mpunda ilandiile palua maavia aasaangile Paulo, muloombe Yehova akukwasie kwinika mafunde ali kukukwasia kumana kyakukita mu maavia auli nao.

16. Ni biki byaamupatile Paulo?

¹⁶ (2) Mona mu maano. Iimone kuya wali Paulo. Ali mu buloko bwa mu kyalo kya ku Roma wakakilue mikufu. Lwa ntaanzi, waali wakakiluenke, inzi, loonu amanine kakiine nangue ni wa kwipaiwa. Bamo pakati ka babibuza bakue baakimusia, kabili loonu mubili wakue utopele.​—2 Tim. 1:15.

17. Paulo nga waakitile siani?

¹⁷ Kabenge Paulo waapoozele maano ku musita wakue waapitile, nga waatontonkaniizie nangue asaakulenge kuya walisie Mukristu asili na mute, nga te baamukwete ni kumukaka. Kukila pakaako, nga waabafitiilue bantu ba mu kalaale ka Asia baalia baamusiile, kabili nga waalekeele kubaswapila ni babibuza bakue bange. Inzi, pa bebio byonse, Paulo taakitilepo ata kimo. Juu ya ki waali ni kisinka nangue babibuza bakue bali kusiala bali ba kisinka kuli weene kabili nangue Yehova wakaba kumupeela kilambu?

18. Paulo waakitile siani musita wa buavia?

¹⁸ (3) Imbulula. Asuka keeki kiipuzio, “Paulo waakitile ki eevi kwikwasia ye muine?” Anzia kine Paulo waali wamanine nangue kwasiala akabe kwipaiwa, waali walangulukile nangue, kintu kya mana saana ni kumulumbania Yehova. Kabili waatwaliliile kukeba nzila ya kunti akoselezie bange. Waamuswapiile Yehova kupitila kuya wapepa lyonse. (2 Tim. 1:3) Paulo taatwaliliile kutontonkania palua balupua baamusiile. Inzi, waalandile nangue waatasiizie saana palua nzila yaabombiizie babibuza bakue baamukwasiizie mu nzila ya ntono. Kingeko, Paulo waatwaliliile kusambilila Mulandu Wakue Leeza. (2 Tim. 3:16, 17; 4:13) Kintu kya mana saana, waali ni kisinka kakiine nangue Yehova ni Yesu bamutonene. Waali ni kisinka nangue te bamusiile, kabili nangue bakaba kumupeela kilambu paantu waatwaliliile kubomba miilo ya kisinka.

19. Yehova waamukwasiizie siani Paulo?

¹⁹ Yehova wamulandile Paulo ntaanzi nangue wakaba kupata maavia paantu ni Mukristu. (Miil Bat. 21:11-13) Yehova waamukwasiizie siani Paulo? Waasukile mapepo akue ni kumupeela maka. (2 Tim. 4:17) Yehova waamusininkiziizie Paulo nangue wakaba kupata kilambu kyakue kyaabombeele saana na maka eevi akipate. Kabili, Yehova waabasonseziizie babibuza bakue Paulo bamukwasie mu nzila ipalile.

20. Kunti wapala siani kiketekelo kyakue Paulo kilangiliilue mu Baroma 8:38, 39?

²⁰ (4) Bombia. Iipuzie eevi: ‘Kunti namupala siani Paulo?’ Nga Paulo, ni fwefue twakaba kukyuziiwa paantu tuli twamubombela Yehova. (Mark. 10:29, 30) Eevi tuviinde kusiala twali ba kisinka kuli Yehova musita utuli mu maavia, tupalile kutwalilila kumuswapila kupitila kupepa kuli weene ni kusoma Mulandu wakue. Kabili tupalile kuya twalangulukile nangue kumulumbania Yehova, i kintu kya mana saana kitupalile kukita. Kunti twaya twali ni kisinka nangue Yehova takaba kutusia ata kaniini, kabili te kuli kintu kyaba kumulengia alekele kututona.​—Soma Baroma 8:38, 39; Baeb. 13:5, 6.

21. Ni kiki kyaamukwasiizie Aya ni Hector kwanzia maavia abo?

²¹ Anzia kine tuli mu aali ki, kunti twapata maka kupitila mifuano ili mu Bibilia. Kwa mufuano, painia umo ali wakuutua Aya, ali waikala mu kyalo kya Japani, walanda nangue lyasi palwakue  Yona lyaamukwasiizie kwanzia mwenzo wa kusimikila pa fuasi ya bantu bengi. Hector, musepuka ali wasaangua mu kyalo kya Indonesia, ali ni baviazi basiizi kumubombela Yehova. Mufuano wakue Rutu waamukwasiizie atendeke kusambilia palwakue Yehova ni kumubombela.

22. Kunti wakita ki eevi unoonkelemo mu ma drama a Bibilia ao mu maasi alandile “Tuige Imani Yao”?

²² Kunti wapata pi mifuano ya Bibilia ili kukupeela maka? Ma viideo ni ma drama a kutuiliziasie pamo ni maasi alandile “Tuige Imani Yao,” ali atukwasia kunvuisia mpunda ili mu Bibilia. * Ntaanzi ya kumona, kutuilizia, ao kusoma ezio mpunda iteaniiziwe, muloombe Yehova akukwasie kupata masomo a mana auli kubombia. Iibiike pa fuasi ya muntu alondolwelue mu ezio mpunda. Imbulula palua bintu byaakitile babo babombi ba kisinka bakue Yehova kabili ni vyaabakwasiizie kwanzia maavia. Kisia, bombia azo masomo mu aali yobe. Mutasie Yehova palua bintu byali mukuya wakukwasia. Kabili langilila nangue uli mukutasia palua bobo bukwasi kupitila kuya wakeba ni weewe fuasi ya kukoselezia ni kukwasia bange.

23. Nga vilandile Isaya 41:10, 13, Yehova atulaile ki?

²³ Buikazi mu keeno kyalo kiteekelue na Sataana kunti bwaya bwakolele saana, kabili musita unge kunti twaandua kumona ni kyakukita. (2 Tim. 3:1) Inzi, te tupalile kwema mu maano ao kunvua mwenzo. Yehova amanine maavia atuli nao. Kine tukabiile kukwasiiwa, alaile nangue ali kuya watukwata na kuboko kwakue kwa kulio kulumine. (Soma Isaya 41:10, 13.) Tuli ni kisinka nangue Yehova wakaba kutukwasia, kabili nangue Bibilia ili yatupeela maka atukabiile eevi tusipikizie buavia bonse.